장음표시 사용
131쪽
eo omnes reliqui scriptorcs, qui minutissima quaeque prosecuti sunt, ergo non fuit. Quomodo enim, cum saeptilina alia Chartarum genera plenis buccis proclamassent, linteam Chartam praetcrijssent LXIV. In Papyro autem , non ante , sed post Ilini etiam aetalcm scriptitatum fuisse , habeo ex Dioscoride lib. i. cap. 6 G εο τ .
omnibus , ex qua bar conficitur. Si ex alia quoque matena charta conficerctur, iustra articulus chartae adderetur. vel omnino addidisser,
Etiam. Si iam papyracea, noua superinducta desiisset, male locutus fuisset neque enim confici- Iur, sed conficiebatur dixisset Apuleius initio de Asino, Lectorem admonet, si fabellis varijs,susurroque lepido relaxare animum optat, ne Pa-nrum Egyptiam, Nilotico calamo in seripiam, fastidio scrips erat scisicet Libellos illos in Pa-pxro. Summachus lib. . E s .ulsa etiameter ba melius ex oris fontibus suunt , quam mandantur textis Papyri,tib . Epist. 28. Nobis idem sit linguae modus, qui fortunae est Mallem Aboriginum more diritionem salutis terna ligno, aut corticibus scribere, Egyptus papyri et tu mina Bibliothecis foroque texuerit. Et E pis. S. Mandari enim peritura charta Epistolas que-
132쪽
reris allegast acramento enorme iudicium. ita ne de me ludos facis, C qua apud te incuriosius loquor , in Hii caudices, aut ilia pugillares censeas transferendi, ne facilis senectus papyri scripm corrumpar Martianus Capella de Hulologiae nuptijs lib. a. materiam ex qua libri in Bibliotheca illa afferuabantur, enarrans Cernere erat, inquit, qui libri, quantaque volumina, quot linguarum opera exore Virginis defluebant. Alia ex papyro, qua cedro perlimsuerant, videbantur eisi carbasinis toluminibus implicati libri ex ouillis multi quoque tergoribus Rari ver) in cortice philyra subnotati. Si ex linteis Charta, usu iam suo vilescebat, pleraque antiquitatis monumenta in ea conscripta esse debueranta si rara admodum, sui tamen Iaritate erat expetenda di, quod de cortice philyrae adnotauerat, id etiam de lintea adnotasset. At nullam Linteorum librorum in tam necessario, opportuno loco mentionem induxit,
quod de rebus sibi ignotis ac postmodum futuris loqui non poterat.
LXV. Cassiodorus lib. I. Epist. 38 ad Ioannem Canonicarium Tusciae Praefectum, Chartam sui aeui describens , non aliam , quam papyraceam expressit Verba hic ex ea epistola eo libentius exscribam, quod videam nonnullos eo testimo-
133쪽
nio, sed oscitanter nimis, Chartam ex linteis demonstrari conatos quandoquidem aiutit delintea locutus est, cuius tunc in Etruria maxima copia erat, ideoque Praefecto imponit, ut ex ea
in tanta abundantia Archiiiij regi j prouideret. Sed verba ipsa consideremus Pulchrum uiae opus Memphis ingerii a concepit, ut liuersa scrinio vestiret quod nius loci labor elegans texuisset Surgit tutica Diu ne ramis,nemus sine rondibuW,aquarum seges,paludumpulchra saries, virgultis mollior herbis durior. rescio qua vacuitate plena, plenitudine vacuabbibula teneritudine sto eum lignum, cui more pomi robur in cortice est,mollicies in medulsi , proceritas leuis, sed ipsas continenssurda inundationis pulcherrimus fructus. Nam quid tale in qualibet cultura nascitur, quam illud, biprmdentumsensa seruantur PericlitabanIur ante hoc dicta sapientum, gitam maiorum. Nam quemadmodum velociter potuisset scribi, quod
repugnante duritia corticis vix poteras expediri 'Ineptas nimirum moras calor ariimi su-
sin bar, caecum disserebantur erba tepescere cogebantur ingenia Hincs priscorum opuscula Libros appellauit antiquitas. Nam hodie
quoque librum virentis gni vocitamus exuuias. Eris indecorum sateor, docto ermones
134쪽
commisere tabulis impolitis, s in vetem is ramalibus imprimere , quod sensualis poterarelegantia reperire Grauatis manibi , paucis memoriam commonebat nec inuitabatur plura dicere cuis talu pagina videbatur offerre sed hocprimor ijs consentaneum it quoniam rude principium tale debuit habere commentum, quod prouocaret ingenia sequentium. Inuita trix pulchritudo chartarum asstuenter dicitur, ubi exceptionis subtrahi maleria non timetur. Hac enim tergo niueo aperit eisquentibu cam
