M.T. Ciceronis Opera. Ex Petri Victorii codicibus maxima ex parte descripta, viri docti et in recensendis authoris huius scriptis cauti & perdiligentis quem nos industria, quanta potuimus, consequuti, quasdam orationes redintegratas, tres libros De l

발행: 1538년

분량: 414페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ibi Ad Quintum fratrem

persectissimus atque ornatissimus suisse videatur. Id sacillime saeies. si me cui semper uni magis quam uniuerss placere voluisti tecti semper esse putabis.& omnibus his rebus quas

dices & facies interesse. Reliquum est ut te orem ut valetudinis tuae si me At tuos omneis valere vis diligentissime seruias.

s Τ A T HI V s ad me venit ad vIi I Kal.Nouemb.eiu, aduentus sub l ita scripsisti direptum iri te , tuis dum is abesset molestus mihi filii Quod aute expectationem tui concursumque Oim qui erat futurus. s una teciam decederet, neque antea visus esset sustulit, id mihi non incommode visum est accidisse Exhaustus enim est sermo hominum & multae emissae iam eiusmodi voces tin m legis uiων. quae te absente consecta esse lator.

bd autem idcirco , te missus est mihi ut se purgaret. id necesse minime fuit. Primum enim nunquam ille mihi sitit suspectu, neque ego quae ad te de illo se ipsi. scripsi meo iudicio: sed cum ratio. saliisque omnium nostrum qui ad remp accedimus,non veritate solum, sed etiam fama niteretur, sermones ad te aliorum semper, non mea iudicia perscripsi. Qui quide quis frequentes essent& quIm graues, aduentu suo Stathius ipse cran uit.Etenim interuenit nonullorum querelis quae apud me de illo ipso habebatur,& senti- sre potuit sermones iniquorum in suum poti sumit nomen erumpere Quod autem me maxime mouere solebat cum audieba illum plus qua te posse quam grauitas illius aetatis, perii prudentiae postularet quam multos enim mecu egisse putas. ut se Stathio commendarem quam imulta aute ipsum ἀ4ouis mecum in sermone ita protulisse id mihi non placuit, monui,suas deterrui. Quibus in rebus etiam si fidelitas nimina est quod prorsus cre sdo quoniam tu ita iudicas tamen species ipsa tam gratiosi liberti aut serui dignitatem habere nullam potest. Atque hoc se habeto nihil tamen nec temere dicere nec astute reticere debeo materiam omnem sermonii eorum,qui de te detrahere velint Stathium dedisse: antea tantum intelligi potuisse, iratos tua seueritati esse nonnullos hoc manumita, iratis quod loqueretur no defuisse. Nune rest debo ad eas epistolas quas mihi reddigit L.C. Τsus cui quoniam ita te velle intestigo, nullo loco deero. Quarum altera est de Blandenis Teuxide quem scribis certissimum matricidam tibi , me intime commengari. Qua de re.& de hoc genere toto. ne sorte me in Graecos tam ambitiosum factum esse mirere. pauca cognosce.Ego clim Graecorum querelas nimium valere sentirem propter hominum ingenia ad sallendum parata quoscunque de te queri audiui quacunque potui ratione placavi. οprimum Dion politas qui erant inimicissimi mei lemui: quom principem Hermippum non solum sermone meo. sed etiam familiaritate devinxi. Ego Apamesem Ephesum ego

leuissimum hominem Megaristum Antandrium ego Niciam Smyrnaeum,ego nugas maximas omni mea comitate coplexus sim Nymphonte etiam Colophonium quae feci omnia,no quo me aut ii homines aut tota natio delectaret: pertassium est leuitatis assentatio- ν s. ana morum, non officiis, sed temporibus seruientium. Sed ut ad Teuxim reuertar: cum

is de M. stellii sermone secum habito. quae tu seribis, eripia loqueretur, obstiti eius se moni Si hominem in similiaritatem recepi.Tua autem quae fuerit cupiditas tanta nescio, quod scribis cupiisse te, quoniam Smyrnae duos Mysos insuisses in culeum, smile in superiore parte prouinciae edere exemplum seueritatis ritae & idcirco Teuxim elicere omni ra 3tione voluisse.quem adductum in iudicium fortasse dimitti non oportuerit:conquiri vero& elici blangitiis sui tu scribis)ad iudicium necesse no suit, eum prassertim homine quem ego & ex suis ciuibus & ex multis aliis cotidie magis cognosco nobiliore esse prope, quana ciuitatem suam. At enim Graecis solis indulgeo. Quid L Caecilium nodne omni ratione placausequem hominemequa ira, quo spiritu3quem denique praeter Tuscenium cuius cau- ssa sanari non potest non mitigaui Ecce supra caput homo leuis ac sordidus sed tamen equestri censu Catienus,etiam is lenietur. Cuius tu in patrem quod suisti asperior no reprehendo: certo scio te enim secisse clim causa. Sed quid opus fuit eiusmodi literis, quas ad ipsum iniusti illum crucem ili ipsum constituere, ex qua tu eum ante detraxisses: te curaturum sumo vi cobureretur, plaudente tota prouincia. Quid vero ad C .Fabium nescio

202쪽

,. quem nam eam quoque epistolam T.Casienus circungestat renuntiare tibi Licinium platagiarium cum suo pullo miluino tributa exigere Deinde rogas Fabium ut & patre & filium

vitios comburat,u possit:sin minus,ad te mittat,uti iudicio comburantur. Hae literae abs te per iocum missae ad C Fabium si modo sunt tuae cum leguntur,inuidiosam atrocitate verborum habet. Ac si omnium mecum praecepta literanim repetes intelliges esse nihil θ me. v nisi orationis acerbitatem S iracimtam etsi sorte raro literarum missarum indiligentiam reprehensam Quibus quidem in rebus si apud te plus authoritas mea quam tua sue natura paulo acrior siue quaedam dulcedo iracundiae, siue dicendi sal sacetiaeque valuissent, nihil sane esset quod nos poeniteret.Et mediocri me dolore putas assici, cum audiam qua sit existimatione Virgilius, qua tuus vicinus Cn.Octauius Nam si te interioribus vicinis tuisia Cilicens δt Syriaco anteponis valde magnum facis. Atque is dolor est quod cum ii quos

nominaui, te innocentia non vincant, vincunt tamen artificio beneuolentiae colligendae,

qui neque Cyrum Xenophontis neque Agesilaum nouerint:quorum regum summo imperio nemo unquam verbu vllum asperius audiuit.Sed haec a principio tibi praecipiens quantum profecerim non ignoro. Nunc tamen decedens id quod mihi iam sacere videris) re- ι linque quaeso quamlucundissimam memoriam tui. Successorem habes perblandum caetera valde illius aduentu tua requirentur In literis mittendis ut saepe ad te scripsi nimium te inexorabile praebuisti. Tolle omneis si potes iniquas tolle inustatas, tolle contrarias. Sta lius mihi narrauit scriptas ad te solere afferri ab se legi. & si iniquae sint, seri te certiorem.

