Sphaera Ioannis de Sacrobosco emendata. Elia Vineti Santonis scholia in eandem Sphaeram, ab ipso authore restituta. Adiunximus huic libro compendium in Sphaeram, per Pierium Valerianum Bellunensem Et Petri Nonij Salaciensis demonstrationem eorum, qua

발행: 1586년

분량: 283페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

251쪽

compendium. 13st

sum.Nam eo tempore, ut obseruat Plinius, brumaediqs vigesimoquinto Decembris erat: quo die natus est Christus assertor noster.Bruma vcro, si ea est ingressus Capricorni, nunc est, ut plerique supputant statim ab eiusdem mensis undecimo : Graeci tamen Brumam & tres alios cardinalcs octauo omnes gradu Capricorni, Arietis,Cancri, & Librae statuunt,sed haec alia est consideratio. Diligentiores quidam unde viginti dies depraehendere , qui iam deberent intercalari. Quare nisi annus aliquando

corrigatur, ut Leonis Io. tempore sapientissimus anuus tuus, Max. hodie poni. faciendum censebat,

futurum Nim est,ut salutis nostrae nataliti j dies, qui

brumales olim crant, in vernum tempus invadant,

pascha in aestatem.Sed nos hanc ipsis rerum dominis curam,& tibi fors,ubi adoleveris, relinquemus,&quod instituti operis munus exigit , proseque mur.Supersedebo vero. hic de nona sphaera tibi q quam disserere: quam nouem & quadraginta milium annorum spatio aliorum planetarum instar aduolui tradunt. Eius enim speculatio alterius est negoti j. neque tamen dissimulabo antiquoru quorundam opinionem, qui motum unum tantum in. cflestibus nutusmodi corporibus existimarui.Omnia scilicet velut equos e carceribus, uno emissa signo , ab oriente occidentem solem versus cursum arripuisse. Accidisse vero, ut Sol metas omnes circumactus uno gradu segnius eo rediret, unde serric perat: ita & planetae alij aut plus, aut minus pr perarim, ut luna ouim tardissime aduentasse videatur.Neq; tame ab agitatione cestatu, sed institutu, ut quibus pia laeta quisque viribus contendere possit , eo seratur nixu , neque cogatur quicquam

ultra

252쪽

compendium

ultra viressias attentare. Atque hos esse desectus varios volunt, de quibus poetae meminerint, pro spatij scilicet modo,quo suerint a primo mobili su perati. Alij alios atque alios motus excogitarunt , quos importunum esset hic onumerare, cum nihil aut paetum ad sphaers fabricam faciat.Suum tamen

his alibi erit locuS. DE ZONIS. : l m

T vero ad uniuersum coeli corpus reuertamur, tota ea moles quinque distinguitur Z nis, quarum media ea est, quae inter utrunq; tropicum conti notur,eam dissecant mediam sequi noctialis , in obliquum vero Zodiacus ampleXatur. Et quoniam Sol sub Zodiaco semper est, accidit ut bis annis singulis eam pererret, dum scilicet a Capricorno ad Cancrum sertur, mox dum a Cancro ad Capricornum reuertitur. Ita fit ut assidue Solis ardoribus exusta nullum refrigeradi spatium nancisci possit, ideoque torrida consensu omnium vocitatur.Duae mox regiones,que orbes potius quam Σon ς vocandae essent, a forma quippe orbiculari, qua praedicta sunt, arctico una, an tarctico altera circulis circunscribuntur.Vtriusque polus suus pro centro est. Atque hae sunt, quae glaciales ab omnibus vocitantur: Alterae coeli regiones duae,quae scilicet intra conuersionem Cancri, & arcticum circulum, quaeque intra conuersione Capricorni & antarcticum conti hentur,quia calorem frigori commiscent,tem ratae fiunt,perque vices annuo spatio nunc abeunte

Sole

253쪽

Sole obrigescunt, minc eo appropinquante con calescunt. HiaS appellant habita- has lcmperatas,has deorum immor

animantibus con

aiunt. De quibus apud Maronem. Quinque tenent coelum Zbuh, quaru Vha corusco. Semper sole rubens,dc torrida sempcr ab igni. Quam circum extremae dextra laevaque trahuntur. Caerulea g lacie concretae, atque imoribus atris. Has inter, mediamque , duae mortalibus aegris Munere concessae diuum,&via secta per ambas, Obliquus qua se signorum verteret ordo.

