장음표시 사용
21쪽
propter beneficia, & ΜaXimus , propter vim ;-& Exuperantissimus , uti .in nummis & inscriptionibus, apud Sponium & Gruterum Vocatur : reliqui autem Dii erant Θεου παῖδες, & συναρχούες θει , auctore
Maximo Tyrio. Optime Tertullianus in Apolog. cap. 2φ. Nonne conceditis, de limatione communi, aliquem esse stubi, miorem potentiorem , Uelut μ incipem
mundi , perfectae potentiae se majestatis t m 9 sic plerique disponunt divinitatem,
ut imperium summae dominationis esse penes unum , incia ejuS penes multos Celint; ut Plato DCem magnum in coelo comitatum exercitu deseribit. deorum , daemonum. Itaque oportere & Procurantes, ου Prae
ses Ios, Praesides pariter juspici. Adeo
autem erant infatuati, ut cuivis negotio, etiam rebus leviculis & minimis, sutim allignarent numen; geniculis culmorum Nodorum, spinis Spiniensem, cubili' Cubam, cunis Camnam; &, uni custodiendae jantiae, tres, soribuS Forculum, ca dini Cardam , ik limini Limentinum. Te tullianus de corona cap. XIII. At enim
risianus nec januam suam laureis inf*mabit, si norit, quantos deos, etiam ostiis, diabolus' a xerit: Ianum a Ianua , LLmentinum a limine, orculum se Cardam
a Joribus S cardinibus , , apud G
22쪽
s UpERSTITIONE PEREGRINANTIUM. s.
Tob eum Apollinem N Antelios din
Nullam igitur admirationem habet, si, quae majoris momenti sunt, viis & compitis , peculiares praefecerunt DeoS, quorum munus esset, itinera ignota & interrupta errantibus aperire, ac per Vias praecipites, ferisque obsessas, per syrteS, PersaXa, per hostes, itum & reditum a periculo praest re tutum. Videbant enim alios vehiculo lapsos, properantem spiritum exculsisse, ut ait Petron. C. II S. alioS Velliculo eversos via Hostiensi, apud Gruter. Pag. T . n. 2. alios in latrones & piratas incidille, cum vitae & bonorum dispendio, apud Spon. Mis-Ceil. P . 2O . denique quo plura a diei servore, Vel a caecitate noctis, a ventis &tempestatibus , viatori & nautae pericula imminebant, eo magis Diis Tutelaribus &A verruncis opus esse Videbatur , qui ea depellerent: nam &ipse Deus viviu&aeternus angelos suos illis praemittere dicitur, quorum iter secundat, Genes. XXIV. Vs. T.& Malach. vs. I. Deorum vialium non
una fuit conditio; sed praecipui ebruni sunt Apollo, Diana , & Mercurius ; qui ideo
& quod in viis versarentur Sc iter salvum praestarent; Latinis Dii viales, visci,
compitales , semitates, comites & reduces Aa dicti.
23쪽
6 P. r. CAP. I. DE RELIGIONE ET
dicti. Item Neptunus, Castor, Pollux &
apud P i. mi lib. I. c Ι. n. 23. Latinis
ver ratii marini, Lares permarini & DEI --s appellantur. In illis fiduciam
inbant iter per regiones facturi: horuni auxilium implorabant, navibus profi- stentes, & quemadmodum omnibus rebus incipiendis gerendisque Deos adhibebant, sic εο sine illorum ope, auxilio & tutela,
ne pedem se PromoVere posse, pro certo' habebant. Neminem sane apud Graecos' adeo vecordem fuisse, ut quicquam magni aut parvi susciperet, priusquam Deorum consilium implorasIet, indicat Plato in Ti. maeo; nec aliter Romae, nisi a diis immo talibus , rerum agendarum primordia capta suerunt, quod nihil rite, nihilque providenter homines, sine deorum ope , consilio, honore 3uspicari crederentur, ait Plin. init. Paneg. & ex Ciceronc, Livio aliisque confirmat Alciat. lib. IX. Parem. c. 6. Juvabie hoc illustribus quibusdam exemplis eortim, qui pro salute itus Deos De quo invoca xunt, hic illustrasse. Et ecce tibi e Graecis Homerum, Ubi que Veterum Heroum pietati testisnonium perhibentem. Agamemnon Iliad. VIII. Vf.
