장음표시 사용
671쪽
Nterdum, alii in nubibus circuli videntur, 1. disterentes ab iis , de quibus diximus, eo quod
tantum albi appareant, neque altriam in cera u tro habeant,sed ipsi ut plurimum Solis aut Lu b., iis nae centra permeent, N paralleli aut fere pa ret ralleli horizonti videantur. Sed quia non nisi in magnis V de rotundis illis nubibus, de quibus supra locuti sumus , Magnum
conspiciuntur,vi in iisdem etiam qu ndoque plures So. zz
les aut Lunae repraesentantur, conjunctim utrumque hic tiluis is
superficies aqualis tiυ esse se
silere in parte Soli obversa quam inretiquu. Luid obissct quominus ista glacies ex nubibin in
CX. gr. A meridies, ubi Sol consistit, comitatus vento calido tendente ad B CSeptentrio, unde ventus frigidus etiam ad Bnititur. S ibi suppono hos duos ventos,vel invenire, vel cogere nubem, ex glaciei particulis compositam,quae tam lata citi profunda, ut non possint unus super, alius subter,
vel per Mus medium labi, quemadmodum alia solent i sed cursum suum circumcirca tenere cogan - - tur qua opera non tantum illam rotundant; sed etiam maria q qui b
672쪽
unus visione directa, duo per refractionem, o tres alii per reflexionem. Cur iiq-i perre.
3o ME TE ORORVM qui a Meridie calidus spirat , nivem ejus ambitur paululum liquefacit quae statim iterum gelata, tam frigore venti Borealis, quam vicinia nivis interioris nondum liquefactae, magnum quendam Velut annulum, ex glacie continua mpellucida componit cujus superficies satis polita est, quoniam venti illam rotundantes, admodum uniformes sunt. Praeterea etiam haec glacies crassior esta latere E , quod Soli Z calidior vento expositum supponi, quam a latere G H I, ubi tam facile liquefieri nix haud potuit. Et postremo notandum, hac aeris constitutione manente, sussicientem calorem circa nubem B vix esse posse , ad glaciem ibi formandam , quinctiam terra su ecta satis calida sit ad multos vapores emittendos , qui totum nubis corpus sursum pellentes, hanc glaciem in aere suspensam sustineant. Quibus positis facile intelligitur Lumen Solis quem satis altum versus meridiem esse supponoo undiquaque glaciem D DFG H I illustrans , dc inde resiliens in nivem nubis, quam cingit, debere hanc nivem ex terra subjecta spectantibus, instar magni circuli albi exhibere quinimo etiam ad hoc fatis esse, si nubes sit rotunda, i)us nix paulo densor in ambitu , quam in medio, licet annulus glaciei non sit formatus. Sed quum formatus est, possunt etiam apparere stantibus in terra circa punctum R, usque ad se Soles, qui circulo albo tanquam annulo totidem adamantes, inserti sint. Primus scilicet in D, ob radios directe fluentes a Sol quem suppono in ' duo sequentes in D, F, per refractionem radiorum, qui glaciem iis in locis permeant, ubi crassitie illius paulatim decrescente, introrsum ab utraque parte incurvantur, quemadmodum ii,
qui prisma crystallinum, de quo supra , perlabuntur. Et propterea hi duo Soles in oris rubrum colorem osten
673쪽
crassior est caeruleum in altera, ubi tenuior quartus in per reflexionem apparet duo itidem postremi per reflexionem in Δ I per quae Puncta G, I suppono circulum describi posse
cujus centrum in puncto Κ, qui transeat per di, nubis centrum
quales sint ut S KIB, ΚBI, aut BPΑ. Novimus enim reflexionem semper ad angulos aequales fieri; S hu)us glacie partes omnes, ex quibus Solis radii possunt versus oculum reflecti, Mus imagini referendae aptas esses Sed quoniam recti radii, semper refractis acriores iunt, hi tamen magis adhuc veget quam reflexi, illustrior Sol apparebit in D, quam vel in D , vel etiam in F , rursusque in illustrior, quam vel in G , vel in I vel in Ili hi tres G, Hi I nullo colore in oris insignes c-runt, ut D&F, sed tantum albicabunt. Iam si spectatores non sint in loco , sed alicubi viciniores puncto B, ita ut circulus, cu)us centrum in illorum oculis statuatur 5 qui transeat per B cirum ferentiam nubis non secet; duos Sole Ga I videre haud poterunt, sed tantum quatuor reliquos. Et si contra multum ccc- dant ad H, vel paulo ulterius ad C, quinque tantum Videbunt, D, E, F, G, J. Et longe ulternis recedentes,
fractionem videntur in uno parte rubri, cur qui per reflexio
quinque vel quatuor vel tres consti-
674쪽
tum sunt, spe non in albo circu-
D sed tanquam inalbι qua dam trabe appareant. IV. Ruamvis Sol ad conspectum aD
miliorsit is circulo, semper tamen in eo videri.
