장음표시 사용
91쪽
DE EO, ΟIOD IMPIUMendam, paulo liberalius, quam aliis dignitate minori-hus ministris reipublicae provideatur. Prout enim parce, aut splendide in republica tractari vulgus videt nistros Ecclesiae & Scholarum publicos; ita de ipsorum munere & utilitate in civitate judicat, & nauci
habetur ars, quae cultorem suum esurire patitur. Eo autem major cura ministrorum Ecclesiae ab imperantibus haberi debet, quo magis vera genuina Claristi religio animos civium ad virtutem imbuit, di ad facile tolerandum civile imperium praeparat. Ideo illis non solum p mium lavoris dedetur; sed&, cum Altari serviant, ex eodem ipsi honeste alendi erunt; uti in Veteri testamento non macilenta, sed lectissima sibi quaeque pecora ad sacrificia, de quibus participabant, vendicare solebant.
Tenio, si numerus bonorumwClericorum incre eris, cierici re publicae magis sint graves quam utiles; saηaratio fet det, inutilia terra pondera imminuere. Etenim,
cum ad animos populi pietate & sanctimonia imbuem
dos maXime commodum videatur; ut peculiaris in civitate ordo sit constitutus, qui sacris vacet, & eadem curet; ita justa ratio habenda est, ne plures alam tur, quam quot ad illum finem obtinendum requirantur, hoc est, ne plures tolerentur, quam qui revera aliquid proficuae operie ad ecclesiae & civitatis comm um contulerim Omnes igitur illi pro sim pervacuis habendi, qui numerum, ad ministeriaecclesiastica exsolvenda sufficientem , excedunt. Huc referimus otiosorum monochorum greges, qui sub
obtentu pasepertatis S pietatis, sese peculiaribus votis sacro ordini adstringunt, dc nullas veri divini cultus
92쪽
IN PIIS CAUSIS EST. 8I partes exercent, Duges tantum consumere nati aut facti. Cum enim isti ab omnibus oneribus civilibus sese immunes ferant, atque ex bonis civitatis alantur; par utioue videtur, ne cui immunis istius vitae amplectendae facultas indulgeatur, quam qui summis potestatibus rationes sui consilii adprobaverit. Praesertim cum nullum in S. literis vestigium adpareat, quo Salvator noster voluerit, per cultum sui, reipublicae habitum immutari, aut talem sibi cultum a ridere, quo quis communis vitae laboribus se subd cens, aliis sui alendi necessitatem imponat.
uarto: Si a seisino religionis vigore Cunci recesserint. Ipse Pontifex in allegata Bulla, hoc approbat,& suo exemplo argumentum Protestantium validum secularisiandi bona Ecclesiae superflua confirmat. Nam supra allegatos ordines monachorum ob desicrientem re tostans primaevum vigorem suppressit. Elegantissime hinc laudatus Pufindosus in ComMent. aι dictam Busiam ita insert: Si nWssci ad supprimendum Hι- quem ordinem dixisse si ficiat, iliam a pri no re istatis femore ac spiritu degenerasse, in proclivi eidem fore, omnibus per Europam flatibus, qui sedem Romanam adhuc venerantur, insignem partem decerpere, s ditiones cum potemtissimo regno certantes, viti sibi membrana comparare c.
Cum igitur ejusmodi statuum lacerationes Camera A solica fama fonte praetendere nequeat, reliquum esse, ut cuique fatui adcrescant bona sacerdotum, aut ordinum religiose rum, qui a Pontifice inutiles aut supeνvacanei declarati fuerint. Inde porro colligere liceat, quod, cum Omnes ferme ordines monachorum vel inutiles, vel in cultu divino observando remissiores inveniantur, Princi-
93쪽
DE EO, ΔUOD IMPIUM pes, jure ipsi Pontifici adprobato, bona illorum sibi
