장음표시 사용
21쪽
B R V Τ U S. Cethegum consiecutus est aetate Cato , qui annis Ixpost eum fuit consul. eum nos ut perueterem habetimus, qui L. Marcio,Μ. Manilio Coss. mor. us est, anaenis L X X X VI ipsis ante me Consulem. Nec uero
habeo quenqκam antiqκiorem, clitus quidem scripta proferenda putem. nisi si quem Appii caeci oratio hae ipsa de Pγrrbo , π non nullae mortuorum laudatioranes forte deleetant. er hercules hae quidem extant. ipsae enim familiae sua quasi ornamenta ac monimenta struabant,π ad usum, si quis eiusdem generis oco eidisset,et ad memoriam laudum domesticarum, et ad illustrandam nobilitatem Ram. quanquam bis laudiutionibus historia rerum nostrarum est fadta mendo pior. mκlta enim scripta sunt in eis, quae facita non sunt; fas triκmphi,plures consiulatus, genera etiam falsa, a plebe transitiones,cum homines humiliores in alienum eiusdem nominis infunderetMrgenlis; ut, si ego me a M. Tullio esse dicerem, qui patritius cum Ser. Sulpitio cons i anno X post exactos reges fuit.
Catonis autem orationes non minus mκltae fere sunt, quam Attici LVae, cuius arbitror plurimas esse: est enim Atticus, quoniam certe Athenis est er natus: mortuus functus omni cinium munere. quaquam
Timaeus eum quasi Licinis er Mntia lege repetit Sγα racusas: er qκodam modo est non nulla in iis etiam inter ipsos similitudo. acuti seunt,elegantes aceti breviues: sed ille Graecus ab omni laude felicior: habet enim certos sat studiosios, qui non tam habitus corporis opimos,quam gracilitates consedientur quos,ualetudo modo bona sit, tenaitas ipsa delectat. quanqκam in
22쪽
L Uia sunt saepe etiam lacerti, sic ut eo feri nibit possit
Malentius. Merum est certe genere toto strigosior: sed habet tamen μοι laudatores, qui hac ipsa eius subtilitate admodum gaudeant. Catonem uero quis nostro: rum oratorum,qui quidem nunc sunt,legit aut quis nollit omnino j at quem uirum,dij boni. mitto civem, aut senatorem, alit Imperatorem: oratorem enim hoc
loco quaerimus. quis illo grauior in laudando aceris bior in uituperando in sententi is argutior in docendo edisserendos subtiliori refertae sunt orationes amαplius centκm quinquaginta,quas quidem adhuc inuernerim legerim,π uerbis, ν rebus illustribus. licet ex iis eligant ea, quae notatione π laude digna sint:
omnes oratoriae uirtutes in eis reperientur. iam uero
Origines eius quem forem,aut quod lumen eloquetiae non habent ' amatores bula desunt , sicuti miatis iam ante siculis o Philisto Sγracusio, Gr ipsi Thucydidi. nam ut horκm concisis sententi js, interdum etiam non satis apertis cum breuitate,tum nimio acumine, sicit Theopompus elatione utque altitudine orationis suae, quod idem LVae Demosthenes: sic catonis luminibus obstruxit haec posteriorum q:ιasi exaggerata altius oratio . sed ορο in nostiris institia est, quod ii ipsi, qui in Graecis antiquitate delectantur,eas subtilitate, quam Atticam appellant, hunc in Catone non nouerat quia . dem. Hyperidae uolunt esse, π Lysiae. laudo: sed cur nolunt Catonis i Artico genere dicendi siegaudere dis inni. sapienter id quidem': atque utina imitaretur, nec Ossa solum , sed etiam sanguinem : gratum est taαmen, quod uolunt. cur litur LUas, ex Hyperides
23쪽
amatur, cum penitus ignoretur tati antiquior est huius sermo, er qwaedam horridiora uerba . ita enim tum loquebantur. id muta: quod tum ille non. Ρα tuit: er adde numeros aptior sit oratio: ipsi uerisba compone,π quasi coagmenta, quod ne Graeci qκi
dem ueteres factitauerant: iam neminem antepone Catoni. ornari orationem Graeci putant , si uerborum
immutationibus uia 'quos appellitrentiara orationis formis,quae uocant non uerisimile est,quam seu in utroque genere π creber,et distin his Cato. nec uero ignoro,nondum esse satis potilitum hunc oratorem ,π quaerendum esse aliquid perifestitis; quippe cum ita sit ad nostroru temporum rationem uetus,ut nullias scriptum extet dignum quide, lectione, quod sit antiquius: sed maiore honore in orimnibus artibus,quam in hac una dicendi, uersatur antiquitas. qκis enim eorum, qui haec minora animata uertunt,non intelligit cana bi signa rigidiora esse, ut imitentur ueritatem' Calamidis dura illa quidem,
