장음표시 사용
331쪽
REM BERTI DODONAEI. Usna non habent latera, dc qui cerebro sunt humidio-e,&qui abundant excrementiS., sunt temperanent,sicciore pulmonesque frigidiores ac humiliores habent. Dubitatis quibus rationibus hosce concordes red- letis facile meo quidem judicio si illum, nempe, Prassianum intelligas loquentem, de dissicultate re pirationis extra accessionem aenulium , autem siccessione interpreteris : nam in viris cum majoria ebullitio promptissime humores ex calore li-luati confluunt in pectus. Utrum Bronchia dextra, aut sinistra affecta sint, aegri decubitu cognoscitur quandoquidem ubinali labes est in parte dextra pejus se habent, si supra latus dextrum decumbunt e contra melius depint, si suprasinistrum. Et viceversa. Nascitur vero in pulmone, , alijs locis tubercula abu Hippocrates' mala, Latinis vomica dicta Saevissimus est Ereci us curatuque dissicillimus, paucis Medicorum in praxi descriptus cujus descriptionem ti Te. trab. a. serm. d. cap. 7. U Trallianus lib. sui operis cap. 3. proposuerunt . quia humor crudus, cum sit creta rebellis non facile medicamentis cedit. Denique si resolvere Phyma studeas consumpta parte tenuiori reliquum magis induratum remanebit, si suppurare intenda , rupta Omica, ulcus restat pulmonis immedicabile ; quod superveniente febre jugi corpus contabefaciendo ad phthisin. desinteritum deducit.
Lect 3 6. Ianuari 9. Anguis varijs modis peros excernitur: ex gula quidem 'entriculo, vomitiones ex faucibus
332쪽
ao PRAXI MEDICINIEMgurgulione,screati tenoresimplici expultione 1 Sed ex instrumentis respirationis per tussim expui tur, ut Gal. . de locis affect.c. 6. Contingit auiei hoc etiam fieri, cum aliqua pars respirationi dica inflammatione laboratri ut in peripneum iapleuritide sed de hujuscemodi sanguinis sputo
Eruptio aute sanguinis tripliciter accidit 16 p anastomosin. j.apertionem osseniorum vasorum sariguinem continentium a propter unitatis solutionem ipsorum. 30 per diapedesina sive trans colaticonem,aut desudationem.
Propter a apertionem osculorum rarissime cor tingit sanguinis cum tussi sputum, non nisi cor pore valde repleto, praecipue cessantibus consuetis purgationibus ut per menses aut haemorrhoides tunc enim sanguinem una cum tussi excernquandoque contingit, frequentius tamen tunc sarrguis per nares erumpit, aut per alias parte rut peigingivas,&C. ex latore ut Beniventus exemplun habet.
Hic neque propter diapedesin, sive trans colatio nem sanguis frequenter expectore ejicitur. in ve hementi tamen de molestissima puerorum illi ius san3uis tenuis , qui lento,pituitae permiscetur, per violentiam tu sis trans latus videtur aut ex oscia lis vasorum debilitatis oecidisse quemadmodum S tabescentibus quandoque led tamen raro accidita quibus lenta pituita sanguineo rubore tincta ex puitur e sanguine te acri permixto , qui peroseula vasorum acrimonia sua viam sibi patefecit spurum aut em tale salsuginem vel acrimoniam ali
333쪽
REMBTRTI DODON RI. Os quam refert ulcus pulmonis vel nunc factum ac
prcesens, vel cito futurum ostendit. Frequentissime autem sanguinis cum tussi sputum propter unitatis solutionem contingit solvitur vero unitas propter vulnerationem , contusionem, rupturam , vel erosionem in quandoque etiam in pulmone propter sphacetum sive oderationem alicujus ejus partis. Ex pectore aute rarissime contingit propter Vulnus aut contusionem sanguinem expui: nam Vulnere etiam aliquo extrinsecus illato, quod ad interioreSparte penetret, citius sanguis in cavitatem pectoris ciliandatur, quam cum tussi procedat. Sed propter alicujus vasis, veluti venae, ruptUram Vel propter exulcerationem,uel sphacetum pulmonis sanguis cum tussi praecipue expuitur Rumpi autem Venam in pulmone accidit , vel propter casum si Xalto, vel a iserti percussione, aut luctatione, vel pro-bter vehementem ' clamorem, aut nimiam sanguinis plenitudinem sed frequentius propter magnam aut Validiam tussim, praesertim siccam , cujus causa esse potest vel externum frigua excedens Vel quaedam bronchus pulmonis inhaerentia,ut calcrili EX ulceratur a pulmo , vel propter humorem acrem aut salsum ex capite deli illantem, vel ab hujuimodi humorib sanguine aliunde infecto accedente. Si ha Celu autem fit, quum aliqua pulmoni pars term Oritur ac nigrescit.