Ad eandem porro faciem ipsa etiam tellus ijs. dem zonis distinguitur,glacialibus enim hinc & inde ad polos constitutis, torrida sub Eodiaco, duas inde medias temperatas habet , ut apposita indicat

figura.

254쪽

Tametsi quantum ad torridam spectat, Cratcorum aliquot disputationes no desunt, aliorum,-bat itabilem propter aestus intolerabiles, aliorum, temperatissimam eam esse propter dies& noctes seper aequales,asserentiu. Quae quidem ultro citroque examinata apud Possidonium & Cleomedem videre poteris. Nam & qui niinc terrarum marisique orbem supra infraque nauigant, maximam

coeli temperiem sub aequinoctiali se deprehendisse

autumant. Sane autem Ouidius Ptolemaei, atque adeo communem secutus opinionem,dixit.

tque duae coelum de tra, totidemque sinistra Parte secant Zonae, quinta est ardentior illis: Sic onus inclusum numero distinxit eodem Cura dei,totidemque plagae tellure premuntur: Quarum quae media ess, non esst habitabilis aestu. Nix tegit alta duas: totidem inter utranq; locauit, Temperiemque dedit mixta cum frigore flamma.

255쪽

In Sphaeram. I

DE PARALLELIS CVm autem constitutum sit ex ijs quae superius enarrata sunt, SO cmunoquoq; die cintra diurnum cursum gradum Zodiaci unu Orientem versus obrepere: hinc accidit ut propter

zodiaci obliquitatem diebus singulis nouum que-da circulum in cflo describat, turbinata vertigine. altero iuxta alterum,funiculi in spiram collecti in star, adhaerescente; a Capricorni quippe primo gradu exorsus , usq; ad primum Cancri; mox recipro catione faeta a Cancro Capricornum usq; cadem replicet spiram ,eosdemq; circulos ductu perpetuo describat; ita neque hodie eodem horiZontis termino oriatur, quo heri emicuit ncque quo hodie loco apparuit,crassit oriturus. Hi vero circuli, qui numero sunt centum circiter & octaginta, pari scilicet dieru numero quo semestre constat anni spatiu, parali linucupant. Facti vero

sunt hi paralleli ad 1-star funiculi , que tu

nonnunqua turbini solit' es obuoluere, cu puer eum parabas ad iactu. Ab imo vero crescit hane nae ipsius circun ductuS, veluti unusquisq; dies P uniuersum semestre habena sibi semel circunducat: dicunturq; paralleli Greco vocabulo, P aequo inter se distent interuallo; & in

sphqra quoq; dicunt paralleli,& ad eius similitudi

256쪽

m in continenti,ibi circuit,hic linearum ductus, quicunque parem sequi distantemque inter se latitudinem tuentur, huiusmodique lineae toto terrae tractu ab Oriente occasum versus ab coeli gradibus singulis ductae,parallelae a cosmographis appellantur. Quoniam vero parallelorum, de quibus primo agebamus, ductus a parte ea horizontis quae ad orientem est, ad alteram , quae occidentalis est, quantum ad diurnarum horarnm i ncrem e- tum, diminutioncmue pertinet, considerantUr,

accidit ut finitore in obliquum porrecto paralleli ipsi diurni eo breuiores arcus habeant, quo sunt Capricorno prOXimioreS, puta funiculi ductus in turbine, qui cuspidi proximus trahuntur,eo vero magis exporrigantur, quo magis ad cancrum tendunt cuippe ad partem tur

binis latiorem. Quod quidcm mini

me accidit in sphaera recta, utrovis modo quis rectam intelligat. Siquidem quibus polus ipse

etenith cst , uno emersu sol semestrum diem anseri , atque uno itidem Occasu eiusdem longi tudinis noctcm. facit. Ita illis mons es I 2. Vnus

est dies

257쪽

In Sphaeram. I sest dies ex ijs,qui luce & tenebris constant.

Vbi vero horiZon in quinoctialem secat ad angulos rectos,quod accidit cum polum rallelorum arcus diu ni, nocturnique inter se pari sunt dimensione, ac proinde dies atq; noctes pari horarum sphtio, Ii. quippe Vtriusq; , -- numero attributus , perpetuo agunc aequinoctio. Tota vero torrida arcus huiusmodi scre pares sunt quare per meridionalem ad so.circiter gradus manifestum est paruam esse dierum ac noctium disterentiam,sub aequinoctiali vero dies prorsus esse pares noctibus.

dierum ac noctium.

