장음표시 사용
101쪽
digit,ut finito numero infinitum comprehenderet est enim assis in quamplurimas partes diuisio. Heu Fim Albini Albini, uiri nobilis , filium exemplicatis a nona inat, assumens magistri personam, Albini filium interrogantis si de quincunce tollatur uncia, quid remanet triens nam quincunx,unciae quinque sunt triens,
oteras dixisse pueri uerba respondentis. Si dixisses remota uncia deritiincunce trientem remanere recte disisseS. - heus quasi laudantis est, aut certe admonentis, suturum , ut rem suam hoc scientiae genere integram conseruet. Dicuntur autem haec usque ad illud , Semis, non ciHOratij persona, qui hoc totum damnat, sed eius, qui Albini fi-
Iium interrogat. - redit uncia non ea, quae remota erat: nam sic rur-
lus fieret quincunx sed Redit, id est accedit ad quincuncem ita fiet semis: quod dimidiu assis, id est sex unciae sunt. --adhaec ex persona Horatij ut haec inquit, tam uilia, tam Romanis indigna, tam a Graecorum stud ijs diue
sacognoscuntur. - aerugo auaritis, quae consumit animum , ut aerugo ferruma - imbuerit: in secerit. linenda cedro bona. nam , Linenda cedro, id est, custodienda mala non sunt illita autem cedro, cupresso inclusa , non vexantur tineis.
102쪽
IN. HOR ART. POET. mercipiunt unimi dociles teneantq fidelis: Omne superuacuum pleno depectore manat. Ficta uoluptatis caussa , sintproxima ueris:
Nec quodcumque uoset poscat sibisbuti credi
Mupransie lumiae uiuumpuerum extrahat aluo centuriae semorum agitant expertia rugis: sep praetereunt austerapoemata Rhamnes. Omne tulit punctum , qui secuit utile dulci Lectorem delectando , pariterq monendo. His meret aera hiber Sosiis , hic st mare transit Et longum noto scriptori prorogat acuum.
EXPLA NATIO prodes uolunt, aut delectare poetae non hoc,
quas Horati praeceptum, accipio , ut sit , Volunt, pro debent nam ita diceret pugnantia qui enim probet hic poetam, qui pira sit, aut qui delectet, cum infra utrumque simul postulet λ subiungit enim :Omnertilis punctum , qui mis is utile dulci, Lectorem delectando, pariterq monendo: sane , si tan-rum proderit poeta , non delectabit iuuene: si tantum delectabit , senioribus non probabitur. Nec quodcumque uolet non est aliud praeceptum, sed ratio proximi superioris . iamiae stryges ne scribat poeta , quae credenda non sint , ut de puero a lamia deuorato , moxque eiusdem ex utero extracto centuriae sieniorum pro seniores populus Romanus in classes distributus suffragium serebat centiariatis comitijs.ciasses autem singulae constabante centurijs seniorum , iuniorum.
103쪽
iuniorum Liuius, Dionysius, alij.
- agitant. damnant, reprehendunt.
expertias is quae fructum non afferunt, quae tantum delectant. Celsi Rhamnes iuuenes Romani nam Rhamnes, uel Rhamnenses, una ex tribus tribubias Romae fuit, a Romulo dicta ut Tatienses, a Tatio, Sabinorum regea Luccres, a Lucumone Etrusco. Omne tulitpunctum,qui miscuit utile dulci qui prodest,&delectat, omnibus aeque placet, ac probatur serie autem omnia puncta proprie diccbatur, cui omnibus suffir gijs aliquid mandatur nam suffragia punctis, non litteris, notabantur: quod Iorphyrio prodidit. Hic meret aera liber Sosim, hicis mare transit hic liber, o delectet, bene uendetur a bibliopolis . Soti bibliopolae antea fuerant, inquit Porphyrio quorum nomine bibliopolae significantur omnes, ut supra tonsores omnes Licino Meret aera, lucrum affert nam Aes pro pecunia usurpari constat. Ei,Mereisnertios uicenos,esiuit 'Caetro in Eumenidibus, apud Nonium. Nec dissimile illud Cilceronis pro Comoedi In membra mererepres non ampliuspoterant et I aeris.
