장음표시 사용
11쪽
nonnisi varietatem hanc , quae minimi , imo nullius momenti est, ililige utissimus Robertus animadverterit, in Stephanicis omnibus Manuscriptis , quae, tum Vetustate, tum notarum praestantia eximios suisse D mo inficias ibit, controversum Ioannis locum reperiri Pro certo , exploratoque habendum. VI. Nec silentio praetereundum mihi videtur Eximium illud Anglias Manuscriptum , Britannicum Vulgo nuncupatum , in quo non modo octaVum , Sed Septimuim quoque.versiculum Desiderius Erasmus se
i Consule Iocum controversum in Editione Novi Testamenti, quae prodiit Lutetiae ex ossicina Rob. Steph. anno exarati , ubi repe-Ties verbis εν τω toparo, signum adpositiani , quod indicat has tantum voces deesse in septeni Codicibus, quos in margine litteris δ. ε. o. r. ret. U. nolatos animadvertes. IIallucinatus est igitur Rogerius tu Dissertatione Critic Theologica eontra Socinianos 'et no os Criticos super Nerba Ioannis Tres sunt de qua Patres TriviiIlla ni meminerunt , adfirmans Stephanum in septem bis3. integrum ei χον non invenisse. Vide Memo es de Trevotiae An n. CIII ccx IV.F rier. Item errasse mihi videtur Morinus Exere. I MD. Exerc. II. cap. I. in eo , quod adserit in ceteris novem Mis. septimum versiculum Stephanum non legisse. Si euim ita se res haberet, sedulus Editor , qui minimam illam varietatem in septem Exemplaribus inventam notaverat, de hac maxima in novem existe ute lectorem moriere profecto non omisisset.
12쪽
luisse satetur. Quiam enim eius Iectione motus Erasismus in tertia Novi Testamenti Graeca Editione rim tui controversum Ioannis locum, quem in duabus aliis preaetermiserat , inseruerit, Perquam vetustum , emendatumqua illud Erasmus existimavit; immo tanti in i momenti, ut illorum , quae antea Erasmus ipse serii erat, auctoritatem omnino vinceret i . VII. . Ni vero primus omnium ad legendos , ac Pervolutandos Novi Testamenti Graecos Codices manum admoverit , cuius exemplum Erasmus ipse Sequutus est, Laurentius Valliridit Vir Graecae, La-
i Non sum quidem nescius Erasmum, quum se Britanniel
Codicis fidem seqitutum septimum versientum edidisse narraret, haec statim adiunxisse : Quamquam et hunc suspicor ad Latinorum C dices fuisse diastigatum. Posteaquam enim Graeci coneordiam inierirent eum Ecclesia Romana , studuerunt et hac in ρarte cum R imania eonsentire. Attamen illud quoque memini , Simonium ipsum, etiarasi Erasmi Critieam Artem laudibus Prosequatur , eam tamen interdum nimis liberam esse , ae non satis sdam aperte fateri; quam sane sententiam ipsa Erasmi verba, quas modo retulimus, Praeter alia , evidentissime comprobant, atque confrmant. Nimirum quod Graeci suos Codices secundum Latinorum Iretionem emendarint; id quidem asserit, at nulla ratione demonstrat, nec demonstrare umquam Polerit Erasmns. Etenim praeterquam quod locus, quem Graecos ad Latinorum normam eorrexisse contendit, ipsorum cum Latinis disputationes nullo pacto attinsebat; numquam Graecos inter, La-
13쪽
1Inaeque linguae peritissinuis i . Is eo quidem tempore
quo Graeca Studia in Europa instaurabantur, multa novi Testamenti tum Greca , tum Latina Exemplaria Conquisivit , atque animadversionibus in Sacros h iusmodi libros compositis , furibus in locis Codicum
suorum varietates exscrip Sit , atque notavit. Verum
ubi ad quintum primae Ioannis epistolae caput advenit, do duplici testimonio agetis, non ulii hoc unum animadvertit, Graecos nempe Codices de Spiritu,
