장음표시 사용
71쪽
DE EO, abi OD IMPIUM de Couronne, quod nec alienari a Regibus possit, nec ab aliis privscribi ; uti prolixior de hac re edisserit Lm-quanus D. de la Reg.ro. e. VIII. yn. seqv. Ad haec Imperatorem ea non urgeret dissicultas, quae Gallis ab limpugnatoribus Regaliae opponi solet, nimirum, quod in allis terris, ubi a Regalia se immunes dicunt Episcopi, Jus Renuu ex quo Regaliam deducunt, nunquam tinuerit. Cum enim Ecclesiae ab Imperatoriueus bona seudalia sint donata, necessarium quoque fuit, ut illa lauda iis quoque conditionibus postiderent, quas in prima seuciorum origine publica utilitas suaserat. Cum itaque personae Ecclesiasticae, quae seuda Ecclesiae com cessa acceperant, Vasalli Imperatorum sint facti, cessario inde quoque sequi videtur, Imperatorem stobitum Episcopi, quod eo casu laudum vacet, illud ad se recipere & retinere posse, donec novus episcopus studi investituram acceperit. Hinc fisco Imperatoris omnia bona mobilia, more ex Feudali jure consueto quondam sub Erader. I. cessisse, ipsumque strenue con tra Pontificum machinationes hoc jus defendisse Sibi,
urus i. c. asserit, & Le annus in Chron. Spiri l. R. c. 17
Iostea quoque Observatum probat. Ast temporum equiorum sancta simplicitas, & effraenata Pontificum dominandi libido majestatem Imperatoriam Regaliae quoque juribus privare ausa est; adeo, ut vix tenuis umbra autoritatis Caesareae circa ecclesiastica jura Shona remanserit, quae brevi plane sit expiratura, nisi
Invictissimi JOSEPHI jurium per Italiam patri0
rum restauratoris indoles generoia meliora aliquando lata polliceatur. I ditio 1
72쪽
VII. Quod in Iure Regalia negando summorum Imperantium jus imperii convellere Pontifices Romani audent, majori adhuc nisu concussere; quando bona ecclesiastica tam levi pretio parta, ab omnibus tributis civilibus, & jurisdictione quoque seculari, in praejudicium civium &Principum exemerunt. De qua eXemtione, si accuratius statuendum sit, error primo illorum notandus erit, qui sub bonis ecclesiasticis, quandoque etiam patrimonialia Clericorum comprehendere volunt, iisque sine discrimine, favorem, quopiae causae hac in parte fruuntur, tribuunt, ac patrimonialia etiam Clericorum bona ab omnibus tributis& collectis libera esse pronunciant, Natta consit aIo. πύ.& Carpe. Jurispr. Consistor. l. 3. d. su. plurimos adhuc doctores 'altegat, qui in eandem sententiam conspiraverunt. Praecipuum illorum argumentum habetur: quod collectae imponantur personis pro rebus Ba=tolus in I. re pro sciendumst. de muneri 9 honori cum Vero laicis luper ecclesiis di ecclesiasticis personis nulla sit attributa facultas c. eccles a X. de constit. non posse hinc illas gravari ex defectu iurisdictionis perhibet Petri An
ton. de Petra in traei. de potestat. 'inc g. e. m. n. LV. Sed
concesso, quod laicis nulla in rebus ecclesiae competat potestas quod tamen est πρωτον argumentum exinde etiam resutari poterit, quod una eademque persona diversis qualitatibus moralibus praedita, pro diversa haberi diversoque jure censeri queat. l. Vua si
via. Clericus igitur respectu ad ossicium habito, in pedi
73쪽
DE EO, EUOD IMPI&Msonalibus dure clericalis immunitatis gaudebit, in patrimonialibus autem, laici sive civis beneficiis fruetur,& in favorabilibus aeque ac in odiosis civis sortem induet. Ast circa illa bona, quae non sunt in patrim0nio Clericorum, sed universi Ecclesiae oblata, gravi definienda veniet controversia, si in illorum immunitatem ab omni veeligati & tributo inquirere velimus. Illorum olim nullum discrimen, de civilibus bonis in exigendo tributo habitum, plurima in historia, antemderici II. Imperatoris tempora, exempla inveniuntur; adeo, ut Fridericus Barbaro D, seu stra conquerente Papa Auriano, ab ipsius Papae bonis per Italiam publica tributa reipublicae non poposcerit tantum, verum omni quoque rigore eXegerit. B imbergensis inde Osi pus apud R.rdevrc. f. IV. de gest. Dider. e. 3δ. a nuntiis Papae, crisari propositum inter alia memorat: de dominicatibus solitas forium non esse cosiuendum, nisi tempore si piendae coronae. Posteaquam vero Enderisus II. vi baiani
coaetias sublevavit istis oneribus ecclesiae bona, Omnibus collectis & tributis sese subducere, Clerici non dubitarunt. Hanc Ecclesiarum immunitatem, quam re rum divinarum fiasit reverentia, quae etiam hostes, ut par cerent, commovit frequentissime Grat. deJB.s P. LIII. c. u.
