Martini Schoockii De sternutatione tractatus copiosus omnia ad illam pertinentia, juxta recentia inventa proponens

171쪽

r- MART. SCHOOC TIus esse illud componere cum flatu, omnium gentium judicio probrosor amplius sturnutantihus, dumsternutant, assumitur, quod ad ipsumactum stemitatorium multiplex incommodum obvenire possit ἡ cum status inferior non noceat, nisi retentus fuerit. - CAPuT Qu ADRAGESIMu M. Extonitur Salutationis ritus in communi; - in qua co-ementer , pro consuetu e eustisque gentis , inteη 'mutandum

sicam,.neqης Medicam , ncc etiam Historiem, aut Antiquariam, sed Mor lam, resolvam .ratitantulationis anteae peditaeta de x, quam aliquid. de hac s, lutatione. definite rospmderi possit. Ergo salutatio salute di essi Sic enim Augustinus Sem. - Sanctis, Tom. Io. Qui salutas mutem dicit: Alinatio enim a salute momen accepit. Eaque, tacitare implicita Quaedamprecatio est, quae N Christi manvitum habet, inriti. m. Ita & exemplum, Luia . 3 .i I . zo. 21. Quod &

172쪽

in suis Epistolis. Ut autem respectu Dei precatio est,quemadmodum moco dictum fuit ; ita respectu proximi unosci debero ficium & testimonium Christianoecharita tis: adeo ut, qui eandem negligit, jure merito incivilis atque inhumanus haberi mereatur. August. l d. Si quis obvium sibi non

salutaret, a viatore non habebitur hom&, sed truncus, aut statua Mem talis. Quatuor

Verbin ea sunt praecavendae Nam Gon d bet esse aut simulata, aut ambitiose affect ta, aut insidiosa ic adulatioria propter sp ratum lucrum, aut etiam superstitissa. μμ mo non debet esse simulata : eoque non est praestanda solummodo pro mone , Verum maxime ex fraterna charitate. Simulationis autem crimen incurrit, cpii illi verbo salu- rem dicit, cui ex animo eandem Deo non

optat. QuomodoJudas Christum salut H. quem perditum ibat, ea e απι Mat h. in. 49. Secundo peccant, qui hoc inficium inservire visunt suae ambitioni, de . ubique assectant. Tales olim fies tantur inJudaismisisset, quos Culam, ne Christus; perstringit, quod salutariones η foro appeterem. Atque olim idem di fuisClientibus Romω exigebant, qui opibus S .potentia pollebant. res notissima est.

Unde queritur Martialislib. j3ὶ Epig. 36. de Fabiano. praeter aequum inquit jubes,

173쪽

Horridus ut primo semper te mane salutem, Per mediumque trahat me tua sella lutum.

Nec minus culpandi terito sunt, qui ossicium tale adulando deserunt, ut aliquid Consequantur , quod serviat, aut rei familiaris, aut existimationis suae incremento. Olim Romae, qui matutinum Ave apportabant, sportulas soliti erant accipere. cujus rationem jam diu est, quod Critici exposuerint. quae cum conductis Clientibus magnam partem dari solerent, ' valde et ganter Iuvenalis Sat. dicit:

---nunc sportula primo Limine parva sedet, turbae rapienda togatae. ille tamen faciem priis inspicit, trepia dat, re Suppositus venias, ac falso nomine poscas. Prae caeteris vero quartola sive, postremo Cuti

pari debent seperstitiosae salutationes. Quae rursus multiplices sunt. Nam Wimo, sid strantur idolis, quae juxta Paulum, I Cor. 4, ibit siunt, nulla ratione probari debent. tales receptae erant apud Gentiles antiquos, speciatim Romanos. Notum ii, Iud Ovidii lib. I s. Metamorph.

-- -laetoque Deum clamore salutant. .

Item illud Livii lib. 3o. Praetor extemplo

Odixit, uti AEditui sacras aedes ommes tota r be Terrrent, circum eunes alutandique Deos, ιμRendique gratias per totum diem po si potestas Ariuo, vaec erat ipa a oratio, sive,

174쪽

De sternutatioue. I sise κυνησrs, ut ab aliis jam olim observatum est. Sectinio superstitiosum quoque est mortuos salutare. Nam si salute dicta aliquid iis precemur, consequi non possiaut, quum merces ipsorum a mo, mox ab hora . - mortis definita sit. Et tamen tales salutatiinnes apud Gentiles receptae erant. Virgil:

lib. II. AEneid. -- Salve aeternum mihi naxime Palla, AEtemtimque vale.