S deficia tamen, quibus ignouisse uelimus. Num neque chordasonum reddit,que uult manu , mems Toscentiq. grauem persaepe remittit acutum: Nec semperferiet, quodcumque minuitur arcus verum, ubiplura nitent in carmine , non ego paucis ogenda maculis, quas aut incuria fudit,b una pirum coit natura quid ergo r
104쪽
IN. HOR. ART. PosΤ. Vt scriptorsipeccat idem librarius usique
Mamur est monitus , emicaret , citharoedus Ridetur , chorda qui1emper oberrat eadem: Sic Ambi , qui multum cessat sit Choerilus de uem bis , et q. bonum , cum risu miror isses idem yndignor quandoque bonus dormitat Homerus.
Vera sperem longosas est obrepere num Inpictura , poesis erit: quae Dropius sic , Te capiet mas λε quaedam longius absies.
Haec amat obsecurum uolet haec sub luce uideri, fidicis argutum quae nonformidat acumen.
Haec licuit semel: haec decies repetitapticebit.
EXPLANATIO A v humanaparum cauit natura quae cauere omnia non potest ideo uel incuriae, uel naturae concedatur aliquid. peccat idem pro , in eodem loco usitata locutio. fibrarius, qui libros describit.
qti multum cessat cuius multa delieta sunt. Choerili ille eo loco illum habeo, quo Choerilum illu:j, qui peccat saepissime , bis terrae recte scribit. - cumri miror es idem Indignor: ita coni ango. Alij uerbum Indignor, ad sequentem uersum adiungunt. In bonis , inquit , Choerili uersibus , qui sunt paucisSimi, rideo, propter nouitatem rei: ut, si stultum aliquem grauem interdum personam sumere,&prudenter loqui uideamus miror autem, aliquid ab eo recte fieri, qui peccare consueuerit. Idem indignor qui rideo , idem indignor quae contraria sunt sed rideo , quod ab eo quidquam recte fiat; ii dignora
105쪽
dignor, quod, cum delicta Choerili multa, drauia sint, paucissima uero laude digna, se tamen poetam putet, uel ab alijs putetur quis enim non indignetur, quod bis, ter uetantum bonus, praeterea semper malus, tamen poeta eAistimetur' sic epist. i.lib., ad Atticum Puto te in hoc aut risisse, aut ingemuisse Et lib., de Orat. Ugo multa horas ex emus, cum in campum properaret, ridens, omachans Scaeuola Choerilus hic temporibus uixit Alexandii Magni
ab eoq. pretium non mediocre tulit eorum uel sinun quibus eius res gestas persectitus erat epist. r. lib. a. modideos bi ueniam peccanti dandam arguerit, quia Homerinquoquepeccauerit respondebo, quipeccet interdum in magno
poemate, ei recte ignosci ; peccanii aepim, quod exempo oerili demonstratum es , non ignos. i. Dixit iam , Verum,
ubi plura niten in carmine, non e paucis Ossenda maculis.
Obiectionibus . consutationibus sirequens est Horatius: qua qui Onagnouerit, implicabitur, ibiectionem aut ad iniicebit ad superiora, aut Horatissententiam iudicabit:
conlutationem autem, ut ab antecedentibus diuersam, uelut contrariam interdum, ualde mirabitur. hic quidem cur dignetur Horatius, quod Homerus interdum Poccet)non
ne se raro peccantibus dixit ignoscere, in eo loces Vbi pla
ra nitent in carmine, non ego paucis Offendarmacusis. Pra terea, quam absurdum, tu indignetur Horatius ob eam culpam, quam ipse excusat subiungit enim meram opere in longo fas es obreperesomnum. Contra, quid argutius clegantius indueta pri trium obiectione, deinde statim consutatione subiuneta Dormitat interdum Moincrus ipse, dicat aliquis fateor, sed opere in longo: in quo dormire qui dem no: ilicet; dormitare autem quandoque licet. - obrepere somnum: dormitare is autem dormitare dicitur, qui neque uigilat, neque dormit, sed obrepente somno,inter utrumque uersatur manifestum habemus exemplum in Ciceronis epistola ad Atticum, lib. 2. Cenatia, in-
