Sphaera Ioannis de Sacrobosco emendata. Elia Vineti Santonis scholia in eandem Sphaeram, ab ipso authore restituta. Adiunximus huic libro compendium in Sphaeram, per Pierium Valerianum Bellunensem Et Petri Nonij Salaciensis demonstrationem eorum, qua

발행: 1586년

분량: 283페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

261쪽

tia.his vero anno quolibet, cum scilicet Sol ad ulti mos gradus Piscium peruenerit, & proximos Ari tis inuaserit, neque non cum extremam Virginis partem, & Librae primam permeat, cum arcus illi parallela res tam diurni,quam nocturni pari fere dimensione sint, fieri contingit aequinoctium . Verum hoc euidentius,quam solstitium, designari potest,& uno tantum die,vel una nocte describi : quia obliquus Solis meatus facile transcursum indicat. Ac ut uno denique verbo dicamus, erout Sol magis aut minus polo nostro propinquat,ita diem augeri vel minui manifestum est. Hinc tibi , irgilianum

illud liquet, . -

Cur tantum Oceano properent te tingere boles

Hyberni, vel quae tardis mora noetibus obstet t

DE CALORE ET FRIGORE.

EAdem ratio,idemque Solis cursus, aduentus

que aut recessus in causa est, cur anni tempora nunc aestuosa, nunc rigentia, nunc temperata fiant. Nam cum Solis mora supra horiZontem calorem inspiret, nox vero refrigeret, euenit ut hyemali tempore, nox multum inuehat humorem, ac proinde totum csti tractum refrigeret,co-

crescatque aer ipse ob frigus: cuius munus est liq uetia condensire, adeo ut Sol exiguo eo temporis spatio,quo se nobis osten tat, mox ad inseriora cesti sub horiZontem, statim raptus, nullam habeat facultatem,neque crassitiem aeris perrumpendi, neque calorem suum morae saltem,qua lucet,beneficio,sensim immittendi: atque ita omnia rigore & glacie obstupescunt.

K 3 Crescente

262쪽

IFo f ompendium

Crescente vero sensim die , Solem ipsum validiorem fieri sentimus, & nunc haec, nunc illa nubis Ita depelli, donec requi data campi copia certamen aequet,& pari cum nocte vi colluctetur.quod fit ubi ad equinoctium vernum peruetum est.Inde victor euadens eo acrius ipse noctem , ac perinde frigus omnc premere & insectari perseuerat quo iniquius ab ea fuerat habitus : factusque quodammodo coeli dominus noctis finibus in arctum redactis , cal rcm ipse suum per univcrsam hanc plagam ad grauem usque dominationem extendit. Et quoniam rerum est omnium vicissitudo,cum primum late lasciuiens Cancrum in inuidiam Lunae, quae nocti patrocinatur,male multauit, inuiolabili fatorum lcge solum iussus vertere, ad Leonem, qui cum arctissima illi intercedit qmicitia, sese recipiens,amittende sibi possessionis conscius , quanto potest conatu vires suas omnes effundit,lt caniculares illos aestus toto aere Iaculatur . Receptus demum a Virgine Astrsae commendatur,quae conata inter eos componere , paremq; utrique potestatem fieri, nihil quidquam proficit : siquidem nox Scorpionibus, & Sagittarios armata solem aggredi tur, longoque exagitatum certamine demum sugat, rerum summa ad tempus ipsi frigori commendata.

Eliquum est,ut Solis Lunsque labores,ecsp-

I ses quidem ipsas, hoc est,cur modo Luna su

bitae nonnunquam umbrae interuentu, modo Sol occursante Luna obscurentur, explicemus .

curq; id non unoquoq; Lunae coitu, & oppositio- ' ne fieri

263쪽

ne fieri coni ingat. Quare animus hoc loco tibi

acrus excitandus, & aure S depurandae , ut quae dicam , rectissime perclapi antur .Memineris a utem illud omnium primum, q uod paulo ante dictum , Zodiacum ipsum linea quadam , cui nomen eclipticae , me' dium ductu perpetuo dissecari, neque Solem unquam ab ea quidquavi O ' discedere:eumque semper ordinem seruare, ut Pndem semperitet viam. Sed enim Luna hinc digressi ad gradus aliquot toto fere Zodiaco expatia tur, neque semper sub ecliptica fit obuiam Soli, plerunque autem libera transit eo tantum salutato : quippe Sole in aliquo gradu puta Cancri primo existente, transilit tape L na ultra tropicum,interdum ad quintum usque gradum ab ecliptica,interdum minus.aut ad inferiorλsigna prolapsa suprave Capricornitropicum eodem modo defertur,neque quidquam attingit ecliptica.Atqui necesse e si eclipsis ventura sit tasolis,u Luna qu cunque accidat si gno, septetrionali, vel australi, utruq;

