장음표시 사용
31쪽
a'ιμa oculo aberrante describeret 8 XXII. Quum autem Exemplaria unum ex altero exscriberentur, atque hac ratione, unius mendum iaalia innumera transiret ; hinc sactum est , ut plures manuscripti Codices tum Graeci , tum Latiui septiamum versiculum praeterirent. Error hic vero diu I tuit , ac tange lateque dissusus est 3 Primis namque Ecclesiae saeculis rariora erant Epistolarum Canonicarum απο acpa , uti etiam hodie in vetustis Bibliorum manuscriptis Perraro inveniuntur, i praesertim quum primam hanc Epistolam ex Veterum sententia ad Parthos, nempe ad Christianos , qui ultra Euphraten commorabantur, Ioannes scripsisset 3 ex remotissimis illis regionibus , ac Iani eris Romano insensissimis aut Ipsum Apostoli Aυτο acῖον, aut ab
eo transcripti Codices dissicile admodum , ut nonnulli autumant , obtineri poterant. XXIII. Nihilo tamen secius cum Permulta
Exemplaria integra omnino adhuc permanerent, err rem tandem scribarum plerique advertentes In Codicum suorum margine septimum versiculum de
eripserunt , vel ipsum in aliis Codicibus reperiri non dissimularunt. Quorum unum , ut alia PlWrima taceam , in nostra Regia Bibliotheca vidi, tu Cuius margine haec legebantur : εντην ΟυρaDν d IIaτηρ,
32쪽
Και τρεις εmν οι μαρτυρουντες, alterum laudatus eiu dem Bibliothecae Praefectus Ioannes Andresius Venetiis inspexit , cuius scriptor etsi in contextu septimum versiculum praeterisset, in margine trimen sain alio Codice illum legisse ' mo bat his . verbis:
empore exemplaria multa Graeca , et Latina septimo versiculo caruisse cognitum perspectumque habemus. Ceteram versisuli γε mσιοτητα aperte quidem, et firmissime demonstrant vim plurima vetustissima ae omni ex parte emendatissima manuscripta Exemplaria, quorum momenta in prima huius Disputationis parte iam ponderavimus tum Patra in ecclesiasticorumque Scriptorum auctoritates , quas in aItera
XXIV. Horum primus , qui eontroversi Testimonii meminerit, Tertullianus suisse videtur lintiquissimus Ecclesiae Pater , aeeundo Christi saeculo Praeclara nominis sama in Africa celebratissimus. In libro enim, quem conχra Praxeam scripsit, de Personarum diis inarum connexu , ut ipse loquitur, seu περιχ ρπει, ut
33쪽
aiunt scholae, sermonein habens , rem totam , de qua agit, his verbis concludit i : Ita connexus Patris in Filio, et Filii in Paraclito tres eficit cohaerentes alterum ex altero, qui tres unum Sunt, non unus ,
quomodo dictum est. Ego et Pater tinum Sumus ad substantiae unitatem, non ad numeri Singularitatem. Quibus quidem verbis , qui tres unum Sunt, ad septimum Apostoli versiculum , in quo de divinis Personis dicitur : Και α' πεις D εισι : Et hi tres unum Sunt , Tertullianum adlusisse Hammondus, Bullus, alliaque iure meritoque opinantur. Enimvero minime admirandum videtur Tertullianum , virum in scribendo asperum , atque durum , qui Sacrae Scripturae verba magis carpere, ac delibare , quam Plenius citare solat, septimum versiculum integrum non commemorasse. Nec voces illas , qui tres unum Sunt, ex Evangelii loco , quem Postea nominat, decerpsisse credendum est 3 quum Christi verba non ad confirmandam trium Personarum unitatem, quam solo Ioannis testimonio satis superque demonstrasse arbitratus est, sed ad eam illustrandam exempli causa adhibuerit.