tinosque tam aeerba simustas fuit, quam post reconciliationem ipsorum in Florentino Concilio. Graecorum enim Permulti, duce Maxeo Ephesino , qui Florentinae Synodi Actibus subscribere noluerat , ut primum in proprias Ecclesias se contulerunt . alia omnia ab iis, quae Florentiae professi fuerant, imo illis omnino conistraria decreverunt. Nul Io igitue sundamento Graecos, ut Latinorii mPartibus saverent Codices suos emendasse suspicatur Erasmus peiusve nententia vana Prorsus ac futilis est, nee Iegitimum Britaniaci Codicis testimonium excludit, aut infirmat. 13 Plusisses fas anta Critiques de oes demsera temps, oli Pesti de da ta langue Grecque a die retaΘlis, se soni antiques heuresemenea ee traMin. Vassia est D premier , qui ait fati recherche des Exemplaires Graea dia Nouνsau Testament, et mέma des Latina. II en cite plasimo dans aes Remarques, qui onι δεδ imprimess a Basle yar Iesmina cc asme; et Men qu'it Parreis trost auae minuties. Ia Gram mvira Latine, ou ne Misse ρas de Io ctro obli res nouvelle, ἀμ vertes dans tin lemm ou ta barbarie regnoiι encoro dana P ro'. Simon loco citato.
14쪽
I3 Aqua, et Sanguine non unum sunt D ειαι, sed in unum εις ἐν legenti exhibere I . In omnibus igitur Novi Τestamenti Graecis , Latinisque Codicibus , quos Laurentius Valla magno labore , studioquo colIegit , Trinitatis de Chiasto Testimonium reperiri
VIII. Iam porro Scriptor Prologi in Epistolas C nonicas , quem Hieronymum fuisse vulgo opinantur , in omnibus sere Graecis Exemplaribus septimum versicuIum tum, cum ipse scribebat, legisse videtur. Ubi enim de Canonicarum epistoIarum Interpretatione se monem instituit, haec scriptis mandat. Quae C
nonicae scilicet Epistolae si , ut ab eis nempe Apostolis digesta sunt, ita quoque ab interpretibus Adeliter in Latinum verterentur eloquium , nec ambiguit m Iegentibus facerent, nec Sermonum arae varietas impugnaret ; illo praec*ue Ioco, ubi de unia Rrate Trinitatis in prima Ioannis Distota positum Isimus. In qua etiam assi Infidelibus translatoria Bus multum ematum esse a Fidei Nerstate comρ rimus trium tantum νοcabula , hoc est Aquae , Sanguinis , et Spiritus in sua Eritione ponentra ,
15쪽
et Patris , Verbique, et viritus testimoniim o milientes ; in quo maxime et Fides Critholica roboratur, et Patris, et Filii, ac Diritus San
cti una Dioinitatis substantia con robatur. Non me latet quidem recentiores Criticos , ac M inriti sipsos Hieronymi Editores huius Prologi aιθενεια pluribus argumentis negavisse i , eum tamen
octavo Seculo Posteriorem non esse Vetustissima
Manuscripta , in quibus reperitur ., satis firme ostenti Non desierunt qui adversus Maurinos ipsos ProIογα hunc γvUQν esse multis rationum momentis demonstrarunt. Patres Trivultiani in Memoriis, quas si pra citavi, post Bogerii Dissertati nem, de alia Ioquuntur Frideriei Ernesti Κetineri, quae hoc inscribitur titulor Vindieiae no a dieιi Meritissimi de tri s in Coela testibus I. Ioa n. v. 7. mpositae Christo hori Sanini inter retiationiabus , parti xis Ric Mi Simonii Historiae Crisicae Nosei Testamenia et , Sιυhani Ciarcellaei , Ioannis clerici, et nonaehorum Benisse tinorum obiectionibus recentissimis. In hac ΔἈσριυ Κestnerus contendit Prologum in E istolas Canoni eas gentiniunt esse Hieronymi opus, et Maurinis opponit Felleum EpiscoPDi moniensem, Caveum, S mi ilium , Maiiim , Seberierum , aliosqire non Paucos praeclaros CeilIeos, qui in hoe Prologo Doctoris Maximi stylum recognoscunt. At Prologum, de quo loquimur, illi Ipsi, qui Hieronymo salse adscriptum putant, in vetustissimis tamen diss. legi, atque adeo v nerandae antiquitatis esse demonstrant. Consule Maurinorum in illum educiniones Tomo I Hier γλ operum Pas. 1669, Q εeq
