장음표시 사용
1쪽
TRA Toer Us Secunda Partis Rhetoricae Artis Epitome De Elogijs De Argutiis a. De Impressis De scribenda Historia Nonis Martii MDCCXX REIMPRIMATUR
2쪽
dices , qui Rhetorica magnitudinem perse amplissimam, tot insuper excetientium Prac torum accurata doctrina latissime diffusam , exiguis. paginis arctare velim vel potius Procustis in morem malemvitilatam ad prUnitam arbitrio meo heuitatem contraher . Verum quam uis tot illustrium Virorum eruditionem eximiam , σ laudem , σ mirer , σvenerer a ea mihi semper insedit σώnio , nullos melius humanis ingeniis consuluisse . qudm qui Artes non earum amplitudine , sed vita nostra spa-itiis metiti , de his ita scripsere , ut neque voluminum mole annos a lecturis exigerent , neque multiturine , ac abs scultate praceptionum discentes diutius distinerent . mius quidem Oratoria facultatis qui sinus omnes perscru tari voluerit , quaque ad illam quoquo modo . attinent explicare a tum omnium
rationem prascribere, qua dici possunt , si storeos etiam vivax annos , Ri.s vivendi em fecerit, quam seribendi. non , tanto praceptorum apparatu
inrigere sentio Eloquentia primordia , vltra qua vix quidquam proprium ha-
3쪽
bet hae , quam Rhetorisam 'oeamus 3 immὸ eae his pleraque desumit ex peno re alieno i cuid vero denique totum illud fore putas , quod Scholae istius T rocinio comparabis ' Si Tullio sden , habes, ta) Rhetorica doti,ina verborum est, Philosophia rerum. Formarm itaque habebis sne materia. Haec aliunde tibi qu arenda est. Vbi Rhetorem eum pro . Ietctu audieris , d Dialeti ica , Philosophia Naturali , ac Morali, ab Historia, ab omnigena denique Eruditione catera comparabis , qua inchoatum bis rud mentis Oratorem perficient , si assidum insuper accesserit Icribent , ac dicendi consuetudo . Caterum pauca ista inc pienti fusicient , a natura uato ingenio , studiisque utenti . Hunc sanὸ qualemcunque laborem meam nam ingratum
tibi fore hoc saltem nomine non dissis ,
quod eam secutussum breuitatem , qua minueret incommodum, utilitatem tmmaen a ferret. Hanc unam in votis b beo , c us c-fructum aliquem perceperis , satis magnum , ac praeoptatum
Minerari hoc ipso mihi perserueris at
4쪽
uid sit Rhetorica, quid Rhetor ,σ Orator; quod huius cium , ac Mis. CAPUT PRIMUM. HETORICA LatinδDictio , seu Oratoria , siue Eloquentia a est ars benedicendi. Dicere , b Tullij sententia non est idem , ac linqui ; hoc est quoquin modo verba facere, sed copiose , Momate disserere φ atque apte ad persuast dendum. Haec summa est Eloquentiae vis , summa oratoris laus , quare Arbstoteles Rhetoricam definiuit aculta tem videndi, quid in quaque re sit ad persuadendum accommodatum ; quanuis hac definitione solam spectasse vide- inuentionem .
a Quintil. Instit. Orat.b Cic. in Oratore .
5쪽
c Rhetorica Artis Aliqui Rhetoricam ab Eloquentiadi sit inguunt; quod illa sit Ars, quae tradit benedicendi praecepta ι haec. usus eiusdem Artis. At si Graece Rhetor ab eloquendo Latine eloquens dictus est ut notat Cicero in Oratore) non video, cur, quae a Graecis Rhetorica dicitur, a Litinis Eloquentia dici non possit. Quod si quis repugnet, litem conciliabis Epitheto, atque illam Eloquentiam docentem vocabis, hanc dicentem. Idem inter Oratorem , ac Rhetorem discrimen affertur: quod Rhetor proprie vocatur, qui dicendi Artem docet, Orator qui exercet, veras causas' agendo, atque ita differt a Declamatore, qui fictas in Seholis catlsas agit, Ex Definitione Rhetoricae statim colligitur Oratoris ossicium, & finis.
Ossicium in Aualibet Arte id est , quod
praestare Artifex debet, ad suum finem obtinendum. Finis est id, cuius obibnendi gratia operatur . Ossicium igitur Oratoris est dicere apposite ad per suadendum et Finis est persuadere discendo .
Persuadet autem orator probando, delectando, flectendo. Probare necessitatis est, delectare suauitatis, flectere victoriae .
6쪽
eastis. IUNIS nomine intelligitur quidquid in disceptationem Oratoriam venire potest . Quamobrem vides , quam amplos Fabeat fines Elo uentia, cum ni nil sit omnino , de quo is putari dicendo non possit . Hinc est quod aliqui apud Quintilianum lib. r.
c. 2I. banc artem circuncurrentem dixe
re et quod excurrat in omnia; & Or torem Tullius ad dicendum de re omni voluit esse paratum , seque fatetur a tion ex Rhetorum ossicinis,sed ex AeDdemiae spatijs Oratorem extitisse. Quaestio diuiditur in Infinitam, &vinitam. b Infinita,quae dicitur etiam Thesis, Propositum, & Consultatio ,
generalis Quaestio est , quae non certis alligatur personis, temporibus, locis Sc. ex. gr. Sit ne utilis Historia cognitio. Finita , quae Vocatur Hypothesis, Comtrouerha, &Causa, est, quae aliqua circunstantium designatione termina-A A tur za Cis. in Oratore.