num. L ipsis non inviderem; nisi quodammodo, si amplius observetur, eadem in damnum reliquorum civium Vergeret. Quodsi enim nimium bona Ecclesiae excrescant, laicorum inde imminuantur, & ea Primcipum multorum sit ratio; ut tributorum summam integram pracstandam non facile remittant, sed novis . tape adhuc inventis nominibus adaugeant; reliquorum civium res in eo versari. videtur, qui pro rata,
74쪽
IN PIIS CAUSIS EST. onera bonis Ecclesiae olim injuncta exsolvere tenebuntur. Hinc aequum putaverim, ut tributa ex illis quoque, quae nuperrime ad Ecclesiam transiere , bonis a
Magistratu civili exigantur. Quod enim Pontificii &Canonistae illico juris dictione Principis exemta dicant praedia, quam primum in Ecclesiam transserumtur, lalsum est. V. Augustin. Barbos de jur. Eccles. I. I. c. 3ν. .F. num.Π. Ideo in Gallica optime constitutum, ad solum regem pertinere jus amoni ηδ Jac. Gothoseae ad L M. e. Neod. de Episcop. neque amorti Iranem bona eXimere suprema jurisdictione regia, quod observat Carol.
Molinaeus ad confistud Paris. l. I. s. so. n.assi
Immunitatem ab omnibus tributis piarum causarum, exemtio quoque a magistratus civilis jurisdicti consecuta est. Oerici enim iniquum ducunt, si seculares judices de rebus spiritualibus judicarent. Quamvis enim Francorum & Grrmanorum ecclesia Iurisdictionem etiam civilem in causis viduarum & pupillorum olim habuerit, quod ex can. XII. Cones . Matisconensis ann. 338. habiti & hir. V. Capitulari CLXXXII. patet; concurrens tamen illa quoque regum fuit jurisdictio, uti Pipinus Galliae rex iis Synodo Vernens CXXIV. contendit. Ipta vero ecclesiae a jurisdictione civilis Imperii Francorum nondum fuerunt eXemtae. Nam per tria secula ad Caresum M. usque & Regum & mitum jurisdictioni subjectae mansere teste Obma o ron. virens. l. II. c. XXI., XLI. Constituti hac de causa Ecclesiis a Regibus judices, qui Vic Domini, Ariwcari, audiebant, quorum officium erat judicare de
75쪽
Abbatum, Presbyterorum, Diaconorum, Subdiaconorum, & minoris ordinis Cleri controversis bonis, quod ex Capitularibus & Hiocmaro, Conringius probat in
Exercitat. de Judic. reipubl. Germ. xum.3s Antiquitatem
rei P0mι quoque constitutio indicat, L 3. LL. Longobard. X.32. D foc statuimus, ut ubicunque Episivi subsan
iram habuerint, Advocatum habeant in se comitam, Piabsque tarditate justitiam: faciat s suscipiat sc Ηaneis catorum juris dicendi potestatem subvertere Clerici frustra diu moliti sunt, donec Ottonum aetate,
nonnullis Episcopis, Moguntino scilicet, Coloniensi &Ηerbipotenti plena bonorum administratio & secularis in populum jurisdictio fuerit concessa: reliquis tamen Episcopis sui manserunt Advocati. Illos constituere
regii erat juris, & urbanum III. ann. Ii86. frustra laborasse Baronius indicat, ut liceret Episcopis, quos vellent , Advocatos adsciscere. Primum miricum II. Imperat. Clericos ab omni jurisdictione seculari & Advocatorum exemisse nonnulli contendunt; quod tamen obscure ex verbis Bullae, quam Goldast. in flatur. Impe Hal. I l. n. s N. exhibet, demonstratur : Omnia nos spiritualia vobis s aliarum ecclesiarum Walatis re linquimus libere disponenda , ut quae Buri Caesaris, o fari, que Dut DEI, DEO recita distributione reddantur. Negari interim nequit, hac in parte autoritatem imperatoris 'iderico II. regnante fuisse imminutam ', plena tamen exemtio bonorum istorum ab omni jurisdictione Laicorum, ad F ilhelmi tempora i interregnum ab aliis certius referri solet, & privilegium a Wilhelmo Episcopo Mindensi collatum Conringis Diss de Dic. R DH. German. num. II. citat. Regasta s
76쪽
