In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

311쪽

REM 3ERTI DODONAEI. 2831nstinendum est a crudis fructibus ab oleribus zibus, potissimum non durae carnis ab omnibus iis acribus,ut sunt allia,caepe,eruca,sinapi, s-liter ab aceto tacetosis omnibus. Alvum lubri- facilem esse refert quod si talis sponte non rit glandibus suppositis, vel enematis, vel etiadularum o assumptione erit adjuvanda.

Seba liani Egberti Scholia.

r. Dianam Σιλi- Spartani colebant tussit enim

ictis χιλυττειν dicebatur. Clem. Ale Xandr m protreparo.Huc etiam κε quam nos ovillam tussim vo-amus, referendus.

a. Tum quod cerebrum instar spongiae madentis inpressum, humorem, quem continet, elidat Ium uod ut potentia frigidum a s ri: ido aere laedatur, α imento destinatos humores crudos relinquat. 3. Ut smolarum rubrarum Santalorum citra lorum ana et Mastiches thuris an i. s. Cube-larum, Cardam an I. Misc. si omnium pulvis. micum olfypi q. s. in sacculo gestando in capite transuatur Majorana,staec hasi similia odorata ino en odores quamvis specie ut siccantia prosit ita- ue non immiscenda. Quidam addunt corallum ut

Accans.

q. Quia implet caput qualitate enim promovere

noncoctionem humorum polliat. s. Non tamen nisi in exigua quantitate, alioquassiccitare nimia pectori nocet. 6. Quia humores ad circumserentiam ducit. I. Alioqui crudi humores in corpus delata Iacile timplerent caput. 8. Quia occupato cerebro eo adductimur humo res& impeditur concoctio humorum,' Nam

312쪽

'. Nam quaecunque falsa vel acria, mali sunt succi isto. Ut pitula ex hiera quae omnium utilissimae

Adfauces peram repriam J juxta illum versi

Si iii ad pestiis dicetur Meuma catarrhus. Ad fauces Branchus, ad nares dico rigam. Decipitur ergo rassavolus, docens Catarrhum esse commune vocabulum ad omnes defluxus hu

morum.

D E RAUCEDINE.

It ter affectiones autem ex distillatione humo

rum ad pellus,raucedo una est,quae vocis est prae-t ter naturam mutati a Sc depravatio. Non solum au item ex deli illatione haec fit, scd ex alijs causis cidere eam contingit nam vulnera praesertim maligna Ulcera,ut e lueVenerea irca gurgulionem a partes ad isthmum pertinentes periumerci raucedini Sc vitiatae vocis causa sunt de qua nunc non agimus,sed de ea quae ex destillatione facta est. Ad cujus curationem factis generalibus si opus ti uerit Mobservata victus ratione dicta initio offerenda sun eclegmata non calida , sed temperata. ut ex crapio de capillis Veneris, cui si addatur syr de papavete, citius humorum destillatio cessabit. Hacceia ante, offerenda sunt quae humores expurgent,ut

313쪽

REM BERTI DODONAEi a8s de glycyrrhina Sc ex hysopo. Potest vero itio dari diatragacanthes in tabellis, deinde pili. se , sub lingua quarum in os Minis usus est, apenidion Laudatur verb Ianum expertum

Vngere verb4 superiorem pectoris partem cum eo amygd dulcium utile ell, butyro insulso, in edine caponis,vel vituli vel simili aliquo. Et si magna refrigeratio pectoris causa fuerit ratredinis, non multo humore destillante i vclicstillaione cessant potentis vini laustus vesperi ad in- r num lecti sumptus multum ad concoctionem lavinorum eorundem expurgationem facit.

Sebastiani Egberti Scholia.

i. Eros gurgulione ac toniallis quae eriam ad efformationem vocis faciunt. Talis autem raucedo incurabilis est. a. Ne incitemus fluxum humorum. Quidam diacodion vespera dormituris seorsum dant veteres sequi placet, qui interdiu exhibuere arteriacas compositiones, quae omnes habent capita papaveris, bene cessit. Constant amydo mastiche, rad iridis unde callidiores paulo.

