De coelesti testimonio in 1. Ioan. cap. 5. vers. 7. analecta, et paralipomena. Auctore Francisco Iavarone

2쪽

D. CAROLO MARIAE ROSINIO

URGIAE SOCIETATIS BORaONICAE PERPETUO PRAESIDI , ET HERCULANENSIUM VOLUΜINUM BIBLIOTHEcA PRAEFECTO ET Q.

' S. P. D.

de variantibus Sacrarum Scripturarum Iectionibus , earumque MSu , et κριτηριον Commentationes aliquot id is mandare deliberaremiillud mihi consilium cras endum existimaνi, ut, antequam ad opus absoloendum admoνerem manu , Διατριβχην hanc , quaδi totius Ῥeris Fecimen, exhiberem , et quodnam de illa iudicium docti oiri facerene dia ligenter e lorarem. Quoa Nero prae ceteris Tibi , Antistes ornatissime , illaru 3istere, tuumque subire

3쪽

iudicium stropicroerim ad 4M meum animum non m illu/n haecitantem . duae potissimum rationes im-

ρuleriιnt. Prim ina enit=t 'Tu quonIam rater tanta, ac tam Pnιeclara , quibus PerfunctuS es munera, Sacras Scripturas tu nostro Archi mnasio summa cum laude es interi relatus , - νtime' nosti ex variarum Iectionum cognitione, rectoque usu quan tum utilitatis ad Bibliorum tum αδεντια/ , tum Pp νευσιν ab mereticorum calumniis vindicandam adcedat. Deinde in Te cum omnigenia eruditione,

qua in litterasorum hominum RePublica tanto honoris splendore fulges , singularis illa humanitas , suauissimique mores , quibus Nel in ψsas homunculorum litterarias in*tias oculos conii cere non renuis , misi e coniunguntur. Hac igitur humaniatate , quam ProPria e erientia Cognitam , Penitusque Per ectam habeo , fretus , te rogo, atque obtestor, ut meam hanc Exercitationem patienter Perlegas, tuumque oravissimum iudicium mihi ea , qua solitus es, ingenuitate, signisce3. Quae Acine, si Tibi prorsus indigna non oidebitur, ut lucem adspiciat, et jsa tuo Nomine condecorata minus

pudibunda in publicum prodibit, et ego faentiori

4쪽

I. a Mogonti mihi , ac pervolutanti Sacrarum Scripturarum Codices cuin variae Iectiones non semel , nec raro ante oculos versentur , tum nullibi maior aut gravioris momenti occurrit varietas , quam in

πολυθμ η illo primae Ioannis Epistolae versiculo, qui et ad confirmandum Trinitatis Mysterium ni nitum firmamenti, ac roboris habet , et ab insensissimis tanti Dogmatis hostibus pro viribus oppugnatur. Manuscriptorum sane Exemplarium , sive Graeco sive LMino idiomate illa sint exarata , alia Versiculum , de quo loquime , omnino Praetermittunt , alia imae.. lgini adscriptum exhibent , alia eodem, quo in Vulgata Latina editione legitur, ordine proserunt, nonnulla collocationem invertunt, plura denique voces aliquas vel immutant, Ves detrahunt, Vel adiungunt. Sanctorum Ecelesiae Patrum aliqui κομμα hoc , veluti luculentis imum veritatis testimonium quibusdam in locis adhibent , alii vero de illo ne verbum quidem in iis ipsis operibus iaciunt, quae de Trinitate elucubrarunt. Criticorum donique doctissimi aliqui in Ioannis Αυτο -

