장음표시 사용
11쪽
ullus momenti essent omnia judicia , si ad
debitorum obaeratorum executionem nos non perducerent, permitterentque nobis omnia
ab ipsis exigere , donec satisfactum fuerit: ita quidem ut ne denarium' ipsis relin-
ouere teneamur , teste Gome . b. a. a. iar. ref O. n. 3I Verum haec rigida exa
ctio in quibusdam personis est mitigata, tam legibiis, constitutionibus, quam edicto praetoris, Quibus bene sicium competentiae est introductum, de quo non nulla dispu- a tare
12쪽
tare institui, explicaturus, quales hoc beneficium, quibus d tur, quo effectu, denique quibus casibus esset.
Beneficium itaque competentia est, quo qui muniti condem rari nequit ultra vires patrimonii, sed tantum in id quo facere potest, ita ut retineat aliquid ne egeat. 'Dico in id quod facere potest. Intellige non quatenus naturaliter potest praestare sed quatenus civiliter potest facere, absque extremo videlicet incommodo, facia. 2 3. d. verb. ignis facere autem ut aliquis possit , non requiritur praecise , ut suffcientatem habeat quantitatem pecuniae numeratae suilla it eum habe
re , quod satis est in actionibus .nominibus dνcrb. g. Ita ut retineat aliquid, egeat, retinendum itaque est, quantum ad victum alimenta est necessarium , quod quantum sit leges cum psis id determinare nequeant ob circumstantiarum varietatem , arbitrio judicis clinquunt. Videndum enim cujus quis sit conditionis aetatis digni tuis cvilis obiecta persona sit debitoris , vel etiam quae manibus victum queat lucrari , an splendida ciuvenis an senex Duar. ad ι. 1 sol atr. Ratio enim personarum habenda est, ne pro personae suae qualitate egeant l. a'. sue f. d. re tu i oeodem i. . . . agno se a alend. eri l. 73. d. eg. Jur. tioribus enim cibis nobilem, quam rusticum vesci oportet, alius illi, quam huic cultus corporis converrit, de quo ii damant. D:onys de f. a TiraqVeli. de Nobil. cap. n. 44
Tribuitur hoc beneficium parentibo .i6. d. re ud stratitudo
enim, quam libera parentibus debent, non patitur, 1 beros parentibus, quos egente ipsi alere cogunrur, extorquere
id , quod ipsis ad alimenta est necessarium '
13쪽
iraturalis postulat, in quod quisque procreavit, quantuna in ipso est tueatur Cic. b. i. d. o c. cap . . ab his itaque rigida extorsio plane est aliena. Tribuitur fratribus, quod clare liquet ex arg. l. 3. . prosccio. Nam si socio ob imaginem fraternitatis hoc jus tribuatur,
an non veris fratribus idem erit concedendum Z Nec ego tam ineptos audeo fingere juris conditores , ut ejusmodi rationes adducerent, in quibus non idem, quod probare volunt obtinere censerent, vidend. Duar in presect. s. adiit. f. d. reja Tribuitur tiam Mirit convento ad restitutionem dotis a muliere. Ei enim quoque reverentiam debet Uxor, cui non convenit adeo ab ea ariri , ut ne debitum quidem vitae habeat subsidium . . . . C. d. rei uxor. ot. l. 7. . . rejies. . In l. d. aci. Quid ii Uxor alio ex commetu agat Z Videndum cst an contractus constante matrimonio sit initus, an Pro divortio tacto nam si matrimonio adhuc constante sit initus , gaudebit ac beneficio l. o. . . rejur add. Ear. ad. l. a. sol. mat. Secus divortio facto per d. g est ubi a 'tio negotiorum gestorum in solidum datur contra quondam maritum, ex negotiis post divortium gestis ratio. quia vinculum matrimonii est causa hujus beneficii, quod non potest oneraricum extinetiim est. Sic in . . . rer amot maritus earum rerum nomine , quas conitin te matrimonio movit actione rerutri an tacum tenetur : divortio 'facio, fum. Gaudebit amplius hoc libeneficio maritus, si divos pio facto veterem contra cium confrita a verit, ut ii coni icti a id . quod ante contraxe rat per . . f d. bust. pec ratio autem haec reddi potest, quod
uniuscu usque negotii initium est spectandum L . . Mandati. Id autem cum accidit , maritus hoc beneficio gaudebat , quod in simili casu dicit urisconsultus l. s. d. donation causanr ct originem con 'inta cc : non ju ici potestatem rapalere pla
asarit putativo hoc ius non tribui, communis D. st sententia id Fach. lib. lo coni. cap. 3O.