106쪽
qui , mihi, Miam dormitanti pridie ac mi epi ou ea illa reddita, in qua de agro Campanoscribis Ideo fit minor Homeri culpa , qui dormitet interdum, numquam dormiat. recte subiunxit Horatius, obrepere somnum nam , clim dormimus, non amplius obrepit, sed totus adest. Dormitantis Homeri exemplutri, non est lamentatio Vlyssis in Scylli, de qua meminit Aristoteles in Arte poetica: non enim delamentatione illa uerbum apud Homerum reperitur. Sed, opinori, peccatum notauit Aristotcles alicuius tragici poetae, cuius tragoediam non habemus. Quae uero apud Homerum non admodum laudari debeant, nemo uidit, Opinor .actatius Dionysio Longino is in eo libro, quem inscripsit -υψας λόγον , Homerum ait in Iliade furere sibi uideri qui etiam deos uulnerari , dissidere inter se, lacrumari, cinuincula conijci faciat; homines autem , qui ad Troiam pugnant , pro uirili deos ericiat ut hominibus nimium tribuis Ieci deorum autem maiestatem minuisse uideatur. In Odyssea uero sui dissimilem, idest in seriorem heroica maiestate, Longiniis iudicat quippe cum heroes interdum lamentantes, Hugentes inducat praeterea, Iouem a Peliadibus,
ut pullum .educatum ' lyssem, facto naufragio , decem
dies sine cibo uiuentem: alia a incredibilia. Haec Malia huiusmodi Longinus egregie quae qui legerit, plane HO- merum , quod Horatius dixit , dormitasse censeat ut bona pictura propius intuenti placet , mala procul pectanti, unde ilitia non cognoscuntur: sic bona poesis saepe ieci a numquam satietatem afferes, mala scines placebit unde illud de Liuio, opinor, Andronico Liviana abulae nonsatis Ggnae, quae iterum legantur.
Vt pictura poesis Apta comparatio sic Cicero Tusc.V. Traditum eri , inquit, Homerum caecum fuisse . at eiusficturam, non poesim, uidimus . c. amat obscurum et ut tenebris uitia tegantur .
. argutum subtile, cum diligentia ut appellantur a Cicerone
107쪽
cerone Argutissimae litterae, ad Att. lib. I. . , Arguta manus in oratore improbatur lib. H..de Orat quae nimium frequenti motu uerba studeat exprimere. - non formidat quia caret mcndis.
maior iuuenum, quamuis uoce paterna Fingeris ad rectum, i per te is hoc tibi dictum Tossi memor certis medium si tolerabile rebus Recte concedi consilius iuris, actor
caussarum mediocris, abest virtute diserti
MVJasiae, ne cit quaistum sellius Aulus Sca tamen inpretio est mediocribus sepocti No bomines, non di, non concessere columnae. Uigratas inter men somphonia disicors Et crassum unguentum, Sardo eum mesie papauer , offendunt poterat duci qm cenas estis: Sic animis natum, inuentumq.poema iuuandis: Sipautam summo discessit,uergit ad imum. Ludere qui scit, campestribus abstinet armis . Iurictusq. pilae, discive, trochive qui cit Nebmissae risi tostant impune coronae: i fit, uersus tamen audet fingere quid ni e Liber, o ingenuus praesertim censes equeserem
Summam nummorum, uinoq. remotus ab omni .
Tis nihil inuita dices faciesve Minerva.
I tibi iudicium est, ea mens siquid tamen olim
108쪽
8, IN HOR. ART. POET 'Sre ris , in Maecij descendat iudicis aures,
Elpatris is nouras , nonumq prematur in annum. 4membranis intus positis delere Lebit,
Qod non eaederis, nescit uox missi reuerti.