O potient,copIΟ1mI- Ine ab alijsta missa nunc faciam', satis superque nobis suerit,quae regioni nostrae accidant, explicare: d que ZOnae eius , quam incolimus, conditione disputare . Variat haec dies ac noctes, Tut Sol magis minusue ad CanSphae.Sac.Bosc.

258쪽

Ompendium

erum aceedit, aut recedit: silue huius rei cardinem Capricornum statuere voluerimus, idque, uti dicebamus,accidit tam ob Zodiaci, quam ob horigontis nostri oblicuitatem.Sed quoniam hoc oculis discernendum eu, age sphaeram ipsam in manus capiamus & finitore primum ad poli certam altitudinem constituto,puta gradu qO. age, cerulam hanc lenticulam puncto illi apprimamus, ubi incipit Capricornus.Sitque huius cerulae facies Sol ipse : tollemus nunc qua parte exortus est , quippe a de tra nostra Solem supra horigontem,sensimque meridionalem usque deducamus,Bene habet.hic eam

sistamus u vero enumera nunc gradus per tropicum is enim huius loci parallelus est) quia meridionali ad horizon tem usque sunt, quam viam puta hodie Sol iuit.Hi circiter sexaginta sunt. Solem autem 1 cimus una

suaque hora gradus coeli i . permeare. Hi vero sunt non plures quam sexaginta. Quatuor hoc est horarum spatium, quo peruentum est admcridiem. totideq; gradus , horaeque totidem residuae sunt ad occasum usque : eritque dies hic horarum octo. At si polus altius attollatur, hortizon fit Zodiaco propinquior, deque arcu Tropici, quem primum statuimus parallelum, eo plus adum it fitque breuior dies : quo vero magis polus ad

horizomem deprimitur , eo minus horarum accidit tota zona varietas,ut alibi Sol per unam,duasve

259쪽

I. aut treis plurimum horas se vidcndum exhibeat, alibi per quatuor, alibi per quinque: & ita per singulorum graduum motum , quo plus supra horizontem videtur attolli, sigillatim ad 24. usque hinras nostrae dies Zonae progreditur. Extra hos terminos, uti dictum, in torrida aequinoctium re perpetuum : in glacialibus, menstruus,bimestris, tri mestris, qdrimestris, quinque alicubi mensium,&seme

stris sub polo dies

hentur et quae singula tumetipse attolledo deprimendove horiZontegraphis passim obseruata comperi S. Eadem autem ratione , qua diem dimetimur, noctem quoq; in semestri altero commetiemur, quaeque de Ca-yricorno super die locuti sum', ea nocte super, ad Cancrum reser untur.Arcus enim ille aestiui tropici,quem nox ipsa percurrit, cuius punctum c regione solis in Cancro statui necesse est quantum extendatur vides. Sexdecim enim horas amplectitur, cum per gradus excurrat ducentos circiter& quadraginta. bi vero cerulam eam , quam pro sole assiximus k r in pri

260쪽

in primum Cancri punctum transtulerimus, & ab

Ortu Occasum usque in tropico dimen fi fueri mus, magnam deprDedemus intercapedinem: quae ab horiZonte orientali ad occidentem usque porrigitur : idque Soli, die toto superandum, breue illud quod infra erit, nocte percurrendum. Hunc porro circulu astronomi octo dimensi portionibus,diu nae parti quinque, nocturnae vero treis distributas in uenore.Sed enim haec in simplici hac *haerae trinditione non sunt usque adeo minutatim perquirenda. Hinc patet a Capricorni gradu primo, Sole ad Arctos iter suum dirigente,dies augeri quotidie, usque dum ad Geminorum exitum peruenerit : esse tamen intra finem Geminorum & prima Cancri puncta,sive gradus dicere voluerimus, moram albquam,ut per aliquot dies,dum eandem viam nobis itare apparet,loco dimoueri vix discernatur,'n'q;& eodem parallelo oriri videatur. Gradus enim illi aspectui nostro no obliqui,sed recti poli' apparcnt, quod tepus nostri solstitium appellaucre. Mox a principio Cancri ad finem usque Sagittat ii quotidie imminuitur dies. Et circa cardinem hunc primos sippe Capricornigrad'brumales illidies sunt, solstitiumq; hye f. male,noctibus totius anni quEm logis limis . Quod vero nonnulli solstitium utrunque singulis diebus absoluunt.errorem esse ipsa coprobatur experie

iusti

SEARCH

MENU NAVIGATION