Dissertatio subseciua Iulii Nigroni Genuensis è Societate Iesu de Caliga qua declaratur quid ea sit Latinis scriptoribus ... Ab auctore iterum recognita, & aucta

발행: 1620년

분량: 96페이지

출처: archive.org

분류: 로마

11쪽

II . Scribendi causa, Opropositisficationem braccarum, cum pro semoralibus sumuntur, Italorum lingua,qui ex bra- Charum corrupto vocabulo, qua uis femoralia Bragbe appellant, & femoralia inflata, seu follicantia, Bragoni. i

obstant huic notioni profani scriptores

Braeoru antiqui , & linguae Latinae scientissimi, Domin apud quos fracea, vestimenti genus est i in his, x Mum,& Varii coloris, ut tradit Diod ho i, ru S lib. 6. quod Barbarum tegmen dicitur aom fiea Cornelio Tacito l. 2 historiarum:quo Galiatur. Ii braecati dicti sunt populi prouinciam Narbonensem incolentes. Quamquam in usu praeterea fuit Vangionibus, Persis,Sarmatis, aliisque gentibus sub arctum habitantibus, quod arcendo frigori aptissima vestis esset. Operiebatenim totu fere corpus. Ouid. l. s. tristium, eleg, ID. 'Pellibus hιrsutis arcent mala frigora bracca Oraque de toto corpore sola patent. Pomponiu3 Mela l. a. de situ orbis c. I. Scythiam Europetam describens, & mores Sarmatarum e Totum braccati eorpus; σ , nisi qua νι dent, etiam ora vestiti. Plura de forma braccarum legi possunt apud commenta tores ouidu , Cornelii Taciti, & Pomponii Melae, nec no apud Laetarum Bay fium l. de re vestiaria, Mao. Rabbi Abraham, ut refert Maldonatus noster, intellexit apud

12쪽

Rerum disendarum. cap I. x Danielem in verbo illo Hebraico, quod in

braccas, S saraballa versum est, vestem superiorem; quae, quia non arsit, euident insmiraculum reddidit: ut etiam Maldona. tu Sn.2I. & sq. probat,

s Conciliari possiant hae duae sententiae, quemadmodum facit idem Maldonatus n. Concilii M. si dicamus braccas primaeuo usu signi- ' sicasse priscis Latinis genus quoddam superioris vestis, variae, intonsae, frigori pellendo ob magnitudinem aptae, qua induti herant tres pueri coniecti in fornacem Babylonis. Quoniam vero demittebatur usq; ad genua,.tegebatq: femora, & fortasse ti- ' hias & crura, usu posteriorum adhibita est eade vox ad appellanda femoralia, di vero etiam tibialia tin relatis locis patet. Atq; hq c dicta sint per digressionem in gratiam adolescentium studiosorii, ut habeant plura vocabula, quibus femoralia , Betibiai ianominent Latine ameue putent , sublata caliga, femora, & crura integumentorum vocabulis nudata fui i

6 Redeuntes igitur ad institutam disputationem, stabiliamus illustrem usq; positionem descriptam num. a. communem ac receptam a tot viris doctis. Atq; ut cali Diuisiogo, quae in:caligae notione mentibus ado-ldiier

taceatiorum posset offundi, discutiatur; η'R R

. tres

13쪽

x culuam esse Aedum A, tres in partes dissertatiunculam tribuam. Prima probabitur , caligam esse pedum indumentum: secunda, spectare ad militia

primaeuo usui: tertia &postrema, de malevria,& forma ipsius differetur. I.

Robabitur decem arguin mentis Caliga esse cal- Latino sermo.

- sera ceum m ' ne. Primum sumitur ex Rn cognomine C. CassariSRomanorum Imperato in s quarti .qui caligula militari ioco dictus est ex Suetonio Tranquillo in Caligula: c. alla. Ausonias in Monosti iris quarti qui caligula militari

s. atque id chis r meso,t, u m: cuius cogηomen Caligae, cui eastra dederunἀEt in tet nastichis de x II. Caesar Ibus: l . t: Frit hanc castrensis caligae coga--ε Caesar. Spectauit rem eandem Sidonius Apollinaris isti panegyrico Auiti versu Io .cum Ιma Peratores enumerans dixit: r i Frcaligas cais, Claudi, censura secuta est. - . IHuiuset cognominis occasionem Cornelius Tacitus lib. I. Annalium his vorbrsi narrat, di sitavi quid esset saliga decimi

14쪽

Minimentum. Cap. I LYari Quem militari vocabulo CA LIGULAM appellabant, quia plerumque ad contilianda vulgi studia , eo tegmine ρedum induebatur. Expende lector, eo tegmine pedum , quod nonisi .caliga erat, seu caligula, quae parua est calia a conueniens Cato, qui puerulus educabatur in castris. Sextus Aurelius Uictor in Caligula r Quia natus in exercitu fuerat, cognomentum calciamenti militaris, id est caligulae , fortitus es. Dio Cassius Graecus historicus. libro sq. ut in editione Latina

