장음표시 사용
11쪽
B R V T V s. Omnium difficillimam. quisus enim ex quinque rebus constare dicitur,earum unaquaeque est ars ipsa magnit per siest. lore quinque artium concursitis maximum quantam uim,quantamq; difficultatem habeant,exitillimari potest. Testis est Graecia; quae cum eloquentiae studio sit incensa undius excellat in ea,praestetq; coteris, tamen omneis artes uetutiores habet, er multo
ante non inuentas solum , sied etiam perfectas, qκam haec est a Gnecis elaborata dicendi uis,atque copia. inquam cum intueor, maxime mihi occurrunt Attice,
CT quasi lucent Albenae tuae: qua in urbe primum se
orator extulit, primums etiam monimentis o literis Oratio est coepta mandari tamen ante Periclem, cuius
scripta quaedam feruntur, π Thucydidem, qui non
nascentibus Athenis, sed iam adultis fuerat,litera nulla est, qwae 3κidem ornatum aliquem habeat, orasitoris esse uideatur. quanquam opinio est, elim, qssimultis annis ante bos fueri Pisistratum, π pdμlο ρηniorem etiam Solonem posteas Clisthenem, multum, ut temporibus illi ualuisse dicendo. post hanc aetatem aliquot annis,ut ex Attici monimentis potest perstici, Themistocles'it, quem constat cum prudentia, tum etiam eloquentia praestitisse. post Pericles ; qui cu βοαreret omni genere uirtutis, hac tamen fuit laude claurissimus. Cleonem etiam temporibus illis turbulentum illum quidem ciuem, sed tamen eloquentem constat fuisse. huic aetati suppares Alcibiades, ritias, Theruamenes. quibus temporibus quod dicendi genus uigueαrit, ex Tὴκ didi scriptis, qui ipse tum Isti intelligim ime potest. grandes erunt uerbis. crebri sentens
12쪽
B R V Τ v s. 6tiis,compressione rerum breues, π ob eam ipsam cauesam interdum subobscuri. sed ut intellectum est,quAtam uim haberet accurat π facta quodά modo orastio ; tum etiam magistri dicendi multi subito extiteurant, tum Leontinus Gorgias, Thraomachus chalacedonius, Protagoras Abderites, Prodicus Cius, Hipa
pias Elaeus in honore magno fuit ; aliis multi te os ribus eisidem docere se profitebantur, arrogantibκs saune uerbis,quemadmodum causa inferior ita enim loquebantur) dicendo fieri superior possit. Vs opposuit sesie Socitates, qui μbtilitate quadam distulandi restialere eorum instituta solebat, uir is,cuius ex uberrimis sermonibus extiterunt doctisimi uiri: primums tum philosophia, non illa de natura,quae fuerat anti3κior, sed haec, in qua de bonis rebus π malis, deq; homianum uita π moribus distulatur,inueta dicitur. 3κodqκoniam genus ab hoc, quod proponimus, abhorret ;philosiophos aliud in tempus reiiciamus, ad oratores, e quibus digressi sumus, reuertamur. Extitit igitur iam sinibus illis, qκos paulo ante diximus,lsocrates, cuius domus cunctae Graeciae quasi ludus quidam p ruit, atque officina dicendi, magnus orator, π pera festus magiste quanquam forensi luce caruit,intras parietes aluit eam gloriam, quam nemo quidem meo iudicio est postea consecutus. is π ipse scripsit mμlta praeclare, π docuit alios : cum caetera meliusqκam superiores, tum primus intellexi etiam in s
luta oratione, dum uersium effugeres, modum tramen ci' numerum quendam oportere seruari. ante
13쪽
. B R v Τ V S, ad numerum conclusio nlilla erat aut, si quado erat, non apparebat eum dedita opera esse quaesitam : quae forsitan laus sit: uer tamen natura magis, ilim GIsu nonnunquam,quam aut ratione aliqua, aut obsierauatione febat. ipsa enim natura circunsicriptione quaαdam uerborum comprehendit concludiis sententiam. que cum aptis constricta uerbis est, cadit etiam pleα Tunqκe numerost. nam π aures ipse, qκ id plenμm,
quid inane sit, iudicant: π stiritu, quasi necessi*rate aliqua, uerborum comprehensio terminatur: in
quo non modo defici, sed etiam laborare turpe est. Tu fuit LUias , ipse quidem in causis forensibus non uera sat κι, sed egregie subtilis scriptor atque elegans: quem iam prope audeas oratorem perfectum dicere . nam plane quidem perfectum, er cui nihil admodum deust, Demost lenem facile dixeris . nihil acute inueniri potuit in eis causis, quas scripsit, nihil, ut ita dicam, subdole , nihil uersute, quod ille non uiderit: nihil