pum, copiosa semper Uistites Mos at habilis,
ins reuolum colligitur,dum magnis tractatibus e licetur. Iuncturas inerimis, continuitas deminulys,liscera niuea irentum herbarum,
scripturabilis facie , qua nigredinem suscipit
LXVI. Quid hic clarius 3 quid de Papyro aptius
expresseris 3 Memphis concepit. Eguptia res est apud AEgyptios semen illius conceptum excluditur Lucanus lib. 3. de Milo ciuili Nondum mineas Memphis contexere libros, cc. Plinius,
Papyrum nascitur inpia ribus figopti Labor elegans texuissor . Ex Papyri quippe philyris
acu excisis, J simul vinclis tamquam stamine,&statumine compaginabatur, quemadmodum
da st ex plutibus filis. Extendebantur enim
135쪽
papyri philyrae in aliqua tabula hinc oblinieban
tur glutino, si in AEgypto texebantur, aqua Nisi turbida, si Romae, vel aliis partibus texebantur, pollinis flore feruente aqua temperato minimo aceti aspersu , deinceps aliae philyrae transueris
superponebantur admodum cratis tandem malleo tenuata, glutino percurrebatur, rerumque constricta erugabatur, atque extendebatur malleo: in hoc tela diuersa, quod in a fila implicarentur,ri mutuo amplexu veluti nodo constringeruntur: in papyro vero stamen super statumen extenderetur philuris enim rectis hilurae superimponebantur aduersae. Hinc Papyrus texi dicebatur Plinius, Texuntur omnes tabula madentes Nili aqua dc Alii igituriterum texendis labor Modo allatus Lucani locus. Nondum mineas Memphis contexere libros , Nouerat. Summachus At 3pius papyri volumina texuerit. Jc. te papyri apud cundem.Turgit Nilotica Diua Martialis in principio cniorum. Ferdite Niliacas Mus mea damna ap)ros. Nascitur enim in qui et centibus Nili aquis, ubi euagatae stagnant. Ausonius epist. . ad The
nem. Cum tibi Cadmi nigellas bas, Meloniis albampaginam, Notosque furva sepia , nidi que modosperdidit. Et Symmachus ad Ausonium lib. I epist. 8. Mosellam Egyptio, γ
136쪽
uo LEONI ALLAT Hlone maiorem nuncupat. Nam Melo olim pro Nilo positus.Testes sunt Festus Pompeius in Aiacedo, desin Alumento Isidorus lib. 3. cap. 22. nec diuentit Seruius in lib. Georgic. 4. AEneidos. ubi tradit Ennium dixisse, Melonem Latinis vocatum, qui Nilus a Graecis quamuis plutarchus de fluminibus, non Melonem , sed Melam dictum asserat Disone ramis nemi sine frondibus plinius Semine nullo, aut in eius alio, quam soris ad Deos coronandos. Praeter enimitorem , nulli Papyro rami, nullae frondes sunt. Qua de re vide Theophrastum Dioscoridem, Strabonem, oc alios. Quae sequuntur in Cassiodoro, Papyri nobis notas, veluti penicillo, describunt. Quid hie est, ut caetera praeteream, in tanta rerum copia cum charta ex linteis commune an linum Memphis concipit sola 3 quamuis id quoque non me lateat, linum optimum Egyptum producere. Quaenam haec fuerit Nilotica Sylva sine ramis, de frondibus Num contrita, macerataque lintea, quae an unquam fuerint, vix dignoscuntur, contexi dicuntur Viscera ni uea virentum herbarum. Dispeream, si in tota antiquitate Chartam papyraceam aptius, conuenientiusque Cassiodoro alius expressit tantum abest, ut eum de Charta lintea locutum, vel per somnium existimemus. Nec multo Cassiodoro
137쪽
antiquior Nilus Monachus, Chrysostomi discipulus, ut rem finiam, Niloticam nobis ad amusssim qualem Plinius Papyrum representat in epistolis nondu editis, epist ad Philippum Scho
prvarata charta quidemsed nuda dicitur,ast ubi subscriptione Regu communitur sacra τι manifesum est, nuncupatur Chasta,in qua non tantum priuati homines, sed Reges etiam ipsi