sed tamen molliora,quam Canachi. nondum Μyroxnis sitis ad ueritatem adducta, iam tamen quae no Lobiles pulchra dicere. pulchriora eti m Pol cleti, eriam plane perfecta,ut mihi quidem uideri solent.. Stamilis in pictara ratio est,in qua Zeusim, er Polygnoratum ,π Timantem, er eorum , qai non sunt usi plus quam quatuor coloribus, formas,π liniameta laudaramus. at in Aetione,Nicomacho, Protogene, Apelle iam
perfecta sunt omnia: er nescio an reliqκis in rebus oramnibus idem eueniat. nihil esst enim simul Grinuentiser perfectu. nec dubitari debet, qAin fuerint ante
24쪽
merum poetae: quod ex eis carminibus intelligi poαtest , quae apud illum eZ in Phaeacum , er in procoravum epulis canκntlir. quid , nostri ueteres uerius ubi
sunt t, Quos olim Fauni,vatesq; canebant,
, Clim neque musarum βροκlos. quiβηam superarat, , Nec dicti studiosius erat. , Ante hunc. Ait Ipse de se,nec mentitur in gloriando. sic enim sese res habet: nam ex Odyssea Latina est, sic, tanq amulis aliquod Daedali,er Liuianae fabulae, non satis diugnae iηae iterum legavtur. atque hic Liuius, qui priumus fabulam c. ciodio Caeci filio π M. Tuditano
coss. docuit , anno ipso ante quam natus est Ennius, post Romam conditam autem qΗarto decimo er quingentesimo,lit hic ait, liem nos siquimκr: est enim inα ter scriptores de numero annorum controuersia. Acacius autem a Maximo quintum consilite captum
Tarento scripsit Liκium , annis XXX post, quam eum fabulam docuisse ex Atticus scribit, er nos in
antiquis commentariis in&enimus: docuisse autem faαbulam annis post XI, Cn. cornelio , --Μinatio coss. ludis Inventatis, quos Salinator Senensi praelio uouerat . in qlio tantus error Accis fuit, ut bis conet sulibus X Lbannos natus Ennius fuerit: cui si ae*qualis fuerit Liuius, minus fuit aliquato is,qui primus fabulam dedit,3κam ij, qui multas docuerat ante hos Consules , er Ulautus, er Naeuim. Haec si minus apta videntur huic sermoni Bruter, Attico assiugna , qui me instam mantistudio ill sirium hominum
25쪽
BJR V T V S. aetates π tempora persiquendi. Ego uero,inquit Brκα tus, delector ista quo notatione temporum, CT ad H,quod instituisti,oratorum genera distinguere aetatidibus stam diligentiam esse accommodatam puto- Rera Eie,inquam,Brute intelligis. atque utinam extarent illa carmina, quae multis siclis ante suam aetate in eputalis esse cantitata a singulis conuiuis de clarorum uirorarum laudibus in Originibus scriptum reliqκit Cato. men illius,quem in uatibus, π Faunis enumerat Enranius,bellum Punicum quasi Myronis opus delectat.
sit Ennius sine, ut est certe, perfectior: qui si illum , ut simulat,contemneret,non,omnia bella persequens, primum illud Punicum acerrimum bellu reliquisset. sed ipsie dicit,cur id faciat: -Scripsere,inqui alii rem Vesbu:- er luculente quidem scripserunt,
etiam si minus,quam tueolite . nec uero tibi aliter uideri debet: qui a Naevio uel sumpsisti misita, si fateriris; uel,si negas, surripuisti. Cum hoc catone grandidiores natu fuerunt C. Flaminius,C. Varro, 'Maxim. Metellus,P. Lentulus,P. Crassus, qui cum βοperiore Africano conflui fuit. Ipsκm Scipionem accedipimus non infantem fuisse. filius quidem eius, is qui
hunc minorem Scipione m a Paulo adoptauit,si corpore ualuisset, in primis habitus esset disertus. indicant eum oratiunculae,ilcm historia quaedam Graeca scriptae dulcissime. Numeroq; eodem fuit Sex. Aelius, iuris quidem ciuilis omnium peritisimus, sed etiam ad diricendum paratus. De minoribus autem C. Sulpitius Galills, qui maxime omnium nobilium Graecis lite ris studuit, isq; π oratorum in numero est bai
26쪽
B R V T V S. situs,er fuit reliquis rebus ornatus,atque elegans. Menim erat unctior quaedam si lendidiors consuetudo loquendi . nam hoc Praetore ludos Apollini faciente , cum T estem fabulam docuisset, Marcio,cn. Servilio Coss. mortem obi t Ennius. Erat isdem temporisbxs T. Gracchus P. F. qui bis consilia, Cr Censor fuit: cuius est oratio Graeca apud Rhodios: quem ciuem cugrauem , tum etiam eloquentem constat fuisse. P. etiam Scipionem Nasicam, qui est corculum appellaαtus,qκi item bis consul, er censor fuit , subsitum elo, qκentem aiunt,issius,qui sacra acceperit, filium . diu cunt etiam L. Lentulu, qui cum C. Figulo Copul fuit; cra Nobiliorem M. ilium iam patrio instituto deditu studio Isterarum,qui etia in v Ennium,qui cum patre eius in Aetolia militauerat,ciuitate donauit, cu Triuα uir coloniam deduxisset. Cr T. Annium Luscum, hκα
ius Q , Fulvij cqllegam, non indisinum dicut fuisse.
