In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

341쪽

REMAERTI DODONAEI. Is 'prima,in altera vero,vel tertia,vel post sequene alia, frequentius. in quarti aliqua si non deficiant: andem in ascitem incidunt, quod videturae Hipp. rorhetic. lib. a. observatum habuisse: Cui multus,nquit Ganguis sursum ac deorsum eruperit,& fibris insuper accesserit, cum multa aqua repletum iri imo est atque hic hydrops brevisim temporis est, Me ' quo paucissimi evadunt. Additur ab Hipp. si febris accesserit; sed ex liene sanguine profusi, etiam absque praecedenti febri frequenter accidit Ascitem subsequi cui non esse remedium saepius

emini obserVatum.

Recurrunt autem sanδuinis ex liene vomitiones incertis temporibus ' subinde paucis,subinde mul- mensibus intermedijs. 3. Si autem propter menitruorum suppressionem sanguinis vomitus mulieribus accidat, non hypochondi h alicujus dolor aut tumor p cesiit , sed quandoq; faciei color pallidus de difficilis in ascendendo respiratio, alia retentorum mensium signa. Contingit vero inuandoque hujuscemodi vomium cum magno impetu ac violentia fieri vires dejicere 'ipothymiam ac periculum inducere. In Coacis tamen legitur sterilibus lora parientibus nauinis vomitum si ad conceptionem prodeste. curatio.

od si igitur sanguis ex vulnerat, ' aut haeso

ventriculo meratur exhibenda sunt familiaria ac grata,quae Vomitum supprimant, cura vulneris inte- im non neglecta.

342쪽

3i PRAxis MEDICINAE sed quando is,qui aliunde influxit, mitione re a funditur frictiones, ligaxutae crurum, brachioru faciendo: sunt .viribus consulendrino ore M. matum,& generosi vini exhibitiome,veluti vinia maestis,si haberi potu it. Ventriculi iniuna rusticino. don vel myr tino iuungendum syr e rosis ari , aut myrei cxhiberi quoque poterit. Abstinere autem absis

Oportet,quae ori ingrata nauseam , vortatum rex

citare possent tutissimus est j sculis astringent quaedam admiscere: luti rosei rida . quaecum po, aut pullo gallinaceo coqui potuerunt,primis die bus cibi ac potus loco futura. Postridie,aut ad on glissimum tertio die,si alvus non spon to responderi , cnemate aliquo facili expurganda erit , ne sangui concretus in intestinis putrescens, febrem excitet in hujuscemodi enim profusione non omnis sangui sursum evomitur, sed pars ejus quaedam ad intestindescendit. Si autem aeger enem sibi iniici non patiatur; po terit diluturn rhabarbi exhiberi quod non solum, quod vitiosum est expurgat, roborat parte debiles astrictionem relinquens, praeferendun est mannae late , quae vomitum donauseam ex

citant.

Sedato vomitu. ac repurgatis intestinis, ac viribureparatis , si ex liene profusio facta fuerit huierit providendum, victus ratione id ea, tum Eunctionibus, aut emplastris foris admotisci ut olcapparor Um, ung. aut empl. ex ammoniaco Vtilissimus autem in hoc μ' casu absinthi vulgaris usu est, quocunque aliumatur modoci vel in vino aut icere

343쪽

REM BERTI DODON 22.4 3 svisia maceratu, ves in forma Hr aut conservae. Si autem propter menses retentos mulieri aut rgini sanguinis vomitio facta fuerit repressi, vo- aitu viribusque reparatis, Observata bona vicitas raone, erit Vena pedis in Tior juxta talum aperien- abitinendum ab ij quae menses remorari pos-m; Mensibus vero suo te ni Ore succedentibus terandum cit ab omni periculo vomitionis sangui- is deinceps tutas futuras. Contingit tamen ionappressis mensibus mulieres quandoque sanguinem

vomere quod ipsis, Jajocinore, vel aliene quoue accidit Lex ignis supradictis , tamen e non ppressis mensibu cognosci potest adhi endatanc ciliis remedia prius dicta.

Sebastia Nigberti Scholia.

T. Propter ulcus vulnusve ibi consistens aut propter sanguisugam. e. Gai de loc ais. c. f. e cerebro & gurgulio-ie tussi relici scribit quem vide.