5쪽

va γν Coeleste Testimonium versiculo controverso

inclusum nunquam extitisse mirifice contendunt ; alii vero ipsum non aliena manu intrusum , sed Apostoli genuinum omnino esse evidentissimis argumentis constare arbitrantur. Quamobrem ogo qui de Sacrorum Codicum praecipuis variantibus Iectionibus aliqua disserere mihi proposui : operae pretium me facturum existimavi , si hanc ceterarum Omnium nobilissimam, ei. gravissimam Susciperem expendendam. Quam quidem Biblicam Exercitationem , ut ea , ctua Par est. diligentia, ac industria perficerem , praeterquam quod gyariores Auctores , qui materiam hanc Pertractarunt, legere non omiserim, ad Manuscriptos Codices , quotquot ipse potui , evolvendos adcessi, atque cum Viaris nostrae aetatis in Codicum lectione non mediocriter versatis rem conferendam sedula curavi. Itaque ut notam , quae mihi ob argumenti tam triti repetitam tractationem , inuri potuisset, Pro viribus declinarem ', non modo rationes Pro utraque Parta a Criiaticis praestantissimis huc usque adlatas c olligendo , ac aequis examinando ponderibus , sed alias etiam , si sorte menti occurrerent, investigando, eum laborem me suscepturum Speravi, quo neque ipse tempus sine causa consumpsisse dolerem, neque Lectores de molestia sibi inutiliter exhibita iura, meritoque conve

rerentur.

6쪽

H. Ioannis proprium, ac legitimum esse vers cn- Ium , cuius αυδεν τψν mihi defendendam proposui non modo infestissimi Trinitatis Hostes , verum etiam e rumdinonnulli , qui tanti Mysterii veritatem profitentur, inficiari non dubitant I , ea praesertim ratione sunsulti, quod omnia sere Manuscripta Exemplaria maxime Graeca illum omnino praetereant. Quo igitur salsae istorum opinionis radicem ipsam, et fundamentume vellerem , Manu scripto Codices non paucos , nec

si Soeiniani, quum impiis in Saeros Libros Commentariis

euneta Christianae Boligionis Mysteria funditus evertere conentur, versiculum Ioannis nulla ratione contra Trinitatis Arcanum con-lorquere valentes , sequuti vestigia Georgii Blandratae in Bibliotheea utilia Irimianorum, illum Θησisva se negamni. Inter hos praecipuaerae uendi Faustus Socinus , Ionas Stichtingius a Bulio teli, Samuel Pe ilicovius , quorum opera complectitur apertissi a illa Incred litatis Sehola Bibliotheea Fraotim Polonorum edita Irenopoli, et Elev- uteropoli 1656 Tom. I. V. VII Novatorum pauci quidem, quos inter Ioannes CIericus , et Hugo Grotius Criticorum audacissimi, in hane

sententiam iverunt. Longe plures enim, nec infimi subseIlii , ut ex ipso operis deeursu patebit, abierant in alia omnia. Neque desu runt ex Catholicis, qui huius loci γυησi-ντα impugnarent, quorum agmen , quantum scio . ducit Bichardus Simonius in Histori Critiea μνi, Testamenti consulatus praeter alios multos ab Amaldo in duobus seriptis, quae sequentes titulos praeseserunt. Dibi ues a M. Si a re. Dissertorion Critiqua touebant ias Exe datres Grees,aur tesqueti M. Simon pretenta qua Paneienne Vulgatu a δέ faite ,

7쪽

parvi ponderis , qui locum Ioannis integrum prout in Vulgata Editione legitur praeseserunt, in hac Prima Disi utationis parte in medium proferre decrevi.

In alteraquero parte , ne uniVerSa argumentorum materia permixta et confusa Salictatem Potius , quam. delectationem Pariat , Patrum, sententias , ac in tertia demum rationes ex critica Arte depromptas proponam.

III. Atque ut a Graecis Codicibus exordiar , inter eos principem certe obtinent locum Vaticani quidam antiquissimi, quibus usi sunt Viri orientalium linguarum peritissimi , quum Cardinalis Ximenis mandato