antequam vero ipse aci te venisset.nullum delectum literam suisse: ex eo esse volumina se- lectarum epistolarum quae reprehendi solerent. Hoc de genere nihil te nunc quidem mineo:sero est enim ac scire potes multa me varie, diligenterque monuisse. Illud tame quod Theopompo mandam eum essem admonitus ab ipso vide per homines amateis tui, quod est sicile ut hae genera tollatur epistolarum primum iniquarum deinde contrariaru tum surge & inustate scriptarum postremo in aliquem contumeliosam. Atque ego haec tam is esse,quis audio non puto:& s sunt occupationibus tuis minus animaduersa nunc perspice & purga. Legi epistolam quam ipse scripsisse Sylla Nomenclator dictus est,non probandam legi nonnullas iracundas.sed tempore ipso de epistolis. Nam cum hanc paginam tenere. L. Flauius Praetor Desg.ad me venit homo milia valde familiaris. Is mihi te ad procuratores suos literas misisse. quae mihi visae sunt iniquissima; ne quid de bonis quae L. O-- ctauu Nasonis fuissent cui L.Flauius haeres est diminuerent ante quam C. Fundanis pecuniam soluissent.Itemque nitasse ad Apollonienses ne de bonis quae Octauit fuissent, diminui paterentur priusquam Fundanio debitum solutum esset.Hac mihi verssimilia non vi- dctur: sunt enim ab prudelia tua remotissima. Ne diminuat hises.quid si insciatur Quid si omnino non debetis Quid Praetor solet iudieare deberi Quid ego Fundanio no cupio/ar non amicus sume non misericordia moueor3 nemo magis. sed via ruris eiusmodi est quibusdam in rebus ut nihil se loci gratiae. Atque ita mihi dicebat Flauius scriptum in ea epistola quam tuam esse dicebat, te aut quas amicis tuis gratias acturum, aut quasi Inimicis incommoda laturum.Quid multa serebat grauiter id vehementer mecum querebatur,orabstque ut ad te quamdiligentissime scribere. quod facio & te prorsus vehementer etiam 13 atque cliam rogo.ut & procuratoribus Flauiu remittas de diminuendo, & de Apolloniem sibus nequid perscribas quod contra Flauium sit amplius, & Flauii causa & scilicet Pompeii facies omnia. Nolo mediussissius ex tua iniuria in illum tibi liberalem me videri. Sed

te oro ut tu ipse authoritatem & monimentum aliquod decreti, aut literarum tuarum

relinquas quod si ad Flauii rem & ad causam accommodatum Fert enim grauiter homo 3 S mei obseruantissimus Si sui iuris dignitatisque retines, se apud te neque amicitia nec Iure valuisset S vi opinor. Flauii aliquando rem & Pompeius Se Caesar tibi commendarunt.& ipse ad te scripserat Flauius. & ego certe. Quare si vita res est quam tibi me faciendam petente putes,haec ea sit.Si me amas cura. elabora perfice. ut Flauius & tibi & mlit quam maximas gratias agat hoc te ita rogo ut maiore studio rogare non polum. Quod ad me de Hermia scribi mihi mehercule valde molestum suit. iteras ad te parum fraterne scri-

203쪽

Ad Quintum fratrem

pseram quas oratione Diodoti Luculli liberti comotus, de pactione statim quod audiera, is iracsidius scripsera.& reuocare cupieba: huic tu epistolae non fraterne scriptae, fraterne debes ignoscere. De Ccsorino, Antonio Cassio Scaevola, te ab iis diligi ut scribis vehementer gaudeo. caetera si ierunt in eadc epistola grauiora,qu1m velle. ιρειν-Hων,6e k- λαῶν. Maiora ista erut.14 obiurgationes merui amoris plenissimae,quae sunt nonulla sed tamen mediocria δe parua potius.Ego te nunquam ulla in re dignu minima reprehensione putas- issem,cu te sanctissime gereres,nisi inimicos multos haberemus. Quae ad te aliqua admonitione, aut obiurgatione scripsi scripsi propter diligentiam cautionis meae,in qua de maneo de manebo.& idem ut facias, no desistam rogare. Attalus Iphemenus mecum egit ut se ne impedires quo minus quod ad QPubliceni statuam decretum est,erosaretur:quod eso tedd rogo de admoneo, ne talis viri tamque nostri necessarii, honorem minui per te aut impe is

diri velis. Praeterea AE pi tragoedi nostri familiaris Licinius seruus tibi notus aufugit. Is Athenis apud Patronem Epicureum pro libero fuit.Inde in Asiam venit postea Plato quia dam Sardianus Epicureus qui Athenis solet esse multu,& qui tum Athenis fuerat cum Licinius eo venisset, de cu eum fugitiuum esse postea ex AE i literis cognosceret, homine coprehendit.& in custodiam Ephesi tradidit: sed in publicam vel in pistrinu, non satis ex lii, reris eius intelligere potuimus. Tu quoquo modo, quoniam Ephesi est homine inuestiges velim summaque diligentia vel tecum deducas.Noli spectare quanti homo sit parui enim pretii est.qui iam nihil sit:sed tanto dolore AE pus est affectiis propter serui scelus de audacia ut nihil ei gratius facere possis,quam si illum Per te recuperarit. Nuc ea cognoste,

quae maxime exoptas, Remp.funditus anusimus: adeo ut Cato adolescens nullius consilii. i.