Atque etiam L. Paulus,Africani pater, personam principis ciuis facile dicendo tuebatur. At uero etiam tum catone uiκο, qui annos quinque Cr LXXX natus excessit e uita,cum quidem eo ipso anno contra Ser.
Galbam ad populum summa contentione dixisse gnaetiam orationem scriptum reliquit; sied uiuo Catone
minores natu multi uno tempore oratores floruerAt .
nam GT A. Albinus, is qui Graece scripsit historiam , qai Consul cum L. Lucullo fuit,er literatus,Gr disieratus fuit: er tenuit cum hoc locum quendam etiam Ser. Fulvius, Cr una Ser. Fabius Pictor, CT iuris, o literarum , Er antiquitatis bene peritus. Quin αrAss Fabius Labeo fuit ornatus ijsdem fere laudia
27쪽
sus. Nam Metellus, is,cuius quatuor filii consilitares fuerunt,in primis est habitus eloquens: qui pro L.
Cotta dixit , accusante fricano : cuius π aliae sunt orationes, ' contra Ti. Gracchum exposita est in C. Fani j annalibus. Tum ipse L. Cotta ueterator habitus sed C. Laelius π P. Asticanus in primis eloquentes, . quorum extant orationes, ex quibus existimari de ingeniijs oratorum potest . sid inter hos aetate paulum his antecedens sine controuersia S er. Galba eloquenαtia praestitit: π nimirum is princeps ex Latinis illa oratorii propria, π quasi legitima opera tractauit, ut egrederetur a proposito ornandi causa,ut delectarret animos,ut permovere ut augeret rem,ut misera:
tionibus, ut eo munibus locis uteretur: sed nessio quomodo huius,que constat eloquetia praestitisse, exiliores orationes sunt, π redolentes magis antiquitatem , quam aut Laelii , aut Scipionis, aut etiam ipsis Catoανus: itaque exaruerunt, uix iam ut appareant. De
ipsis Laelii 'Scipionis ingenio, quaqκam ea est iam , ut plurimum tribuatur ambobus, dicendi tamen laus est in Laelio illustrior . at oratio Laeliij dei colleghs non melio quam de multis quam uoles Scipionis: no quo
illa Laelii quidquam sit dulcius, aut quod de religione dici possit augustius: sed multo tamen uetustior, πhorridior isse , quam Scipio : cum sint in dicendo
uariae uoluntates,delectari mihi magis antiquitate uidetur, lubenter uerbis etiam uti paulo magis priα si, Laelius. βd est mos hominum , ut nolint elin dem pluribus rebus excellere . nam ut ex bellica lalide
birare ad Africanum nemo potest, in qκα ipsa
28쪽
egregium Virtuti bello reperimus fuisse 1 aelium: sic ingeni j,literarum,eloquentiae apientiae denique,etsi utriqκe primaseriores tamen libenter deferunt Laelio. nee mihi caeterorum iudicio solum uidetur, sed etiam ipsorum inter ipseos concessu ita tributum fκisse. erat omnino tum mos,ut in reliqliis rebus melior, sic in hoc ipso humanior,ut faciles essent in 'lim cuique tribuendo.
