Via scientiarum duobus opusculis absoluta. Alterum de vniversis regulis, et principijs rectè argumentandi, in qualibet materia rationes efformandi. Alterum de principiis, et regulis ab argumentis se rectè defendendi. ... Authore P.F. Francisco a Sanc

발행: 1686년

분량: 285페이지

출처: archive.org

분류: 철학

261쪽

r a Sesentiarum

gesimooctavo,infacto esse. Quinquagesimonono, d/ρι N. Sexagesimo, indise-ctἡ. Sexagesimoprii uis, Mistensi νὰ. Sexagesimosec undo, extensiaὸ. Sexagesimo- tertio, eiusdem ordinis. Sexagesimoquarto , diae sordinis de quibus cap. I 3. Sexagesimoquinto , ron cretiuὸ, seu in conereto. Se xagesimosexto, abs acti-υὸ, seu ia abst acto. Sexagesimoseptimo , absolute. SexagesimooctaVo, respectiuὸ. SexagesimonOno, propriὸ. Septuagesimo, r=π- proprie. Septuagesimoprimo, implicitὸ. Septuagesimosectando explieitὸ. Sein

tuagesimotertio, eonnota.

tiue, seu in obliquo. Septu gesimoquarto,in recto de quibus cap. Iq. Septua gesimoquinto, innitiatiuλSeptuagesimokXtΟ. eom Metiuὸ. Septuagesimoseptimo,adaequate,seu comple-tὸ, vel totaliter. Septuage-smooctavo , inadaequate, vel incomptis, Vel partia- sitis de quibus cap. IS. Septuagesimonono, natu. Waliter. Octogestino, constaturaliter. Octogesimo- primo, intentiona ιν, alleis esse remasentativo. Octogesimosecundo, ope natu alite . Octogesimo- tertio, noeessario. Octoge-smoquarto , νε plicat/τὰ. Octogesimoquinto, specifleatisὸ,9σ. de quibus cap. 16.& II. Et modus occurrendi argumentis a.

oppositis, dc similibus, est proportionabiliter idem.

ac diximus cap. praeceden ii ad argumentum a cau-M: Quapropter censemus

ommittendum.

Is s Argumentum a

nomine cum paru Vrgeat. ut diximus opust. I. cap. I a. nisi sumatur pro argumento illud, quod est a causa sormali. & iam dictum sit de modo occurrendi argumentis a ea B; ideo nihil agimus in praesenti capite, Videatur ta' men in hoc opusc. cap. I Qnum. III. Et hic notetur.

nomen aliquod posse de aliquibus dici, aut illis

vel donominatiuὸ, de qui bus large actum est supra cap. I I. nde possunt plura

262쪽

solvi argumenta ex nomi- Decimo tertio, pνἰmario. ne desumpta: nam si argu- Decimoquarto, Ieeunda mentum se habeat ita: ba- ri). Decimoquinto, pr.

bent idem nomen'. ergo eam dem naturam , poterit ne

gari consequentia, dicendo , Vel nomen elle aequi-Vocum, cuius non est habere eamdem naturam ὐ-la. quae tali insigniuntur nominet 'Vel. esse: analogum, cuius res significata non invenitur aequaliter D omnibus tale nomen

participantibus . - - - 136 . E. Ut . sciatur alvtem occurrere argumentis 4 desinitione , oporteret iam scire quibus modis definitioepossit convenire alicui rei. Potest enim esse multipliciter. Primo, m terialite , quia scilicet co- venit alicui,quod se habet de materiali ad talem rem. Secundo, formaliter. Tertio, simplicite . Quarto,secundum quid. Quinto, ef

sentialite . Setato, accidentaliter. Septimo, per essentiam, aut naturam. Octa- O, per participationem .. Nonoot e. Decimo, per aeridens. Undecimo, tit

suppositive. Decimole Xto, eonsecutiat , aut illatiae. Decimoseptimo, eoncomi. tanter. Decimooctavo, ea faIite . Decimonono. exstentialite , & fere eis

dem modis, ac diximus de oppositione, & similitudi pe: & capite praecedenti. Idemque dicendum erit de quolibet alio praedicaro, quod queit alicui con-