subtiliter dici, nihil presse, nihil enucleate, quo ferari possit aliquid limatius: nihil contra grande , ni bibincitatum, nihil ornatum uel uerborum grauitate,Nel sententiarum,quo quidquam esset elatius. Huic Hγα
perides proximus,π Aeschines fuit, π Lycurgus, or Din rchus, theuius nulla extant scripta, Demades, alijs plures. haec enim aetas Ufκdit hanc copiam; er, ut opinio mea fert, succus isse, o sanguis incorrupilis 'usque ad hanc aetatem oratorum tuit,in qua naturaulis inesset, non fucatus nitor . Pbulereus enim μαψα sit eis sinibus adolescens, eruditissimus ille quidem horram omnigm sed non tam amis institutus, quam pa* 3
14쪽
B. R V Τ V: s r 7laestra: itaque delectas it magis Atheniensis, graminfamabat: processerat enim insolem π puluerem,no ut e militari tabernaculo ed ut ἰ Theopbrasti daetissimi hominis umbraculis. hic primus in exit oraαtionem,er eam mollem teneramq; reddidit, suarus is, sicut fuit,videri maluit,quam grauis,sied suauitaute es,qua perfκnderet animos, non qua perfringeret,
tantum oti memoriam concinnitatis suae, non, quem Gadmodum de Pericle scripsit Eupolis,cum delectatione
aculeos etiam relinq&eret in animis eorum , a qisibus
esset auditus. Vides ne igitur, ut in ea ipsa urbe, in qua π nata alta sit eloquentia,quam ea sero prora dierit in lucem l siquidem ante Solonis aetatem cur Piasistrati de nullo ut diserto memoriae proditum est. ni hi quidem,ut populi R. aetas est, senes; ut Atheniensiκm
secula numerantur, adolesientes debent uideri. nam etsi Servio Tullo regnante uiguerrint: tamen multa diutius Athenae iam erunt,quam est Roma ad hodieranum diem : nec tamen dubito,quin habuerit uim magnam semper oratio. neque enim iam Troicis temporaribus tantum laudi, in dicendo in si tribuisset Homerus, π Nestori, quorum alteram uim habere uoluit, alterum siuauitatem; nisi iam tu esset bonos eloquenatia: neque ipse poeta hic ta idem ornatus in dicendo, ac plane orator fuisset: cuius et si incerta sunt tempoαra, tamen annis mκltis fuit ante Romulum: siquidem
non infra superiore Lycurgu fuit,t qκο est disiciplina
Lacetamonioru astricta legibus. sed studium eius generis,maiorq; uis agnoscitur in Pisistrato . denique hune
proxima seculo Themistocles in secκω est, ut ii d
15쪽
B R V T V S. nos perantiquus ; ut apud Atheniensis, non ita sane Metus. I'it enim regnante iam Graecia, nostra autem ciuitate non ita pridem dominatu regio liberata. nam bellum Volsiorum illud grauissimum, cui Coriolanus exul interfuit,eodem fere tempore,quo Persara bellu,
fuit, similiis fortuna clarorum virorum : siquidem uterque , cκ ciuis egregius fuisset, populi ingrati pu&sus iniuria, si ad hostes contulit,eonatumq; iracundiae suae morte fedauit. nam etsi aliter est apud te Attice de Coriolano: concede tamen,ut huic generi mortis potius assentiar. At ille ridens, Tuo uero,inquit,arbitratitn: quoniam quidem concessum est rhetoribus ementi tiri in histonis, ut Hiquid dicere possint a utilis. ut enim tu nunc de Coriolano, sic clitarchus , sic Strato:
les de Themistocle finxit. nam quem Thucydides, ut CT Arbeniensis erat, π summo loco natus, summusq; vir,eT paulo aetate posterio latum mortuum scripsit, o in Attica clam humatu, addidit fuisse susticionem veneno sibi conscinisse mortem ; hunc isti aiunt, cum taurum immolavisset,excepisse singuinem patera,
eo poto,mortuum concidisse. hanc enim mortem nestorice π tragice ornare potuerlint: illa mors uulgas vis nullum praebebat materiem ad ornatum . quare,
quoniam tibi ita quadrat,omnia fuisse in Themistocle paria GT Coriolano, pateram quoque a me sumas liucet. praebebo etiam hostiam, ut Coriolanus sit plane alter Themistocles. Sit sane ,inquam, ut lubet, de isto: ego cautius postbac historiam attingam te audienate, quem rerism Romanarum auctorem laκdare posu
