In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

321쪽

neri potest cujus di affectus orthopnoea etiam

licitur.

Tertia omnium gravissimaci maxima cum steriores tanta difficultate sit , ut quasi nulla esse vidiatur qualem in Apoplexi a fortissima fieri contingit:tum: quandoque mulieribus ex utero suillacatis. Apnoea autem haec dicitur non tamen quod

nulla supersit, sed quia difficillima.

Contingit autem respirationis difficultatem citra ebrem fieri, vel pulmone primario labo late, vel per consensum tantummodo affecto.Per consensem autem arficitur pulmo, quando hepar tumidum septum transversum comprimit Hibertatem resipirationis impedit, ut frequenter fit in incipiente hydrope sic quoque in ascite. Ita Sc virginibus defi- cientib. mensibus dyspnoea quaedam per consensum accidit, sed non dissicilis horum arfectuu dignotio. tumor enim jocinoris in hypochondrio sentitur Scalia ejus apparent signa, hydrops diu latere non potest. Mensium suppressionem, Malia signa comitantur ipsius laborantis relatione dignosci potest. Primario autem incitur pulmo quando crudi, lenti, ac viscidi humores pituitosi in pulmonis bronchia infarcti spiritus itinera obsident vel crudum aliquod tuberculum in pulmone asperam arteriam coarctans i enatum fuerit quae per praeterita accidentia discernenda sunt,ac cognoscenda, nam si cui per bonam valetudinem respirandi difficultas supervenit. deinde paulatim increverit, nihilque interim expuatur , neque inter respirandum sterior aut soniis aliquis audiatur et crudum aliquod T 3 iube -

322쪽

29M PRAXI MEDICINAEruberculum o in pulmone circa asperam arter arrenatu suspicari oportebit praesertim si aliqua etiare

gravitas ' aut ponderis aliquis sensis circa pulmo

nem a laborante scntiatur.

Si vero sterior aut sonitus una cuna dissicili respi ratione fiat,praesertim quando aeger decumbere coenatur, lentorum crastarumque humorum multitu dinem vij pulmonum pertinaciter impactorum ejus bronchia occupantium,indicium est. Conti gere ver quandoque potest ut crassis vaporibus infectus hybernus aer,maxime nocturnus,asthmatis dissicilis respirationis causa sit, quem non modo

asthmatis, sed seripneumoniae causam fuisse ob

servatum. Lect. N Decemb. 13.

Curatio autem asthmatis ex crassis viscidisquhumoribus fit per ea, quae hos ad concoctionen, perduceres attenuare valeant deinde se ea quae per inferiQra queant expurgare tum legmata expurgantia,incidentia,moderate calida, substantia liquidi humida, accedente bona victus i

ratione.

Ad concoctionem humorum bene faciunt ad, enula campana', cuniculi, ac petroselini. Ex herbis hyssop. scabiosa, marrhubium , adianthum quod vulgo capillus Veneris dicitur.tum X quorundam sententi. calamentum E seminibus si men nisi Sc semen aph. quibus dulcia quaedam sun radmiscenda ut expectorationem adjuvent ut gly-cyrrhiZa,uVa pastis, ficus quae in aqua decoqui pol sunt decoeto additur o meli aut lyr acetosus, Vel etiam, mel scylliticum, si fortior, opus est .

323쪽

REM BERTI DODONAEI. 29sd expurgationem per alvum faciendam in primis dis est agaricus,deinde ivrbith in quaecunque

ituitam ducunt. Ex com s. med. pili de hieraum agarico,vel his fortiores, ex agarico appellatae, onveniunt ver diaphoenicon elect indum&ujuscemodi compos turbith recipientes Possunter, decocto incoqui folia senete, Dagaricusum modico Zingiberi, etiam turbith, aut eidem Misceri diaphoenicon vel et Indum Eclegmatatilia sunt syr ex hys p , ex capillis Veneris, ex cco scabiosae, vel his fortior syr ' de prassio quias addi refert ad humorum viscidorum incisione, r. acet. vel O meli, vel si major sit necessitas oxyneli scylliticum. Qinbus mixtura non placet

liquando γ r. aliquo aliquando o melite vel . γ r.

aeci alternatim uti debent. His vero non sufficien . ibus uten inna erit eclegmate sive loci, ad asthma a scripto Mesuae quod re ipit scyllam assatam. rad. ridis resiccatas, hyss. prassum, crocum myr-ham, quam tum praestat omittere .mellis. q. s.

d compositionem. Quo fortius est ex si a scylla

um melle compositum. Pectus vero ungendum cst cum ol liliorum, ru- taceo,chamoemelino addita cera croco.