Venire, dc eodem modo occurrendum ac argumentis a eassis. Videatur subsequens numerus,cuius doctrina poterit huic apes sicari. ira bas Quantum attunet ad modum occurrenis

di argumentis a diuisone, eodem proportionali modo fiat; Hic tamen clarius ostendam. Nam si intendat argumentum probare aliquam. divisionem non esse bonam, quia: datur, V.g. per duo membra dividentia, & invenitur aliud membrum dividens distinctum ab illis; relpondeat praedictam divisionem esse

263쪽

8 Hiis Scientiarum

inadaequatam, & quod ad

bonam divisionem inadaequatam non est neccsium, quod omnia membra dividentia ponatur; sed sus-ficere ponere aliqua pro tunc ad intentum pertinentia.Quod si divisio aliqua fuerit tri membris, bene probet argumetum, Vnum membrum dividens non participare persecte rationem divisi; respondeat talem divisionem ense analogam, ad quam requiritur divisum non participari aequaliter ab omnibus. Si audem probet nullo modo rationem significatam per nomen Uni ex illis convenire; sed simpliciter, & omnino disterre: Respondeat esse divisionem , in qua nomen aequivocum dividitur in

sua aequivocata.Quapropter omniacongruunt ; siquidem ad talem divisionem illud a fortiori requirebatur. Si autem iam dictum fuerit divisionem et se Uni vocam: respondeat esse viai vocam respective ad duo membra dividentia i non autem absolute respectu omnium, stando quod unum ex tribus perfecte non participet rationem divisi; alia vero duo illam periecte participent. Vel dicat, elle Vni vocam secundum quid: vel illam imperfectionem non esse in ratione communii sed in ratione particulari, &difierentiali , quod non

tollit uni vocationem in . Tatione communi. Si vero in secundo casu procedat, videlicet, quando omnia membra dividentia omnino disserant, & sollim in

nomine conveniant, nequit alio modo solvi aria metum,nisii dicendo,quod

est uni voca,illa divisio quoad nomen,& quod dancitur uni voca aequi Voce,'

es secundum quid. Et cum proportione dicatur circa alia argumenta. Videatur opulc. I. cap. Iq. Vnde poterunt faciliter plura solvi

argumenta.

138 Argumentum atrstimonio se itur in quacumque materia; sicut dictum est in hoc capite, &praecedenti. Aliqua talcen

notare Vortec. Primum,

264쪽

opust. a. c. p. ior 23 si

Est exempla non semel traiadi ab Auctoribus ex doctrina contraria ad suam explicandam i non quia sentiant in tali doctrina opposita est e veritatem ;sed quia adsimilitudinem illius possunt illam ostendere , explicare. Et ideo

dum ex D. Thoma traditur, V .g. quaedam auctoritas, in qua exemplisi at dicendo, de re quae traditur in exemplum aliquid oppositum nostri; assertioni: si non possit interp tari iuxta modum prae Dcriptum in hoc, & praec denti capite, dicatiae rate exeplum adduci a S.Tho- ma in sententia aliorum; non autem in propria, &consequenter quod non tenemur ad talem doctrinam ; sicut etiam facit S.Nom. Hem D. Thomas ; nam cum instaretur in quadam doctrina exemplis, quibus inrisuri utebatur Aristot. resipondet Angelicus Praeceptor

I. p. quaest. 67. art. a. ad a. Non es multum curandum

de bis exemplis, quae Aristoteles inducit in libris LMi-fatibni quia inducit ea vipνobabilis scandam opinionem aliorum. Qua solutio ne utuntur nostri COm- Compti 1 plutens lib. de anima,disp. p. quaest. I. num. 9. in Resumpta. ad quamdam auctoritatem Div. Thomae cotra nostram ctactrinamἰ& alibi. Secundum est', quod non statim dicaturIv. g. D Thomam se retractat se, nisi quando itae eX- prelissime opponitur, V neutiquam Valeat explicari in aliquo vero sensu: Quod ut constat ex dictistrarissime evenire potest. Si autem quidam tandemia tarmet, V. g.D.Thomam se retractasse, aut mutasse

sententiam, debet insipicerre, quod ipse stet verbis D. Thomae, quae in illis liabris continentur, qui De runt scripti post illum, vel 'illos, ex quibus traditur testimonium in opposi

tum: nam si econtra contingat ex suo ore se manifestabit convictus defendens: siquidem nequit inscriptis retractari, quo θ' nondum csescriptum; sed

quod prius est scriptumἰ retractatur per dictum po-

265쪽

ria Sesentiarum et Ao

sterioris operis. Tertium est, quod quando traditur auctoritas alicuius Sancti, vel Auctoris magni nominis, non statim dicat se etiam sequi alios Sanctos, ct magnos Doctores, &quod inter Sanctos , Doctores in rebus Fidei non oppositis sunt non se