um religiosismum . sed tum fere Perides Xant μ
16쪽
q anquam tum nulla erat dicendi, tamen ab Aenaxagora phγsico eruditus exercitationem mentis a
reconditis abstrusius rebus ad causas forensis popμla
resq; facile traduxerat. huius suauitate maxime bi; Iaratae sunt Athenae, huius ubertatem π copiam adamiratae, eiusdem uim dicendi terroremq; timuerunt haec igitur aetas prima Athenis oratorem prope persenectum tulit . nec enim in constituentibus remp. nec in bella gerentibus, nec in impeditis ac regum domi αtione deuinctis nasci cupiditas dicendi solet. pacis est comes, otijs socia, π iam bene constitutae ciuitatis quasi alumna quaedam eloquentia. itaque ait Aristoxteles, cum publatis in Sicilia tyrannis res priuatae longo interuallo iudiciis repeterentur, tum primum, quod esset acuta illa gens π controuersia natura,arctem π praecepta Siculos Coracem π Tisiam conscria psisse: nam antea neminem solitum uia,nec arte, sidaccurate tamen, e de scripto plerosique dicere; siris pia 3; f isse et paratas i Protagora rerum illustrium
distulationes, quae nune communes appellantur loci:
quod idem fecisse Corgiam,cu singularnm rerum laudes uituperationess constri isset, quod iudicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem aligere posse la dando , uituperandos rusus αδ ere: huic Antisphontem Rhamnusium similia quaedam habκisse coniscripta: quo neminem unquam melius ullam orauisse capitis causam, cum se ipse defenderet, se alidiente , locuples auctor scripsit Thu dides: nam L iam pris
mo profiteri solitκm artem esse dicendi: dein εκod
17쪽
B R V T v s. Theodorus esset in arte subtilio in orationiblis a temisi nior,orationes eum s bere aliis coepise,artem παmoreisse. similiter ocratem primo artem dicendi esse negauisse, scribere aute alijs solitum orationes, quibAsin iudicijs uterentur; sed cum ex eo, qZia quasi coma mitteret contra legem,quo quis iudicio circumuenire: tur, sepe ipse in iudicium uocaretur, orationes alijs destitisse scribere,totum . si ad artes componedas tramstulisse . er Graeciae qκ idem oratorum partus, atque fontes uides,ad nostroram annalium rationem Hetea res, ad ipsorum sane recentes . nam ante quam deleactata est Atheniensium ciuitas hac laude dicendi, multa iam memorabilia π in domistici, in bellicis rexbκs effecerat. hoc autem studium non erat commum craeciae , sed proprium Athenarum . quis enim alit
Argiuum oratorem,aut Corinthium , aut rhebanum
sit fuisse temporibus illis nisi quid de Epamin unda
docto homine fusticari libet. Lacedaemonium uero uixque ad hoc tempus audiui fuisse neminem. Menelaum ipsium dulcem ilium quidem tradit Homerus, sied pauca dicentem. breuitas autem laus est interdum in aliqua parte dicendi, in uniuersa eloquentia laudem non habet . at uero extra Graeciam magna dicendi studia fuerunt, maximis huic laudi habiti honores 4llustre oratorum nomen reddiderunt. nam ut semele Perreaeo eloquentia euecta est,omnes peragrauit inα sistis, atque ita peregrinata tota Asia est, ut se e αternis oblineret moribus, omnemq; illam salubrit tem Atticae dictionis quasi sanitatem perderet,ac loqui
18쪽
B R V T V s. 'temnendi quidem nec ceseritate nec copia, sed parum pressi, nimis redundantes. Rhodii saniores, Ataticorum similiores. sed de Graecis hactenus: etenim haec ipsi forsitan fuerint non necessaria. Tum Brutus, Ista uero,inqui quam necessariasuerin ,non facile dixerim : iucunda certe mihi fuerunt, teque solum non longa, sed etiam breuiora quam uellem. Optime, insquam : sed κeniamus ad nostiros: de quibus difficile est plus intelligere,quam qκantum ex monimentis si spicari licet. Quis enim putet aut celeritatem ingenθ