Victus ratio calidavi sicca attenuans esse debet qualis in dolore cap. ex causa frigida. Otus iit hydromeli, vel vinum tenue cum hydromelite permixtum. Alvus si sponte non respondeat enematiS, aut glandibus adjuvanda erit. Quod si vero a crasso vaporibus infecto acreasthma faetum fuerit , ab externo abre , quamdiu

impurus fuerit, abstinendum. Dcmesticus vero ad T cal.

324쪽

a PRAXI MEDICINAE eat 3 siccum mutandus , accensb signissi, querno,vel uniperino.quando haberi poterit in , idum vero ecleg expurgantibus Jenientibus ut glycyrrhiga, capillis Veneris, aut ex hyssopo si sobris non affuerit. Illa praesente vena secari, erit, curatio adhibenda, qualem peripneumo

requirit. Lect. s.f. Decemb. 1ς.

Quando autem tuberculi alicujus crudi, Phyrta hippos dicti, aut duri in pulmone enati, i aut iii nera spiritus obsit lentis, suspitio adest, difficulta respirationis urget, vires vero aegrotantis valida sint, sanguinis redundantis indicia annique teni pus idoneum, non incommode sanguis 3 detraho itur Ecleg ver exhibenda sunt dulcia lnientia ut syr de capill.Veneris, de ly rh.& sim les. Ab acidis autem Sc acetosis incinuis erit abiti i

nendum.

Nascuntur vero; in pulmone; alijs locis fetu- hercula ab Hipp, Latinis vomicae, dicta non unx asperam arteriam,aut spiritus itinera.qu. idcirco nullam respirationi dissicultatem asserunt Sc multo etiam tempore occulta latent, donec vel angina, vel pleuritis vel febris etiam quandoqu supervenerit quorum occasione quum ad suppura tionem tendant Merumpere conentur, dolorem X citant,qui in latere aliquo pectoris frequenter senti tur,rarius in dorso aut circa spatulas.tali dolore posanginam aut pleuritidem superveniente angina aut pleuritis peripneumoniam ab Hipp. conversa di

cithar.

Differt aute dolor iste a pleuritico, quod puncto

325쪽

REMEERTI DODONAEI. 297 lus non sit, subinde loco moveatur pro ratione id situs ipsitus plumonis. Accidit autem non arbiuando hujuscemodi Vomicae eruptionem minan-ur,ut difficilis respiratio & orthopnoea accedat.

Jujuscemodi autem vomicae erumpeliinSITOricinrequenter afferunt , ait si mors non consequatur;

,hthisis succedit , ut satis ostendit Hipp. aph. 1 O.

Venae sectionem in hujuscemodi lateris dolorer vomica eruptionem minante, non videtur tutum acere, neque etiam a Veteribus, quando vel angina uel pleuritis in peripneumoniam conVersa fuit, un-

uam facta legitur nam Vires ex praecedente morbo fracra sunt,& suppurati jam facta per venae se-lctionem curari nequiit,fomenta potius adhibenda ex florib chamaemeli,meliloti,anethi, solus asthaeae. addito quandoque semine lini, quae in sacculo sunt consuenda qui deinde in aqua coctus expressus loco dolenti calidus adplicandus erit. Vngere verti locum dolentem utile est te chamae melino,

amygd dulcium pinguedine caponis imilibus. Quod si vero suspicio M.fiatus simul' ole- stos esse,sicuti in hujuscemodi doloribus post febres

accidere potest supradictis floribus addenda erunt liena. anisi,cumini, silmilia Scsacculus in quo consuta rore vini calefactus loco erit applicandus Prodest ver Sc in hoc casu cucurbitulam loco dolenti citra scarificationem adhibere: quae saepenumero magnum affert doloris lenimentum. Quod sit vero dolor perseveret, Sc non intendatur,exhibere quoque haud inutile erit ea, quae rosi cant humores in vomica contentos quale in octae

perillae

326쪽

a PRAxis MEDICINAE.perillae decoctum et cujus . . aut . Imane , iidem ante coenam cxhibendae sunt. Vtile verbfuerit ksimul cum ipsis coqui farfaram, vel si mor. bus frigidior hyssopum aut marinilium. De altera ortobopλura.