vendicare, atque secularibus usibus necessariis destinare possint. Praesertim cum huic rei medicamina plane mollia suppetant, quae sine molesto sui sensu adplicari queant. Puta, ii libertas relinquendi ordines fiat iis, qui inviti, aut inconsulto impetu illos subierunt ; qui autem velint immori suis institutis,& illis permittatur; ne tamen alii novi adsciscantur socii. Interim superfluae istae opes luxui aut superbiae materiam praebiturae aliis reipublicae usibus melioribus adhibeantur, modusque novis adquirendis imstior constituatur. Hinc & nummorum aucupia, pcdogmata quae divinis literis ignorata a sacerdotibus in quaestum reperta sunt, proscribantur. Isthaec si tolerare Sericorum ordo nolit, satis superque prodet; non tam pietatem sibi cordi esse, quam dominationem, & ut sibi per pingue otium saginae suae vacare
XIV. His observatis circa sic dictam vulgo secularisationem, non Video; ut pietas laesa dici queat; si, qui in illis latet, manifestus tollatur abusus, bonaque ecclesiastica superflua patrimonio Principis cedant. Miror inde propemodum, Summum Virum Munnemonum, & alios etiam magni nominis viros, Omnem, ut vocant, secularisationem bonorum Ecclesiae sere im-Probare. Argumenta enim, quae in medium pros runt, id sane evincere non videntur. Primarium inter illa, Bonne nus in Jur. Eccle . LII. e. 3. s.f. ecti bet. Putat enim bona, quae in Papatu ad cultum su- l pe
94쪽
IN PIIS CAUSIS EST. 8a perstitiosum sint dicata, ad secularem usum non posse converti; ideo, 'quia ista non Deastro alicui, sed finia
ter re intentione ultima DEO vero dedicariau veteres, quem eum Romano - Catholicis unum in essentia, Trinum in personis confitemur sc. Huic quicquid dicatum, dicatum esse ad pios usus; cs quamvis usus, ad quem dedicata, fit δει- persininus, quia tamen ultimus finis fuerit cultus DEO praefandus, ideo ad asios pios usus sint de nanda. Comoedi haec possent, ii prius, quid sub veris piis usus in,
telligatur, inter nos fuerit conventum. Duplicem dari piorum usuum significationem in aprico est, friactiorem , & laxiorem. Quodsi ergo Vir laudatissimus os inus in fractiori S genuino sensu, quo falaria do istorum & ministrorum Ecclesiae ac scholarum, stipem dia necessaria, itemque eleemo*nas in pauperes e pandas reserunt, tantum accipit; nego omne id, quod in Papatu in cleri luxum collectum est, ad illos posse adplicari. Quodsi vero laxiorem piorum usuum interpretationem admittat; quae, cum moenia, portas, vias publicas & eiusmodi alia pus causis quoque vendicet, salutem Reipublicae quoque respicit, nos per omnia consentientes habebit. Salutem enim reipublicae, quae in defendenda patria, componendis tu his,& sublevandis civibus indigentioribus ab oneribus reipublicae necessariis versatur, pari vel meliori ratione, quam moenia & quae supra recensui piarum causarum titulum sibi vendicare, contendo. Si enim alii cives esurire ob tot bona civitatis in usum clericorum inutilium erogata necesse habeant, alii & quidem pii usus cessabunt, nec salaria doctoribus, nec stipendia disce tibus, nec eleemosynae pauperibus dari poterunt. Ad L a evitan-
95쪽
DE EO, EUOD IMPIUM evitanda itaque ejusmodi incommoda, merito quo que Ecclesiae vel aliae piae causae, quod superfluum habuerint, symbolum addant, & exuberantem Opulentiam potius dispensationi Principis, cui cura salutis publicae commissa, quam administrationi privati, ex ipsorum ordine suo commodo invigilanti, concedent.
Ideo & illud praesuppositum non simpliciter appro-harim, DEO magis placere illos conatus, qui pias causas etiam strictius sic dictas adjuvant, quam Oui
reipublicae commodum necessarium, ex quo illae quoque dependent, promovent. Sane secularem tu hum honorum usum, non promiscue profanum cum
Munnemanno dixerim. Statuerim potius cum Enest. Titio System. LIX. c. XVII. Seculari noni, qua bona supe flua, , cultum opprimentia Rei Huae redit, nihil viris inesse: Si vero in luxum cs vanitates ista profundantur, hoc nemo probandum diserit.
