Martini Lange ... Rudimenta doctrinae de peste

91쪽

hodierna nullum adhuc medicamentum satis actuosum contra hostem de prse- cipitem cognitum est. Contra Vario agnullum exstat adhuc speeisieum, cum tamen morbus minus periculosus itasma variolosum minus subtile sit pestilentiali, nae pauca spe refulget ergo

pro specifico anti pestilentialia

De sciente itaque specifico secundum analogiam statum corporis, symp- tomata uti in variolis aggredi pestem debemus attendendo ad molimina naturae, ut ea non turbemus, sed succuremus, ut quasi citius Xpellatur contagium ex

corp0re, quod fit in peste vel plenariaeXpulsione per sudores, Vel depositione per bubones, carbunculos, simulque sudore, id eis cies, si vires nimis intensae erunt quod vero raro sit eas sol-yendo, si vero debilitatae ex dissolutione sanguinis putrida, et e statu laxo

aquoso eas erigendo roborantibus anti-

septicis nervinis quae quidem indicatio frequentissima , si bilis turgens corpus turbet, eam ejiciendo. De singulis,

92쪽

pestis speciebus earumque cura fusius quaedam dicam adeoque. I. De cura potis inflammatoriae. Multum inter optimos autores disi putatum est, an in peste secari possi debeat vena Occurrunt Xempla non pauca salubriter initio missi sanguinis. Vi- Cissim autem non desunt multa infelicia egempla. Hinc accurate determinandum erit, in quo casu tuto suscipi venae- sectio possit. Hoc jam aperte patet pestilentiae solae causa venam non esse mittendam, sed tantum praesente lethora, ne nimius umorum motus iasmatis excretionem abscessuum maturationem impediat. Quare in lethorico Corpore, ubi bris major est malignitate, initio morbi ante tumorum eruptionem,& praesertim si diaeta aestuosa praecesserit, aeger aetatis egeta sit, ubi pulsus plu-nus, tensus p fortis, dolor acutus capitis si aeger ab initio statim in soporem incidat, deliret, respirationem dissicilem Pleuritici . Vel peripneumonici , aliquid

habeat,

93쪽

habeat, metusque adsit futurae pleuritidis sanguinem nihino mittere vel saltem scarificare licebitis . In genere sub iis dem conditionibus sanguis mitti potest in peste, uti in altero stadio febrium putridarum regulae tradUntur. Absente lethoram in progressu morbi inprimis post quamlibet materiae malignae eruptionem aeque perniciosa est Vendesectio , ac alvi evacuatio P. Ingens post vena sectionem remedium est emeticum ex pecacuantia innitio morbi exhibitum, si aeger facile

Vomat, Vires habeat, vel, ut saepe fit, si inter prandium caenamque pestilentiae prodromos sentiat, adlatumque forte a quodam halans Contagium cum ci

bo vel salvi deglutiverit, vomitibus se

94쪽

prodens a . Annotavit Cl. ibrie memorabiles casus ex epidemia Coronenssi

anni 1718, in quibus post emetica statim propinata, postea data levia sudorifera morbus initio supprimebaturis plenaria curatio succedebat. Emetico serens in ventriculo contagium eliminare transpirationem promoVere , atque re sidui quantitatem aliquam ejicere possumus, adeoque si non penitus sumaminant pestem incipientem emetica, eam tamen minuunt, levantque Inde Diem er-broech annotavi eos qui initio vomuissent sponte mitius tulisse morbum, inuosdam bubonibus & carbunculis caruisse. Autor epistolae apud Cel. Ferro Constantinopoli metico quoque initio morbi exhibito subito morbo finem factum esse refert.

95쪽

Reliqua materiae contagiosae pars in sanguine existens quanto citius Xpelli studeatur sudore leni in lecto, non tincturis messentiis e cardicis, Verum iis quae diluunt materiam sudori aptam praestant; simul ob conjunctium acidum corporis putredinem inhibent. Talia sunt decoctum Hordei forum 1ambuci scabiosae cum aceto melle, laec citri cremore tartari, o ob sambuci nitro , antimonio diaphoretico, amphora , sero lactis.

a. Medela pestis biliosae.