Praeter Orthopnoeam i quae cum continuo asthmate incidit, Malla superest decumbentibus tantummodo molesta tunc enim tanta sup rvenit i respirando disticultas ut quasi suffocari videantur.

reliquo tempore stantes erecti,sedentes,progredie'tes,itinera facientes,nullam in respirando uisculta

tem percipiunt nisi certis quibusdam temporibus; quando quaedam accessiones ipsis superveniunt adec autem vehementes hae sunt ut etiam erecti han

te augulti a se magna difficultate tespirandi re

mantur. In certis autem temporibus hae recurrunt

subinde singulis mensibus, quandoque ter aut ii anno, per humidam aeris constitutione, Austro flante potius quam alio tempore. Durat autem accessio subinde diem totum, vel λ diutius einuent interea ex ore crudo viscidoque humo .quo e purgato cessat accesso citerum libera relinquitur respiratio stanti,sedenti,ut prius: sed haud quaqua de

cumbenti Causam hujus orthopnceae lentii iiscidum admodum humore esse manifestum est, qui remotioribus 4bditis vij latet, nec copiosus est atque idcirco non stantibus cum libere explicari pulmo potest)sed decumbentibus tantummodo mo scitiam affert Affectus longus ac diuturnu

327쪽

RΕΜBERTI DODONAEI. 29s qui toto vitae tempore ut plurimum perseve- quandoque progresTu aetatis desinit , vel in tum morbum , veluti m renum calculum commu-

itur.

Curatio admodum difficilis est y . prodest ta-l en purgati ex agarico quae eris Mautumni pore Opportune ieri potest Vel aliqua alia jus loco , quae pituitam expurget. Sanguinis tuto temperamento, aetates Viribus responden i bus admitti pote t. Ecleg tempore accessionisi purgantia Sc incidentia , qualia in althmate ex scidis humoribus conveniunt reliquo temporeona victus ratio servanda i tu excessus Omnes vi-

Sabastiani Egberti Scholia.

r. Gai saepe confundit asthmat orthopnoeam,cb. tamenn de med. secund loca videtur distin

uere.

a Pausanias medicus dictante Empedocle me ἰ scripuisse refert ex Heraclito Diog. Laert. o. autem dies corpus harum absque respirationec pluredine vel, ut Suydas nec male forsan, habet, ibo servari Spiratione autem tales Potius non inlige ut, quam quod illam impeditam habeant. Vide 'al de loc affect . l. 6. c. 6. 3. Aph. s . lib. . Quibus hepar aqua resertum, uperit in omentum , his venter aqua repleti recna oriuntur ait Gai vehiculis ruptis adhaerentibus e- ori, hoc fieri veru eae ventrem no . implCrent. Dum. item e cur ita tumet difficultas spirandi oritur. dipis nimis copiosi immobile onus difficilem spira-ione, prael ertim in senibus, sacere solet. L. Apronij nsularis lilio detractos narrat Plin.l M. c. 37-

328쪽

s. Quod nisi circa arteriam asperam fuerit, sineasthmate esse potest ut in Antipatro Medico, de quo Gas l. de loc. aff. C. ult. 6. Hinc aph 6. lib. 6.'Qui gibbi ex asthmate aut tussi fiunt, ante pubertatem moriuntur potius legendum cum asthmate nam ex asthmate vix gibbus quis fieret tuberculum enim quod gibbum efficit in vertebris est, quum sthma prope asperam arterian Cum stlimat autem gibbus comprimi thoracerri si nificat neque pulmonibus sat loci superesserande crescentes uisocati pereunt. 7. Aut non magnam ab aegris gravitatem senti ri ait. 8. ad scenic petros enulae campanae, lycyrrhi Zae nati, hyssopi, c pilli Veneris, scabioω, m. i. marrhusij. p. I. sem anili sena apij. 3 ij uva rumpassi i sit sicus N. 6. f. decocti d libr. I. Co-- laturae adde Oxymelis simpl. xxij. s. potio pro s. aut . vici bras. q. Hic uti possumus Meetuae syr de prasito,ob hummidia, alias Pauli praestantior est. io Eieto nunquam perveni ut scylliticis uterer iab ijs abstinendum censeo. R. Dodon. I Facit compos amaram ingratam. et Adest op pcalpasum ut Gai ait quod venerium est substitnit Gai. piper hic non est opus.12. Quandoque non thberculum sed callus est ut observariam in sectis, mullum habent remedium sed

lenimenta tantum.