mel opposita placita ; sed

Conetur quantum potuerit prius illos in aliquo sensu explicare suae conclusioni non opposito, quod ex traditis non erit arduum. Quod si tandem non potuerit, oppositos

esse affirmet. Haec de isto opusculo sussciant, & de

tota nostra Scientiarum via, quae Vtinam in gloriam Sanctissimς Trinita. tis. B.V.Mariae de Monte Carmeli, & omnium Sanctoru redundent. Cedant etiam in gloriosam mi memoriam Doctor Sanctissime Thoma , cuius mentem tenere fideliter studui, adeo Vt ab ea, Vt aiunt,nolim discedere unguem. Quod si hunc finem nactus non fuerim, licet in minimo, libenter meretracto. Fave, ct DVe.

Omnia correctioni Sancta Romana Eet, fia

266쪽

INDEX COPIOSISSIMUS

ALPHABETICVS RERUM, NOTABILIUM UE

. VERBORUM.

Notandum est initio huius Indicis, quod licet sere omnes teris mini,qui in his opusculis explicantur,habeant bliquas acceptiones, Ut in propriis locis notatur; tamen pollunt plurimas alias pati ex octogintaquatuor, vel octogintaquinque, quae ponuntur opusculo a. cap. u. & ao. quae locis lari itatis explicantur. Notetur etiam quod loco opusculi hic ponitui: Opust. loco capitis, cap. & loco

A numeri n.

Absitate esse tale , quid, dc quotuplex sit. Opust. II

Abspactio quid, & quotu plex sit bidem vide narisio.

. Accidentia plura eiusdem

1 speciei nequeunt esse, in eodem subiecto formali; - betae tamen in eodem, materiali, & multiplici. sormali. Opusc. I. cae θε

cipi in duplici subiecto. realiter distincto adhuc de potentia absoluta.

Accidentia omnia tam se cundum rationes communes, quam speciales specificantur per ordianem ad substantia.opust.

ad finem capitis. x Per accidens esse tale, quid.& quot uplex, Opus-

1 Actio duas tribuit denois

minationes, altera agenis

ti; alteram pastat quam- o Tig in unico subiecto in-

267쪽

Iudex Rerum.

a o Actualiter e toti,quid sit, & quibus modis. opust.

Actus secundum ultimam actualitatem, quomodo possit principaliter produci a suis potentiis, &habitibus. opust. I. a n

62.Vsque ad 1 8. Et quomodo non. Ibid.

Adaequatam ratione re dere : & reddere rationemsussicientem, quam- vis aliae plures rationes. - adaequatae inVeniantur L

.1s Squivoca, quomodo, Jc quotupliciter dicantur.

Analoga, quomodo , de quotupliciter dicantur. Opust. a. cap. II . 8 La 8 Angelus motot Coelorum ' non producit principalitin Viventia, aut euectu.

cando activa passivir.

Opust. I .cap. 6. n. 8.1s Aptitudinalit/ρ esse tale, quid sit,& quibus modis.

ao Argumentario, quaecumque sit, debet reduci ad

octo modos argumen lationis,&qui sunt.opus-

2I Argumetatio a rati sis materiali, formali, essicienti, & finali, & ab effectibus. Vide lit. D. verbo

demonstratisiaaa Argumentatio, ab oppontis, quomodo, & circa

a 3 Argumentatio a ilibus. quomodo, & circa quae.

opust. I .cap. IIvi

a Argumentatio a nomine est valdὰ contingens; ni si reducatur ad genus cause formalis,vel ad argumentum ex suo effectu, scilicet,. denominatione intrinseca, vel eX- i trinseca, opust. I .cap. I a.

268쪽

Et Verborum Notabilium

quomodo, & circa quae. 1 Ibi l. cap. I . n. 84. Vsque ad D, Vbi plura invenies notada:&quomodo caute intelligenda sunt principia, quae in sumulis tradi solent. SArgumetatio 2 tesimonis, quomodo, & circa quae,& ex quibus sumatur.

pusc. I . cap. I D nat Astra, vel corpora coelestia non cocurrunt principaliter; sed instrumentaliter ad productionem

viventis, Ut talis. opust.. I .cap. 6. num. 3 L Div.