que manifestum est , si Sol non satis altus sit supra horizontem, ad illuminandam partem nubis HI, vel etiam haec pars nubis G HI, nondum sit plane formata, tres tantum Soles Dii posse apparere. Caeterum hucusque non nisi latitudinem hujus nubis consideravimus rat multa alia in e ius altitudine notanda occurrunt, quae hic melius videbuntur, si eam, tanquam si per medium secta esset, exhibeamus. Primo, licet Sol non sit praecis in linea recta, quae tendit ab E ad oculum Κ, sed aliquanto altior vel demissior, non ideo minus versus E conspici debet praesertim si glacies non nimis m altum aut profundum extendatur. Tum enim superficies hujus glacie tantum curvabitur, ut, ubicunque demum sit, perpetuo fere suos radios reflectere possit ad K. Vt si habeat in sua crassiti figuram comprehensam lineis et in manifestum est non tantum Sole
675쪽
ad oculum Κ, sed etiam si longe inferior sit, velut in linea Sci, vel multo superior, ut linea S ita semper illum exhibere, ac si esset in linea recta M. Quum enim annuli glacie latitudo quae secundum nubis crastitiem sumenda est non valde imagna supponatur, iste .rentia, quae est inter lineas 4 Κ, Κ, α Κ, non multu in
Notandumque est, hoc essicere posse, ut sol, post iquam ana plane occubuit, rursus appareat Itemque in au horologiis ut umbrae plus justo accedant, vel recedant, atque ita horam plane aliam, quam revera est, de lignent. VVeruntamen si Sol multo humilior sit, quam appareat in Eum V, adeo ut Qus radii etiam per inferiorem glaciei par stem ad oculum, ferantur, secundum lineam rectam, ποῦ qualis est hic S 7 Κ, quam suppono parallelam lineae iamb Η S i, tunc praeter sex Soles am expositos, septimus infra aera ipsos apparebit, qui multo magis iis refulgens umbram quam in horologiis efficere possent, delebit. Eadem a m G tione, si adeo sublimis sit, ut radios secundum lineam re z,.j ctam, pc superiorem glacie partem agere possit ad K, ut sis, is . per lineam 4 , parallelam lineae nubes non ita sit opaca, ut illos excludere possit, supra sex alios, se ptimum Solem videbimus. Si ero glacies Q--- satius extendatur, usque ad puncta Sole posito in A, tres, unus supra alterum, ad E poterunt appa is is, is ter nempe in punctis & tunc etiam alii tres ra alitim
unus upra alterum ad D. tres ad F poterunt apparere Ilia ut usque ad duodecim circulo albo ET HI - tia . uiseserti conspiciantur. Item si Sol paulo humilior sit, quam in S, aut iublimior, quam in T, tres iterum ad E p iparebunt duo nempe in circulo albo S infra aut supra tertius Et tum poterunt adhuc duo apparere in D, d
676쪽
duo in F Nunquam autem memini, tot simul observatos fuisse neque etiam cum tres, alius supra alium visi fuerunt, quod saepius accidit, alios quosdam laterales fuisse conspectos vel tribus visis qui horizonti aequidi- starent , quod etiam satis frequens est, alios quosdam supra vel fra apparuisse. Cmus ratio sine dubio ex eo pendet, quod latitudo glaciei, notata inter puncta , plerumque nullam proportionem habeat, cum magnitudine ambitus totius nubis adeo ut oculus puncto Eadmodum propinquus csse debeat, quum haec latitudo satis magna ipsi apparet,ad tres Soles, alium supra alium, in ea distinguendos: contra valde remotus , ut radii fracti in D, P, ubi maxime crassities glacie minuitur, ad illum pertingere possint. Et rarissime accidit, nubem adeo integram esse, ut plures quam tres simul appa
VI, Fertur tamen Poloniae Rex anno 161 usque ad sex vidisse. Et ante tres annos Mathematicus Tubingensis
677쪽
quatuor illos, qu hic literis D, E H designati sunt,
observavit notavitque inter caetera in scripto quodam, Hi,hi
quem ea de re tunc vulgavit, duos rubro fuisse παπι
qua parte medium , quem Verum ille Solem appellat, respiciebant,4 caeruleos aVersa quartumque H Valde pal abviij unishdum, S vix conspicuum fuitse. Quod multum confirmat ea, qua diXi : 62 . Sed observatio pulcherrima Maxime omnium memorabilis, quas unquam in hac materia vidi,illa est quinque Solium, qui ro Martii, anni I 629 Romae apparuere, hora secunda, tertia pomeridiana Et ut accuratius percipi possit,an etiam iis, quae di imus,congruat, uidem verbis, quibus tum vulgata fuit, illam hic adscribani iobseret uor Romanus B vertex loco obseret Horis incumbens. Solet erus ob matus.A Bplanum verticale in quo ociιlus observatoris,