Quae de marito dicta sunt in Uxore aequa lance sent obseris anda . 17. f. i. I. solui. matri l. o. in bile . d. rejudicata. Sicut autem marito, ita Juero hoc ius tribuitur l. 2I. f. d.
14쪽
r jud Socer enim parentis locum obtinet adeoque idem ei honos liabendus l. 6. . sol t. v tr. nec distinguitur sit ne so cer Uxoris , an mariti , cur enim utriusque soceri impar ii, esset, si par sit viri Uxoris Quid si pater mulieris promita sit dotem genero pro filia, a. um de ea lucranda fecit, sis c. filia decedat in matrimoni , numquid hoc in casu socero competat hoc benefici in t Distinguimus, aut gener agit ad hanc dotem matrimonio adhuc constλntes aut eo soluto matrimonio adhuc constante agat , utique socero erit succurrendum l. d jure sit. Si vero agat sol ut matri motito, videndum est an socer decepit generum sciens se non esse sol vendo, an vero bona fide egerit , posteriori casu socero erit succurrendum, priori non item d. l. q. dejure dot Duar ad .i7. . solut matr. Competit sociis, quoniam inter hos consistit quoddam stata ternitatis jus, quod non fert rigidam Mincivilem alterius at alte. x ab altero exactionem . 6s.st prosecto Ἀ6. d. rejud ela antate Marquat d. reber 1 parerg. . ideo esse speciem fraternitatatis , quia quod fratribus dat successio paterna bonorum coli alio, id sociis voluntasin contractus, dum sponte sua communicantes, se sibi invicem in fratrum loco adsciscunt notandum autem est, quod socius omnium bonorum indistincte, de in omnibus casibus hoc jure fruatur . L 16. d. rejud Particulares vero socii, quoties ex causa societatis agatur l. 6s prosoc.,&hac ratione si . l. 6. capiamus de iis sociis, qui semper gaudent hoc privilegio, quod hoc respectu recte id negatur de socio particulari , quia ille non semper hoc habet, opus non erit, ut vel . l. 16. corrigamus, vel o Γνο αἰ- inter illam ct d. L Q. statuamus, quorum posterius vix credibile, cum utraque lex sit ejusdem auctoris se. Ulpiani. Concedituri patrona, patro , eorumque liberis o parentibus L 7si. d. rejud. Reverentia enim , ob incestimabile illud liberta tis beneficium, his personis debita, non fert in civilem excussionem: si et enim indecens, ut quos reverentia prosequi tenemur, eos egere sinamus, e victu necessario spoliemus quod tantum abest, ut permittatur, ut contra libertus egentem pa
15쪽
lius userre ei debet, quae adhue possidet Quid si patro laus a
miserit jus patronatus Θ videnduin est quomodo illud amiserit nam si sponte illud remiserit , revereiuia L l loli tis ei debbtur l. s. C. d. oh. lib. Q a re beneficium , quod ei competii ob reverentiam , non videtur ei ac incndum es si Veiam ob maleficium vel culpam suam privatus fit i re pationatus, cessabit beneficium . l. s. is Item irim ex ohat one se obligarit ex rescripto Di i ii tri buitur hoc beneficium l. ir: . . doῆar L p. f. s. I d. rejud.