XXV. Quod si alicui Τertulliani ferrei Scriptoris auctoritas aliquanto obscurior videatur, Cypria-
34쪽
mim audiat Tertulliani discipulum, qui in libro domitate Ecclesiae i non quasi εν πaροδον, sed ex pro-
Posito controversum versiculum commemorat. Ibi nam-qus de infinita divinarum Porsonarum unitate Verba faciens illam his Scripturae testimoniis confirmat : M Ego et Pater unum sumus : M Et iterum ,
inquit , de Patre, et Filio, et Spiritu Sancto
scriPtum est: D Et hi tres unum sunt G et . Quum igitur non alibi textum hunc legamus , quam in prima Ioanuis epistola , septimum versiculum Cyprianum usurpasse quis est, qui non videat 3 XXIV. Τanti testimonii evidentia , et gravitate
Perculsus Simonius omnes vias persequitur , quibus Ostendat Cyprianum non Septimum, sed octavum versum allegorice expositum Citavisse. At quamvis magno conatu studioque firmas rationes ad id comprobandum perquirere, et in Vestigare nitatur , sola Facundi Hermianensis auctoritate coniecturam suam
i Pag. isS, et seq. Parisiis c I I ccxxv I. et Etiam in epistola ad Iliba ianuiti pag. 88. Ioeum hunc referre videtur beatissimus Martyr: Si baptizari . inquit, quis GPudhaereticum Potuit, utique et remissam peccatorum consequi potuit. Si Peccatomum remissam eonsequutus est, et sanctificatus est, et te tum Dei factus est. Quaero euius Dei p Si Creatoris 3 non potuit qui . . . Si Christi ; nou huius potest feri te Ium , qui . . . . Si Θirilvs S-eti, quum tres unum sint , quomodo Diritus Sanctus, etc.
35쪽
nimis levem sulcit I . Nos vero tantis rationum momentis Simonii commentum dissolvemus , ut illud non modo Cypriani auctoritatem nobis e manu non eripiat, verum ipsam magis magisque illustret. XXv. Primum enim Facundo Fulgentium opponimus, qui non octavum, sed septimum versiculum a Cypriano laudatum fuisse testatur his verbis et : In Patre e*o , et Filio , 'et viritu Sancto unitatem dubStantiae acc*imus , Personas confundere non audemus. Beatus Ioannes Mostolus testiatur diacens : υ Tres sunt qui testimonium Perhibent in Coelo, Pater, et Verbum , et Siniritus Sanctus , et tres unum Sunt D. Quod etiam Beatissimus MartFr prianus in 'istola de Unitale Ecclesiae confitetur dicens D Ego et Pater unum SumuS M.
Et iterum de Patre, et Filio, et Spiritu Sancto
scr*tum est : M Et hi tres unum δunt M. Cur , quaeso, Facundi potius , quam Fulgentii auctoritatem sequutus est Simonius 3 Nonne magis perspectam habuisse
36쪽
poterat 'Cypriani mentem Facundus, qui tercenatum post Cyprianum annis in regione remotissima noruit, quam Fulgentius , qui illi aliquanto propior in Asriaca ipsa scripsit 8 Cyprianum ergo non octavum, sed septimum versiculum memorasse Fulgentii testimonium firmius probat. Praeterea quum Spiritus, Aquae , et Sanguinis unitas non ipsorum naturam , sed consensum in Christi divinitate confir- manda respiciat , octavum versiculum frustra Cyprianus ad insinitam trium Personarum unitatem demonstrandam adhibuisset. Quid quod Mysticae huius interpretationis in Cypriani operibus ne Vestigium quidem apparot 3 Quinimmo nec Graeci , nec L lini Patres per annos a Cypriano plus centum limiusmodi allegoriae meminerunt. Primus omnium eam invexisse videtur Augustinus ci , cuius vestigiis prau- ter alios inhaesit Facundus Hermianonsis in trium Cvitulorum Defemione, ubi octavum versiculum allegorico sensu de Patre , et Filio , et Spictu Sancto
XXVI. Illud demum septimum versiculum , Noa octavum Cyprianum Protulisse luculenter ostendit,
i) Lib. II. contra Maximinum , Tomo VIII operum pag. si f
37쪽
. 56quod In vetustioribus Codicilius verba haee'r Et hirres urrum sunt Plerumque iii coelestia Testimonio , non vero in terr tri legantur. Pallieulani hanc nimirum Anglicamis , et Hispaniensis Codices , taxemplar quoddam Lovanti, alterum quod in Abbatia Divae Gortrudis adservabatur , tria vetusta Missalia Praetermiserunt , ut testificatur Uessellius ; eaminon reserebant Exemplaria quindecim , quas Lovanienses Theologi legerunt ; illam nec Latino , nec Graeco Textui inseruit Arias Montanus ; ipsam deniquo Cassio loriani Codices , quos antiquissimos fuisse Patet , omittebant. Cyprianum ergo Septimum versiculum ad confirmandam simplicissimam trium Personarum unitatem in medio posuisse tam certum est, atque exploratum , ut nemo , cui , ut aiunt ,