Thoma. χAstra, ct corpora coelestia,quomodo,& sub qua ratione producant corpora. Ibid. num. 39, 1 Categorem alieὸ esse isti. quid sit. opusc. a.cap. IAE

opusc. I .cap. 3. Vbi inve, niuntur notatu digna.

3 Causa materialis. Vide

subiectum.

Causa formalia, Vide seu

causa efficiens , quid, dc

quotuplex. opust. ta cap.

3 aUL Qv dc quomodo demonstrari possunt per

causam efficiente. Opusc.

I .cap. 6. an. I 8.

Causa quaelibet tam aequLVOca, quam Vnivoca pomtest producere principa liter effectum secundum Omnem rationem non excedentem persectione entitativam causti immo etiam rationem entis, Verationem qua,&sub quibus rationibus. Opusc. I cap. 6. an. 8. Causa non dicitur Oniae salis, aut particularis pee ordinem ad rationem

qua productam, sed per ordinem ad rationei ubqua producendi. Ibidem,

Causa creata est instrume tum Dei ad attingendam rationem entis, non Virationem qua, seu quantum ad rem attactam; sed ut rationem sub quas seu quantum ad modum producendi: & ad attina gendam rationem entisi i reduplicative existenc

tu, id est, ad existentiam

269쪽

Index Rerum,

Egestus. IbIdem. Doce- Vicem sunt essectus.Triatur probabiliter opposi- tum. Ibidem. Non tamen potest esse instrumentum ad creandum. Ibidem,&

y Causis universales num quam producunt ratio' nem universalem, ut sic, V.g.ens, Ut se, aut substantiam ostse. Opust. I.

Io Cauta partiales non di- ' cuntur tales, quia non possunt producere effectum sine, concursu alte- rius cauis; sed propter aliam rathonem. Opusc. P.

cap. 6. n. 6 I. '

1 Causa potest principaliter

' producere aliquod com-- genera causarum, neminpe, materialis, formalis, ct finalis,sunt adinvicem cause quoad enti ratem, quando producitur aliquod compositum; a ni fallor, melius dicendum L est quoad existenti anui

eo modo, quo sunt adinvicem cause, sunt etiam adinvicem effectus : δ possunt adinvice a prio- ri,& a posteriori demonstrariu opust. r. cap. 8.14 Causae adinvirem sunt eau se, alio modo eXplicatur.

Ibidem. I s Cis, alite esse tale, quid sit & quot modis dicatur.

positum, etiam si nullam H Clo . esse tale , quid sit. illius partem producati sed sollim vniat illas ab alio productas. Ibidem. a 'Causa instrumentalis quomodo causat, S proportionatur chi essectu. Ibid. n. 62. oc a num. s O. Vsque ad II. i3 Quatuor genera causarum sunt ad invicem cauta quoad causalitatem 1e-

18 Communicabile , seu romamunieabilite , esse tale, quid siet. opus c. a. cap. g. N.47. Dicitur quadrupliciter. Ibidem. 19 Complete esse tale, quid sit:

cundum quid: & conse- - Compiriise esse tale, quia Menteg hoc modo assim sit. Ibid.num. 1-ῶ

270쪽

Et Verborum Norabilium.

Connexis. esse sati, quidi sit," modis. opust. 8 3

Connotatiuῆ estati, quid fi

cul. a. cap. 9. n. s

'ν Continere formali ter tan- zgum: sormaliter emin*n- . ter: Virtualiter eminen- ster: Vel virtualiter defficienter.quid sit. Opusc. I.

3 o con trariorum eadem es raa a tio, quomodo intelliga

ML Corpora coelestia esse ge-υ, rabidi potest efficaci- . s. iter suaderi: ia quid in . hac re sentiendum sit. '

: Corpora coelestia. Vide

Demonstratio, quid sit

Demostracio propter q*M, quia , & illorum principia. Ibidem, num. 2. Demonstratio a prio i; de / r. aposteriori, quid. Ibid. Demonstratio . ρ Bri,poctest exerceri, non solum. Per quamlibet ora cau- . . . iam ex quatuor generi bus causarum I sed etiam per quodlibet Veru principium, vel rationem a priori, etiamsi non sie

Demonstratio per disser&tiam essentialem ad probandam essentiam totaini lem, est secundum qui I , . 1 demonstratio,& a priori.

- : Ibidem, num. I iDemonstratio per causam materialem, quomodo,' ai& circa quae eXerceatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION