장음표시 사용
861쪽
titur hie nihil horum decenter fieri videtur. Si enim cotra fra tres pugnare contra Christianos orare,& laso sanguine Chrb. istiano triumphare quis velit, videtur quas contra naturam deIegem charitatu agere. Atque hoc etiam senserunt gentiles, idq; dictante natura. si e Iulius Caesar de nullo unquam bello minus triumphauit,quam de bello Ciuili. Sic Valerius Coruinus contra seditiosos ei ues in pretitum missias,orauit,ut nonvictoriam sed pacem de ipsis reportaret,nee gladiis re egit, sed vel bis Ac admonitionibus.sic Scipio turbulentos aliquot & s ditiosos cives percutere coactus,pronunciauit se non aliter aD sectu esse,quam si sua ipsius viscera secaret. Sic Ioab perseques fugiente Israe ecu admonitus esset,quid ita in pernitie Dalrsi saeuirer ait: Vivit Dominus quia si hodie verbum hoc dixisses, cessasset populus persequi fratre suu. Sic Phace rex Israel,cium , pis, is multa milia mulierum & puerorum e regno Iuda cepisset,admonitus hoc esse contra charitatem,eum gaudio captiuos remisit. Sic undecim tribus Israel cum tribu Beniamin ob malefacta pene deleuissent, non triumpbum sed planctum celebrarunt: Domine Deus, inquiunt cur factum est malu hoe , vi b die deleretur una tribus ex Israel Omnia bate exempla indu icant,m et i a in natura iudicat aliter cotra nat res, quam contra infideles pugnandum.Non mirum igitur,si quis dubitat,qu modo nunc orare debeat, ne in legem charitatis peccet. Et si enim impius ille Gallorum rex impiissime egit ae exterminari meretur:Non dubium tamen est, quoniam multi boni de pii in eo regno sint, qui eius impietatem non probent. Numquid igitur hi eum impio illo perdendit Ego quide, cum om- 'nibus esistet Caesare piu nihil magis a mu Itis annis concupID
se,quam ut omnes vires suas cotra Turcas mouere posset semper aute ab impio Gallo prohibitus fuit n6 dubiis,quin inutietus perdat pauperes Christianos: Imb certo mihi persuadeo, pnon alio animo bellum illud Gallicum gerat, quam si sua viscera secaret,& quod mallet pacem de Christianis,quam victoriam ta cruentam. Haec sine dubio mens pii Caesaris est. Hire igitur facile videmus, quomodo nobis in hoc bello orandumst nempe plus pro pace quam pro victoria.Orandum inquam est, ut pars aduersa ab impio suo proposito abstineat, potiusquam ut vastetur & pereat.Quod si omnino bellandu est.orandus Deus,ut victoria eonserat citra multi sanguinis effusione, . 3c pauperum innocetumq; perditionem : C h ristianus inqui m
862쪽
semper nune orare debet, eu Abraham. O Domine, nunquid cene. 18. iustu perdes eum impio Et eum Israelitis. Unde factum est, o Deas,hoc matu, P tot Christiani pereut & perdutur a Christi nis Cur permittis ut unus homo sua perfidia causam tanti cet dis pr stitit 3O pie Deus auser hae perfidia e eordibus hominu, da Caesari nostro faciliore via opprimedi impiu,quam per tanta sanguinis Christiani effusione. Da aduersariis cor , ut agno stat se ac humilietur ne maioris perditionis ea usa exi sat. Mo-ue omni u Christianorueorda ad mutua charitate 3e cocordia, verte ira tua in getes,quae te nononerul&nometusi no inuo. uer ut,&c Haec ut arbitror nue esset opti ma oratio, hic no tinmere quis haberet,ne nimiu faceret. Atq; hoc dicere volui in exordio sermonis propter multa,quae nunc inter homines a . . diutur.Oiamus Desidc orare debemus pro pio Caesare nostro,
qua doquide ad hoe bell5 eotra volutate sua quasi coactus estioramus aute, ut Deus si fieri potest ita ei victoria det, ut tamemanus eius 8e milit si eius mussas a Christiano sanguine seruare velit.Ob hae causam hodie eouocati sumus: ut aute maiorεoradi occasione habeamus, nonihil ex Hieremia nostro audiai mus. is enim vel maxime ea receset in Threnis suis, quae qua-uis durum homine adorationem & fletum excitare possent.
supra igitur dictu est,m libellus hie quadruplice lametati
nε eotinet,quaru singulae descriptae sunt secundu ordine alph beti Hebraici, adeo ut quaelibet tot versus habeat, quot literae sunt apud Hebraeos.ita primus versus semper a prima litera secudus a secunda incipit,& sic usiue ad fine alphabet i,excepto P in tertia lamentatione semper tres versus ab una literataeipiat.Huiusmodi lametationu hic liber quatuor cotinet, siγcunda quatuor capita, secundu aliquos sic distingulitur.Nepe,21 in pri mo ea p. lametatur generale totius generis humani captiuitate, D miseria.In secu lo speetaliter ea,qua Iudaicus populus tepore Hieremiae a Chaldaeis perpessus est. In tertio sua ipsus singulare miseria qua corporat iter& spiritualiter expertus est. In quarto aute ultima de finale destructione Iuda rata,&Hierosolyme per Romanos. In hunc modii aliqui lamentationes has distingust. Alij tame omnia ad una illa B abylonicam
raptiuitate reserunt, voluntq;. una eadόmq; sit lamentatio, sed saeptur pro more lamentantium aliis atq; aliis verbis repetita, Caeter u quicquid sit de hoc ego cepto itinere perga,ostensurus primo sed paucis intentionem prophetae secundu litera,
863쪽
deinde es a eadE ad tepora nostra accomodando. In hue mode duo praecedentia capita expositi. rtium nunc incipiamus.
Ego vi r videris paupertatem meam,in virga indignationis eius.
In hoe eapite sieut dixi spirituale quiddam videmus, nempe, semper tres versus ab una litera incipiunt, idq; per ordinem & per totu alphabetum Hebraicum, a prima litera usque
ad ultima. Quid autem spiritus sanctus vel propheta ipse perhoe sibi voluerit in litera non exprimitur. Persuasissimum ta. . . . . trimen fuit uteribus doctoribus Ecclesiae, hoe non sine magno aliquo mysterio factu esse.Vnde & aliqui eaput hoe triplicitet exponunt.Nam quia semper tres versus a quast ibet litera incipiunt:Primum versum exponunt,de communi miseria generis humani: Secundsi,de miseria eaptiuitatis Babylonieanae lium deafflictione, quam propheta in se particulariter sensit. Alij primum sub qualibet litera versum exponuntaneommuni de genere humano: Secundum de Ecclesia,Tettium de quoalibet pio in particulari.Aliqui totum hoc caput mystice exponunt de Christo,voluntq; ,s, Hieremias hie nihil aliud quam in persona Christi locutus iit. Non autem animus est, nec tempus patitur omnes omnium expolitiones adferre,sollim igitur optima quetque & magis necessaria propona. Audi igitur. quomodo ineipit. Ego vir videns paupertatem meam. Pulchrum . exordium. Hactenus de aliis locutus est, nune de se loquitur, quass diceret,quid prodest super eos plorare, qui propriam miseriam nondum intelligunt etia si in medio eius iaceantὶ Ego sum,qui loqui possum de miseria. seruandum autem, quod non simpliciter dieit, o vir pauper. Minus enim dixisset. Nait alij pauperes erant sed paupertatem sua non videbant:Imb. omnis homo pauper est. In primo enim parente spoliatus est gloria sua insuper & gloria Dei denudatus. Sed non omnis ho Simo hoe videt. Non omnis homo intelligit hac ipsam paupertatem sua queadmodu& Dauid ait.Nescierunt,non intellexe- ps gr. Unt,In tenebris ambulant. Et Hieremias: Percussisti eos,& mere.f. non doluerunt,&c. Et Ioannes in Apocalypsi. Dicis, quia diues Apocis. sum de nullius egeo,& nescis,quod es miser 3c miserabilis,dce. Ideo no simpliciter dicit Propheta. Ego vir pauper vel paupe tale expertus,sed vir vides paupertate mea. Multo enim aliud
864쪽