scribunt, nonnisi ex papyro, di colla conficitur, quae licet eadem sit, subicriptione tamen nomen mutat, desin sacram abit Charta ergo tunc temporis ex paryro, colla praeparabatur ea de nostra haud dici possunt. Licet enim charta nostra Papyrus quoqu ita usu te sente dicatur, nunquam tamen eam ex papyro feri, nisi insanire velimus, dicimus. Quis enim lintea iusta eaque macerata Papyrum unquam dicat LXVII. Si quaeras, Libri Numae, de quibus historiam ex Hemina hic Plinius transfert, hi qua Charta scripti fuere ireuiter dilucideque respondeo, in Papyracea nec ambiguum hoc mihi est. Quaerit Plinius, Quando chartarum usus, inceperit.Respondet ex Varronis sententia.Chartam Alexandri Magni victoria repertam, χοα
138쪽
ditam in AEgypto. Hinc cum varias illius species,
siue ex se, siue ex Varrone hoc enim incertum est, enumerasset, quae iam non usquequaque de sierant,ad membranarum quoque inuentionem, quas supprimente Ptolemaeo chartas, Eumenas Pergami repererat gradum facit: chartae ex papyro conficiendae modo ex speciebus exactiissime propositis, contra Varronis sententiam,
multo Alexandri magni victoria antiquiorem Chartam argumentis ex Historia petitis demonstrat: potissimum illi argumento sunt Libri Numae, quos fuisse e Charta ait Sane si Libit papyrace non fuissent, sed ex alia materies, nihil
contra Varronem inferret, qui papyrum non ante Alexandri tempora fuisse contendebat. Vt ergo ratio liniana robur habeat, ita efformanda est. Temporibus Numae in papyro sciabebatur, ergo frustra Varro Papyrum recentiorem facit:
in papyro scriptitatum fuisse satis abunde demonstrant illius Libri in papyro descripti. Ita quidem Varro ne hiscere quidem auderet Quod si alia Charta a papyracea fuisset, Varro irridere posset, ac contemnere Plinium; dum de alia ipse, de alia Plinius loqueretur illud etiam adijciam, si Numae Libri erant ex Charta lintea despost sue
annos estolli miraculo fuere,quod tot infossi dura sunt annos ue quamnam admirationem exci-
139쪽
tassent Fesulanica ista nugamenta, post mille,&septingentos fere annos in terrae visceribus in
LXVIII. Stephanus Zamosius in Analectis Dpidum vetustorum, rescri cap. 3 exemplar perquam vetustum integro volumine in Biblioth ca Magni Ducis Etruriae Florentiae extare, mirandis , desincognitis Europae literarum notis. Chartam Libri non esse opistographam, sed aduersa tantum parte conscriptam itaque ob su tilitatem Papyti translucere omnes literas, ut aduersa quoque parte, non minus quam auersa legi pariter queant. Non clineis chartis, quales hodie in usu, sed Nilotica papyro volumen constare, nec calamo eis exaratum, edtypo impressum; ubi versuum dependulae singularibus lineis per quaelibet interstitia incertis, inter sesedistinguuntur. Nec forte aliud id laesi, quam, quod ex Ioui histor lib. i. scribit Guilandinus, EmanuelemLusitaniaeRegem dono misisse Leo ni X. Pontifici Maximo, cum elephante; apud Calainorum Caenona, maximam, despraeclarisse simam urbem, fuisse excussum si exemplar istud alijs simile est , quae iam per uniuersas Europae partes nauigationis beneficio non ita admodum rara perferuntur, irae manibus omnium sunt, quamuis Ipos apud illas gentes, multo his,
140쪽
ra LEONI ALLATII stiis antiquiores vere asserat Zamosius non tamen id a me, nec ab alio, qui aceti guttulam in pectore habeat, impetrabit, ut papyi accum sit. Papyrus si quidem neque notas typis conceptas aduersia parte reddit, neque plicatur in plagulas, ut Sinensium Charta, sed in volumen conuoluitur Conspexi multos similes Labios,non tantum Romae, sed alibi etiam saepius Italia: Germaniaeque Bibliothecas inuisens, habeoque ipse unum Cottardi oegesin Typographi celeberrimi munereue eum cum attentius examinassem, quemadmodum pro certo habui Chartam nullo modo papyraceam esse, ita exploratum non est, an ex herbis maceratis, contulisque, vel arborum corticibus constet sane ex linteis confecta non est: idque color ipse, ,hautissima tegmina, quibus passim scatet , dc digitis exculpuntur, integra adhuc, nec in aliam versa formam manifesto arguunt. Vidi praeterea apud easdem Bibliothecas, Librum impressum in Charta, ex linteis comptissime praeparata incertus an aliunde aduecta, an proprio, vel peregrino artificio compaginata, nulla in re hac nostra inferiore, nisi etiam
LXIX. Sed eo, unde digressa est, si tamen ea