Sic quasdam gravidas languinem exspuis e vi-

limus. dc curatas fuisse.

q. Quam tinnientem vulgo de Turub-hoest seu

langorosam malis dicere, vocamus.

Qualem in navarcho illo fuisse necessum quilost sanguinis sputum, vas in multos ramos divisum; te in aliud palmam longitudem adaequans earusiij r,ic paulo post mortuus est. 6. Adrianus Imperator quum in venatione colamin jugulum fregisset, sanguine copiose rejecton phthitini hydropem incidit . quae ipsum non urbae medicorum, proculdubio perdiderunt Dion.: Hi Spartian. 7. L. Sylla animi concitatione nimia atquete im

344쪽

336 PRAX1 MEDICINAE

moderatae vocis impetu, con uiso pectore spiritum, cruore, ac minus istum evomuit Vel. Maxim l. c. a. Idem in praelio cum altiore voce suos hortare. tu Antigono Macedonum regi Polyb. l. a. in fine. Et Valentiniano Imperatori ex ira dc clamore. Su, d accidisse testantur. S. Iuvene vidimus, aeui lapillos tophaceos hord grani magnitudinei forma, aliquandiu ex puere o. Qui sanguinem multum excreant spumosum ijs ex pulmone educitur. Vide comm . Gal. Spumosum a spiritu pulmonis educitur , ut satis ostendit ab i. de loc arses L. cap. 6. Ex pulmone spuma sanguinea i plus spum eia rum sani . ex thorace sanguis spumosus.I uerni Io. Quod a vasis cordi proximis,in consertim iuvias spirationi dicatas, irruat. II. Ut humores incrassentur meatus obli

t . Non resert quo loco potest modo in dextro modo in sinistro brachio secari. 13. Qi leniterasti igit de emplasticus est qui ratione magis prodest, quam astrictione. 14. by ni mentio non sit a Gai sorte quia a lida nimis habet ut piper. Tunc enim catarrhi sanguis quiescunt.16. Quales sunt potiones vulnerariae dictete. a . Affringunt, oblinunt, consolidant.

I 8. Quia nemo sine motu pulmonis loqui potest. 19. Quia humiditas sangu inis fluxum magis ir

ritat.

ao. Hinc Domnino Asculapius in vestibulo tem pii , quod ipsi apud Athenienses dicat in erat, ad captandum oraculum dormienti, ut carnibus suillis vesceretur, contuluit Suydas. ai. X quo vena aperirii sanguis quere potest aa. Cujus indicium dare potest febris adjuncta. 23 Quod facit ad glutinationem vulneris, re Parationem virium. a . Ne

345쪽

REM BERTI DODONAEI. 1 2 1. Ne quid sit quod lac in ventriculo coria

: Quod tenuiusta magis ad humanum accedit 26. Qui exp*rgat magis quam reliqui Nula cumielle componitur quamvis d aliscum melle com-t nantur verum nimis vehementes sunt. et . Quibus nonnulli magno cu successu utuntur. ad His pulmo totus niger ac corruptus est intea 'salba membrana totque in eo foram H a quot vi- us sanguinem expuit aeger.a9. Quod aliis alioqui noΣium foret ad recrean

3o. Non magnum in eo periculum nisi forte ibi

rescens, O Xam daret.

Calidum etiam haemorrhagias laedit. h 6. 32. Debet ad aliquot horas relinqui nam cru- in facit qua ablata maior fieret sanguinis fluxus. 33 Natura erram donec ordinate agit non est reae nanda; in contra inhiberi potest. 3 . Si astantes stupidi non possint indicare numuendo, vel vomendo sit electus secibus an I- advertetur nam si fuerint nigrae ex ventriculo

vomuit.

3s. Unde aliunde influere colligi potest ipse

nim ventriculus exangui S. 36. Hunc aliquando minus nigri cante, vel potius phorosum dum circa velit culii haereret gravi 1sit aas angustias intuli me vidimus; a quibus, illo copioiiam vomitu prosus , statim aeger liber ibatur. V . O ciatii tudinem spumosus quodammodo idetur. 38. Abusive pro vomunt sic quum de eductione anguinis e pulmone ageret, dixit vomunt, protus-

iendo eliciunt.