. Qui plus potest quam vel diacodion vel syr de

pavere.

Nico montani Annotatio.

Raucedo una est. J Dicitur ravis apud vetustos, uerlautus habet in Aulularia Si

314쪽

Si quid poscamus,ad ravim poscamus. Fit siccitate nimia propter clamorem, aut nimi humore ad vocis loca fluente, ex quibus vox homit plerumque negatur, de qua sic Quintus Serenus. Vel rabidus elamorfasto cumfortesonore Planum radit iter, se es Hortensus olim Absumptus causa etenim confectus agendis obticui cum vox Domino vivente periret Et nondum extincti moreretur lingua diserti. Sed notatu dignit ei' cur visis lupis raucitas emi net pose, propter timorem,retrocedunt, enim a guis,&lpiritus ad partes internas, d sic instrument vocis deseruntur calore nativo, vox faucibus haeret,uel fit clangosa. Sed cur vilis alijs magnis saevis animalibus nfiunt rauci homines, quidem ex illis major metincutitur pDic, quia lupi spiratio, per aerem communica vapore , transmisia habet proprietatem inducen

CAP. XXIV.

TVmis est motus praeter naturam facultatis exti ultricis pulmonis 'artium respirationi deservientium, conantium expellere quod ipsis molstitio facies impedimentum asseri .Est autem tussi aliquando vehementior cum multa spiritus CXteriora motione aliquando exigua sine violentia. Vt sunt ut plurimum quae ex causis fiunt ext

315쪽

REM BERTI DODONAEI. 28y iis . nam iusis causae quaedam externae sunt: aliae

iero internae sive antecedentes.Externa purvis, fui, nus, vel aliquid casu in asperam arteriam incidens.

icetosa, salsa, vel acria edulia: quandoque intem- eries aeris frigida vel calida 3. Internae cause tri- lices sunt 1 humores ex capite in pulmoneso tho acem deitillantes a Morbus affectio circa pul-nonem Wrespirationis instrumenta consistens, ut leuritiS,perit neumonia,empyema,phthisis, similes.13. Inferioris alicujus visceris tumor septu trans. yersum comprimen a cujusmodi tussis per consensum fit,ac sicca non vehemens est. Humor. a. ex capite destillans vel salsus iso ix est vel dulcis aut insipidus de i quandoque terais, quandoque vero lentus ac viscidus i. Si igitur ex quapiam causa externa excitata fuerit tussis velu-lti a pulvere, Verre quapiam in asperam arteriam il- lapsa exhibenda erunt eclegmata C ae asperam arteriam leniant: expurgationem adiuvent, ut sunt

dyr de capillis Veneris, si de glycyrrhiga, tum ipsa lycyrrhieta manducata. a. Eadem quoque exhibenda sunt si ab accioso

aliquo,aut acri Issumpto,tusas proVenerit. 3. A frigido autem aere facta, si quidem exigua ac non violentari sicca sit, sic ut tussiendo nihil eX,uatur facile calidis aliquibus pectori admotis cu-itur,vel etiam sola spiritus cohibitione,utGal.air. i Si ver vehemens tussis fuerit, cum magna Violentia fiat, ' confert cumini aut foeniculi semen, in gingiber, nux moschata, crocuso similia in cibo. aut sorbitione sumi, utile quoque est vinum potens vesperi poturri , ut in curatione raucedinis a simili

causa.