Polygiovis Sacrarum Scriptu rarum- libris edendis Compluti operam darent. In hae quidem Editione comparanda praelaudatus Ximenes se nullum non movisse lapidem assirmat, ut.Divinorum librorum mendis omnibus perpurgatum , atque omni ex part a Correctissimum exhiberet , atque idcirco tum Eri

tissimorum hominum operam adbibuisse , tum praecipue emendatissima , vetustissimaque Manuscripta , quibus fidem abrogare nefas omnino videretur, ex Variis locis non sine summo Iabore conquisivisse testatur. In operis namque Praefatione Lianem X. Pontificem Maximum his alloquitur verbis : Qua in re id rape ne BeatiIudini tuae testari Possumus , Pater cetissime , maximam laboris nostri Partem in eos β e i iit et Mirorum in lin-

8쪽

mque, Exe laria pro Archeid isti haberemus',

quorum quidem tam Hebraeorum , quam Graeco rum ,. et Laetinorum mula*licem coPiram υ-iis ea Iocis non sine summo. labore conquisisimus. At a

ex ,sis quide- Graeca Sanctitati tuae debemus , Dii ex ista , Apostolica Bibliotheca antiquissimos rum4 Vereris , tum Norii Teuam ti co dices Per νε- humone , ad nos misisti . qui mobis in hoo gotis maximo fuerunt adiumento I . Hoc ipsum aurum Hispani Theologi, qui omnem curam in pra lata Mitiones pos runt in Novi Testamenti Prologo apertustinet confirmam ὴ .ibi anim. Iectorem hac deris. is entes s i Lu inquiunt lectorem non la leat non quaeνis Me laria Ιm ressioni huic α cher a Diue V sed antiquiissima , emendatissi-que , ac toniae praeterea vetuStatis , ut Idem eis rogare nefas Oideatur : quae sanctissimus in Chiriano Pater P ac Dominus noster Leo X. Pontifex m-rimus ' huic instituto favere cupiens eae Mostolica Bibliotheca educta misit ad Reoerendissimum num Cardinalem VsPaniae, de cuius auctoritate mandato hoc opus imprimi fecimus. '

9쪽

IV. Quin etiam Simonius ipse Critieis In utrumque Testamentum scriptis notissimus, quamvis Coeleste Te- alimonium Ioannis germanum non esse acerrime defendat, Compiliteusis Mitionis , ac Manuscriptorum Codicum, qui illi inservierunt, laudes celebrat; et Cardinalem Ximenem, cui primam Novi Testamenti Graeci Editionem debemus, Emendatos Codices revera conquisisse aperte, ingenueque fatetur In ac desiderandum fore adiungit, ut omnes qui postea Novum Testamentum typis mandarent primam hanc Impressionem magna cum eura, et diligentia sequerentur ca). Quod si Compi tensis Mitio vetustissimorum, ac omni ex Paris rectissimorum Exemplarium lectionibus suit expressa,ae tantum.habeat auctoritatis pondus , ut eam Sim nius ceteris Editoribus , tamquam Prototypum ad imia

10쪽

tandam proponat, controversum Versiculum In pra stantissiinis Codicibus reperiri, quis umquam in dubium revocare audebit pV. Pulcherrima vero , quae Complutensi successit Roberti Stephani Εditio , quam se satis mirari non posse assarmat praelaudatus Simonius i) , gravissimum aliud ad nostram thesin confirmandam suppeditat argumentum. In illa nimirum ingenii , et eruditionis suae specimen praebuit accuratissimus Πpographus et decem enim , et sex Manuscriptorum Codicum varietates , 'inter quos quidem Codices aliquot se Dactum fuisse dicit ipsa vetustatis specie pene ad randos , in ipsius margine notavit ; ac licet Complo

tensem textum Persaepe sequatur, ab eo tamen recedere non dubitat, ubi Exemplarium suorum lectiones emendatiores suisse sibi persuaserit. Non modo autem in pulcherrima hac Editione coeleste testimo nium, ut sincerum , atque germanum retinet ; Verum, etiam In omnibus illis sexdecim Manuscriptis, quae in manibus habebat, invenisse, ac in septem eorum non integrum versiculum, sed illa verba tantum εν

ι Oct ne satiroit asses admirer Ia bello Edition du Nivueau Testament Gree ae Robere Vienna in solio, ora il aonne des prevueada Φon erudiaton et de son jugement. Simon ibidem.