sed tamen ciuis Ro. & Cato, vix vivus effugeret. quod cum Gabinium de ambitu vellet postulare,neque Praetores diebus aliquot adiri possent vel potestatem sui facerent, in concionem ascendit, 3t Pompeium priuatus Dictatorem appestauit. propius nihil est factum.

quam ut occideretur. Ex hoc, qui sit status totius reip. videre potes. Nostrae tamen causae non videntur homines defuturi. randum in modum profitentur offerui se pollicentur: is de quidem ut cum spe summa, maxima, tum maiore etiam animo sperent superiores serenos confidant animo,ut in hac rep.rae casum quidem ullum pertimescat: sed tamen se resse habet. Si diem nobis dixerit, tota Italia concurret, ut multiplicata gloria discedamus: sn autem vi agere conabitur, spero sere studiis non solum amicorum, sed etiam alienorii. ut vi resistamus.Omnes de se de suos amicos,clientes libertos, seruos,pecunias denique suas apollicentur. Nostra antiqua manus bonoriim ardet de studio nostri de amore. Siqui antea aut alieniores fuerant de languidiores, nunc horum regum odio, se cum bonis coniungui. Pompeius omnia pollicetur,& Caesar: quibus ita credo, ut nihil mea comparatione diminuam Tribb.pl. Dessisunt nobis amici C o S S. se optime ostedunt. Praetores habemus amicissimos δd acerrimos ciues,Domitium Nigidium, Memmium, Lentulum bonos: etiam vallos sed hos singulareis. Quare magnum fac animum habeas de spem bonam. De singulis tamen rebus quae cotidie gerantur iaciam te crebro certiorem.

MI FRATER , mi frater,ini frater, tune id veritus es ne ego iracundia aliqua adductus pueros ad te sine literis miserim: aut etiam ne te videre noluerim 'Ego tibi irascerer tibi ego possem irasci, scilicet tu enim me afflixisti, tui me inimici, tua me inuidia ac non ego te misere perdidi. Meus ille laudatus Consulatus mihi te liberos patriam, sortianas:tibi velim nequid eripuerit, praeter unum me. Sed certe I te mihi omnia semper honesta de iiucunda ceciderunt. A me tibi luetias meae calamitatis metus tuae desiderium, naceror,solitudo. Ego te videre noluerim Immo vero mea te videri nolui. Non enim vidisses fi trem tuum: non eum quem reliqueras: non eum quem noras: non eum quem sens sentem, prosequentem proficiscens dimiseras, ne vestigium quidem eius nec simulachni, sed quandam effigiem spirantis mortui. Atque utinam me mortuum priuς vidisses aut audi Liles. Vtinam te non solum vitae,sed etiam dignitatis meae superstitem reliquissem. Sed testor omnes deos, me hac una voce a morte esse reuocatum, quia omnes in mea vita pase

204쪽

Liber I

tem aliquam tuae vitae repositam esse dicebat.Quare peccaui, sceleratinue iaci. nam si Macidissem mors ipsa meam pietate, amoremque in te sicile defenderet. Nunc commis vime vivo careres. vitio me aliis indigeres: mea vox in domesticis periculis potissimum occideret. quae saepe alienissimis prasdio fuisset. Nam quod ad te pueri sine lateris venetunt. A quoniam vides non suisse iracundiae causa certe pigritia suit & quaedam infinita vis lacrymam de dolorum. Haec ipsa me quo fetu putas scripsissee eodem quo te legere certo scio. An ego possum aut non cogitare aliquando de te, aut unquam sine lacrymis cogitare Cum enim te desydem stat rem solum desydero. Ego vero suavitate prope statrem pro' aequalem, obsequio filium consilio parentem. Quid mihi sine te unquam aut tibi line mes iucudum suit Quid quod eodem tempore destilem filia qua pietate, qua modestia quo ingenio effigiem oris sermonis animi mei Quid filium venustissimum, minique guleissitamum quem ego serus ac ferreus . complexu dimisi meo sapientiorem puerum quam vellemrsentiebat enim miser iam quid ageretur.Quid vero tuum filium Quid imaginc mea, quam meus Cicero de amabat ut statre Se iam ut maiorem statrem Verebariir Quid quod ε mulierem miserrimam fidelissimam coriiugem, me prosequi non sum passus, ut esset quar' reliquias communi alamitati comunes liberos tuereture Sed tamen quoquo modo potui, scripsi de dedi literas ad te Philogono liberto tuo, quas credo tibi postea redditas esse: in quibus idem te hortor de rogo quod pueri tibi verbis meis nuntiarunt, ut Romam protinus perga; de properes. Primum enim te praesidio esse volui, siqui essent inimici, quonim

crudelitas nondum esset nostra calamitate satiata. Deinde congressus nostri lamentationem pertimui. digressum vero no tulissem: atque etiam idipstim,quod tu scribis metueba, ne I me distrahi non posses. His de causis hoc maximum malum, qubd te no Vidi,quo m-hil amantissimis de colunctissimis fratribus acerbius ac miserius videtur accidere potuisse, mini acerbum minus miserum fuit quIm fuisset cum congressio, tum vero digressio nostra.Nunc si potes id quod ego qui tibi semper sortis videbar non possum,erige te de con- η firma si quae subeunda dimicatio erit. Spero, liquid mea spes habet authoritatis tibi de integritatem tuam & amorem in te ciuitatis, de aliquid etiam misericordiam nostri praesidii laturam: sin eris ab isto periculo vacuus,ages scilicet, siquid agere posse de nobis putabis. de quo scribunt ad me quidem multi multa,& se sperare demonstrant sed ego quid spere non

dispicio, cum inimici plurimum valeant, amici partim deseruerint me,partim etiam pro diderint qui in meo reditu sortasse reprehensionem sui sceleris pertimescant.Sed illa qua-' ha sint, tu velim perspicias milisque declares. Ego tamen quandiu tibi opus erit Huld periculi subeundum videbis vivam.diutius in hac vita esse non possum.Neque crum tantum virium habet ulla aut prudentia aut doctrina vi tatum dolorem possit sustinere.Scio fuisse de honestius moriendi tempus de utilius: sed non hoc solum.multa alia praetermur: quae liqueri velim praeterita, nihil agam nisi ut augeam dolorem tuum indice itultitiam meam. Illud quidem nec faciendum est,nec fieri potest me diutius quis aut tuum repus, aut fir-- ma spes postulabit,in tam misera tamque turpi vita commari: ut qui modo fratre fuerim, liberis, coniuge, copiis, genere ipse pecuniae beatissimus, dignitate, authoritate, exutimatione gratia no inferior quiui qui unquam fuerat amplissimi, is nunc In hac tam amicta perdisque sortuna,neque me neque meos lugere diutius possim. Quare quid ad me scripsisti de permutationet quasi vero nunc me non tua facultates sistineant. Quam re ipsa video