est,pauperem esse & paupertatem suam videre aut agnoscere. Pauper esse aliquis pote it & stultus: Ied paupertate tua videre& agnoscere soli sapientes possunt,imb soli hi,qui spiritu Dei
illuminati sunt.Τalis fuit Hieremias, ideo vere dicere potuit. Esro vir videns paupertatem. Libentilis autem in plurali locutus fuisset: Libentius,inqua vidisset, F omnes tales oculos habuissent,hoe enim ipsorum summa utilitas fuisset. Sicut enim primus gradus est ad sanitatem cum quis morbum sim agno-stit sic primus gradus est ad salutem,agnoscere miseria suam. In Iudaeis autem nihil minus erat. Multum quidem laborau mere. . rat Hieremias, nee quicqua Omiserat, si fortὲ oculos ipsorum' aperire posset,sed Rustiae Populo, inquit, huic fact*est cor in
eredulum. Et iterum,oculos suos clauserunt,& aures suas aggrau arunt,&c.iaeo Hieremias non potuit,nisi in singulari loqui .Ego vir videns paupertatem meam. Veri lsi me d ictum.videbat paupertatem & miseria in seipsoan populo suo, in toto genere humano Nihil ,inquit .video nisi paupertatem, quae Momnis mea,& me premit. Miseria generis humani mea est, quia me quoque premit: miseria populi mei mea est, quia me quoq; premit: Ut interim taceam, eaquet me singulariter preemunt. Quid aute sanctus vir miseriarum in se expertus sit, tagulariter partim in superioribus ostensum est Deinde etia hallenus satis vidimus quantum miseriarum viderit, in popul suo.Caeterum miserias generis humani, in communi etia nos NM. 8. experimur.Quid enim miserius de pauperius homine Adam' erat diues, sed homo eum in bonore esset non intelloit, dic.
Erat in Hierusalem,id est,in visione paeis,sed ereidit in Hiericho,id est,in omni modam instabilitate. Erat in paradi s une
degit in valle lae marum. Erat Dominus omnium, nunc ab omnibus creaturis mendicare cogitur: Habebat corpus sine morbis animam magnis donis dotatam de illuminatam: Nue autem habet eorpus plenum morbis, animam plenam peccard i . tis & miseriis: summa,homo natus de muliere, repletur multis miseriis, δα. Merito igitur Hieremias, imo quilibet pius. clamat. Ego vir videns paupertatem meam, sed und Ena hare. tanta paupertas tam in genere, quam in specie Ex virga, im. quit,indignationis eius. Verissime dictu. Quod enim homo generaliter talis malis obrutus est,no aliunde est, quam ex vir e.3. ga indignatiois Dei.Maledicta,inquit, terra in opere tuo,&c
sic Ne virga indignantia Dei fuit, quod Hierusalem eum suis
865쪽
ciuibus tam misere periit. Unde iv Hieremias statim in exo meo. dio virga vigilantem vidit. Postremo quaecunque enim quis'; priuatim patitur,virga & flagellu Dei est. Si,inquit,derelique I sal. 88. rant fili, eius lege mea, visitabo in virga iniquitates eorsi, &c. Hebri n. Et in epistola ad Hebraeos: Flagellat Dominus omne filiu,que corripit. Quod aute non simpliciter hic virga nominatur, sed
Virga indignationis, neminem terreat. Loquitur enim in hoc
seriptura secundum hoc, quod nobis videtur. Nobis quidem videtur nihil ira esse, ni si & indignatio Dei, cum punit. Et re- miri I 2. uera quam diu flagellum durat, non est res gaudii, ut Paulus
ait: In nouissimo tamen fructum pacatissimum adsert exercitatis. Vnde David: virga, inquit,tua de baculus tuus, ipsa me Uul. Ita consolata sunt. Videtur igitur nobis esse virga indignationis, . cum Deus punit:& tamen non est nisi rit gacoselationis. Ego, inquit,eogito cogitationes pacis,& non afflictionis. Possumus hoc dictum etiam sic intelligere, quod Hieremias per hoc in- Hier. 29. dicare voluerit,quis sibi apperuit oculos, ut videre posset pau- ED.28. pertate suam: Ex virga,inquit indignationis Dei,hoc est,Iuxta