16쪽
15dunt i . Quisquis igitur illo fuit, qui Prologum hunc
conscripsit, universa prope , Graeca maxime, Man wripta sua aetate, nempe mille saltem abhinc annis , Septimum versum exibuisse testatur. IX. Sed quid ego plura Manuscriptorum Exemplarium testim ia requiro ' Quid amplius in Grae- eorum Codicum fido expendenda laboro 7 Prosecto unum Hieronymi in sua Novi Τestamenti translatione testimonium septinvim versum Graeca Exemplaria longe praestantissima primis Ecclesiae sevulis exhibuisse tanta perspicuitate 'ostendit, ut argumentorum omnium , quae adhuc in medio posui, evideutiam lumine Suo. obscurare videatur. Hanc enim Novi Testamen i versionem , de qua loquor, genuinum Hieronymi opus. esse nemo est, qui ambigat : ipse quippe Hieronymus in libro de viris Illustribus se Novi Testamenti libros Graecae sidei reddidisse testatur. Moum Testamen
tum opera sua enumerans a) inquit Graeeae fidei
reddidi ; vetus iuxta Hebraicam transtuli. In hac autem Translatione , in qua Hieronymus Divinos Novi Testamenti Codices non paraphrasti exponit, nequo
i) Lege modo etiatas Maurin um ia Presogum ad Epistolas Canonicas adnotationes.
αὶ Tomo II. pag. Mi. Editionis Veronensis.
17쪽
I 6 commentario illustrat, sed ex lingua, in qua primum
exarati fuerunt, in Latinum Sermonem fideliter vertit, quintum primae Ioannis Epistolae caput o Graeco transcribens , septimum versiculum , qui coeleste Testimonium complectitur , integrum in ipsa Sacri Textus serio exhibet. Quarto igitur seculo Hieronymus in Graecis Novi Τestamenti Codicibus controversum locum quidem certe legebat. Nisi enim Sanctus Doctor in divinis Codicibus evolvendis diu noctiaque versatus , atque in Sacrarum Scripturarum libros mendis omnibus perpurgatos in lucem edendos hiaxime intentus , in Graecis Exem illaribus , quae ob oculos habebat , cum Novum Ustamentum Graecae fidei redderet , Versum illum legisset ; numquam profecto in Τranslatione sua a Graecis Manuscriptis fideliter ex-
Pressa eum reponere tentasset. X. Ne autem cui in mentem veniat septimum
versiculum non ab ipso Hieronymo , sed ab alia Uanu in IIieronmi translationem intrusum fuisse, animadvertat velim illam cum laudato versu reperiri in omnibus Sancti Doctoris operum Editionibus , ac .praesertim tum in Editione Maurinorum ci , tum iu Veronensi 2 , quarum utraque accuratissima fuit,
18쪽
27tissima fuit, et a Criticis severissimis elucubrata. Quis eiiim est, qui nesciat Maurinos Patres criticae Artis Poritissimos. germana Hieronymi opera' ab apocryptiis , vel dubiis summo studio , ac labore discrevisse ' Cui quaeso ignotum est Dominicum Vallar sium , Scipionem Masseium, aliosque litteratos homines , Hieronymi Operum Editionem ex Veronensium
Canonicorum Codicibus tum vetustate, tum notarum
bonitate Ionge praestantissimis hausisse Z Itaque in utraque hac editione nil non verum, nil non legitimum , nil non germanum irrepsit. Editores accuratissimi genuina Doctoris Maximi opera a spuriis, vel i certis incredibili diligentia distinguunt. Quidquid vero
animadversioue dignum est criticis, eruditisque adn tationibus lectorem monent. Quum igitur in utraque hae Editione Danslatio Novi Testamenti integra una cum versu septimo legatur, eam ita Hieronymum scripsisse nulla est ratio dubitandi, atque adeo sine ulla controversia Hieronymus Coeleste Testimonium in Codicibus Graecis sua aetate perlegebat.