Iegiturr Quod in eastris enutritus militaribus ealciamentis pro γπbanis, uteretur Quid clarius dici potuit ab his tribus historicis antiquis pci Secundum argumentum est ab auctoriarate Italorum inrirpretum Cornelia Taci- 2 argumti qui Etrusca lingua Tacitum nobis lo- auctor. quentem reddiderunt. Tres legi cΗrdria. i0xς p ς num Politum, Georgium Datumin Beenae ' i ' dum Davandatum. Primus ealigas vertit, Bor acchini Didateshi. Atqui vox haec Bor- aechmi nostratibus designat calceos quosdam, qui a pedibus ad mediam usquibiam perueniunt. Melius mea sententia secum. S interpres cui colligetur ex forma cais ligae, de qua '. 'n r. qui vertit caligas,

Calsari. Liguribus autem,& nonnullis aliis Italiae populis; atq; in primis Etruscis, qui

15쪽

ys calliam esse pedum principatum in Italica lingua tenent , eas

garo calceus est, ut vox ipsa corrupta innutim docet Academia Florentina, quae a Furfure cognomentum habet, in suo V cabulario. Tertius non modo caligam inriterpretatus est cal daro: sed etiam eleganister ac proprie Caligulam, calxarino conuertit , quasi dicas calceolum'; vocabulo vias Italis diminuente, atq; ad amussim Caligulae respondente. Ac ne quis haereat, in hac interpretatione, idem Bernardus in notis ad eum Taciti locum, declarat, caligas, quas calori verterat, soleas esse nudo pedi alligatas; quae descriptio proba est , ut in cap. q. demonstrabitur ex c lumna Traiani. Quamobrem Gaspar Sanctius, qui caligas Petri calceos esse intelliingit, ut suo loco cum laude referam nu. 26, non maluat in cat. .n. Ioo. dicere Caliguis

Iam a calciamento militari denominatumrquando historici temporum illorum vici nissimi hoc docent,di tot viri eruditissimi historicorum horum explanatores con

3 Tertium argumentum est communis len, argum tentia virorum prudentissimorum, ac de ιφη ς' i R re litteraria benemeritorum ex omnibus

ih ' '' stentibus,qui ut caligam, militarem c ἰ ' ceum esse dicunt, eum dς Caligulae cogno-

16쪽

Munimentum. cap. II. 37mine disserunt; sic calciamenti genus esse

docent, cum vel leges ciuiles, vel sacram scripturam,uel historicos scriptores veteres interpretantur Non est animus hic r censere omnes, ne longum faciam, sed aliquot nobiliores. In eorum numero sunt, Philippus Beroaldus in Sueton. Caligula Cap. 9. Laevinus Torrentius,& Marcellus Donatus in Suet. Augusto c. a 3. Iustus Lipsius in notis ad Cornelium Tacitum l. I. Annal.n. I a. Pierius Ualerianus I Hieroglyph Manipularis. Antonius Augustinus l.de numism .dial. 7. ubi ali inter cetera, caliga vix pedem tegi. Ioannes Antorinius Valtrinus Soc. Iesu l. 3. de militia Romana cap. I 3. Martinus Deirio Societatis eiusdem par. I.sacror.adagial.n. II. Iacovbus Grellarus eiusdem ordinis tomo I. defens. Card. Bellarma. 2 c. I q. g. Defenduntur actus postoliei num. a. Addantur Iurisi consulti, quos in legum quarundam inter Pretatione referam c. 3. nu. 3. Adiungantur

multi Theologi sacrae Scripturae interpre-xos,quos producam in illustrandis duobus Scripturae saerae locis, Genesis I . & Αct. Iz.in quibus caligarum mentio est: vi videbitur inferiusn a I.& n. 13. &seq.4 Quartum argumentum est usus historicorum Latinorum vςterum, qui caligam

17쪽

13 caligam esse pedum

4. argum. Pro calceamento , potissimum militari, Vsus La- usurpaverunt. Cornelium Tacitum, ac Sex' in. hist*- Aurelium Victorem, quorum verba nu. I is' transcripsi, praetermitto; quia repetere su peruacaneum est. Affero Iustinum l. 38. ex tremo, de Antiochi regis exercitu loquen-tε: Argenti certe, auriq; tantum, Ni etia grega

ri, milites, caligas auro figerent, noculcarentq; materiam , cuius amore poρuli ferro rimIeant. Quod hic caligae sint pedum m Nnimenta, colligitur tum ex verbo proculcarent, quod neq; tibialibus, neque femoralibus aptari Potest: tum ex clauis , quibus calcei miliis tum figebantur,ut docebo c. q.num. 8. quos clauos, aureos ex luxu habebant Antiochi

milites gregari i & infimi ordinis. Dat lAcem Iustino Valerius Max. l.9. c. I. de eo dem Antiochi exercitu scribens,quem tradit habui sti, Magna ex parte aureos clauos

crepidis subiectos. En crepidas dixit Valeririus , quas Iullinus caligas; quia crepidarum ac solearum in genere sunt, ut doceis

bitur c. a. n. 23. & c. . n. a. Addo SuetoniuTranquillum in Caligula c. 31. ubi refert insanam varietatem habitus illius porten ti,qua procedebat in publicum. Modo, inquit, in crepidis,vel cothurnis, modo in speculatoria caliga , nonnumqκam socco muliebri, Cum cetera hic enumerata sint pedum indumenta,