;38. selix sibi itet a Jove poscit, quod nub
24쪽
suPERSTITIONE PEREGRINANTIUΜ. r
lam aram, honori ejus dicatam, nave praeterierat, quin adipem boum & femora combusserit. Achilles Iliad IX. H. 3s7. ut ἐυπλοίην , sine prosperam navigationem obtineret, Jovi & omnibus Diis facra facit. Rursus Ajax Iliad. XIII. Vs. 8I8. Hectorem monet, stipplicandum Jovi patri &aliis iiivnortalibus, ut equi Velociores accipitribus eum ad urbem ferrent. Nestor denique custos Argi Vorum, cinter ceterOS, alta voce Vota facientes, manus porrigens in caelum stellatum,ita precatur Iliad XV. Vs 3 2.
Iupiter pater si unquam aliquis tibi inisgo , tritici ferace , V I bovis , vel ovis pinguia semona com-
hureus sPrecatus es, Di rediret a tu autem pro
Similiter Orpheus Argonaut. Vs 367. Deos, qui Oceano &arenosis ripis imperant, implorat omnes, ut vivi redeant ad domos
25쪽
6 P. I. CAP. I. DE RELIGIONE ET
dicti. Item Neptunus, Castor, Pollux &lsis , qui Θεοὶ διαποντιο , in GloesiS , αρα γοναυται in Epigr. Veteri; θαλαέιού&apud Pollucem lib. I. c. I. v. 23. Latinis
vero Dii marini, Lares permarini & Dii littorales appellantur. In illis fiduciam collocabant iter per regiones facturi: horum auxilium implorabant, navibus proficiscentes, & quemadmodum omnibus rebus incipiendis gerendisque Deos adhibebant, sic S sine illorum ope, auxilio & tutela,
ne pedem se promoVere posse, pro certo habebant. Neminem sane apud Graecos adeo v ecordem fuisse, ut quicquam magni aut parvi susciperet, priusquam Deormn consilium implorasset, indicat Plato in Ti. maeo; nec aliter Romae, nisi a diis tinnio talibus , rerum agendarum primordia capta fuerunt, quod nihil rite, ni nilque providenter homines , sine deorum ope , consilio, honore 3uspicari crederentur, ait Plin. init. Paneg. & ex Ciceronc, Livio aliisque confirmat Alciat. lib. IX. Parem. c. 6. Juvabit hoc illustribus quibusdam exemplis eon:m, qui pro fallite itus Deos Deasque haVoca runt, hic illustrasse. Et ecce tibi e Graecis Homerum, ubique Veterum Heroum pietati testimonium perhibentem. Agamemnon Iliad. VI II. Vs.
38. sella sibi itet a Jove poscit, quod nul
26쪽
su PERSTITIONE PEREGRINANTIUM. ilam aram, honori ejus dicatam, nave prae terierat, quin adipem boum & femora combusserit. Achilles Iliad IX. H. 3s7. Ut εὐπλοίην, 1IVe prosperam navigationem obtineret, Jovi & omnibus Diis sacra facit. Rursus kjax Iliad. XIII. Vs 8I8. Hectorem monet, supplicandum Jovi patri &aliis immortalibus, ut equi VelocioreS a cipitribus eum ad urbem ferrent. Nestor denique custos Argisorum, Linter ceterOS, alta voce Vota facientes, manus porrigens in caelum stellatum,ita precatur Iliad xv. vs 372.
Pupiter pater , si unquam aliquis tibi in AEgo , tritici ferace , V I bovis , vel ovis pinguia semona com
Similiter Orpheus Argonaut. Vs 3 7. Deos, qui Oceano & arenosis ripis imperant, implorat omnes, ut vivi redeant ad domos ruas singuli, & Vs. 449.