Ex liene prodijs e si tumor sinistri hypochon-ri vomitione subsideat , constabit Archig. apud Iet cap. de sang. sputo. o. Licia

346쪽

o Lien Haim non est pars vitae tam necessat quam hepar. i. Videtur hoc tempore Hipp. veniisse quo intestina non eluetent fieri enim non potest ut saguis in intestinis putre catac febris non excinetu Z. Mulie ritu arti quae ex vomitu sanstulit: Ascitem incidi uerri postea sibi ab eo liberata vi retur, in vomitum rursus incidit,ae defecit. R. D 3. Prout nimirum bono vel malo re Ail

utuntur.

4. Hipp. in epid non videtur aliam iri muli

bus causam agnovisses: Mulieri sanguinem vomenienses substitisse necesse est. lib. tamen i . demul.ex partu etiam fieri agnoscit, 4s Quia natura onere liberata, ad menses protrdendos est expeditior ij exclusis ad conceptaptioreS. 6. Ut cuidam qui vulnus ad xiphoidem cartiginem acceperatin tamen sanatus fuit licet. His hoc lethale pronuntiet. 6 Aph. Io. R. Dodon. r. Praestat enim istum ventriculo concludi que vomi. fluxus enim magis concitare rur. sanguis vro thesaurus vitae est descendunt tamen ad intesticum se cibus. 8. Nam qui ex jecore vomunt, plerumquem

riuntur.

49. Quo etiam servati quotcunque evasere rhorat autem viscera ac nonnihil abstergit.

NICO L. FONTANI. Annotatio XXVI, ad caput XXVI.

t Iuvenem et idimus qui lapillos Ophaeeos, hordei a magnitudine, forma aliquandiu expueret.JMulta sunt quae in corpore humano renascunt malaci sed plura quae vi fidem merentur, Veri monstra dices. Trice

347쪽

icenaria scemina,vidua restri sta passa est mena per semiannum, cum haec evacuatio faenii-

multis uiodi, beate solait, ex hac suppresta va-ione restagnante materia ad partes superas,ue tetro vapore, cerebrum suapte natura debile utiente, ingens sequuta est Cephalaigia, ex ea vigilias, debilitato corpore , mucosa materia undante,& ad coxam defluente immanis Ischiae o subsequutus est , cujus saevitia infirmo factotis calore,& mucolo humore suborto, supervenitatio partis tandem ad summam inopiam pusil- redacto calore, ede ma in toto scemore renatumam aliquali duritie conjunctum, intus multa sero si amoris copia inerat Hydropem potius particulam diceres)ωita in tumorem elevatum est scemur, in vastam magnitudinem eXcresceret. Ex altera radice non cessabat diffuxus crassi hu- oris in partes inferas confluere,& sic vitio in vitiuutaro, tussis repullulavit ferina ex salsi viscidim minoris copia emanans, ad quam etiam erosis vasislmonis, sanguinis sputum in febris continua ac-ssere, tota tabida facta est. Praescripsi plura auxilia quae antis malis auxilias tu apprime quae ut varia erant,ita diversa eapo-ulabant praesidia. Haec omnia frequentia sunt,& a medicis usu fre-

diuentissimo comperta.

Verum unum notabis rarissimum, cujus causa haecbscivatio saeta est iam una die fera tussi concussa pectore toto gravata, ac si intus onus aliquod rave gestaret veluti strangulata, excrevit sphaeru-im globum seu pilam palmariam putares mucoso

uatoque humore compositam, membranis quibus ain filamentis duris circumtextam, quod mi-abilius est disseeta hac ophace mole intus invenus est lapis durissimus subrussus, Dactyli instar, qui

aetatera appensus drachmas duas exacte ponderavit zl ' tuo expulso ingenti facta. Haemorrhagia , ipsa in

animi

348쪽

animi deliquium incurrit, sed refocillata, commo alimento, ad se redijt. De cae ero, morbus omnia remedia contemnet ipsam tandem ad arasmum,m deinde ad mori

deduxit. Menstruorum autem retentorum. Curationei

recte docet auctor quae est praecipue per venae sctionem in pede Auctoris verba haec sunt. Erit vena pedis interior iuxta talum aperienda. 1 telli re sinistri potius, quae aphena dicitur, ob reci

