Compendium manualis controuersiarum huius temporis, De fide, ac religione. R.P. Martini Becani, Societatis Iesu theologi ab eodem authore depromptum. Opus vtilissimum, quo resectis ambagibus, veritas catholica perspicuè proponitur; & aduersaria falsi

11쪽

Controuersiis Anabaptisarum T. An detur peccatum originale Negant cum Pelagianis.

x. An infantes baptietari possint Negant. ti. An Magistratus ciuilii apud Christianos sit licitus Ne

gant.

. An Christiani possint bellum

gerere Negant.s An possint iurare, vel iura- smento si obstringere I N

c. An Polygamia sit licita 3 AL

. An Matrimonium dissolui possit propter diuersitatem religionis y assirmant. g. An animae ius orum post hae

vitam cxtinguantur Affi niant. Controuersia Politicorum.

i. An quilibet in sua fide saluari possita An aliquando liceat negare fidem

12쪽

fidem, ad vitandam mo tem 3 An ex eadem cauia liceat

eam dissimulare

. An aliquando liceat simiaret alienam fidemps. Et speciatim, an liceat cum gentilibus idola colere

An liceat cum Haereticis Publice orare

. An conciones illorum audires 8. An Sacramenta cum illis Participare p. An matrimonia cum illis contraheres Io. An eos ad sepulturam comitariss et 1i . An libros eorum legere'

It. An de fide cum illis disputare 1 3. An eum illis paciscis 2 . An si cum iis paciscaris, fides seruanda sit ii. An propter harresin puniri possint Ari Princeps Catholicus poss

13쪽

ψ eos in sua Prouincia tolerare fiet. An possit Iudaeos tolerare. a s. An quilibet Rex in suo regno habeat Primatum Eccleuaeyi'. An qui iurauit se nransurum in Lutheranisino , teneatur prae stare t Q. An in aliquo casu liceat mentiri y

sti. An aequi uocatione uti et t. An duellum exerceres

Haec quinque genera controuersiarum, totidem libris explica- bo: idque breuiter, ne ' Lectori molestus sim et clare, ut quae scribo , omnes intelligant: modeste, nequis merito offendi possit. Praemittam tamen aliquid de adue

sari is, quod Lectoli subseruiet.

14쪽

PRAE LUDIV

De varia dispositione Aduem friorum, et quomodo chm singulis agendum.

r. G 1 T v R. aduersa- iij ,'siue illi Lutheis rani sint,sive Caluiunistae , siue alterius sectae , non eodem modo omnes affecti ac dispositi sunt. Nam alij in suo errore sunt pertinaces: alijetelosi : alij frigidi: alij dubij, seu

fluctuantes. De singulis sic accipe h. Pertinaces sunt, qui qgidern agnoscunt,se recedere ia communi sensu Ecclesiis, & sanctorum Patrum, sed tamen ex superbia MDbduratione mentis , ne videan-

15쪽

s Praeludium.

tur a veritate conuicti, obstinatEpersistunt in sua opinione. Hi proprie dicuntul Haeretici tes heAugustino epist. 151. &lib. I S. de Civitate Dei, cap. I S. Sunt autem similes Phari satis , & rarissi-ine , propter duritiam cordis , conuertuntur. De quibus dictum est,Matth. I 3. IS. Incrassatum ericor populi huius auribus grauiter audisrunt oculos suos Hauserunt, ne quanda videant oculis, S auribus audiant ,- eorde intelligant

conuertantur sanem eos.

3.Zelosi sunt,qui non ex superubia, aut obstinatione, sed ex quadam ignorantia falso persuasi sunt suam sectam veritati & Eua- gelio conformem eta, ideoque

tanto studio ac ardore eam tueuis tur, ut videantur parati vitam potius,quam sectam amittere. Hi sinu iles sunt Paulo ante conuersio- .nem,qui de se ipso scribit ad Gai

ias c. I .v. 1 3. Audistis, inquit, con-

16쪽

mmationem meam aliquando in Iudaismo, quoniam supra modum persequebar Ecclesiam Dei, S ex-nabam tuam proficiebam in Iudaismo supra multos coaetaneos

- meos in genera meo, abundantius emulator exictens paternaru meam

rum traditionum. Huiusmodi Eelosi , quia non peccant ex malitia, sed ex ignorantia, saepe a Deo mimsericordiam consequuntur , ut idem Paulus de seipso fatetur , I. Timoth. I. I 3. Misericordiam Dei consecutus sum , quia ignorani feci incredulitate. . Frigidi sunt, qui neque ex .superbia, neque ex ignorantia, sed ex aliis causis,quas frigide pi tendunt, manent in suo errore. Et quando monentur de Catholica fide capessenda, solent cunctari, tergiversari, & frigidas excusationes adferre.Et ali j quidem p raetendunt, se in ea religione, quar sequuntur, natos & educatos e ste.