ET PLANATIO M iuuenum ad duos Pisones fratres hunc librum mittit sed hic maiorem affatutiquiasoriasse minoris aetas nondum serret, ut ad summam artis poeticae laudem praeceptis, di monitis esset excitandus. certis medium se tolerabile ruis
Recie concedi quibusdam in rebus id, quod medium , ac tolerabile est, concedi poetis autem, ut in mediocrit te con istant, non concedi. Messaliae Valer ij, gentis patriciae cuius laudes attigit egregie Cicero in epistola ad M. Brutum. Hic , post obitum Bruti, Casiij, cum reliquijs fugati, caesiq. Xerciatus,oet auiano, &. Antonio, aduersae partis ducibus, se tradidit acceptusq. pro eius uirtute perhonorifices, loruit apiid Auoust mn gratia, Mauctoritate, auaurq suit, ut Macrobius sib. t. prodidit, annos xv Nin medium usque Augusti principatum, ut in Tacito legimus, uitam perduxit.huius cloquentiam non solum Cicero in ea, quam dixi, epistola sed etiam Tacitus in dialogo de oratoribus inirifice laudat simul enim numerat, qitibus in eloquentia partes primae deserebantur, Ciceronem, Caesarem Coelium, Caluum, Asinium, Messallam, haec subiungit Cicerone mirio Coruinus, ct duisior es in uerbis magis elaboratus. Vitium tamen in eo, notat idem Tacitus ait enim paullo post ut hunc ferat oratorem, de in firmitate ualetudinusae praefantem' alia sunt fereprincipsa Gmni. Cascessim Aulio ut Messallam actorem caussarum optu
109쪽
mum, sic A. Cascellium iurisconsultum primarium dicit de hoc ita scripsit Pomponius lib. t. Dig. Trebatius peritior Casellio, Cascellim Trebatio Eloquentior fuisse dicit r. plius
inroque doctior. Eiusdem a Quinctiliano lib. vi. macr bio lib. Ir fit mentio. Non homines, non di ut aliquid magis oeprimerent, deos, momines simul ueteres nominabant ut cum dic rent iij hominibvsique approbantibus, iis hominibvsique inuitis hic Horatius, Non homines, non di pio inime homines concedunt. --umnae utrum di hoc dixit augendi gratia, quod non homines modo , non dij, sed ne columnae quidem ipsae, in quibus poemata recitarentur, mediocrem poetam ierrent. an Columnae, pro auditores, qui ad columnatum, ut ita loquar, aedificium, ubi poetae suos uersus ca- nubant conuenire soliti erant unde Iuuenalis es idormptae ore columnae. crassum unguentum: unguentis ueteres in potu,odoris, opinor, caussa, usos esse, Plinius lib.Xii I. cap.3 declarat. tenuitainen unguento, non crasso, de cetabaiarur. - Sardo cum mella papauer non offendit papauer cum
melle, sed cum melle Sardo, pessimi saporis, ut ait Porphyrio papauer autem in secunda mensa cum melle apponebatur , ut in Plinio lib. xi, cap.8. . ei non protrahi sed Duci, id est confici a principio ad finem duci non intermissa, licet his careret.
Sic animis natum, inuentumq. poema uuandis natum
quidem, inuentum desectandi caussa, postea tamen ad utilitatem etiam transductum,quod supra dixit.
- imp e licet enim circumstanti populo inscienter, inepteq. ludentem irridere. quidni obiectio cur non fingas uersus cum sit non liber modo , ut libertinus, sed etiam ingenuus, ut qui libe. IOs,
110쪽
ros,&patrem,&auum nominare possunt; ncc solum ingenuus merum etiam dilics, equestri censu, qui fuit m o. addo probitatem, eam l. suinimam. Haec ubi collegit Horatius, hoc uersu , obiectionem diluens, respondet: a nihil inuita dices, faciestie Minerua id est, uili uales ingenio,ver
sus ne fingasci non enim , quod liberi, ingenuus, diues, ab omni remotus uitio sis , propterea id, in quo Minerua scientiarum dei, repugnat , aggredi debes inuit Minerua fieri dicitur, quod infeliciter sic Cicero epist. i. lib. II. ad Appium. Id tibi indicium es, ea mens tu quoque ita iudicas ta q. uisci ne scilicet inuit Minerua scribantur uersus sed,
qui recte nescit scribere, abstineat. Mens hic pio uoluntate interpretor ut epistola l. lib. i. Non eadem es aetas, non mens. Et Cicero pro Milone: D, hanc isti mentem iniecerunt, ut Milonem conaretn occidere. quid tamen olim Scripseris quamquam tu quoque ita judicas, ac uisci tamen , si quid olim cliplois , iudicio per
mitte Maecis poetae, patris, nostro, nec nisi post nonum
, olim Pisonum frater maior nondum aptus per aetatem ad scribendum uidcbatur. Maecis hic est P. Maecius Tarpa,poematum intelliges existimator: de quo Cicero in epist. I lib. Qi I ad Marium Nobis, inquit, erant eaperpetienda, quaesilicet P. Maecim probauisset. Et HoratiuSSat. x.lib. I. Haec ego ludo; nue nec in aedesonent certantia iudice Tarpa Nec re ni iterum, atque iterum s ectanda theatris. hunc diu uixisse constat, litando iam tunc scribente ad Marium Cicerone, anno urbi DCXCIIx quo anno Pompe-itis Magnus iterum consul fuit, cius iudicio poemata committebantur: post annos multos, Augusto imperante, aliorum lcripta ponderauit. quo autem anno illam epistolam