XI. Quibus quidem Hieronymi Manuscriptis ,
quae et vetustate, et auctoritate ceteris omnibus praestant , in medio positis , Hispanum Codicem ab Hessellio laudatum , Vaticanum , de quo meminit Amellotius , Dublinensem cuius testimonio plerique nituntur , aliosque innumeros liuenter praeter-
19쪽
mittam. Nullum enim sacerem dicendi finem , si G ra
ca omnia manu scripta Exemplaria in medium proser- re vellem : ea igitur , quae emendatissima, vetustissimaque videbantur , Commemorasse Satis , Superque erit ; atque ad Latina orationem meam Convertam. Quae quidem singula nominatim recensere longum es-Set, et minime necessarium; quum ipsi mei Adversarii in longe plurimis Latinis Manuscriptis , quam Gra eis γωlalain , de quo agimus , reperiri lateantur. XII. Illud nimirum exhibent quamldurima Exemplaria , quae Lovaniensium cI Theologorum mandato consuluit primum Ioannes Hententus a) , deinde L
Q Quantum studii in eorrigendo Vulgatae textu impenderint Lovanienses Theologi , appris ostendunt haee Simonii verba r Les
Q Gummo studio cur imus ex iussu , instructione , ac iudi- io puri rimorum longeque eruditissimoriam, M acerrimi iudicii Theo-
20쪽
licas Epistolas complectebant M , quinque tantum Ioannis septimum versiculum omittere praedicti The logi in Vulgata, Editione observarunt 2 . Proserunt illum nonnulla Exemplaria , quae doctissimi S. Mauri Patres in adnotationibus ad Prologum
tororum huius Academiae Lot aniensis, ut comparatis undique non solum , quae castigatius excusa erant, Exe laribus , Merum aliis quoque plus minus viginti , quorum recentissimum anu ducentos annos manu scriρtiam erat , alia ante trecentos , quadringentoε, imo.eι 3excentos, Met Hures etiam annos, ex horum colutione restitu remus , quoad seri posset , veterem , ac Mulcatam editionem sinceriarati suae , atque puritiati. Ioannes Hentenius in Praefatione Bibliae L aniensis anno e I I xLvax excusae , atque castiscitae ν quam
reserunt Biblia Sacra Theodo rum Goaniensium edita Lugduni
i Vide huius Praefationem in adnotationes suas ad Sacram Scripturam , in qua de Mss. Codicibus , eum quibus Textum conis tulit inter alia haec dicit: In his porro Tertum initio singuIarum
notationum iιa fere proposuimus , ut in Lovaniensibus est Bibliis, quem Minde cum aliis Latinis Exemplaribus impressis, ei ser*tis eon tulimus. Habuimus imρreMo Exemplaria semper oelo aut noMem , scripta triginta duo , aut triginta tres , ut minimum , sam. Plura , ea quae staιim descr*turi sumus; propria dico, Araetsr ea, φυσο ante nos Parisienses . Hentenius , aliique adnotaserant. Criticorum Sacro eum Tomo IX. pag. 3 33. Londini cadiacLx.
et Vide Biblia Lo Manientia, praesertim edita elo I LxIT , et Cro13 Lxxx , ipsi iisqtie Lucae Brii gensis adnotationes in Sacram Seripturam citalo loco Criticorum Sacrorum , pag. 3 36.