27쪽
8 P. I. CAP. I. DE RELIGIONE ET AIta ex Becula senex in altum man tendens
Phillyrides precatus est. Deosque invo
Ut reditum Minyae S Magnam gloriam referant. Eadem religione Tlepolemus A pollinis auricomi oraculum consuluit, quorium navium classem verteret; μαντευσατο se Θεον
ait Pindarus Q d. VII. vf s6. Rhodios item, quotiescunque a littore longius prodibant classes, solitos misi e prius Phorbantis adventui facrificare, scribit Hyginus lib. II. fab. I l. ut talis eventus inopinatae virtutis suis liccidat civibus, qualis inscium Plio banta casus suturae laudis ad sidera gloriae pertulit. ' His addamus Arrianuin in L-
portu solvit, nisi bacra Diis siecerit, eorumque opem implorarit: neque aliter sie runt agricolae, nisi Cerere 'invocata. Tav- tam autem rem qui neglecto Numine Ἀ- Areditur , num into aggreditur ' Num qui Hrum adeunt, seliciter adibunt 'Latinorum plura habeo testimonia; sed
28쪽
sUPERSTITIONE PEREGRINANTIUM. v
sussicient selectiora. Primum feret Livius lib. XXVII. cap. q. s. Deos omnes Massue precabantur, ut illis sausum iter, felixque pugna, matura ex binibus victoria esset & lib. XXIX. cap. 27. Scipio in Africam' trajecturus: DNi Disaeque , inquit , quu
que; uti quae in meo imperio gesta sunt, g ruutur , postque gerentur, ea misi, populo plebique Romanae, foriis nominique Lativo, qui populi Romani, quique meam set Iam ,
imperium, auspiciumque terra, mari, amnibusque sequuntur, bene Cerruncente eaque vos omnia bene juvetis: bovis aulitibus a xitis: saltos incolumesque Ciciis perduellibus Ut fores , spoliis decoratos, praeda onustos triumphantesque , mecum domoS reducessi latis. ' Plinius lib. XXVIII. cap. 2. Cindarem Dii statorem post unum ancipitem Uehiculi cabum vici. Sueton. Julio cap. 37. ΡΓπΠt semper, ut prymum coiisieris et, id quod plerosique nuης facere scinuS, caTmiΠe ter repet iso, securitatem itinerum aucupari solitum. Apud Tacitum Nero, in provincias Orientis iturus: super ea profecti)ne adiit Capitolium, illic Ceneratus deos, lib.
XV. Annal. cap. 36. PetroniuS Satyr. Capi
I 17. His ita ordinatis , quae bene felicitemque evenirent, precati DeoS, Uiam ingre
29쪽
Io P. I. CAP. I. DE RELIGIONE ET
Diis etiam, qui peregre proficiscebantur, vota faciebant. Anacha IS , quum per Hellespontum navigans tenuisset Cyzicum, vovit Matri deorum, si salvus sospesque domum revertisset, sacrificaturum se eodem ritu, quo Cyzicenos sacrificantes vidisset&pervigilium instituturum, quod etiam in Scythiam redux solvit, auctore Herodoto lib. IV. c. 76. Romanorum Consules, Praetores & Praesides, cum in proVinciam proficiscebantur , vota pro itu nuncupabant, multisque praesentibus in tabulas reserebant, lignabant & aliquando Deorum genibus afligebant, auctore Festo, in nuncupata. Virgilius. l.Vr J. 23 s. Cloanthum manibus ad cylum tensis ita refert Deos in
Dί quibus imperium est pelagi , quorum
aequora curros Vobis Iaetus ego hoc eandentem in littore taurum Consiluam ante aras voti reus , exta
que sal os. Torriciam tu fluctus, 2 vina liquentia
Plautus Ampliitr. Actus III. sic. a Jube vero vasa pura adornari mihi, Ut quae apud legionem, vota voVi, si domum Redissem salvus , ea ego exsoream omnia. a b
30쪽
sUPERSTITIONE PEREGRINANTIUM. ri
Tibullus lib. III: Eleg. 3. ys. 27.s pro dulci reditu fκσωπque . -
Audiat aversa non meus aure Deus. Maxime vero lennia vota Pro incolumi- tate Principum peregre euntium, in quibus quali publica salus , suscipiebantur. Stieton. Tiberio p. 38. mota pro itu N r ditu suo seusicissi passius. & in Calig. c. Ιφ. Cum paucos post dies in proximus Campaniae insulas , trajecisset , vota pro reditu suscepta hulit. Nec tantum antequam se in viam. darent, sed & in ipsa via viatores , Oblato quopiam loco sancto, Venim P0stulare, Pre- 'ces sundere & paullisper adsidere solitos , indicat locus insignis L. Apuleji lib. I. Roxidorum; tat berme religissis Olautium moris est, cum aliquis lucus, aut aliquis locus sancitus in viis oblatus est , Veniam postula- Te, donum anovere , paullisper assidere: ita mibi, ingresso sancitissimam isam civitatem , quanquam oppido uestino, praefanda via, is habenda oratio, is ' inbibenda properatio est. Antiquiores editiones: O tum postulare, portum apponere, paullisper adsedere. Rulgere. lib. V. Vari lect. c. s. inversis vocibus legit: votum apponere , portum postulare; 1 ed portus hil ad viam terrestremi nec Ioram Probo, Prosertos