264쪽

Compendium

sub ecliptica deprςhendi. Secaret vero ecliptica terram media in squaleis parteis, si linea inde demisia

mundi machina dilii derct traduceretur.QUare siue terra ipsa lunae opponeda sit, ut umbra sita, quae illuc usq; exporrigitur, eam obscuret, siue Luna Soli ob ljciatur,ut lumen eius inuideat terrae: necessccst utrunq; planetarum sub ecliptica reperiri ε& ea de causa lineae nomen id a Graecis inditum mdcfectuum huiusmodi causa sit. 6Debes autem animo percipere in duobus ecliptic ς locas pari graduum interuallo transire in transuersum lineam alteram siue circulum mavis dice-

interuallum quoddam relinquit adapertum, quasi per scindam.Sed ubi coniungitur ecliptice, una parte caput draconis, altera cauda vocatur as astronomis huiusmodique puncta non secus per coelum moueri nobis videntur , quam Sol & planete reliqui Q cursu. nun qua intermisib peram gulant.Eo tamen differunt, quod capitis & cauds motus mumdum

265쪽

dum sequitur unde viginti diebus uno superato gradu, quotidem anni in coitionum Lunae reciproca tione numerantur. Atque hic ille numerus est, queaureum appellant.

DE SOLIS ECLIPSI. SI Solis igitur desectus euenturus sit utrunque

tam Lunam,quam Solem aut in capite, aut in cauda Draconis esse necessarium est: vi Luna interposita cospectum Solis adimat ipsi terrae, quq& ipsa,vti superius dictum sub ecliptica cst. Raro vero euenit,ut Solis uniuersum corpus Obscuretur, quod saepe accidit in Luna. Quod autem pars tantum interdum adimatur, ea de causa fit, quod Lupa non semper obuiam sub eo puncto vel capitis, vel caudς,sed iuxta elabitur ,quaq; parte lineam attingit eclipticam ,ea vel luce priuatur,si terra inter- . cedit, vel Soli aclimit lucis partem, si iuxta transes eclipticam omnino perstrinxerit.Sed vilisc facilius intelligantur, subijcienda figura suit lisc, qui minduli vicem gerat.

266쪽

DE LUNARI ECLIPSI. Porro si Lunae desectus contingit, Solem in capite,Lunam in cauda deprghendi necesse est: aut vice versa, Solem in cauda, in capite Lunam.Ita enim terra in medio sita cum umorae suae pyramide lunare corpus transiliat si eam ibi deprehenderit

267쪽

henderit,iantisper occupat, donec illa eluctata pes horas ut plurimum treis, aliquando Quatuor, euadat: ex umbraciue illa omni paula: m exempta tottius mox orbis candorem ostendat. Atque hic est Lunar,quem aiunt, labor: putabat enim homines huius veritatis ignari,cuotiens id accidebat,iaborare lunam ex incatationibus, malefi

corum

268쪽

116 fompendium

corum hominum, & ea de causa cymbalorum tin lni tu,& clanadribus occurrendum instituerant: ne scilicet excantantium voces audire posset , atque sita minus obsequi cogeretur.Sed haec rudioris aetatis deliria fuerunt.

CUR FACIES LUNAE VARIA.

NO N est autem loco hoc pretereundum, Lu

nam, quam modo toto orbe plena, modo tuberosam, modo dimidiam, modo excavari& ad nihilum redigi unoquoq; mense conspicimus, id ea de causa pati quia dimidium tantum lunari S corporis luceat, quod scilicet a solarib' raclijsillustratur: Hinc fit ut, cum Luna in oriente est, solvero in occidente,aut contra oculus noster, qui medius est inter utrunque,eam lunaris corporis medietatem aspiciat,quae a sole irradiatur, atque tota ita cadicare videaturriubi vero a diametro secedere incipit, ea de causa nobis iminui videatur, quia pars illustrata per obliquum auertitur, atque ita Oculis nostris eripitur. Ita cum eadem in coeli quadra prima vel tertia reperitur, dimidia sui parte nobis sese videndam o fieri. Mox quo magis ad solem appropinquat,eo magis superior pars ill iitratur,qu ς o, tutu nostro semota est; in serior,quae scilicet ad oculos nostros Obserua est, Obscruatur, aut potius deficere videtur. Et cum Soli demum subiecta est, luminosa eius parte tota ad solem versa, nobis, qui infra sumus,illuminis apparet,donec a sole recedens ter- tia mox die obuersae in lite e speciem sese nobis visendam pribet, ac damno mox quotidie reparato magis

269쪽

magis increscens. , usque ad quintum decimum cliem,paulatim aucta, toto iterum corpore sese iu

270쪽

i Compendium

QUID NON QUID DIES SIT. NEque illud ignorandum est, diem, aut a te

pore, aut a qualitate intelligi : a tempore quatuor & viginti horis cZstare, a qualitate esse aerem illuminatum a sole supra horiZontem eueeto,& quandiu moram ibi traxerit,ad occasum usque noctem vero nihil aliud, quam terrae umbraratq; euenire sem n , ut simul ac Sol infra horigonte deciderit,umbra haec oboriatur, terramq; obfuscet media sui parte,diametro cum Solis progressit semper mobili.Itaque non ante dies est, qu m Sol it rum supra horigontem emergat. Accidit tamen,

SEARCH

MENU NAVIGATION