XV. Quae D. Vmmelius de Canonicam p. VI. ex nummurractatu de bon. eccos o. r. p.ys. cs se . contra seculaerisationem bonorum ecclesiiasticorum promit argummenta, etiam limitatione aliqua indigent. Primum de fecundum argumentum inde desumit, quod nefas Ν, res diruinas tangere, cae jure cirusi quoque prohibitum esse reis cras visiaine. Sed hic distri endum erit inter nos nam spoliationem & seculari tionem rerum ecclesiasticarum ad meliores usus, quae jure divino & naturali
Irohibita dici nequit: praesertim cum DEUS istam
onorum profusionem non requisiverit, nec ad ejus cultum verum faciant. Jure autem humano per sa-
96쪽
lutem reipublicae, quam Princeps intendere debet,eMusatur. Tertium arsumentum ex scoriis stati itarum Pontificiorum, iplbrumque ratione status clericalis est collectum. Existimat enim, quod cum Jure
Justinianeo l. IV. t. is integer sit conscriptus de retiuahenis non alienandis; multo majorem inde colligendam iniquitatem, quae de DEI bonis dispensaret, ipfi-que dominium eripere conaretur. Jamdudum illa inter Protestantes opinio, quae populo persuasit, bona ad pios usus donata DEI dominio immediate subjecta,& omni hominum dispositione exemta, evanuit. Quamvis enim proventus ex illis fundis, qui sacrotaui dedicati sunt, ad promovendam divinam gloriam
tendere debeant; non tamen ideo consequitur, a summae potestatis civilis imperio bona Eccletiae esse prorsiis liberata, Deoque soli eorum dominium tribuendam. Non magis enim illa, qua sacris usi busi sunt dicata, in DEI esse dominio, aut a DEO possideri, MI divini esse Pris, quam quicquid es in mundo reliquum, recte statuit
Conrivius in Comm. ad Bullam Innocent. X. p. ay . Salse
admodum ad Clerum Pontificium adplicari poterit
inis scomma, quod Seneca L VII. c. 7. de Benes c. refert Omura fures esse sacrilegos, item contra nullam furem esse DCrurgum. iamcunque enim id, quod Deorum es, si msit re consumst, eum esse scrilegum. Porro omnia ad Deos pertinere, itaque sacrilegum esse, quisquis quid alteri siren to Ex a verso nuctum esse sacriίσι- , quia quicquid aufertur ex ilis loco, qui Deorum est, transfertur in ahum locum, qui, ut reliqsa omnia, similiter es Deorum. Quaequano loco Mimmectus urget, interium Imperatorum s Hoeta Cantararum ob sexvanda; quingo, infamiam fam
97쪽
concomitantem; & sexto denique, poenarum metum emtimescendum, illa de abusu secularitationis, qui tapius intervenire solet, non vero de summa & legitima facultate Principis superflua Ecclesiae bona in emolumentum reipublicae vertendi, intellecta velim. Gusdem roboris sunt, quas ex Cothmanni Cons. Ioο. p. strationes provocat. Prima enim, quae sub fulmine anathematis ex Jure Canonico rem sacram possideriminatur; Protestantes, jugo Papali excusso, non amplius terreat; nec secunda, quae ex Jure Romano Civili, res sacras nullo tempore usucapi posse, probat, Principibus summis, si nolint, Juri Romano Obtemperandum suadeat. Controversia enim haec, uti prindenter monet Exce=. Thomasius Di . de sonorificulari narum non ex Jure Ju laneo via Canonico, sed ex so J. N. GenIium decidenda venit. Magistratus enim politicus es lege humana solutus. Ad leges humanas vero Ps Psi,
maneum pariter s Canonicum perimet. Idem quoque l. e. monet, siquis 'ex Recessibus Imperi antiquioribus Ascuam secular araonem pronuntiare vellit, cum isses omnibus, quo quos sint, derogetur per instrumentum pacis inna vensis tanquam posterius nominatis Recessitas. Tertia ratio claudicat; nam ex c. XXX. Exod ad tabernaculum ornamdum, res peculiares sacratas, & ex Matth. c. XXIII v. V. aurum templo sanctificari, teste Salvatore, prinbat; inde colligens, regu am istam ver mam esse, qua dicitur : iEud quod semei DEO dicatum, ad usus humanas amplius transferri non posse. Prius, cum ex S. literis probetur, concedo. Qua ratione autem ex relatione, res nonnusti otim DEO fuerunt duata, quod nemo negavit) ita sit inferendum, ergo non debent ad humanos usus
98쪽
usus meliores magisque necessarios ιransferra, consequemtiam non video. Euarta ratio Himmehi ab exemplis
punitae spoliationis desumta, invalida est, atque nucplane adplicari nequit; cum Scipionis Tolossanum, Cambysis Ammonium, & Phocensium Delphicum fanum diripientium facinora & delicta, non ob dissia pationem rerum Diabolo sacrarum, clade punita fuerint ; sed ob alias iniquitatis causas, quae in bello sunt frequentissimae. Alias enim pii Reges Israelis quinque peccassient, qui gentilium fana diruerunt & deleverunt; &DEUS cultum Diaboli tacite adprobasset. Plura hic contra secularisationem argumenta allegare super sedeo, cum Mauritius in Dis p. 61. 3cRfetius Dig. Iur. Publ. p. sta. in illis. quae hic omisi, refellendis prolixiores fuerint.
Telam ergo dissertationis huius abrumpo, aequum& benevolum lectorem rogans, ut, ubi in hoc argumento . pertractando ejus expectationi minus satisfecerim, id ingenii mei imbecillitati non ab omni errore immuni, det atque condonet. Illa Vero, quae recte dicta fuerint, DEO justitiae & verae pietatis autori & statori, mecum tribuat, cui