In Vicile enim esset illebei aliteris avare cum eo agi, qui vere liberalis suit. Ititur auteri suo beneficio solummodo contra donataritim non contra alios, licet nomine donatas L, id pro miserit, v c doliis volebas Sempronio centum, qui tantundem Titio debebat, a quo cum liberari Upiebat Sempronius, petiit, ut patereris te delegari Titio creditori , hoc in casu insolidum vehit condemnandus donator per t. i. d. re o . . pend.
d. norat. Quid si quas donaturis misit Cir marito euis dotem
promist, dic nator marito sit delegatus P a ei, soli lam
donatore exigere poterit maritus , tanquam creditor negotiuiti suun gerens, nam cum dos diserte contemplatione mu-
lictis fuerit promissa marito, ad sustinenda onera matrimo. nisi, atque ita ex causa onerosa in ipsi sit adquisitum l. 19. d. l. ctiat. Non potest maritus hic considerari tanquam donatarius' non est ergo mirum ut is a quo illa exigitur, non tatur hoc beneficio quod dotiatori est coiices uno. 8 . de uredor. hae ita si certae sumitia promissa sit, nam si ita spondeo, me tibi daturum quod illi ex causa donationis debeo , aliter se ere, haberet, nam ei Aectu inspecto tunc non plus debet, quam facere potest l. a. f. solut matr. Duar ad i. I. L d. rejud. Milites etiari armata militia hoc privilegium habent l. 6. I . .
rejudic. I. 8 eodem quod Coparr. lib. 2. Par. res Cap. l. O u. ad advocatos, doctores, nobiles extendere volunt, quod sine lege non ausim : Am cum non lege agimus erubescimus . 18.
cap. 3. dicta enim legis verba qui sub armata militia hos excludunt. Ratio .causa etiam plane diversa, etsi enim, advocati similesque alii militent l. q. C. d. advoc. dives jud longe tamen alia est togata haec , quam armata militiaci armati enim
16쪽
milites vitam sanguinem pro rei p. salute profundentes plus in illam conferunt, o preterea armis occupati rei familiaris utaram abjiciant necesse est. Advocati contra rem suam bene gerere edocti, quod ii non bene gerant auxilio indigni sunt. Nnique etsi par utrorumque sic ratio , jus singulare non est protrahendum l. 18. f. d. re jud. l. i. b. d. sic. ud cui mand. l. 6.9. I. d. inter l. o releg Lo . . de legib. Competit hoc beneficium Eiqlii bonis cessi s. ult. U. d. act. si postea rursus conveniatur; quod fieri potest, cessio enim a carcere debitorem liberat , Obligationem vero minime tollit; proin , si postea aliquid acquisierit quod idoneum emolutamentum habeat , ex integro creditores experiuntur . l. ult attant usi in id quod facere potest inhumanum enim erat spoliathm ortu tu sui in soluti damnara d. s. olt. Non vero datur hoc jus ei, qui cedit, nam dum cedit bonis nihil ipsi relinquitur, se ' ut loquuntur cessio sit usque ad peram .sacculum, nec
quicquam ei relinquitur praeter vestem pannicularem, qua corpus tegat vid. Coler. d. process. Xectit. βp. 6. v. l. Gomes. 2. ar.
audetis hoc benefacio mancipatu3, ct exheredatin quire paterna ineditate ab inuit, aut in motica parte si institutis, Et scoactus immis uerit se , ut hereditatιm restitueret, cum convenitur de negotio um in potestate es t init i a P. quod cum eo qui . . , . r. f. eodem ratio haec redii potest, ne nimis gravetur ex eo contractu unde nullum vel minimum emolumentum percepit. Non gaudet autem hoc. benescio contra eos, quibuscum inisui juris factis contractum iniverat , licet ea tantum posit deat, quae , huius beneficii servavit, quia hic ratio beneficii cessat. Cavere putem debent personae praedicta nuda promissione adtoribus de integra solutione facienda ubi ad meliorem fortunam pervenerint . Axic. I. . . de rei uxor. act. l. 63. . . . pro socio. Sciendum autem est a redibus harum personarum illud benefici sim non competere . 23. . . rejud. l. a. 1 solui. marr. Est enim personale, .cum persona extinguitur regula enim quod heredes representant defunctum, cum eo pro Una ea donaque perscia habeantur , huc non pertinc , quippe urpro
17쪽
procedit in iuribus actionibus, aliisque quae jure communi, vero speciali privilegio conceduntur. Possiet videri exceptio esse in filiis ex eodem matrimonio procreatis , qui patri heredes extiterunt, in casu quo dos ab ipsis repetitur verum his non qua heredibus, sed qua filiis hoc beneficium competit . L fs ut matr. Illud quidem verum est, quod filiis non possit hoc beneficium competere ni fi heredes sint , aliter enim de dote conveniri nequeunt sed tamen inde non sequitur hoc privile gium dari iis , ut heredibus; verum iis ut filiis hoc deberi, a tis superque modo post dictant fundamenta ad s. l.