matre suauianda ex oraculo Apollinis tam acute aragκtes coniecerit; qui summam prudelium simulatio une stultitiae texerit; qui potentisimum regem clarissimi regis filium expiaerit; ciuitatems perpetuo dominatu liberata,magistratibus annuis, legibus, iudicusq; devinxeriri, qui collegae suo imperium abrogauerit,ut e ciuitate regalis nominis memoriά tolleret .eliod cerate effici no potuisset,nisi esset oratione persuasium. Videmus item paucis annis post reges exactos,cum plebes prope ripam Anienis ad tertium milliariu consedisset, eumq; montem,qui sacer appellatus est, occupaκisset,
eis ob eam rem bonores amplissimos habitos, π eum primum ob eam ipsam causam Maximum esse appeta
tatum. Ne L. Valerium qκidem Potitum arbitror non
aliquid potuisse dicendo, qui post decemvirale inuidia plebem in patres incitatam legibus π cocionibus suis mitigauerit. Possumus Appium claudium susticari disertu,quia senatii iam iam inclinatum a Pγrrhi pace
19쪽
n B R ; T V si reuocauerit . Possumus c. Fabritium, quid sit ad Pyrae rhum de captiuis recuperandis missus orator: T. Comruncani Mn, quod ex Pontificum commentariis love plurimu ingenio ualuisse uideatur Ma. Curium,quod is Tribunus pl. interrege Appio caeco disserto homine comitia contra leges habente, cum de plebe conpulemno accipiebat,patres ante auctores feri coegerit: quod fuerit permagnum nondum lege Menia lata. Licet
aliquid etiam de M. Popili j ingenio susticari: qui camConsul esset, eodemq; tepore suriscium publicis cum
laena faceret,quod erat flamen carmentalis, plebis coaetra patres concitationes π seditione nunciata, ut erat laena amictus,ita uenit in concionem, seditionemq; cuauctoritate,tum oratione sedauit. sed eos oratores habitos esse, alit omnino tκm ullum eloquentiae praemiufuisse,nihil sine mihi legisse uideo tantummodo cotilectura ducor ad fusticandum. Dicitur etiam C. Flaα minius, is, qui Tribunus pl. legem de agro Gallico σPiceno uiritim diuidendo tulerit,qui copul apud Trosimenum sit interfectus, ad poprium ualuit e dicedo.Qli intus etiam Maximus Verrucosius orator habitus
est temporibus illis , Metellus is, qui bello Pudinico secundo cum L. Veturio Philone conpulsuit. Queuero extet, de quo sit memoriae proditum eloquentem fuisse,et ita esse habitum, primus est M. Cornelius Cethegus: cuius eloquentiae est auctor, idoneus quidem mea sententia, Ennius, praesiertim cum et ipsie eum audixerit, π scribat de mortuo. ex quo nulla su, sticio est,amicitiae causa esse mentitum. est igitur sic apud illum in nono,κt opino annali:
20쪽
B R V Τ V S . IOAdditur orator Cornelius suaviloquenties Ore Cethegus MarcM,Tuditano,collega IMarci filius, oratorem appellat,π suaviloquenitium tribuit: quae nunc quidem non tam est in pleriseqκe r latrant enim iam quidam oratores, non loquuntur: sied est ea laus eloquentia certe maxima, iEdidius ollis popularibus olim, Qui tum uiuebant homines, atqlie aeuum agitabant, Flos delibutus populi, Probe uero : κt enim hominis decus ingenium , sic ingeniij ipsius lumen est eloquentia, qua uiru excelletem
praeclare tum illi homines florem populi esse dixerat:
α Suales medulla. Pμθω quam uocant Grirci, cuius essedior est orator, hanc suadam appellauit Ennius. eius autem Cethegu
medullam fuisse uult,ut,quam deam in Periclis lubris scripsit Cupoli, si itauisse, huius bic medullam nostruoratorem 1'isse dixerit. At hic Cethegus Consul cum P. Tuditano fuit bello Punico secundo , Quaestorq; his
. consulibus M. Cato, modo plahe , annis CXL ante me consulem id ipsum nisi unius esset innii testimonio cognitum,hunc uetustas, ut alios fortasse mu&tos, obliuione obruisset. illius autem aetatis qui sermo fuerit,ex Naevianis siriptis intelligi potest his enim Cosulibus,ut in ueteribus comentarijs striptu est, Naevius est mortuus. qκanquam Varro noster,diligentis usinuestigator antiquitatis putat in hoc erratu,uitamq; Naeust producit longius . nam Plautus P. Clalidio , L. Porcio, uiginti annis post illos,quos ante dixi, Con sulibus mortuus est, Catone Censore . hunc igitur