7쪽
8 Rhetoricat .Artis turre X. gr. Sit me viuis Principi cogni.
iis historta. Pluri iniim consert ad vim,& copiam orationis scire Hypothesim ad suam , Thesi inreuocare; quod facile fiet, eximendo a circunstantibus Hypothesin ,& finitam Propositionem ad unitier salem, ac genericam reserendo. Sic ad probandam hanc detetminatam . Se
ιum gerendum est in Chrsiana Relii ionis hostes, ad generalem eam con tigiam . Bellum in hostesgerendum est . At non temere dilabendum in The- sim, nisi quando, & quantum res postulet, ne latius vagetur oratio , & vix aliquando ad Hypothesim redeat. Vide quae diximus in Loco a Genere , M Spelle. Quaestionum , quacunque de re sint ,
duo sunt genera o unum cognitionis , alterum actionis . Quaestiones cognitionis sunt, quarum finis est scientia: An eloquentia magis d natura pendeat, quam ab arte. Actionis sunt, quae aliquid agendum spectant: ut: Sit ne paranda elassis in piratas. Omnes initur hae Quaestiones Rhetoricae materia sunt et quan uis magis proprium sit Oratoris Causas tractare, quam Proposita ; hoc est finitis potius, quam infinitas inaestiones. Causarum ad Oratorem spectantium tria sunt
8쪽
'stome . . '' .sent genera , Demonitratiuum, Deli, berativum, &Iudiciale. Demonstrativum versatalr in Exornationibus , Laudibus , ac Vituperationibus . Delbberativum in Suasionibus, ac Dissuasionibus. Iudiciale in Accusationibus, ac Defensionibus. uuot, s qua sint partes Rhetorica ,
quanam ad comparandam Eloquentiam requirantur .
ment strum oeu rationum, quibus orator
probet, quod proponit. DIS POS ITIO est rerum inuentarum in oriunem distributio. E LOCUTIO est idoneorum vel borum, ac sententiarum ad res inuentis explicandas accommodatio . . MEMGRIA est rerum, ac verborum ma per-: eeptio. PRONUNT. IATIO est ex rerum , verborumque dignitate vos ii , cT corporis moderatio . His quinque partibus excellere debet perketus Orator et quare ad hunc. QP
9쪽
manduin tam multa requiruntur, quae raro, aut nunquam omnia summa in num conueniunt, Vt apicem Eloquentiae nullus assequi poste videatur. Vetus
Quaestio est , plus ne ad hane dicendi
facultatem natura conferat, an doetrina: quam tamen quaestionem facile sobuit Horatiana sentcntia. AIterius altera poscit opem. Primum quidem opus est fauentis Naturae beneficentia, quae opportuna tum animi, tum corporis bona
tutarro oratori concesserit a quae si e sint, nullis acquiri praeceptis possunt Phoc est acumen ingenii, S' promptam , fidamque memoriam; quibus, ad ac tionis laudem , vocis selicitas , aptaque cum de re corporis habitudo accedat. Haec si tibi largita fuerit Diuina clementia, natus es ad Eloquentiam, nondum instructus: adhuc alia quaerenda sunt, quibus persciantur Naterae dotes. De his modo animus, quae ab humana pendent indulti ia. Tria sunt, quorum auxilijs Eloquentia comparatur. Ars, Exercitatio , & Imitatio: nisi fortis unico Artis nomine omnia velis complecti, nam Exercitatio est Artis usus , Imitatio est pars Artis. Immo Ars eadem imitatio Naturae est, nec aliunde originem habuit Oratoria facultas , quam ex obseruatione, di imitatione illorum , qui na-
10쪽
turali Eloquentia praestantes normam caeteris tradidere; atque ita prius exempla fuere, quani praecepta , quanuis in his colligendis, ac seligendis multum profecerit eruditorum hominum cura, ut ex optimis absolutissimam Arten
s experientia, doctrina, qua cretam ostendit bene dicendi rationem,
eorum ,-ad artem nectaist, vel comparandam , vel persciendam audien- . do, legendo, meditando, scribendo . Horum enim assiduitas perficit ipsius artis opera, & parit facultatem, quare Plinius usum appellauit optimum dicend di magistrum . Epist. 29. lib. 6.
IMIT TM est sermonis nostri ad
sermonem veterem apta conformatio .
Hac nullus est expeditior ad Eloquentiam trames . longum quippe iter Per praecepta, breuissimum per exem'
Praecipit Fabius deligendum quidem
ad imitationem unum in ea facultate, quam sectamur, qui magis excellat , samiliamque ducat, non tamen caete ros omnino excludendos, cum non sit unus Eloquentiae vultus, nec omnia bona inueniatur in Vno.