administrationem lonorum temporalium ipsius ecclesi a sibi concedimus, de benignitase regie majesatis, ut de cetero tanquam prιnceps Imperii bona Eccosae administret, ordinet, dispenset, prout melius ad utilitatem Eccles a videtur expedire λ. Hoc privilegio postea omnibus quoque clericis concesso, cum a tributis & jurisdictione seculari se suaque bona liberassent, majestas imperatoria magnum decrementum sensit, ut vix tenues reliquias ratione bonorum seudalium adhuc retinuerit. Hujus exemtionis a jurisdictione seculari iniquitas, ut noscatur amplius, duplex habendus est respectus; nempe Vel personarum, vel bonorum : De personis enim judicandi facultas quam inique summis potestatibus sit subducta, jam dicere supersedeo; cum de jure rerum, non vero personarum sit agendum. Nempe Ecclesia, quae in Republica est, nullam circa bona sibi concessa jure divino vel antiquo ecclesiastico jurisdictionem, nullum iudicium, arrogare potest; cum finis ejus sit spiritualis, & inde quoque potestas, quaeipsit ejusque ministris competit, alia quam spiritualis
esse nequeat. Sane a potestate, quam praetendunt,eXcommunicationis a Claristo concessa, si qua est, non licebit argumentari ad potestatem jurisdictionis politicae, anneXam habentis potestatem cogendi externe& violenter. Doceant ulterius Clerici, qua lege jurisdictio secularis post Eriderici II. tempora ipsis contigerit. Nulla sane ratio juris alia, quam metus baiani& tyrannidis papalis, quae I 'eratores & Principes ad aevis alia iniqua quoque ferenda permovit. Conat etiam bGna, quae ad pias causas a privatis persOnis, vel donatione vel legatis pervenere, salvo jurei supe-
77쪽
DE EO, a UOD IMPIUM superiorum, in Clericos translata fuisse. Qua ratione Princeps jurisdictionem jusque summum in ejusmodi bonis per donationem privatorum salvo imperio amittere haut potuit. Meruendum sane fumet, tandem omnia bona Iaicorum dominio Clericorum
subjectum iri ; niti, quae D E I gratia est, huic
iniquitati per Reformationem obex fuisset positus. Quot & quanta distidia in Imperio Romano-Germanico, & aliis regnis exlex illa potestas Episcoporum circa bona Ecclesiastica excitaverit, historia testis est. At si το κυμν habet in republica summus Princeps, habet simul etiam summus episcopus in externis, cum Ecclesia, ut peculiaris status a Republica separari haud debeat, id quod Pufendosus in libro de Habitu Religionis
Chri ara adflatum civium selide evicit. IX.
Sed ulterius Clericorum iniquitas processit, ut, cum bona Ecclesiae ab omnibus tributis & jurisdictione seculari exemissent, privilegia quoque a summis
imperantibus effagitarent, quae in illis casibus, quibus laici, quos vocant, impliciti, in ipsorum favorem mitiora semper statuerent. Hanc iniquitatem , quae contractus in acquirendis piis causis tangit, supra Sin. II. notavi. Hoc loco illam, quae ad administrationem bonorum ecclesiasticorum spectat, observabo. Primo loco in administratione moveri posset quaestio, numS-clesia jure cae primogiis minorum gaudeat s io semper samplectenda sententia, quae scrisiae faveat Z ast illam jam in antecedenti Sectione eXposui, ibique notavi, quod huc quoque adplicari velim. Transeo itaque ad con- .. tractum
78쪽
singulari gaudet, ut quamvis creditor mutuo dans non teneatur probare pecuniam versam in utilitatem debitoris ; 1i tamen Ecclesia mutuo acceperit pecuniam , creditor obligetur probare versionem in utilitatem Ecclesiae v. Trea est. pr . Η . quod etiam Creat muras l. a. refotat. In n. 3. ad Uenditionem extendit, quando res ecclesiae ob necessitatem aeris alieni solvendi venditur: nam & tunc emtorem debere esse solicitum, quo pretium convertatur, statu it. Paucis, putem rem ex indole personarum contrahentium esse diiudicandam. Ide qui nomine Ecclesiae contrahit, & vel mutuum a creditore accipit, vel ad aes alienum tollendum bonum Ecclesiae vendit, est antistes opinione vir bonus , & ossicio gravis, rerumque ecclesiasticarum gnarus, cujus autoritatem consensus patronorum, quem
in ejusmodi contractu oneroso prius requirere debet, firmat. Alter est laicus, qui praejudicio sanctimoniae deceptus, cum viro hono, nedum ecclesiastico, sibi negotium esse arbitratur, & inde bona quoque fide cum Ecclesia per antistitem contrahit, incertus ad quem specialem fi m summam mutui ecclesia velit impendere. Hinc, si creditor statuto tempore restitutionem mutui, vel emtor traditionem rei venditae e