' nuser de sentio quid sceleris admiserim, cu de visceribus tui; & filii tui satissaehirus sis quibus debes,ego acceptam ex aerario pecuniam tuo nomine frustra dissiparim.Sed tamen &M. Antonio Mannim tu scripseras, Cepioni tatundem solutum est:milii ad id quod cogito hoc quod habeo satis est:siue enim restituimur sue desperamur,nihil amplius opus est. Tu si sorte quid erit molestiae te ad Crassum de ad Callidium conseras censeo. Quantum Hortenso credendum sit, nescio: me summa simulatione amor iis, summaque assiduitate cotidiana sceleratissime insidio uiaeque tractauit, adiuncto quoque Arrio: quomm ego consiliis,promissis,praeceptis destitutus in hanc calamitatem incidi.Sed haec occultabis,ne

quid obsint. Illud caueto, δι ὰ puto per Pomponium sotiendu tibi esse ipsum Hortetam,

205쪽

iοι Ad Quintum fratrem

ne ille versus qui in te erat collatus cum AEdilitatem petebas, de lege Aurelia falso testi- qmonio confirmetur.Nihil cnim tam timeo, qu m ne cum intelligant homines quantumnuscricordiae nobis tuae preces & tua salus allatura sit, oppugnent te vehementius. Messalam tui studiosum esse arbitror Pompeium etiam simulatorem puto.Sed haec utinam experiare: quod precarer deos, nisi meas preces audire desiissent. veruntamen precor Vt his infinitis nostris malis contenti sint, in quibus non modo tamen nullius mest peccati infamia sed omnis dolor est quod optime factis poma maxima est costituta. Filiam meam &ruam Ciceronumque nostrum quid ego mi frater tibi commendem quin illud moereo, quod tibi non minorem dolorem illorum orbitas asseret, qu&m mihi. Sed te incolumi,orbi non erunt. Reliqua ita mihi salus aliqua detur potestasque myatria moriendi,ut me lacrymae non siniit scribere. Etiam Terentiam velim tueare.mituque de omnibus rebus rescriba Sis sortis quoad rei natura patiatur. Id.Iun.Thessalonicae.

AMABO te mi fiater, nisi si uno meo facto & tu & omnes mei corruistis: improbitati& sceleri meo potius, qu&m imprudeliae misericordiaeque assignes. nullum in meum peccatum,nisi quod iis credidi a quibus nefas putaram esse me decipi. aut etiam quibus ne id 'expedire quidem arbitrabar.Intimus proximus familiarissimus quisque aut sibi pertimuit, 'aut mihi inuidit.ita mihi nihil misero praeter fidem amicorum, cautum meum consilium fuit.Quia si te satis inn Untia tua & misericordia hominum vindicat hoc tempore a mo lestia, perspicis profecto & quaenam nobis spes salutis relinquatur.Nam me Pomponitis de extius de Piso noster adhuc Thessalonicae retinuerunt cu logius discedere propter nescio

quos motus vetarent: verum ego magis exitum illorum literis qu&m spe certa expectaba.

Nam quid sperem potentissimo mimico, dominatione obtrectatorum infidelibus amicis, pluribus inuidis Denotius autem Trib.pl.est ille quidem in me officiosissimus, Sextius, & ispero Curtius Milo Fadius Gratidius, sed valde aduersante Clodio qui etiam priuatus eadem manu poterit cociones concitare:deinde etiam intercessor parabitur.FIaec mihi proficiscenti non proponebantur, sed sepe triduo summa cum gloria dicebar esse rediturus.

Quid tu igitur,inquies Quid multa conuenerunt quae mentem exturbarent meam,subita desectio Pompeii alienatio C o s s. etiam Praetorum timor publicanorum arma lacry- Αmae meorum, me ad mortem ire prohibuerunt. quod certe & ad honestatem de ad ci&giendos intolerabiles dolores fuit aptissimum Sed de hoc scripsi ad te in ea epistola quam

Phaetonti dedi. Nunc tu,quoniam in tantum luctum & laborem detrusus es, quantu nemo unquam, a se leuare potest communem casum misericordia hominum, scis icet incredibile quiddam assequeris:sin plan) occidimus me miserum ego omnibus meis exitio sae 1

ro quibus anti dedecori non eram.Sed tu ut anse ad te scripsi perspice rem,& pertenta:&ad me,ut tempora nostra,non ut amor tuus sert,vere perscribe. Ego vitam,quoad putabo tua interesse aut ad spem seruadam eo retine Tu nobis amicissimum Sextium cognosces credo tua causa,vel Lenrulum qui erit C o S.quanquam sunt sacta verbis dissiciliora. Tu & quid opus sit,& quid sit videbis omnino.Si tuam talitudinem communemque calamitatem nemo despexerit,aut per te aliquid confici, aut nullo modo poterit: ta te quo- que inimici vexare coeperint,ne cessaris. on enim stadiis mecum sed litibus agetur. Wrii haec absint velim:te oro ut ad me de omnibus rescribas,& in me animi potius aut consilii putes minus esse,quam antea amoris vero & ossicii non minus. M. T. CICE ONIS EPISTOLA RVM AD Q, FRATREM LIBER II.