in Quae non tollet tuberculum, sed re inflammetur prohibebit. 1 . Alia enim tussi molestis in tantum exhibebunt, nec quic tam proderunt. Is Fit quandoque in vena arteriali , qualem in Antipatro Gai nos in exitu arterialis venae e corde invenimus. R. Dod Aliq. In lobis pulmonum fiunt, suntque nonnumquam valde magna. 16. Ut

329쪽

REM aERTI DODONAEI, Io Ix6. Ll vino madefactum linteum patellar, qualecti calfiunt, imponaturi sacculus Vertendo super illum calliat. I . Quori cancer inam miliarum curatur ut subsideat. Ratio est quia, ut inauit Aetius cap. de asthmate. Ratio curandi per delic cantiari extenuantia communis omnibus internis abscessibus est. 18. Vni morbo adsignatus sum, inquit Seneca, quem quare Graeco nomine appellem nescies, satis enim apte suspirium dici potest. brevis autem valde. procellae similis impetus est,intra horam fere desinit . quis enim diu exspirato omnia corporis aut incommoda, aut pericula per me transierunt nullum mihi videtur molestius. iii nil aliud enim quicquid ei aegrotare est loc est animam agere itaque medici hanc meditationem mortis vocant,&c. Paulatim Suspirium illud, quod esse jam Anhelitus coeperat, intervalla majora recit,in retardatum est, ac remansit. an remisit. nec adhuc quamvis esierit, ex natura fluit spiritus ientio haesitatione mimoram Epist .ss. 19. Adeo ut vel ex minimo motu, vel in latus, pronum, supinumve inclinatione jamjam suffocandi videantur hinc si vestiti paro Xysmo corripiantur Vestiri aut si ijsdem exutos invadant , illis tridui non possunt; sed latera pulvinaribus, caput fascia ut sulti,

in eodem situ permanere coguntur. ao. Estate Lagis'mina hyeme. 21. Ad triduum aut ultra. 2 et Paroxysmi vero causa, quod ab illis adhuc pa- te bronch rum , porro obturans humor de novo accedens humor catarrhalis.&c. 23. Ego in quadam ultra as annos durasse vidi. post annum vero aetatis o paulatim & frequentia, vehementia paroxysmorum remittere caepisse.

A thuris sussitu. quum virgo adhuc esset, hoc malum primum senserat. 24, Scopis duobus intendendum. r. ut infracti, lenti

330쪽

lenti humores expediantur. a. Ut catarrhus acine essionem faciens arceatur. as Iactationem in lectica profuisse sibi testatur Seneca. In declinatione, aut intervallo fuisse necessum est.

NICO L. FONTANI.

notatis XXV, ad caput XXV

Triplices species dissicultatis Anhelitus notat auctor. Harum prima fit, quando panniculi longi pectoris debiliores sunt in attrahendo aerenis votatur ab auctore Dionaea. Secundae dim cultatis species in expellendo aere, dicitur sitim etiam ob debilitatem illorum longitudinalium sic ex angustia seu obstructione bronchiorum. Tertia species, orthopnaea dicitur, & est quando in expellendo, d attrahendo omnes villi pectoris debiles sunt, quod etiam hic versiculus habet. D pnaeas celat, canit Glbma, morbumque revelat. Nota,quod Asthina, sive dissicultas respirandi tot habet causas quot habet tussis , sortiores tamen in Asthmate,quam tussi. ideo una. eadem illarum est

curatio.

Qui facillimi in Asthma incidunt; quibus pectus

angustum est, vel natura vel accidente, ut in gibbo- sic tum quia facile vitiatur respiratio, tum quia imbecilles sunt,& facile recipiunt. Differt a Peripneumonia, se ore qua carem Asthmotici, quia Asthma est morbus cronicus, tui moraria citissime interficis. Mulieres viris ad hunc morbum esse magis propensas ait Trallianus. Contra Aureliantis lib. 3. cap. I. docet viros esse propensiores mulieribiis,& senes juvenibus,in qui firma

SEARCH

MENU NAVIGATION