illud Esaiae. Sola vexatio dat intellectu Sic de uraelitis legi-
turriCum tribularentur,inquit,clamarunt ad Dominum. Et in Osee. In tribulatione sua mane consurgent ad me,&α sic vera γε s. tio& captiuitas oculos aperuit regi Manasse.Ut veru sit, quod a.Par.33
dicitur: delitiis plus posse penuria sie & magna fames filium
prodigum adegit,ut miseriam& peccatu suum videret. Gen: Luca II. raliter enim nemo agnoscit, videt autescredit miseriam suam, nisi venerit virga indignationis Dei .Hine est,quod etia in grauissimis precatis sne omni timore Dei ambulamus. Cum a tem iudicium Dei Postederit,tune videt homo se miserum de nusquam tutu. Imo tune ill i totus mundus angustus est. Huius exemplum habenius in primo parete, qui ad unam vocem im Genese. dicantis Dei,non potuit consistere. Domine inquit,audiui um Icat. 22.cem tuam & timui . Sic qui non habebat vestem nuptialem,ad primam voce indignantis Domini obruitur. En hoc sibi vult Hieremias in primo illo versu. Q uis aute non vel ex hoc uno verbo ansam orandi accipere posset Quis tam piger est, qui tempore famis non cibum quaerat quis tam stultus est,qui in periculo se videns non auxilium aliorum imploret quis tam insanus est,qui in morbo positus non medicu quaerat uis tam patiens, qui non clamet, ciun.hostescruentis ipsum appetunt
gladiis rQuis tam lenis animi est, qui non conuitiatur, ubi vi-
866쪽
derit omnia mala in is irruere Quis tam audax qui non ter xeatur ubi sentit Deum iraisit Quis tam impius,qui non con-
tremistat,Vbi videt sibi insemum apertum Z Atqui omnivare
prae oeulis nobis sunt,&Emul pauperes sumus rebus, inlirmaeorpore, miseri in anima, pleni peccatis in conscientia, malis omnibus externe circundati:Deus pereulit desuper, diabolus de subtus, deniq; insernus os suum dilatauit ad deuorados nos. In summa tam paupertas quam virga Dei, prae manibus sunt. In uno hoc desectus est,qubd neutrum videmus.Certὰ si unum hune versiculum vere dicere possemus, bene nobis emet. Hieremias vere dicere potuit. Ego vir videns,&c. ideo tam serue ter orauit.sed dc David paupertate suam vidit.Credidi,inquit,
. . propter quid locutus sum. Qui eredidit se nimis esse humi statum &miserum. Issimq;,quM omnis homo vanus & men. dax Et quid locutus est ZCalicem salutaris accipiam. nomen Domini inuocabo. sic di alibi miseriam suam videns, statim
17. orat.Circundederunt, inquit, me dolores mortis, &αdc in tra-FLal et O. bulatione mea inuoeaui Dominum. Et iterum:Ego mendicussum& pauper, &e.Adiutor meus esto tu Domine. Ii Emq;, Ad te Domine clamabo, ne sileas, 3ce. Et quid oratione sua eonis
Wal x8 eutus est 3 Clamavi ad te, &sanasti me, deci videtis hie, ad quiar oiatio Vtilis sit, & quid ad eandem nos urgeat. Oratio omnia
bona impetrat,omnia mala auertit.Nihil autem est quod ma- reis ad eadem nos urgeat, quam videre propriam paupertatem& miseriam. Aperiamus igitur oculos nostros, videamus st tum nostrum,detrabar sibi quisq; laruam,diuitiarum,potetiae,seientiae,honoris,&e.Insbiciat se sicut est in natura in c521e tia,eoram Deo& mundo, corporaliter &spiritualiter,&,ni furor, videbit se pauperem & miserum esse, habebim: oceasione. orandi. En,fratres in hune finem hodie congregati sumus.Age
: -- igitur eum omnia miseriis plena videamus, Oremus, ut hanc ' nostram mi seriam tollat, aut certe oculos nobis aperiat,quibus cum Hieremia eam cognost mus, eumq; dein vehementer i uocemus,eui gloria in aeterna secula,