EPISTOLAM quam legisti mane dederam, sed feeit humaniter Licinius, quod ad me misso Senam vesperi venit,ut siquid esset actum, ad te si mihi videretur perstab

206쪽

Liber II.

rem. Senatus suit frequentior quam putabamus csse posse mese Decembri sub dies festo e Consulares nos fuimus.& duo Consules designati P.Senultus,M. Lucullus, Lepidus, Volca- cius, Glabrio Prael.Sane frequentes fuimus omnino ad ducentos. Commorat rapinationem Lupus:egit causam agri Campani sand accurate,auditus cst magno siletis. materiam rei non ignoras,nihil ex nostris actionibus praetermisit. Fuerunt nonnulli aculei in C.Caesarem contumeliae in Gellium: postulationes cum absente Pompeio.Causa sero perorata sentcntias se rogaturum negauit, nequod onus simultatis nobis imponeret. Ex superio-3 rum temporum conuitiis & ex praesenti silentio, quid Scnatus sentiret,se intelligere dixit. Milo coepit dimittere. Tu Marcellinus, Noli inquit, ex taciturnitate nostra Lupe quid aut probemus hoc tempore,aut improbemus iudicare.Ego quod ad me attinet idemque arbitror caeteros: idcirco taceo,quc a non existimo cum Pompeius absit causam agri Campani agi conuenire. Tum ille se Senatum negauit tenere. Racilius surrexit. & de iudiciis res sene coepit. Marcellinum quidem primum rogauit.is cum grauiter de Clodianis incediis, trucidationibus lapidationibus questus esset sententiam dixit,ut ipse iudices per Prael.Vrbanum sortiretur: iudicum sortitione facta comitia haberentur: qui iudicia impedivisset.' eum contra remp.esse facturum. Approbata valde sententia.C.Cato cotradixit & Cassius, maxima adclamatione Senatus,cum comitia iudiciis anteferret. Philippus assensit Lentu- , lo. Postea Racilius de priuatis me primum sentetiam rogauit Multa feci verba de toto furore latrocinioque P.Clodii: tanquam reum accusaui multis & se dis admurmurationibus cuncti Senatus. Orationem meam collaudauit satis multis verbis, non mehercule indiserte Seuerus Antistius: Isque iudiciorum causam suscepit,antiquissimamque se habiturum dixit. Ibatur in eam sententiam:tum Clodius rogatus, diem dicendi eximere coepit . furebat a Racilio se contumaciter,urbaneque vexatum. Deinde eius operae repente a graecostasi & gradibus clamorem satis magnum sustulerunt,opinor in M, extilium & amicos Milonis incitatae. Eo metu iniecto repente magna querimonia omnium discessimus. Habes acta unius diei:reliqua, ut arbitror,in musem Ian.reiicientur. De Tr.pl.loge optimum Racilium habemus:videtur etiam Antistius amicus nobis fore. nam Plancius totus nosterest.Fac si me amas,ut considerate diligenterque nauiges de mense Decemb.

MARCus in FRATRI SAL. 6NON occupatione, qua eram sane impeditus,sed paruula lippitudine adductus sum ut dictarem hanc epistolam: & non ut ad te soleo ipse scriberem. Et primum me tibi excuso in eo ipso in quo te accuso. Me enim nemo adhuc rogauit, num quid in Sardiniam velim: te puto saepe habere,etsi non semper qui num quid Romam velis, quaerant. Quod ad me Lentuli & Sexti nomine scripsisti, locutus sum cum Cincio quo modo res se habet: , non est iacillima, sed habet prosecto quoddam Sardinia appositum ad recordationem praeteritae memoriae. Nam ut ille Graccus Augur, posteaquam in istam prouinciam venit recordatus est quid sibi in campo Martio comitia Consulum habenti contra auspicia accidisset. sic tu mihi videris in Sardinia de serma Minutiana & de nominibus Pompeianis in otio recogitasse.Sed ego adhuc emi nihil.Culleonis auctio facta est.Tusculano emi ptor nemo suitui conditio valde bona suerit,sortasse non omittam. De aedificatione tua Cyrum urgere no cesso.spero eum in officio fore sed omnia sunt tardiora propter furiosae AEdilitatis expectationem.Nam comitia sine mora futura videntur.edicta sunt ad x IRFebrae tamen solicitum esse nolo:omne genus , nobis cautionis adhibebitur. De Rege Alexandrino factum est S. C. Cum multitudine eum reduci, periculosum reip.videri. . Reliqua cum esset in Senam contentio, Lentulusne an Pompeius reduceret, obtinere causam Lentulus videbatur. In ea re nos & officio erga Lentulum mirifice,& voluntati Pompeii praeclare satisfecimus: sed per obtrectatores Lentuli res calumnia extracta H. Consecuti sunt dies comitiales, per quos Senatus haberi non poterat. Quid futurum sit latrocinio Tribunorum, non diuino, sed tamen suspicor per vim rogationem Caninium perlaturum. In ea re Pompeius quid velit non dispicio.Familiares eius quid cupiant,omnes vias dent.Creditores vero Regis aperte pecunias luppeditant contra Lentulum.Sine dubio res

207쪽

Ad Qes intum fratrem

2 Lctulo remota videtur esse cum magno meo dolore, quanquam multa secit quare, si sis esset iure eis succensere possemus.Tu si ita expedit velim quamprimum bona & certa tempestate conscendas ad meque venias. Innumerabiles enim res sunt, in quibus te cotidie in omni genere desiderem ut nostr que valent. X III I. l.Febr. MARCUS Q. FRATRI SAL. 7s C R. I P s I ad te antea superiora nunc cognosce postea quae sint acta. A Kal. Febr.legationes in Idus Febr.reiiciebantur, eo die res consecta non est. Ad III I.Non. Feb.Milo aD suit ei Pompeius aduocatus venit. Dixit Marcellus , me rogatus, honeste discessinus:pr

ducta dies est in III I.Id. br. Interim reiectis legationibus,in Idus reserebatur de prouinciis Quaestorum & de ornandis Praetoribus: sed res multis querelis de rep. interponendis nulla transacta est. C.Cato legem promulgauit de imperio Lentuli abrogando. vestitum filius mutauit. Ad III I. Iduum Febr.Milo affuit dixit Pompeius siue voluit. Nam visum rexit operae Clodianae clamorem sustuleruntvdque ei perpetua oratione contigit non modo vi adclamatione, sed ut conuicio & maledictis impediretur. Qui ut peroravit inam in eo sane sortis suit non est deterritus: dixit omnia atque interdum etiam silentio, cum authoritate peregerat: d ut perorauit,surrexit Clodius ei tantus clamor I nostris placuerat