18쪽

Munimentum. cap. II. tydum euia, erepidae, cothurni, secet, cogimur existimare sub eodem genere contineri caligam speculatoriam, quam, quia calceu S erat, pedibus absoluit Christianus ille militiam repudians apud TertullianuL. de corona militis c. r. vi planius declarabitur , cum de speculatoria caliga sermo

redibit inferius nu. 3 3. Reuoca huc Iulium Capitolinum, & Trebellium historicos pariter, ex argumento septimo nu. 7. ubi e pendetur prouerbium, Caliga Maximini. 's Quintum amumentum exhibent hist rici Graeci, qui caligam Romanorum mi s .argum.

litum , unde Caius cognomen accepit, ex histo. ος ρατιωτικε, interpretati sunt. Ita rie. Graevertit Dio Cassius, in cuius historia duos gy- νον obseruaui locos. Alter est in l. 8. ubi naria' 'φ' 'rat veteranos milites per seditionem Romae Senatus locum, & munus occupasser proinde a L. Antonio,& Fuluia M. Antonii uxore per lacum,& contemptum appellatos Senatum' ligatum, ab usu πατιωτικαει πολε ιτων, militarium calciamentorum.

Alter locus est in libro 37. supra nu. I. no latus: ubi cognomen caligulae datum ab 'exercitu refert, Quod in castris enutritus militaribus υωοιήμασι, hoc es calciamentis urbanis ν teretur. At pedis calciamentum est, qmnium Lexicorum Graec B a rum

19쪽

2o GIstam esse pedum

rum testimonio; quibus veteres Glossar iti

Iae bonae astipulantur Hinc Graeci excalis Ceatos vocant μοδη - , quasi dicerent, sine hypodimatibu s, id est calceis. Confirmatur ex interprete vulgato sacrae Scripturae, qui tenax proprietatis verborum est . a C solidae auctoritatis. Hic enim sensit et Lyn. ua esse proprie calciamentum squia c. Exodi, & c. 3. Iosue, ubi noS legimus Solinue calciamentum de pedibus tuis, &Chaldaica interpretatio QDetrabe calceos i septuaginta duo interpretes habent Praeterea in nouo testimento, Matth. I Mar. I. Lucae 3. idem μοί a redditur Latinae calc amentum. Vndo habemus ab eo hoc δνο'δημα non existimari nisi calciamentum. Hi plane conuincit optimam esse ver sionem Dionis, reddentis Graece υ πο α Latinae caligae, translatio Genesis cap. Iq. ubi LXX. in editione Romana Graece habent, ἔ- σφυρ-ῖροS υποδηματος ; & Chaldaica versio, rio ad corrigiam calciamenti, nomstra editio habet ad eorrigiam caligae. Hinc conficitur id calciamentum esse, quod a Latinis caliga nominatur, &bene versam a Dione caligam Latinam in ὐπε niua, quia mutata vice Genesis interri Pres υur Graeco reddidit caligam

Latine. Deniq; Iosephus L 7. antiquit. Iu-

20쪽

Munimentam. cap II daic. c. 3. ubi narrat fortitudinem Iuliani

Centurionis clauatos calceos habentis, id est caligas, ut docebo cap. . num. II .eum habere μοδ dixit. 6 Sextum argumentum petitur ex anti quorum grammaticorum etymologia, & s.arma auctoritate. S. Isidorus Hispalensis l. I9. ex ely- Originum inscripsit caput sq. De calcia--ω mentis: atq; in eo enumerans omnia gene- - ' xx ira calceorum, haec habet rc aliculae , caliga, ' :vel a easio pedum dicta, vel quia ligantur: nam socei non ligantur Jed tantum intromistuntur.

Si sic denominantur a callo pedum , quis non intelligit ealceos esse λ praesertim cum id scribatur in capite illo, in quo sola diomnia calciamenta recensentur. Confir ex eo, quod opifex calceorum, qui Plinio, &Agellio Sutor en, Be Plauto cuiaceolarius, ut tradit Horatius Tursellinus Soc. Iesu in Nomenclatore Italico Latino,

verbo Caletolaio: dictus est a Sosipatro Charisio vetere scriptore in grammaticis institutionibus,tallarius artifexἐQuq vox haud dubie deducitur ὰ caliga ; & eadem fignian catione retinetur in aliquot Italiae, prouinciis, a Latino sermone, ut par est cremdere, relicta, diciturque u Calegaro. Quinetiam in vetusto lapide, apud collectorem cRomanarum inscriptionum pag. 6qs . r.

B s legitur

SEARCH

MENU NAVIGATION