poscata, num quaestio ipsi erit movenda de restitutione mutui, vel traditione rei Venditae, priusquam summae versionem probaverit φ Neutiquam hoc judicaverim ; quia si talis summa aeris non in utilitatem Ecclesiae cesserit; culpa ad antistitis malitiam vel negligentiam redundat. Ecclesia igitur, quae talem sibi
ipsi elegit, vel antistes tanquam proxima causa culpae I a potius,
79쪽
potius, quam bona fides & justa simplicitas creditoris
vel emtoris damnum inde emergens ferat, & ex proprio peculio restituat. Pari serme ratione procedit privilegium, quod Ecclesia habet de exceptione non
numeratae pecuniae in infinitum, v. Tiraquee. priυ. yscum eadem alias intra biennium tantum opponi possit: EI.-I . l. a. C. de non numerat. Decum Quodsi enim
Ecclesia confessionem mutui quidem exhibuerit, pecuniam autem non acceperit, damnum, quod inde sentit, justius a procuratore, qui curam administrationis gerit, restituendum repetat, quam a creditore, qui intra biennium a procuratore antistite fulseset conveniendus. Privilegium hoc, si accurate e penditur, magis in favorem Clericorum & personarum, quam piarum causarum conceptum esse videtur; cum piae causae de non sentiendo damno securae quoque esse possent, si procuratorem convenirent, Eunoemque aci pretestationem summae, quae per ipsius negligentiam periit, adigerent. Metuendum enim foret, quod, si administrator rerum ecclesiasticarum, aut qui in hoc munere illi succedit, creditori non faveret, post Iongum temporis intervallum summam mutui sub exceptione non nume elae pecuniae in dubium creditori vocare atque hac ratione omni argento fraudare posset. Id quod, si tapius accidat, sam
ctam Ecclesiae fidem, lubricam, ipsamque ad contractus mutui incapacem redderet. Prospiciat i itur sibi maxime creditor in contractu cum Ecclesia, aut eius curatore necessum est, & quam in aliis contracti-γus quoque negligit sollicitam circumspectionem, omnem in contrac tu cum Ecclesia ineundo colligat. - sancta
80쪽
IN PIIS CAUSIS EST. 69Sancta hinc Ecclesiae & pietatis nomina ipsum cautum reddant, &, si cum ecclesia contendat, semper jus suum periclitari existimet. Specialiter enim, etiam sine traditione hypothecae, rem sacram siquis obligare Velit, e. nuθι x de reb. Eccles non ahen. prohibitum, & obligantem specialiter adhuc arbitrarie puniri posse, contendit. Motin. tr. a. d. . . num I. Si tandem summa pecuniae creditori sit restituenda, tot artes & fraudes iterum excogitavere, quot ad decipiendum creditorem
sufficiunt. Primo enim deficientibus mobilibus, immobilia bona Ecclesiae debent creditori offerri in Antichresin, ita tamen, ut fructus prius computentur in sortem, & postea in usuras & quidem minimas, scilicet tria pro centum per Authen. hoc jus porrectum c. de M. Eccles. Haec bona si creditor nolit accipere, consensu majoris partis Cleri adhibito, & actis supra hanc rem consectis, praedium per viginti dies subhastari, &postea plus offerenti vendi debet, hac lege; ut ex pretio satisfiat creditori, alias enim non securus erit emtor. Emptore nullo reperto, res accurate aestimata& decima parte aestimationis super addita, creditori insblutum danda, nec electioni creditoris permittitur,
sed ex aequitate res mediocris accipienda. Novest IIo. c. 1. Imperator enim magis favendum e en suis Ecclesiae debitrici, quam privato, Sichardus Comm. C. ad Authent. hoc nisi n. Io.
de station. & in hoc differt beneficium dationis insolutum in genere concessum ab eo, quod competit Ecclesiae. Nam si alius debitor creditori bona sua in solutum offerat, res optimas & praestantissimas offerre, ct creditori electionem relinquere tenetur per P. IV.c.3. Sed ecclesia poterit res mediocres in solutum OL