enim referre gratiamin ut neque mente, neque lingua,neque ore consisteret.Ea res acta est, cum Η.V I. vix Pompeius perorasset usque ad H U III .cum omnia maledicta, versus donique obscoenissimi in Clodium & Clodiam dicerentur. Ille serens & exanguis interrogabat suos in clamore ipse, quis esset qui plebem fame necaret. respondebant operae, Pom-

peius .Quis Alexandriam ire cuperet.respondebant, Pompeius .Qucm ire vellent.respondebant, Crassum.Is aderat tum Miloni animo no amico.H.sere VIII I quasi signo stato, Clodiani nostros consputare coeperunt.Exarsit dolor:vrsere illi ut loco nos mouerent.Factus est a nostris impetus, fuga operarum. Eiectus de roitris Clodius: ac nos quoque tum fugimus. ne quid in turba. Senatus vocatus in Curiam,Pompeius domum. Freque ego ta- smen in Senatum,ne aut de tantis rebus tacerem,aut in Pompeio dc ndendo nam is carpebatur 1 Bibulo Curione Fauonio,Seruilio filio animos bonorum virorum offenderem:

res in postenim dilata est. Clodius in Quirinalia produxit diem. Ad V I.Id. b. Senatus ad Apollinis fuit,ut Pompeius adesset. Acta res est grauiter I Pompeio: eo die nihil pers

ctum est. Ad U I I.Id. br.ad Apollinis s. C. actum est,ta quae facta essent ad V I.Id. b. scontra remp.esse facta.Eo die Cato vehementer est in Pompeium inuectus,& eum orati Ne perpetua tanquam reum accitfauit. De me multa me inuito,cum mea summa laude dixit. Cum illius in me perfidiam increparet,auditus est magno silentio malevolorum. Respondit ei vehementer Pompeius, Crassumque descripsit, dixitque aperte, se munitiorem ad custodiendam vitam suam sere, quis Africanus fuisset, quem C.Carbo interemisset. Itaque magnae mihi res iam moueri videbatur. Nam Pompeius haec intelligit,nobiscum- , que communicat insidias vitae suae fieri: C.Catonem I Crasso sustentati, Clodio pecuniam suppeditari:utrunque & ab eo,& 1 Curione,Bibulo caeterisque suis obtrectatoribus confirmari: vehementer este prouidendum ne opprimatur,concionario illo populo a se prope alienato nobilitate inimica, non aequo Senatu,iuuentute improba. Itaque se comparat,homines ex agris accessit.Operas autem suas Clodius confirmat,manus ad Quirinalia para- atur:in eo multo sumus superiores ipsius copiis. Sed magna manus ex Piceno & Gallia e pectatur, ut etiam Catonis rogationibus de Milone & Lentulo resistamus. Ad IIII. Id.

Febr. Sestius ab indice Cn.Nerio Pupinia de ambitu est postulatus, &code die 2 quodam

M.Tullio de vi.Is erat aeger domum sui debuimus ad eum statim venimus,esque nos i tos tradidimus: idque secimus praeter hominum opinionem, qui nos ei iure suscensere putabant, ut humanissimi gratii sim que & ipsi & omnibus vigercmur: itaque faciemus. , Sed idem Nerius index edidit ad allegatos Cn. Lentulum Vacciam,& C.Cornelium. E dem die s.C. factum est,Vt sodalitates decuriatque discederent: lexque de iis serretur,' qui non discessissent, ea poena quae est de vi, tenerentur. Ad III I.Id. br. dixi pro Bestia de ambitu apud Praetorem Cn.Domitium in foro medio maximo conventuancidique in

208쪽

i, eum locum in dicendo,cum Sestius multis in templo Castoris vulneribus acceptis, subsidio Bestiaesentatus estet. Hic etO-κονοι quidda de lus quae in Scitui apparabantur crimina.& eum ornaui veris laudibus, magno assensu omnium.res homini suit vehementer grata.Quae tibi eo scribo,quod me de retinenda Sestii gratia literis saepe monuisti. Prid. Id. Febr.haec scripsi ante lucem: eo die apud Poponium in cius nuptiis eram cenatura rus.Cetera sunt in rebus nostris huiusmodi sui tu mihi sere dissidenti praxlicabas in plena dignitatis & gratiae:quae quidem tua mi fiater prudentia, patientia,virtute, pictate suauitate etiam tibi milisque sunt restituta.Domus tibi ad Lucum Pisonis Luciniana conducta est. sed ut spero paucis mensibus post Kal.Quint.in tua comigrabis. Tuam in Carinis mundi habitatores Camiae coduxerunt. A te post illam Olbiensem epistolam nullas literas acce, pi. Quid agas,& ut te oblectes, scire cupio,maximeque teipsum videre quaprimum. Cura mi frater ut valcas.& quanqua est hyems,tamc Sardiniam ista esse cogites. X V Kal.Mart.

MARCUS FRATRI. 8s E s TI V s noster absolutus est ad II Id. Mart.& quod vehementer intersuit resp.millam videri in eiusmodi causa dissensione esse omnibus sententiis absolutus est. Illud quod tibi curae saepe esse intellexeram ne cui iniquo relinqueremus vituperadi locum,qui nos ingratos esse cureret, nisi illius poeuersitatem quibusda in rebus qualiumanissime ferremus. , scito hoc nos in eo iudicio consecutos esse, ut omnium gratissimi iudicaremur. Nam de- sendendo moroso homine climulatissime satisfecimus, & id quod ille maxime cupiebat Vatinium a quo palam oppugnabatur, arbitram nostro concidimus, diis hominibiisque laudentibus.Quinetiam Paulus noster cum testis productus esset in Sestium confirmauitie nomen Vatinii delaturum,si Macre Licinius cunctaretur:& Macer a Sestii subselliis se 3 rexit ac se illi non defuturum assi auit. Quid quaeris homo petulans & audax Vatinius valde poeturbatus debilitatusque discessit. Quintus F.mus puta optimus eruditur egregie.