Quando igitur cum tussi ex pectore sanguis ejicitur, c adsunt aliqua lassitudine, pontaneae, quae plenitudinem adest testentur, de mensis suo tem-V Ore
334쪽
3o P, A X MEDICIN R. pore non re bonderint , nec haemorrhoides flueri solitae aperiantur,ac fluxerint, sanguis vero qui puitur initio paucus sit floridus , neque ulla prae cesserit aut adsit vehemens tussis, aut destillatio sali laut acris humoris,neque etiam casus ab alto, perculosio luctatio, vehemens vociferatio existimandum sanguinis sputum factum propter anastomosin, siV lapertionem osculorum vasorum,ac venarum sanouinem continentium praesertim si balnei usus proecesserit quia balneum rarefacit sanguinem, ita
Si autem sanguis multus consertim cum tussi ex puatur, praeces erit s te vel casus ab alto,vel percusisio,ves in palae tra luctatio, vel vehemens vocifera
tio,vel alida magna tussis,existimandum est Lia guinis sputum factum propter ruptam magnam ali quam venam,praesertim si destillatio nulla salsa, aut acris praxesserit, meque i, spumosum vel purulen tum aliquod exspuatur , vel aliqua bronchia spuru
Quod ii vero funguini pus admixtum fuerit, veIspumosi in quid,vel bronchi pars, vel venae aut ar lteria tunicae pars,cvidenti imum est indicium ulce ris in pulmone existentis. Consueti autem sanguis ab ulcere pulmonis non iratim sed ex intervallisae, non multus imul exspui interdum tamenin copiosus multus erumpit quod si non propter vehementem uilina aut aliquem casum fiat: vel similem causam , in n. alicujus erosionis, aut non exi- qui ulceris signum est. Sanguis vero niger, cum sco si umosa quoque nigra , quae adeo tenacia quan
335쪽
REM ERTI DODONA i. o quandam referre videantur , iliquam partem pulti ni sphacela sive oderatione corruptam esse ostendit. De sputo autem sanguinis quod erumpente accidit ne arismate , quod circa aliquam pectoris partem haesit, non refer verba facete illo enim erum rate mox aeger deficiens ' moritur si aliquis sanguis defertur ad osci ille quidem paucus est plurimus enim in vacuum pec is spatium effunditur, ubi mortui corpore aperto reperitur. Lin. re Ianuarij.6. Sanguinis sputum propter anastomosin si exiguusit nullai curationem requirit, mox enim cessat, succedentibus vacuationibus solitis quae diutius cessantibus, si copiosius fiat sanguinis sputum,diversiones faciendae versus partem, unde anguis fluere
Veluti menstruis, aut hamaorrhoidibus cessantib. ad partes inferiores faciendae autem hae sunt perfrictiones,ligaturas Sc cucurbitulas erit 'na sectio facienda, si nec factis diversionibus sputum sanguinis cessarit. Abstinendum ver, ab omni bus quae solitas vacuationes impedire possent, ut est usus attringentium ac frigidorum. Si autem sputum sanguinis diutius perseveraverit, Sc salsuginem, 'eliimilem malam qualitatem gustu referat timor eline pulmo exulceretur tunc quidem eclegna. erunt exhibenda non solum dulcia,sedri quae lentorem aliquem habeant, ut facilius humorum acrimonia obtundi queat, ut est syr dejujubis: Sc syr. de symphito. reliqua facienda qua in uicere pulmonis requiruntur,suo loco dicenda,
336쪽
Si autem propter unitatis solutionemri venae es, cujus rupidaram sanguis cum tussi expuatur statin Mab initio velis sectio facienda, si vires ferant.