17쪽

Alij iuramento se obstrinxine, quod velint in ea persistere. Alij, , on audere palam profiteri fidem Catholicam, propter amicos reconsanguineos,qui omnes Luthem rani,aut Caluinistae sint. Alij,nota sposse se id facere,ne offendant suu lPrincipem , qui a Catholica alie- lirus est.Alij denique, tametsi nihil

horum aperte dicant, reuera tam ECX una parte manent in haeresi, lpropter praetesiones allatas. ex al- ltera simulat se propendere ad nostram religionem, ut hac ratione, vel Caesaris, vel alterius Principis Catholici gratiam & fauorem au- lcupentur:vel ad officia dc digilita- ltes apud Catholicos proinoueantur: vel certe , si illam iam antea obtinuerint, ne exuantur. Nec deis sunt, qui ex rerum euentu statuat de sua fide nempe mansuros se in Lutherana, aut Caluiniana, si Catholici in bello succubant,& sui a fortunis spolientur:sin contra,Ca- '

18쪽

praeludium. IX

tholicam amplexuros. Hi omnes similes sunt illis,de quibus dicturi, est,h. Reg. 18. Ll. Usquequo Hau eatis in duas parte lyra Dominus est Deus, sequimini eum si aute Baal, sequimini illum. Et Ecclesiastici s. t S. Cor ingrediens duas vias non habebit successu .s . Dubii sunt,qui simplici ac recto corde quaerunt veritatem: dc quia per se non possunt eam inue-urre, petui ab aliis instrui ac iuuari. Hi similes sunt Nicodemo in Evangelio,& Eunucho in Act ibus Apostolorum. Nicodemus petiuit instiui a Christo circa generationem,quae fit per baptismuiu.Ioan. . . Quomodo , inquit,p.test homo

nasci,cum sit senexfNunquid potest

sutientes matres sua iterato introire, renasciySimiliter Eunuchus leges Isaiam Propheticum rogaret-tur a Philippo,an intelligeret,quq ligeret, respondit: Suomodo possum non aliquis Venderit mihip Quasi

19쪽

i et Praturium.

Quasi dicat: Non intelligo scin-

sum Isaiae,sed obsecro,ut mitii iri-terpreteris, ut me iuves, vim et Hoceas.Huiusnodi homines,si ioci-s

dant in viros bonos, a quibus ira-li ruantur , facile iuuari soleto t. lQuo pacto Nicodemus a Christo, & Eunuchus a Philippo tri-

structus & adiutus est. 6. Igitur cum his omnibus nora eodem modo agendum est. Acra Primo pertinaces non facile ad

mittendi sunt ad disputandum de fide ac religione, quia citra sine

superbi & contumaces, non volucresipiscere, etiamsi manifeste cori uincantur. Si tamen, propter alio-xum utilitatem, cum illis agedurex est,tria seruari debet.Primo,coe cendi sunt intra limites certae alicuius materiar ne ex una in aliam, iquod sine fluctu fieret,subito,cum a lubet,desiliant.Secundo restringo di ad formam dialecticam , ut vis argumenti appareat. Nec permit

20쪽

Praeludium. I s

tendum, ut sine ordine, sine meis thodo, sine connexione, quod ipsis familiare est, multa etatiant, more concionantium potius qua rix disputantium. Tertio , pamiam confundendi & obiurgandi sunt: sicut Sadducaei, & Pharisiari a Christo fuerunt eonfusi &obiurgati. Matth. et L. L '. Erratis nescientes scripturin. de alibi siepius. Haec confusio dupliciter prodesti I. Per eam minuitur authoritas aduersiariorum. t. Illorum asseche minori in pretio eos habent, aesensim ad nos accedunt. Debet tammen eme c&nfusio rationabilis, quae non fiat per conuitia & maledicta , sed per iustarn reprehensionem,aut apertam victoriam. . Zelosi , qui pertinaces non sunt, contrario modo,id est, inodeste ac benevole tractari debent: nec tam rationibus aut subtilit tibus obruendi , quam Deo peruerationem comendandi sunt. Sic