Ad quem locum consulendus est Serviux non absimiles salutationes hodie adhuc in

Papatu simi receptae. Tertio ad superstiti as quoquesalutationes referri debent, quia bus auguria & omina, saepe quam vana, si non ridicula, excipiuntur. Virgil. lib. I ais AEneid. Tum Oerὸ aueturium R tuli clamoνe salutant. Quarto superstitiosae quoque simi illae salutationes, quaejam olim factae, velut statae preces habentur, ad consequendum a Deo

illa, quae, tum animae, tum Corpori conducunt. Talis est Salutatio Angelica, institu in quidem ad Virginem Mariam, ab Ang Io Gabriele ante natum ζeneris humani

Redemptorem, sed quae hodie a Papicolis

instar inmulae praecatoriae usurpatur. In gens amentia est, salutationem, respicie tem futuram beatae Virginis prosperitatem, quae , nato usque Christo completa est,pre cationis instar habere, eamque juxta num

G et rum

175쪽

x 6 MART. SCROOCKIUS rum recitatam, Deo, largitori omnis boni

metiri, pro consequendo non modo aliquo beneticio,verum avertenda quoque certa

calamitate. Quinis iupeta tibia quoque salutatio evadit, si j uxta iuperstitiosos ritus aut instituatur, aut, si votusa dirigatur ad cre turam, aut ad aliquid , quod non in aere

nus & omnipotens Deus. Quibus Napb iis, nihil ceris deprehendetur, quod possit

officere salutationi, quam sternutantibus impartiri excpi tuitae soletam. πω- tatio ut non habetur omen, ita voto addito non excipitur bonae scaevae caussa. quod cum sternut mento quaedam incommoda corpori .ccidere conrueverint, iis, qui tam nsuetudine lauta imprecamur. Hic consuetudini, modo nihil cim se vini habuerit, plurimum tribuendumosi quicunque sapit, judicare debet.Qua do micos adnavim deducimus,prosperum

iis ustr Necamur: nou tamen Votum rep timui, quando nautae aut velum sustollunt, aut muclerus clavum dirigere incipit. liacet hic quoque Dei benedictio sit necessaria: visam ramen reticemus, quod insuetudine non sit receptum. Laborantes si aliquos viderimus, fausta apprecamur, BC, ut Iahor prospere sit edat, vovemus: quando

Iamen laborare desierint, quod usia non sit re Pium, vinum novum non addimus, quod tamin necessarium seque videtur.

Quod

176쪽

De stemutatione. I 4.

Quod enim verum est ratione militiae, quae labore castrensi definitur , circa quemcunque laborem obsectari debet. Attendi scit debet verbum: Aetabi, licet regis alias improbi v Nit Ρααβ, qm accingitje, ut qui das cingi , I Reg. EO. II. Ut Vero nemo reprehenditur, quod laborantes talute ita nemo quoque centuum meretur, si eos, uui a labore redeunt, tautare neglexerit. iIIlud per consuetudinem probatur, hoc autem eX-- satur . quod metasuetudine non sit reminium. Qui sternutantes saliutant, pro se ham reconsiletudinem: quimssientibus idem cium non praelisini, censurae securi esse

possunt, quod istaea consuetudinem , Mui quasi non suis eripe, , argui mon possim Quae formula , alutandi stemutamento Conveniat, hauti necessum est scrupulose

inquirere: quartavit proiani, nihil supe stitiosi nihil ad Gentes vim aut PapisimumPertinense complectitur, probari potest. nec refert, an Κἀogestu, V.C. iuxta ritus patrios, pilei apertione) an verb addi, ta quoque c erta Verborum formula, hoc o ficio defungamur. Quanquam, cum suetudo rationabilis hoc imperet & ratio nulla obstet) incivile est, hoc ossicium negligere. Vexe enim Ambros. lib. 7. in L

cam, cap. IO. Salutatio , inquit, communis est usiingratis. Sic inferiores juperiorumfavorems i conciliare consueverunt. Gentiles quo-