quidem non vacuationis sed diversionis tantum tmodo causa atque ideo etiam non copiosa facien ida,&, si opus fuerit,etiam reiteranda. Adhibendaver sunt frictiones ac ligaturae diversivae, etiari dprimo die,ac deinceps frequentius faciendor, done
cessarit sanguinis sputatio. Eclegna quoque exhibenda sanguinem supprimentiaci ut est syr de rosi aridis cui sit admixtus bolus armenias lotus curraqua plantag. aut equissetici vel lapis haematitis re nuissime tritus boli loco. Prodest etiam conserva rosarum rubrarum addito lapide haematiteri syr.d . rosis aridis Vesperi vero ex Gai consilio exhiben 'dum aliquod med optatum veluti dia permatum' quod ab ipso commendatur,utpote somnum con iscillans, dolorem sedans,& resiccandi vim habens. Hujus loco recentiores exhibent pili de cynoglosio ilNicolai, quae similiter somnum conciliant ac resic- i
Habenda vero&ratio essicientis causar : nam si propter lapsum ab alto, percussionem, vel similem rupta fuerit vena , utile etiam fuerit dari potiones 3 partim ex ijs qua astringunt, partim ex consolidantibus, si quibus addenda sunt quaedam lento rem habentia ut melius queant partes uniri ac consolidari, ac etiam dulcia quaedam, at, coctionem
sputi adjuvent ne aliorum acerbitas pectori inoccat Confici igitur otio poterit ex rad tormentit , rubeat, ' consolidae majoris olycyrrhi μή , exsanicula, alchymilla pyrola, uvis passis
337쪽
jubis, aut de symphyto aut uterq; e quo mane propinandus haustus erit lante Coenam. Si autem ex excedente magno frigore exorta tussis,causa fuerit ruptura ipsius venae , admovcnda pectori erunt extrinsecus calfacientia talia,qualia in curatione tussis a frigore diei sunt. Debet autem is cui vena in pectore rupta est inquiete, tianquillitate, quantum fieri potest in silentio se continere i , lavere omnem occasionClusiis Aer ligatur temperatus ad siccum minclinans, citius ad frigiditatem vergens, quam ad calorem. Cibus sit facilis concoctionis aliquantum lenti succi, ut sunt carnes musculosae praesertim vitulorum quorum extrema veluti pedes Si per se conveniunt vel cum capone vel gallina decocta.
Potus sit initio aqua hordei astutis .glycyrrhieta additis. Vel jus caponis cum ptisana decocti, quae cibi loco esse potest. Alvum mollem facilam esse
conVenit ne conatu aliquo Opus sit quod stalis non sponte fuerit nematis mollibus adjuvanda
Sanguis sputo utcunque cessantes, S corpore ab
omnibus vitiosis excrementis per clemens aliquod med. vacuato, nulla inflammationis λ circa ruptam Venam aut pulmonem existente suspitione,
ad lactis ' caprini usum erit deveniendum quCd mane jejuno stomacho exhibendum erit: vel quod nonnullis magis placet , ad usum laciis asinae Dr etiam hoc tempore exhibendi sunt
338쪽
leuiter cXpurgantes, i solidantes. ut est lx κ
symphyto, cui quandoquo admisceri, in dis
jorem e purg t i in syr de glycyrrhir Me sues. Conducit vero oves risumere conservati haeos rubrarum cum str de papavere, ut em 'ioscyami, si tussis molesta, aut uinus dissicilis est Periculosum Vtem admo dum est sanguinis pii tum a vasis alicujus ruptura, vel enim in ipsi s noui nis effosione deficit aeger,vel in phthisin incidit nisi primo tempore diligens ad hibeatur curatio. In phthisin incidisse aegrotum ostendit puris spicua se guinis sputo succedensi, atque idcirco Hipp. sanguinis puto puris sputum malum esse ait aph. s. lib. I. subsequens enim puris sputum ulceris in