cor sapiat, illud amitigere possit. Quamobrem muror Simonium , quiscritica arte pollebat , hac in
re turpiter hallucinatum fuisse , ut septimi ve Sus αυΘεπιαν obstinate nimium perstringeret, ac labefactaret. XXVII. Iam vero non modo Τertulliantis , et Cyprianus celeberrimi Asricae Patres , verum etiam universi Africani περιωπην hanc in operibus suis exhibent , atque commemorant. Vigilius Tapsensis , qui Samulo reparatae salutis quinto floruit, libro primo de Trinitate , hoc Mysterium eodem Apostoli loco
38쪽
confirmat, quum inquit: Dicente Damne mangelista in Epistola sua : is Tres sunt qui testimonium perhibent in Coelo Pater, Verbum, et Spiritus
Sanctus is i . Auctor libri adversus Varimandum Λrianum, quem Africanum fuisse opinatur Chismetius, eiusdem loci meminit, quando adfirmat : GonneSE vessita ait . . . . D Tres tres sunt qui testim nium perhibent in Coelo Pater , Verbum, et is ritus Sanctus, et hi tres unum Sunt a . XXVIII. Ne autem Lectores meos humanissimos prolixiori oratione distineam, ac tot testimoniorum caterva molestiam ipsis exhibeam , Fidei Prosessionem, quam Hunnerico Vandalorum Regi obtulit Eugenius Carthaginiensis Episcopus , in medium proferre satis superque erit , illi quippe non modo Eugenius ipse, sed quadringenti Mauritaniae , Sardiniae , Corsicae , aCpraesertim Africae Antistites subscripserunt 5 . Ici hac Prosessione scilicet de Sanctissimo Trinitatis Myste
i) si Bibliotheea maxima Patrum Tomo VIII. pag. 775. Lug
, Ιn eadem Bibliotheca Tomo V. Pag. 729.
3) Testatur Gennadius as Seriptorctus Ecclesiasticis eaP. 97. ubi de Elige Dio haee scribit: Ctim consensu omnium Africae, mu-ritaniae , et Sardiniae , αιque Corsiciae Discoportim et Confessorum, qai in Ciacholica Permanserant fae , eo Otuit librum mei non solum
39쪽
rio verba faciens Eugenius , vel potius universas Africae Ecclesiae ita loquuntur : Et , ut adhuc luce clarius unius Diuinitatis cum Patre , et Filio Diritum Sanctum esse doceamus , Ioannis Evangeli-Stae testimoni comprobatur ait enim : Tres sunt qui testimonium perhibent in Coelo Pater , Vembum , et Diritus Sanctus , et hi tres unum
Non solum autem Africanos Scriptores universos, sed alios quoque et Latinos et Graecos Auctores illud ipsum Coeleste Testimonium protulisse manifeste eorum scri pia declarant. Nimirum inter Latinos eminent Hieroἡymus , et Cassiodorius , quorum testimonia in prima Parte examinavimus. Inter Graecos Vero , Ut
Emmanuelem Calecam , cuius librum de Principiis FDdei Catholicae apud Combesistunt 2 legimus, scri-Ptorem longe recentiorem praetermittam , septimi versiculi meminitiAuctor Disi utationis in Concilio Niata eno institutae, quam multa vetustate praeditam in-Sanetarum Scripturarum sententiis , aed et Patrum testimoniis communitum , et per Collegas Confessionia suae porrexit Hannerico. Vide Miraei Bibliotheeam EeeIesiastieam p. 73. Auluerpiae CI DCLXIIX. i Citatae Patrum Bibliothecae Tomo VIII. pag. 686. In altera pote Auctarii noMissimi P. 19. Paris. CIOI cc xx M.
40쪽
ter Athanasii opera i recensent. De divinis Personis, earumque individua Natura Scriptor ille agens inter alia Scripturarum testimonia , Ioannis verba refert : Προς δε τουτοις πaσιν , inquit, I ως Φλασκεr ααι οι' πεις
XXIX. Eiusdem versus deinde meminerunt Planius et apertius quarti Lateranensis Concilii Patres ab Innocentio III convocati , qui primum , ac Praecipuum Catholicae fidei Dogma Ioannis versiculo confirmarunt a : ὸν τροπον εν νωιτη του marmυ επιςολλ' aναγνωκε V oτι τρεις εισιν οι' μαρτυρουντες εν τεν Ουἰ Πατηρ, ὀ Λογος , και το Πνευμι A γιον κaι Ουτριοι τρεις εν.εισι. In Aππολον demum , seu Apostolicarum Epistolarum collections , qua etiam hodio orientales utuntur , quintum primae Ioannis Epistolaucaput , in quo septimus versiculus integer reperitur , τψ ε' της λε ε'βDριαδος , nempe feria quinta Hebdomadis α Paschate trice. imae quintae legendum praecipitur. XXX. Non est autem hic silentio praetereun-elum profani Scriptoris antiquissimi testimonium, cu