mair. Quod cum diserte expressum sit , mirandum est , nonnullos adhuc dubitare, an id quoque de alterius matrimonii filiis accipiendum sit lex enim tantum loquitur debili ex eo crumatrinionio procreatis: privilegiorum interpretatio semper stricta esse debet , nec facile produci ultra personas in lege O minatas fac. 6. . . te'. tui. l. 8. I d. excus. tui . . it. Ihy. quites tui dari pasEx antedictis colligi potest ne dejus ribtis quidem pers narum praedictarum hoc beneficium competere ob rationem modo allatam , quod personale sit hoc beneficium .ad alios non extendatur . . I de except. l. q. s. d. rejud. Fid ejus r nim suo nomine ex obligatione, quam ipse contraxit, convenitur, ac solidum solvere promisit idcirco solidum ab eo exigitur Male autem art. 9DD. vulgo volunt hanc exceptionem personalem ita prodesse dejus ci, si desideret cum pri cipalem judicium subire per l. o. s. Pen. f. Mand. Nam d. s. loquitur de exceptione causa cohaerente qua dejusi , uti potest personali vero ut haec est, it nequit . . de Except. Alia autem causa est defensoris, defensor enim se dominum dc sensurum promittens, eadem actione, qua dominus, convenitur; ac proinde quasi ejus loco surrogatus eodem venit modo con 'demnandus, . I. . . l. ἐ. procurat. l. q. I sol. marr. Haec itas Viso domino condemnatio fiat. nam si eo mortuo, in solidum cst iamnandas l. 23. . . rejud. Duaren. a l. l. d. rejud
18쪽
Diqimus ante , bis personis licere dediicere tantuni ne egeant, hinc dubitari poset , ex ilibus rebus hae deditetis fieri debeat R. spondeibus ex ipsius debitoris, non lienis, iiod de donat Ore expresse cautu in ina t. s. i. g. g. rji I. ubi actione reali conventus non iuvatur hoc benescio chim actione reali actor petit quod suum est, non quod sibi est debi itum . ii. r. si rei vin . hibet hoc locum in omnibus perso nisi pri Vilegiatis, cum nulli suum dimi, ut alteri tribuatur, conveniat 1d. d. bu qui ui relatic jur. Habet autem haec rei vindicatio locuti si res soluta a persona privilegiata, ad eandem reverta fuerit, quo casu restitutio rei in solidum est facienda. In fructibus utei distinguimus utrum bona an mala fide res ad illas reversa sit istiori casu super restitutione rei insolidum quidem condenanan da sunt una cum fructibus extantibus de consumptis autem no lienentur l. I. f. d. re judic. l. Q. C. d. re in . posteriori veroldi casu in solidum condemnandae sunt super restitutione rei cui omnibus fructibus perceptis, consumtis, vel extantistis'. re C. d. rei in . Si autem dolo possidere deserint contra eos ilitem juratur . . i. f. . a d. l. 68. . . rei vindicat alios casus, quibus rei vindicatio haec datur, id in I. 28. C. d. dona Dirp. . de acq rei misi, post g Quid si uxor soluto matrimoniia,
actione reali petat rem in dotem latam videndum est an macili ritus rem dotalem solverit uxori, eaque postea ad eum pervenit, an vero nondum tradiderit priori casu in soli lum venit condem
nandus, ut qui via poseudr, posteriori vero tantum in id quod facere potest, cum jam etsi possessis sit, tamen non convenia tui, ut possessor, sed ut maritus, ita art. 9DD. vulgo distinguunt.