Hoc nunc magis animaduerto,quod Tyrannio docα apua me. Domus utriusque nostruaedificanir strenue.Redeptori tuo dimidium pecuniae curaui. Spero nos ante hyemem m.

tubernales fore. De nostia Tullia mi melici te amantissima, spcio cum Crassipede nos consecisse. Dies erant duo, qui post Latinas habentur religiosi, caet qui consectum reat. 4 Latiar erat exiturus. Ad VIII Id.Apr.sposalia Crassipedi praebui. Huic conuiuio puπ optimus Q mitis mciisque, quod palmiter commotus fumi, defuit. Ad III Id. Apr.veni ad Quintum, cumque vidi plane integrum, multumque is mecum sermonem liabuit&inhumanum de discordiis inulictum nostrarum .Quid quaerisε nihil sestivius Pomponia autem etia de te vcsta es: sed haec coram agemus. A puero ut discessi,in artam tuam ves ita,res aginatur multis structoribus .Longilium redemptorem cohortatus sum fidem mihi ficiebat se veste nobis placere. Domus est egregia: magis enim cerni iam pomat, quam quantum ex Arma iudicabamus. itemque nostra celaiter aedificibatur. Eo die cenaui apud Crassipedem:cenatus, in hortos ad Pompeium lectica latus sum. Lucesum conuenire non pomam, quod ablaciat: vulae aute volebam,quod eram postridie Roma exiturus.& quod ille in Sardiniam im habebat. Hominem coueni, & ab eo petiui ut quamprimure nobis redderet.statim dixit.Erat autem iturus ut aiebat ad III Id.Apr.ut aut Labrone aut Pisis conscenderet.Tu mi frater simulac ille venerit,primam nauigationem dummodo idonea tem stas si ne omisitis. Ad I II Id. Apr.ante luoem hanc epistolam dictau ram scripseramque in itinere,ut eo die apud T. Titium in Anagnino manerem: postridie autem in Latinio cogitabam: inde cum in Arpinati quinque dies fuissem. ire in Pomma-ν num,rediens aspioere Cumanum,ut quoniam iii Non. Ma. Miloni dies producta est. prid. Non. Romae essem teque mi charissime & suiuissime frater adram diem ut spmbam vi- ω .AEdificationem Arcani ad tuum aduentu sustentati pia at. Fac mi frater ut va-kas,quamprimumque Venias. . MARCUS: FRATRI SAL. 9o LITER As mihi tuas iucundissimas, expectatas,ac primo quidem cum desiderio. minc vero etiam O timore. Atque has scito limas me solas accepisse post illas quas mus

209쪽

Ad Quintum fratrem

nauta attulit Olbia datas. Sia caetera ut scribis praesenti sermoni reseruetur: hoc tame noqueo differre. Idib.Ma.Mnatus frequens diuinus fuit in supplicatione Gabinio denegada. iAdiurat Procilius hoc nemini accidisse. Foris valde plauditur. Mihi cu sua sponte iucundum, tum iucundius quod me absente, est enim iudiciumὶ sine oppugnatione sine gratia nostra, eram Antii. Quod Idibus & postridie fuerat dictum de agro Campano actum iri non est actum. In hac causa mihi aqua fueret. Sed plura quam constitueram. . ramenim. Uale mi optime & optatissime frater,& aduola. Idem te pueri nostri rogant, illud scilicet cenabis cum Ueneris.

PLACIT u Ru M tibi esse libru. U.suspicabaritam valde placuisse quam scribis valde gaudeo.Quod me admones de non curantia, suadesque ut meminerim Iouis oratione quae est in extremo illo libro: ego vero memini,& illa omnia mihi magis scripsi quam caeteris.Sed tame postridie quam tu es prosectus, multa nocte cum Vibullio veni ad Popesu. Cumque ego egissem de illis operibus atq; inscriptionibus, per mihi benigne respodit: ma gnam spe attulit est Crasso se dixit loqui velle mihique ut idem facere suasi.Crassu Cos. ex Senatu domu reduxi,suscepit re: dixitque esse quod Clodius hoc tepore cuperet per se& per tapetum cosequi.putare se si To eum no impedire posse me adipisci sine cotentione quod velle:totu es negotiu permisi,meque in eius potestate dixi sore.Interfuit huic sermo ni P.Crassus adolesces, nostri ut scis studiosissimus. Illud aute quod cupit Clodius in lega itio aliqua, si minus per Senatu, per populu,libera,aut Byzantiu, aut Brogitaru, aut utrunque. Plena res numorum. Quod ego non nimiu laboro,etia si minus assequor quod volo. Popcius tamen cu Crasso locutus cst:videntur negotium suscepis si posciunt.optimcisnnianus,ad nostru Iouem reuertamur.αμιλα-a aute illam qua tu soles dicere bono modo desidero.se prorsus ut aduenienae excipiam libcnter, latcnte etiam nunc no excitem.TE-bus locis aedifico reliqua recocinno:vitio paulo liberalius quam soleba.opus erat,si te ha-

bere paulisper sabris locu dare:sed & haec ut spero breui inin nos comunicabimuς. Res autem Romanae sese sic habent.Cosul est egregius Lentulus no impediente Collega: sic inquam bonus,ut mestore non viderim.dies comitiales exemit omnes.na etiam Latinae instaurantur,nec tamen deerat supplicationes.Id legibus perniciosissimis obsistitiir maxime Catonis:cui tame egregie impoluit Milo noster. Na ille vindex gladiatorum & bestiario srum e crat de Cosconio & Poponio bestiarios,nec sine his armatis unqua in publico iberat, hos alcin no poterat: itaque vix tencbat.Sensit Milo.desit cuida non familiari negotiu. qui sine suspicione emeret eam familiam a Catone. quae simulatque abducta est. Racilius qui unus est hoc tempore Trib.f.rem patefecit, eosque homines sibi emptos esse dixit sta

enim placuerat)& tabula proscripsit se tamiliam Catoniana vendituru. In eam tabula ma εsni risus cosequebantur. Hunc igitur Catone Lentulus a legibus remouit de eos qui de Cae lare monstra promulgarum,quibus interciami nemo. Nam quod de Pomptio Caninius agit sanequam rei ixit meque enim res probatur,& Pomptius noster in amicitia P. Lentuli vituperatur,& hercule non est idem.Nam apud perdicissimam illam infimam secem populi propter Milonem suboffendit, de boni multa ab eo diaderant, multa reprehendunt.