DE sanguinis e naribus fluore,qui in febribus si pervenerit, ante dictum nunc de eo qui ex a

causa mediocritatem excedit. Causae autem hujus fluxus vel externae vel inte noe sunt Externae ut casus,percussio,vehemens exercitium, diutina sub sole mora. Internae, nimia sari suinis redundantia, vel ejusdem vitium Refert au tem non parUm an continuus sit finguinis fluxus,ai intermittens; per vice recurrenS. Continuus X quacunque causa, periculum e

dens mortis affert nisi sititatur Vena media aut in terna secanda erit si vires ferant aegri, 'raclij quo directo est naris sanguinem fundentis Ligatur etiam faciendae urit ac frictiones brachiorum, in morum, crurum Cucurbitula etiam hypochon drio, si non cessc itiaeus, a d e directo eit,erit a r

349쪽

RxΜBERTI DODONAEI. Nenda, utiles

quoque collo sunt ac spatulis apositae cucurbitulae, cum scarificatione etiam , si vis ferant.

Fronti imponenda spongia frigida posca made-

cta vel cataplasma ex bolo cum ovi albo, Maceto saceo, si haberi poterit quod quam cito incaluet amovendum, substituto altero frigido cui si adatur succus plantag.polygoni aut bursae pastoritiae, at herbae ipta contuta,emcacius erit. Quod si nec sic sanguis fluere desinat linamenam sive turunda naribus imponi debet imbuta puleribus astringentibus cum ovi albo permixti ur . thuris, boli, san draconis, hypocistidos, lap. aemathit cui si addatur alumen ustum efficacius rit, ac magis astringet Debet autem urundab longa esse,ut ad ostium venae sanguinem prondentis pertingat deinde fasciola liganda,iae xcidat. Quod si pulvere supradicti non suste- erint addendum vitriolum rubefactum quod psius turundae cacumini illini poterit, instar caute- ij autem hoc crustam sacit, atque idcirco h oc ad-DOt,turunda cito eximi non debc sed sinenda id 3 usque diem si prius eximatur, periculum crite crusta ablata iterum sanguinis profusio major se'

uatur, quam antea,Osculis venarum magis patentius ' Quaecunque autem fluente e naribus sangui-e adhibentur, sive cibi sive potus somnia actu fri-ζda esse deboni expedito locum esse frigidiorennin quo aeger decumbit. Caput etiam erectum hun Ceenere convenit. Fugienda sunt omnia calidiora de excalfacientia. Vinum etiam non dandum nisi deje ct e vires postulent.

350쪽

Sanguinis autem per nares fluxu per vices recurrente ii adsint sanguinis redundantis signaboptimuit ac praestantissimum , sanguinem detrahere, etiansaepius,si fluere non desinat Adhibita victus ratione quae nec excalfaciat nec multum sanguinem generet, ut sunt vinum, ova, carnes teneriores a quibus idcirco abstinendum.

Quod si autem non copia in causa fuerit sed ejusdem vitium tenuitas, signa adsint superabun dantis bilis: corpus med purgante bilem , expui. gandum. Abstinendum vero Q vino ac omnibus calfacientibus et ut aromatis&quibuscumque acri moniam habentibus. Non praesentibus signis bilis, sanguine tenui aquoso existente: mediocriter a lidorum usus,& vini dulcis ut Cretici, aut rubri noest inutilis. Conveniunt in utroque casu cibi lenua succi ut pedes carnes musculosae animalium, similia his. Perseverante autem hujusmodi fluxu, metuendanes ienteria aut Hydrops succedat , quod&Hipp I. proret Ostendit Quibus sanguinis eruptiones

plures,liis temporis progressu alvi male assiciunturi

si non urinae concoctae fuerint.

Sebastiani Fgberti Scholia.

T. Attila ob Honoriae Valentiniani sororis nuptias convivia exercens, dum tantum vini quantum nunquam atrie in imul dibisset, cum supinus quiescerer, eruptione sanguinis, qui ei de narbus solitus erat effluere , per fauces, quod impediretur,illapsi,sufiocatus: extinctus est .Paul.Diacon. i. II. Oroand .deret, Gothicis. a. Ses'

SEARCH

MENU NAVIGATION