316쪽

288 PRΑxxs MEDICINAE causa Calida verbactues pectori admovenda.dem &unctiones ex oleis Mung. calfacientibus ut ol. Illiorum,anethino,rutaceo; si refrigeratio fuerit maxima, exit de euphorbio. . Quod si vero aeris excedens calor tussis causa fuerit refrig. humectantia conveniunt ut

syr ex vjubis, Sede 3 phis rimilibus subinde

solius piis anae decoctum, vel tenuis cerevisita cum

saccharo suffcit. Sic unctio pectoris cum butiro insulso,aut pinguedine caponis, vel gallinae in qu simplici aut rosarum lotis omodo autem occur rendum sit tussi ex causa calida in acutis febribus prius dictum est.

s. Ex distillatione autem quando originem

tussis habet, si magna & vehemens fuerit generalia viillo modo sunt praetermittenda, servanda bona victus ratio , praesertim ubi humores qui defluunt salsi lacres fuerint. Eclegmata ver exhibenda refrigerantia cincrassantia,ut sγr de violis de j ubis,quibus ad reprimendum fluxum addendum nonnihil syr de papavere, aut diacOdium Galeni, quod ex melle ae pitibus papaveris fit,in quidem tamdiu quam mate.

ria salsa Macris fluxerit.Conducit vero eodem tempore syr e farfara: cujus haec est copositio. N. Farfarae cum rad. m. a. rad. rusci, ycyrrhiasiana j f. pastularum j. s. v jubas. N. 2O nucleorum nucum pinearunt . . capitum papaveris LM sena cyton 3 sena malvae lincoquuntur in aqua. q. s. ad

. . colentur .addantur sacchari Lia. f. syriapus. Dandum, subinde saccharum violaccum diatragacanthies frigidum. Quod

317쪽

RAM BERTI DODON aEI. 28

Quod si Verbiam copiosa destillatio νὴ fuerit ut&somnum impediat tunc syr de papavere, aut diacodi aut 1. ad summum mensurae, hora somni utiliter exhiberi possunt vel pili de cγno-

Pectus vero ungendum est ol violaceo,vel butyro insul vi loto,ut supradictum Procedente tempore,& tussi aliquantum inveterata praesertim cestillatione cessante syr expurgontes vel soli vel

cum alijs permixti exhibendi,uthr.de lycyrrhiaa, de hyssopo,vel capillis Veneris. Quod si vero humor destillans dulcis, aut insipi

dus fuerit .ad haec viscidus, eclegmata etiam irintio quae expurget exhil, da sunt,ut syr. le lycyrrh. vel de hysibi ori quibus destillante humore diaco-dium, Vel syr de papavere admiscere utili est. Tussi vero jam inveterata etiam syr de prasso exhibendus,& praesertim ille qui Paulo describitur diamarrhubi nomine. Convenit autem Sc diapenidiotari pili sub lingua usuales,loch sanum expertum nimilia. Pectus vero ungendum l. amygd dulci pinguedine gallinae, aut caponis addito croco, muc-cagine vel semine lini, vel sem malvae. 6. Tullies vero quae morbos affectiones pulmonis ci thoracis consequuntur non aliam quam ipsius morbi curationem requirunt. 7. Sio qua per contensum fiunt propter hepatis aut lienis tumorem illae solent ut plurimum esse praenuntiae hydropis. 8. Tulles quae senibo accidunt,quum illo ista ti sint familiares, non aliam curationem requirunt,' T quam

318쪽

aso PRAX1 MEDICINA. quam bonam victus ratione . tinctus sive eclidi mata, quae expurgationem adjuvant. Quod si tum vehemens aliqua tussis senibus molem sit poterit pinsis dari decoctum tale, quale pueris gravi ac molesta tussi laborantibus contingit enim pueros adeo no testaci gravi tussi aliquanao laborare, ut simul cum sputo sanguinem quoque excernant ad hujusmodi tusim talis potio convenit Triaco juniperi S g. enulae campanar, lycyrrhi an sue aut .

M. . uvarum passarum j x. f. decoctio ad b. i. E qua dentur puero dormitur L .f.vel j ij seni verti S iij vel iiij ma necessitas major,etiam mane tantum est exhibendum.