Marcellinus autem hoc uno mihi quidem non satisfacit, quod eum nimis aspere tractat, rquaquam id Senatu non inuito facit:quo ego me libentius a curia, & ab omni parte rei p. subtraho. In iudiciis ii sumus qui fuimus: domus celebratur,ita ut cum maxime. Unu accidit imprudentia Milonis in mode de Sexto Canio,quem neque hoc tempore neque ab imbecillis accusatoribus mihi placuit accusari: ei tres sententiae teterrimae in cosilio des ierunt. Itaque homine populus reuocat.& retrahatur necesse est. no enim fuerunt homines. s& quia cum apud suos diceret, ne danatus est vident damnatu. Ea ipsa in re Pompeii os sensio nobis obstitit Senatoru enim urna copiose absoluit, Equitii adaequaui Tribuni aeram condemnarunt. d hoc in modum coselantur cotidianae danationes inimicorum, in quibus me perlubente Semius allisus est, caeteri conciduntur. Cato concionatus est eo-

mitia haberi non siturum,si sibi cum populo dies agendi essent exempti. Appius a Caesare

210쪽

Lib. II.

nondum redierat.Tuas mirifice literas exposto atque adhuc clausum mare Lisse scio, sed quosda venisse tamen Ostia dicebant,qui te unice laudarent plurimique in prouincia scridicerent. Eosdem aiebant nuntiare te prima nauigatione tral missum:id cupio:& quanquateipsum scilicet maxime,lamen etiam literas mas antae expecto. Mi frater vale.

MARCUs in FRATRI SAL. II

D E D E R A M ad te literas antea quibus erat scriptu,Tulliam nostram Crassipedi prid. Non. April.esse desposam caeteraque de republica priuataque perscripsera. Postea sunt haec

acta. Non. April. S.C. Popeio pecunia decreta in rem frumentariam ad FH C C C C.Sed e dem die vehemeter aetium de agro Campano clamore Senatus prope cocionali: acriorem causam inopia pecuniae faciebat,& annonae caritas. Non praetermittam ne illud quidem, .M.Furium Flaccum Equitem R.Eominem nequam Capitolini de Mercuriales de collogio eiecerunt, praesentem ad rides uniuscuiusque iacentem. Ad III. Id. Febr. s.C.est factu de ambitu in Astanti sententiam quam ego dixeram cum tu adesses sed magno est gemitu Senatus. C O S S. no sunt persecuti eoru sententias: qui Manio cum essent assensi. addiderunt,ut Praetores ita crearentur, Vidi cs L X priuati essentino die Catonem plane repudia. runt.Quid multa tenent omnia:idque ita omnes intelligere volunt.

MARCUS Q. FRATRI SAL. Ir

ae V metuis ne me interpelles primo si in isto essem, tu scis quid sit interpellare. An te

Ateius mehercule mihi docere videbaris illius generis humanitatem, qua quidcm ego nihil utor abs te.Tu vero ut me & appelles & interpelles,& obloquare de colloquare velim. Quid enim mihi suavius Non mehercule quisqua μινα--κ res libentius sua recentia poe mata legit,quam ego te audio quamque de re publica priuata rustica.urbana.Sta mea Letum est infusa verecti dia,ut te proficiscens notollerem.Opposuistis et Mox ν causam Ciceronis nostri valetudine,conticui: iteria caeteri omnes,quieui. Nunc mihi iucunditatis plena epistola hoc aspersit molestiae quod videris,ne mihi molestus esses veritus esse,atque etia nunc vereri. Litigare tecum si fas esset: sed mehercule istuc si unqua suspicatus ero ni- , hil dica aliud nisi verebor nequado ego tibi cu sum una molestus sim.Video te ingemuisse.sic fit 'MMα l. t.nunqua enim dicam in M. Marium auae nostru in lectica mehercula coiecissem,non illa Regis Ptolemaei Auitiana.Memini enim vi hominem portare ad Baias. Neapoli instoelioro Aniciano, machaerophoris centu sequctibus, miros risus nos edere. ille ignarus sui comitatus,re te aperuit lectica,& pene ille timore.ego risu corrui. . Tuc ut dico certe sumitissem ut aliquado subtilitate veteris urbanitatis Si humanissimi ser. monis attingere: scd homine infirmu in villa aperta, ac ne rude quide cita nuc inuitare nolui. Hoc vero mihi peculiare fuerit, hic etia isto frui. Na illoru praediorii scito mihi vicinii Manu .lumen esse apud Anitiu videbimus,ut paratu sit.Nos enim ita Philolosi sumus.vives O fabris habitare possimus. Habemus fac philosophia,no ab Hymetto sed ab Area Sy, ra.Marius &valetudine est,&natura imbecillior. De interpellatione tantu sumam a vobis teporis adscribaldu quatu dabitis:vtina nihil detis,ut potius vestra iniuria,quam ignauia mea celle.De r .nimiu te laborare doleo,&meliore cive esse quam Philocteto,qui accepta iniuria,ea spectacula 'uaerebat quae tibi acerba esse video. Amabo te aduola, cosolabor te. de omne abstergebo dolore,& adhuc,si me amas, Mariu sed approueate.Hortus domi est.

MARCUS in FRATRI SAL. I

EPIsaeo LAM hanc couicio efflagitarui codicilli mi. Na res quidem ipsa.& is dies quo tu es profectus, nihil mihi ad scribendu argumcnti sane dabat.Sed quemadmodu coram cti sumus,sermo nobis Lege no solet,ia epistolae nostrae debent interdit hallucinari. Tenedioru igimr libertas securi Tenedia praecisa est, cu eos praeter me de Bibulu, de Callia, dium de Fauoniti nemo desenderet. De te magis ab Sipylo metio in honorifica facta. te vim dicerent post dationi L. ibi Panis restitisse. Reliquis diebus siquid erit quod te seire opus sit,aut etia si nihil erit, tame scriba cotidie aliquid. Pr. Id. neque tibi neque reponio deero. Luctet ii poemata ut scribis n5 ita sunt multis luminibus ingenii multae tame artis. Sed cum veneris,ustum te putabo:si Sallustii Empedoclea legeris, hominem non putabo.

SEARCH

MENU NAVIGATION