Videndum etiam est, an qui hoc iure fruuntur aes a lienum deducere posm to ita dicendum videbatur, quoniam imperator ustinianus in s. 37. Dista ac . sic interpretatur quate
19쪽
ovi facultates patiantur, acultates enim bona designant l. s. pr. f. ad Senat Treb., bona autem intelliguntur , quae deducto cere lalieno supersunt l. p. s. i. f. d. vel b. signis Sed contrarium mi 16. i. d. rejud. iii l. 9. Mum l. q. f. solui. mair de cisum est. Excipiendus est donator l. 19. . . l. d. rejud cui permissum est ea deducere, quae aliis creditoribus debet . 1 r. f. de donat. l. 3 . solut matr. pinguius enim donatori succurren- dum est l. 9. . . rejud. Ea vero, de quibus x eadem cau- , .se, donationis videlicet, aliis obstrictus est, non debebit de a iacere sed donatarii occupantis melior erit conditio . l. r. . d. Vnat. Male autem quidam volunt nec haec deducenda, reus ex aliquo contractu debet iis, contra quos se exce- .ptione hac tueri potest, . . si donaverim tibi ingentem sum- yniam , debeam vero ex alia causa pecuniam liberi uxori, jam volunt quod si tu me convenias non possim deducere, quae liberii, uxori ve debeo, quia me hac exceptione contra il- o tueri possim : sed ita non nisi absurdi si1me poterimus ex I plicare verba l. o. f. d. donat. l. '.1f. d. rejud. Ubi diciturie ex eadem, vel unilicatis debentur non esse deducendi , quae ver-.ba non alium patiuntur sensum, quam non deduci ea, quae a- Iis pariter ex causa donationis debentur 'non vero hunc quem illi volunt , c. id non deduci posse quod debetur personis aliis, quibus pariter huius beneficii exceptio possit opponi: . hoc enim si voluissent 7 Cti, non dixissent qua ex eadem, vel viiii causa debentur; sed, quibus eodem modo donator tenetur, . videlicet ion insolidum vel alio simili loquendi modo, non vero hoc quo usi fuerunt, id expressissent. Ad quorum con- .firmationem p psit addi , quod nominatim doce Surisconsultis in . I ii. Vetrahenda ea quae creditoribi debentur, illis videlicet, qui de damno rei amittet' da agunt , quale liberos esse certissimum est licet solidum non exigant. Is vero, cui liberalis proseis o facta si, non ita verus creditor est l. 9.in n. f. d. re jud quam ob rem donat artus nihil consecuturus erit, nisi hi creditores dimissi sint vid. arard ad i. 28. d. reg. jur. iamq' in nim esset alassem lucrati Iam potiorem esse onerosa, sila py entippe donatarii captiosa excludi eos , iis de
20쪽
ris liberalitas debitoris vergere non debet, sed de suo queque largiri oportet.
Rei autem judicatae tempore judex aestimabit , utrum coesolidum solvere porsit , an vero secus non autem litia tantestat , quoniam ad agendum, actionemve instituendam, nihil interest, utrum reus facere possit, an vero non, sed ad. minuendam exactionem , sententi eque executionem moderandidam l. s. f. sol in tr. ι 63 4 6. g. prosoc Proinde si ei judicatae tempcre solidum solvere possit in solidum erit con-idemnandus , licet litis contestat non potuerit : contra vero si tempore litis contestatae facere potuerit, Mante sentena tiam desierit posse facere, non condemnabitur ultra quam facere potest . i. .ult. f. d. re judic. Si autem post sententiam facultates ejus auctae sint , ita ut solidum solvere queat , cum judicat agitur, solidum actione iudicati exigi nequit, sed novo opus est judicio .unic. g. T. C. d. rei uxor acl. l. 8. C. solui. mair.Si e diverso post sententiana facultates sint diminutae, sic ut executionis tempore solidum solvere nequeat poterit nihilominus tum hanc exceptionem Opponere . qΙ. ., t. f. d. rejud. l. 3. d. donat vid. Jasonem ad s. scilis si qsis Inst. d act qui notat omnem exceptionem, qua non impugnat sententiam , posse opponi etiam post sententiam, qua transivit in rem judicatam add. Zanger trac . . excepi cap. 26. pari. l. v. 96. I. I. C. d. mis
Accidit non raro, ut hoc privilegium non detur iis, quos modo enumeravimus, nam qui ex maleficio dolove conveniuntur, frustra id praetendentu arci, nit. d. rejud. Item si