Sὸbastiani Egberti Scholia.

r. Motus alis natura fali 1 morbosa causa, ut palpitatio, alij partim a morbosa causa, partim a na

tura ut tussis.

a. Adeo ut quandoque vena rumpatur dequatur sputum sanguinis. Humiditas tussim non excitat quum naturalis pulmoni humiditas undein tonsillae institutae neque calor nisi siccitas adsit. . Ut plurimum jecur, quandoque etiam lien, vel ventriculus. Fit etiam lumbriciis vent r. infestantibus acris praeterea humor in stomacho irritativam qualitatem ad fauces emittens imaginariam tussi praebet ut fit in cardiogmo tentatis Aetjus. s. Praesertim qui salsus&acris , dulcis: insipidus ut plurimum lentus quandoque tamen tenuis. Q Atque hi syr quandoque profuerunt puellae,c phaseolus in asperam arteriam inciderat.

7. Quod

319쪽

REMEERTI DODONAEI IOIQuo d benditiis si frequenti inspiratione ori e tur, Acilius. 8. Quia calor in instrumentis respirationis ita in-:nditur: per totum pulmoni in penerrat. 9. Atque hic diligentius agendum erupra venautum sanguinis excitetur. o. Quod magis convenit quam piper, aut cina-omum,quia non ita siccum, sed magis temperatu. Ir VeI quod exsiccet, vel quod inflammationi initieii assectum excitet.

12. Quod ostendit partium, ab utraque palati

Syr. de sartara. 13. Prodest hic compositio Pauli R. styracis, yrrhae, galbani, opi cum passo fi pili uiae.

N Sem hyoscia mi, et Ia nucleorum pineorumo croci. a. cum pasto vel sapa. s. pillulae. i . Prosunt vero&his rad. enulae campanae conitae vesper sumptae. is Theodorus Priscianus, orotyla maximu radant grana juniperi; praesertim in tussi puerorum yigida. grana autem decoquenda in vino ad dimi-rium. Boliem etiam ex granis uni per cum aqua rationem conficiunt, quam pauperes pro potu bi-

NICOI FONTANI. nnotatio XXIV ad caput XXIV.

Haec Distillationis aliquando soboles est. Desinit autem Galenus Tussim per efflationes. Vel sol in vel mordax vel duleis aut insipidus Ex spu- colore distinguitur si albus, pituita, si flavus, bilis, niger, melancholia praedominatur. Ut assiduo illisu durum cavat undula saxum, siculi duamissis,quae sit ab humore acri cisalso a capi T a te in

320쪽

2 a PRAXI MEDICINAE

te in pulmones confluente , eos exulcerat, vel a sanguinis sputum deducit, auctore Galeno cons. 3. lib. end. textu. 18. Et post eum Avicenno n. O. 3Tract. . ad finem capitis primi. Frigida velut nix glacies pectori inimicis, Hyes mo- vent,venarum ruptiones Susillationes sciunt Hipp. crates phor. 2 secto. Sic censendum de reliquis impense cerebrum rfrigerantibus, quae pectori sunt inimicissima. Gravidaeum tussi molesta,abortui obnoxia est. Hudro. picii, tussissupervenerit, malum, Hippocrate denuo e. Obor. sEl.6. Tussis cum febri acuta periculo non vocat. Sic,ex faucium ulceratione est molesta ac si inveteraverit vix eliditur, auctore corneli celse lib. 6. cap. .

DE DIFFICULΤATE

RESPIRATIONIS. CAP. XXV.

REspirandi difficultas quae absque febre versii

triplex est magnitudine differens,vel enim nor admodum magna est, vel major, vel omnino maxi ma. Non admodum magna Dyspnaea dicitur respi rationis difficultas,per quam spiritus densior ac crbrior quam secundum naturam efficitur , non men valde , veluti is contingit qui cucurrerunvel montem aliquem conscenderunta Altera re

spirandi difficultas quae major est , Asthma si anhelatio dicitur Min hac non solum cum difficutate , sed&cum steriore strepitu sit respiratio.

SEARCH

MENU NAVIGATION