Praecipua in hac remedia sunt Vacuantic diaphoretica, interdum deinantiseptica roborantia. Evacuantium classem absolvunt e- metica purgantia, lysmata. OnVeniunt emetica initio morbi, seu die prima data tam ut supra dixi, ad Venenum pestilentiae ex ventriculo ejiciendum, quam ad materiam biliosam turgentem eliminandania Si ver nec ple- α nitu-

96쪽

nitudo ventriculi nec suspicio deglutiti

contagii seu cum cibo, seu cum saliva in clauso praesertim conclavi, ubi aeger alius pestiferus decumbit , imo inflammatio Ventriculi vel alius visceris adsit, nec non in progressu morbi prudenter abstinebis ab emetico . Ab alvum ducentibus etiam remediis serio dissuadent Autores optimi, atque a lenissimus lethales di arrhaeas cum animi deliquiis se observasse memorant, interim ubi plenitudo ventriculi , diuturna alvi obstructio, murmurationes Ventris, meteori Sinus. dolores in lumbis Dburraque intestinorum adest , clysmatum usui locum adesse quis prudens edicus negabitqEVacuata primarum viarum saburra de promovenda transpiratione remediis in paragrapho prie cedenti laudatis cogitandΠm est, sique dein vires frangantur, Vel fractae jam sint, eae sunt erigendae nervinis roborantibus, sine m0ra praescriptis simul.

97쪽

3. Curatio potis putridae. Cum in pestilentiis putridis adsit dissolutio sanguinis putrida, Viriumque

IangU0 ergo removenda sunt omnia debilitanti ut venaesectiones, purgantia, .praeter emetica solummodo ordinanda talia quae putredini resistunt, debilitatem tolunt, roberante Xcitante calefaciente simulante vi gaudenti alia

sunt cortex peruVianus a . amphora, spiritus vitrioli, succus citri, acetum, sores arnicae, ad arnicae, Valerianda, alumen, terra a ponica, folia rutae scordii cortices aurantiorum radi serpentariae virginia113 , Angelieae , contrajerVae Myrrha flores chamomillae, acetum rutae, sorum Calendulae, rosarum, ampho ratum, beZ0ardicum mynsieliti, prophylassicum Vinum & Vesicantia.

a Pro

a mekende L. C. Mersens pag. 3o Cheqnos. . . aliqui jam bono cum suecesta eodem in peste usi sunt.

98쪽

Pro praecipuis morbi symptomatibus tollendis vel leniendis praecipua rursus adhibenda sunt remedia. Ita si aeger deliret cum pulsu forti oculis rubicundis , scarifica Nucham vel applica capiti Hirudines , pedibus sinapismos, prae scribendo simul acida, corticem eruVianuin camphoram cum Nitro. Si vero cum pulsu debili deliret facie pallida applica vessicanti interne a corticem peruVianum Moschum, vinum camphoram. Eadem remedia oppones comatia Egregie conveniunt contra syncopem situs horizontalis, vinum roborantia, nec non ad nares acetum Vel spirituosa. Contra subsultus tendinum, tremGres, convulsiones Moschus, camphora, spiritus C. C., vescantia, contra Ver-

me valerianae sylv. radiX.

99쪽

Vomitus e saburra primarum iarum curatur pecacuantia ea absente, si nulla viscerum inflammatio adsit, theriaca cum aceto camphora.

Anxietates levabis, si ex saburra primarum viarum emetic0, si ab ataxia stimulantibus, si X animi pathematibus raregoricis, si X plethora Venaesectione. Ardor stomachi si ex bile oriundus poscit emeticum, si ex inflammatione antiphlogistica, si a veneno pestilentiali

cardiaca nerVina.

Haemorrhargiae sunt sistendae alumine, terra aponica, in rubro cortice Peruviano, spiritu vitrioli. Sudore excessivi poscunt regimen temperatum, corticem peruV. spirit. Vitrioli, alumen, salviam, Vinum rubrum.

100쪽

Diarrheae si moderatae levantes sibi relinquendax; si colli quativa sistendae spirit vitrioli, ad arnicae, cascarilla, Ort peruV. simaruba terra aponica, elect diascordii Gangraena in aliqua parte oriens curatur methodo hirurgica . scabies reconValescentes vel etiam restitutos a peste infestans, alvum laxantibus remediis. Methodus medenda pe sis neret e In periculosa hac pestis specie attentio potissimum ad eritorum perturbationem est dirigenda praescribenda remedia quae vi nervina sedante gaudent, ut moschus, amphora, ad Valerianae sylv. mixtura simplex liquor C C. sue, spiritus C. C. cum aceto vel spirit. Vitrioli saturatus, elixi vitrioli, Vinum,sores hamo millae, crocus, cortice aurantiorum, herba menthae, melissae, tincturae ego ardicae is praeprimis tinctura alexipharmaca Huxhami, hec non esicantia.