pulmone cxistentis signum est certissimum minus etenirn periculi est a vasis sive, nae ruptur 4 quam ab ulcere pulmonis madite autem curandi sint. quibus ab ulcere pulmo iis sanguinis sputurn procedit, inserius dicendum ubi de curatione. Quod autem propter pulmonis sphacetum accidit sanguinis sputum ut plurimum aegrum moXCvita tollit. si id non priim vice fiat,altera aut tertia contingit nulla autem spes ei vitae, sanguinerri propter sphacetum expuentibus.si vero vita aliquanto tempore intermedio producatur, cibis bonis&facilis concoctionis erunt nutriendi potestq; U-lis vinum dulce concedi
De anguinis sputo exfaucibus,gurguti
i od si autem e faucibus,aut gurgulione sanguis
eXpuatur atque is sit cocretus ex capite delapsus
339쪽
sus veluti presio 4nguine e naribus quandoquo contingit, abstergente aliquo gargari simo uti licebit veluti aqua hordei cum melle rosato. Si autem propter vulnus aut uicos sanguis fluat, gargarismis utendum astringentibus ut ex decocto plantaginis,equisset rubi, polygoni, calicum glandium,corticum granatorum,gallaru rosarum rubr.
balaustiorum , sena myrti xiimilium cui addi potest syr de ros aridis vel myrtinus, s sanguis his non sistatur spoterit simul cum supradictis , vel aliquibus eorum, aliquid aluminis incoqui tendum autem est istis gargarismis actu frigidis, non D calidis. Si autem a partibus oris sanguis fluat,vel a lingua,
aut ex gingivis,posca os abluendum erit, vel vinum rubrum austerum in ore continendum, vel portulaca manducanda ut Celsus suadet. Si vero per haec sanguis non sistatur, in re continendum erit decoctum ex astringentibus quale supra dictu est Potestvcro locus sit contingi queat,inspergi pulvere hu-ris, mastiches, sanguinis draconis aut hypoc stide, bolo Armeno,iapide haemathite ' rosiis rubris, balata-sths vel aliquibus horum, addito alumine usto, vel si major necessitas 3 vitriolo uites. Si vero etiam adeo copiosus e faucibus aut oris partibus erumpat, ut aegre sisti queat , diversiones etiam faciendae erunt per ligaturas frictiones brachiorum, percucurbitulas spatulis ac collo admotas Abstinendum ab omnibus acribus ac mordacibus. Considerandum ver,etiam est,an hujusmodi s guinis fluores in aliquo morbo accidant ebrili. nam qui in morbo aliquo , qui cbrem habet con
340쪽
31 PRAX MEDICINA unctam, contingunt, in die superveniant criti
co non sunt temere reprimendi.
Ex ventriculo, ut dictum est, sanguis vomition. D ejicitur, rarissime autem ab ipso ventriculo aut . ejus aliqua parte a si frequentillime enim, qui vomatione profunditur, in ipsum aliunde prius iactu γit talis niger ac crassus esse solet, admodum copiosus cum magna vehementia vires valde ejiciens evomitur adeo it multi in ipsa sangui-
vomitione deficiant ac moriantur. Influit autem sanauis in ventriculum vel ex iocinore vel ex liene male at Tectis aliquando ex Ve'nis,mulieribus quidem quando menses non respondent. Ajocinore sanguinem effusumo ostendunt praecedentia it faciei color ad luteum vergens hypochonari dextri tumor aut dolor,frequens sitis cCalor praerer naturam, taesertim si multa frequensque mi potatio accellerit. Deficiunt autem ut pi serimum in ipsa vomi One qui sanguinem ab hepate profundunt, quod de in Coacis scriptum reperitur his verbis : Qui sanguinem spumosum o spuunt hypocli andri a dextrum dolentes ab epate spuunt,
a. A liene autem sanguinem per vomitum ejectu oro veni si indicat color facie multo tempore pallens ac lividus' in sinistro h3pochondrio tumor aut durities. Deficiunt, quandoq. hi, sed rarius