177쪽

ro MART. SCHO OCTI Ussis eum Christianis erusmodi habent commerecta. Sed , quid si saepius aliquis stemulet, an, citra profanationem nominis Divini, saepius quoque salutem precari liceat suetudinis juxta prudentiae regulas Tatio habeatur. Nemo dici potest peccare, si,o servatis requisitis jam antea propositis, singulos ex ordine ad convivium accedentes, alutet ; ita nemo quoque ccarit, si quo Cumque stemutamentum ossiciose 1alute mentum caput duntaxat aperire, atque, u-hi saepius mutans stemuerit, ex eo quaerere : Ergone, desiisti sternutare λ Qui u annuat, tum subjicere: De proinde tibi benedicat. Quae nos imputamus hominum horum essectatae hypocrisi , alias forte Drolixius deducendae. Quisquis ex Christianis prudens est, pro circumstantiis loci, temporisque, maxime consuetudinis secundum diversa loca receptae, omnia sciet dirigere.

CAE UT

178쪽

Respondetur Guillelmi Per Mi Theologi

Angli rationibus, stibus probare nil ruri inconveniens quasiese, se prisciariis Theologiae adversarium, flernum tessalutare.

ron modo vero hodierni Anatapi me, Enthusiastae, Que heri, similesque, insem sunt innocuo ritui sternutandi, sed jam olim quoque quidam ex ipsis Remrmatis Theologis, viri caeteroquin . docti & pii, existimantes hac Ptione Cnr

stianos per consequentiam quandam αἰζειν, & tacite Dei nomen profanari, eumdem non tam arguere quam penitus improbare instituerunt. Inter eos familiam ducit vir Celeberrimus, ac magni nominis,

inter Τheologos Anglos D. Guillelmus Perkinsius. Cujus libellum Belgicum de Moderamine Linguae, iri quo Quaestione

hanc cap . 6. tractat, cum duntaxat possideam, trina fide, illa, quae Belgice ibi o currunt, Latine reddam. Ita ergo Per Uus' In omnibus linquit in locis usitatum, insalu tetur, is, qui sternutat, eique dicatur: Deus tibi henedicat. Verum non est caussa , curtum verba illa magis usurpentur,quari HE

179쪽

ID MARY. SCA OOCTI Us tempore. Rationes hae sunt. I. Antiqua est conluetudo . a Gentilibus 4 descendens , etiam ante natum Christum, in Margine cn antum Aristot. de Hist. Amm. lib. I. cap. 1 Probi. Sect. 33. Plin. lib. 28. cap. 2.) ει omni fundamento destituitur : consueverant enim talibus vocibus hominibus sal rem imprecari, existimantes sternutati nem rem sacram esse : aliis quoque pM-iribuot emutataonem augurium esse rei, aut Prospere, aut male successurae: quod plane aliter sese habet. 2. Si a Sternutamento P riculum immineret cerebro, eo, PostQuam

homo sternutavit, jam defunctus est, ut eruditi Medici docent. Eoque, caussa non ve Periin s. Quae ordine, inhaerendo tomen illis, quae ante proposuimus, exami naturi sumus. θ. I . Bonum factum, Quod Theologus alias singularis & instar pluriaum aliorum, fateatur consuetussinem

hanc velut Universalem esse, atque intermnItur a laenivinus, aci nratianos inque nanc consuetudinem derivatam esse. Sed, hoc etiam si concesserimus, probari de .

180쪽

euos ruutabant ut patet, ex Plutarchi Quaest. Rom. F. m. iidem assectum singularem amicis testaturi, dextram dextras Iungere solent, unde illud Maronis lib. I.

Hi ratus inter nos huc hodie isequentantur, cum tamen in Scripturaexempla non occurram. improbari autem non modo ut Profani, verum etiam superstitiosi, de , remi si hoc principium admittendum s ter. 3. Gratis dicitur, omni fundamento destitui hanc salutationem; contrarium p

tet ex ipso kς istotelis, in quem dioxii intensiitur. . a iuMos, Oentiliumquos,

dam ci a Sternutamenta ridiculam super

stitionem fovisse. Sed alii, qui sapientiores erant, inter quos & Cicero erat, ut supra annota ia riseriinta Nec qu- Probabitur,. propter paucorum superstiti

Con1tat ex superioribus. Caeterum prob tum pariter est, aliquem, dum sternutat, V

ria incommoda incurrere posse. 6. Vellem adducta fuissent testimonia Medicorum, qui docuerint, peracto sternutamento stermurantem omnibus periculis defunctium esse. Contrarium ex illis ipsis, jam antea Probavimus. 7. Inconvenienter Stemur G 6 ti. ό C