Sol obsimum existunt, in quo es enex loci
jacet, ideoque omnia per lineam enicalem Arare prae tantur in hane enim totum planum verticale procumbit Circa Solem C Aparuere duae incompleta rides eidem homocentricae, diversicolores, quarum minor,sive
interior DEF plenior operfectio uit, curta tamen sit aperta a D
678쪽
H es inperpetuo conatus e ciaudendisabat, se quandoque Dudebat sed mox denuo aperiebat Altera Ad debilis semper, vix conficabili uit GHI, exterior essecundaria,variegata tamen se ipsasui coloribin; sed admodum instabilis Tertia, se unicolor, eaque valde magna Iris, fuit, L MN, tota alba , quales e visuntur inparastonis circa lunam hae uit arcin excentri em integer ab initio Solis per medium incedens,circa inem tamen
ab ,ersim N debilis se lacer, μὰ quasi nusim. Caeterum incommunibin circuli hujm intersectioni cum Iride exteriore GHI, emerserunt duoparhena non, que adeoperfecta,m sex; quorum hoc debilius, illud autem fortius o luculentia, splendesce-bus amborum medim nitor amulabatur solarem, sed latera coo-ribi Iridispingebantur; neque rotundi ac praecis, sed inaequales se lacunos ipsorum ambitin cernebantur. N inquietum spectrum jaculabatur cauda pisse ubi eam OP cumjugi reciprocatione. αὐ- fuere trans Zenith B, prioribm minus miῬaces, sed rotundiores se albi, insarcirculi Fui, cui inhaerebant, ac seu argentum purum exprimentes, quanquam, media tertiajamprope dissa erat, nec nisi exigua seu me isti ub- indepraebuit quippe se circul ex illa parte defecerat Sol defeci ante Solem Κ, Loque deficiente roborabatur, qui omnium ultimin disparuit, sec.. L M circulus albus erat, in quo Soles quinque
apparebant, imaginandum spectatorem locatum ad A, circulum hunc interea supra se in aere habuiste, ita ut punctum B vertici illius incubuerit, ac duos Solesti habuerit a tergo , quum alios tres Κ CN antrorsum ob jectos videret quorum duo Κ, N in oris colorati, nec tam rotundi, neque tam fulgentes erant, quam qui in C. Vnde liquet, illos ex restactione generatos cum vice-
versa duo satis quidem rotundi, sed minus fulgentes essent, itane albi, nullo alio colore in extremitatibus permixto Vnde constat a reflexione illos fuisse. Et
679쪽
potuerunt impedire, quo minus sextus lius Sol apparuerit in V, quarum omnium tamen maxime verisimilis cst, oculum tam propinquum illi fuisse,pro ratione altitudinis nubis, ut omnium radii, in glaciem, quae ibi erat, incidcntCS,Ulterius resilirent quam
ad punctum A. Et quamvis punctum ,
non tam propinquum Solibus Lac , quam centro nubis , hic repraesentetur, hoc tamen non impedit, quin regula, circa locum apparitionis horum Solium Jam a nobis tradita, ibi fuerit observata. Cum enim spectator viciniori siet arcui L V M, quam aliis circuli partibus, illum Morcio Carum respectu, quam reVera erat,debuit judicare. Ac praeterea hae nubes, procul dubio vix unquam accurat rotundae existunt, etiamsi tales appareant.
Sed duo adhuc notatu digna hic supersunt, quorum primum est Solem qui versus Occidentem situs rat, figuram mutabilemi incertam habuissh, de seque caudam spissam subigneam Caculatum csses, quae moX longior, mox breVior apparebat Quod procul dubio non aliunde fuit,quam ex eo quod imago Solis ita defor-ra mala
ex isti Solibus caudam quan dam sub igneam ha
680쪽
rumque centra non accurate coincidere eum centro Solu nec etiam centrum unius cum centro alter tu.
3i ME TE ORORVMmata cirregularis erat versus N, ob glaciei inaequalitatem Vt eadem saepe videtur, quum aquae paululum trementi innatat, aut cum per Vitrum inaequalium superficierum adspicitur Glacies enim Verisimiliter aliquantulum in illa parte agitata erat, nec superficies tam regulares habebat, quoniam ibi dis ivi incipiebat quod circulus at is interruptus. velut nullus inter Mim, itemque Sol N evanescens, ante Solem Κ, qui roborabatur ut alter deficiebat, satis probant. Secundum quod hic notandum occurrit, sunt duae coronae, cingentes Solem a iisdem coloribus quibus arcus coelestis variegatae quarum interior EF, illustriori magi conspicua erat, quam CX-terior GH I;ita ut minime dubitem, quineo modo, quem paullo ante explicui fuerint generatae, per re fractionem quae fiebat, non in continua
glacie, in qua Soles 5 N apparebant, sed in alia, in multas exiguas particulas divisa , quae supra cinfra inveniebatur Ve