memoria teneo,Smyrnae me ex P. Rutilio Rufo audis se, cum diceret adolesicentulo se accidisse,nt ex S. c. P. Scipio π D. Brullis, ut opinor, Coss. d e re atrovei magnaq; quaererent. nam eum in silua Scantia sedi Ela eaedes esse notiq; homines interseeti; insimκlarediturq; familia , partim etiam liberi societatis eius, quae
picarias de P. cornelio, L. Mummio Coss. redemissset ' decreuisse sena ueti, ut de ea re cognoscerent CT statuerent consules: causam pro publicanis accurate,
ni semper solitus esset eleganterq; dixisse Laelium reuconsistes re audita,Amplius, de consilij sententia pro αnunclauissent, paκcis interpositis diebus iterum Laelia multo diligentius meliusq; dixisse ' iterumq; eodem modo ὰ consistibus rem esse prolatam in m Laelium , cum eum μ' domum: reduxissent, egissenis gramrias, eν, ne defatigaretur, orauissent, locutum esse
ita, si, quae fecisset honoris eorum causa ,studiose accurateq; fecisse, sed si arbitrari causam illam a s er. Galba, quod is in dicendo fortior, acriors esset, granilis , .uebementius posse defendi : itaque
auctoritate C. Laelii pliblicanos causam detulisse drGalbam : ilium autem, quod ei uiro succe dend m esset, uerecunde , er dubitanter recepisse :
29쪽
unum , qliasi comperendinatus, medium diem fuisse, quem totum Galbam in consideranda causa compoαnendas posuisse:'cum cognitionis dies esset, φαρ Rutilius rogatu sociorum domum ad Galbam mane uenisset,lit eum admoneret, er ad dicendi tempus adduceret usque illum, quoad ei nunciatum esset Conpules descendisse,omnibus exclusis commetatum in qua dum testudine eum seruis literatis fuisse,quoru aliud alii dictare eodem tempore solitus esset: interim cum esset ei nuciatum tempus esse,exisse in aedes eo colore , o sis oculis,ut egisse causam, non commentatum puratures. addebat etiam,idq; ad rem pertinere plitabat, scriptores illos male multatos exisse cum Galba. ex quo igniscabat illum non in agendo solum , sed etiam in meditando uehementem atque, incensium fuisse. qi id multa magna expectatione, plurimis audientibus, coram ipse Laelio Mic illum causem, tanta ui, tantas grauitate dixisse Galbam, ut nulla fere pars orationis pilentio praeteriretur: itaque multis querelis, multas mistratione adhibita, socio omnibus approbantibus,illa die quaestione liberatos esse. Ex hac Rutiliana nam ratione fusticari lice cum duae pummae sint in oratore laudes,una subtiliter distulandi ad docendum, altera grauiter agendi ad animos audientium permovendos; multos plus proficiat is, qui in lamet iudicem , quam ille , qui doceat , elegantiam in Laelio , uim in Galba 'isse. qua quidem uis tum maxime cognita est,cum,
Lusitanis a Ser. Galba Praetore contra interpositam ,
ut existimabatur, fidem , interfectis, L. Libone Triαbuno pl. populum incitante,'rogationem in Gala
30쪽
sam priuile j similem ferente, summa senectκte, ut
ante dixi , Μ. sto legem suadens in Galbam multa dixit: quam orationem in Origines suas retκlit,pauocis ante quam mortuus est an diebus, an mensibus ltum igitur.recusans Galba pro sise , cor populi R. fadem implorans,cum suos pueros, tum C. Galli etiam silium flens commendabat: cuius orbitas et fetus miremisierabilis fuit propter recelem memoriam clarissimi patris iis se tum eripuit flamma,propter pueros misericordia populi commota, sicut idem scriptum reliquit
uo. Atque etiam ipsum Libonem non infantem uis
deo fuisse,ut ex orationibus eius intelligi potest. Cum haec dixissem, paulum interquieuissem , Quid i αtκr,inqμit ' cause,drutus, si tanta uirtus in oratore Galba fuit, cur ea nulla in orationibus eius apparet ἐquod mirari non possum in eis,qui nihil omnino scripti reliquerunt. Nec enim est eadem,inquam, Brlite, causi non scribendi, non tam bene scribendi,quam dixerint.num videmus alios oratores inertia nihil sicripsisse,ne domesticus etia labor accederet ad forensim ;pleraeque enim scribuntur orationes habitae iam,no ut habeantur: alios non laborare,ut meliores fant; nulla enim res tantum ad dicendum proficit, qκantum scriptio; memoriam autem in posterum ingeniij sui nodesiderant,cum sie putant suis magnam adeptos esse dicendi gloriam,eamq; etiam maiorem uictum iris in existimantium arbitrium sua scripta non uenerint:
alios, quod melius putent dicere se posse, quam Ariabere: quod peringeniosis hominibus, neque sitiis doα elis , plerunqsse contingit, ut ipsi Galbae : quem for