장음표시 사용
41쪽
P. I. CAP. II. DE STATUIS, ARIS
DE STATUIS, ARIS E T TEMPLIS DEORUM VIALIUM.
in bonorem Deorum Vialium statu.e se arae collocatae, ire plateis, povtibus N portis ;quae vel ideo divini juris recte dicratur, in LI. D.. g. IO. Ins. de rer. divis. Lucretius illustratus. In compitis templa. L. ID. C. I b. de pagau. explicata. Luci prope vias.. Lapides viales in biviis. Deorum marivorum arae N fatuae in litoribusin infulis. Termini cur rudes coronati, θ' uvicti. Lux Mos Genes. XXVIII. Cf. 18. ApEDD θ' aliis. Columvae Deorum Oialium au is colamna nubis divisa, an ab obeliscis tiorum, an vero a columnis milliaribus petitae ' Earum Uus N cultus antiquissimas, ex Levit. XXVI. Cf. I.
Gentiles alios suo modo vere religiosos , alios autem pem qilata timidos, metu divini numinis usque ad. superstitionem; his vero tertium genus addendum est, qui Deorum providentiam negantes, aut ignora teS , PreceS , Vota et gratiarum assiones,
tanquam inania' Philosophorim , ne tuebant. Horum igitur in memoriam ut una
42쪽
ET TEMPLIS DEOR. VI ALIUM cum religiolis revocaretur, a Diis Vialibus iter fortunatum concedi, Vulgo in plateis, s in portis, pontibus, littoribus , bivii g, tr viis et viarum divortiis erexerunt statuas , aras, aedictitas; templa, lucos, lapides et 'de columnaS, tanto numero, ut non ab re Pe- s.; tronitis dixerit: utique nostra regio tam prin
is sevtibus plem es ministibus, ut facilius possis
Deum, quam hominem invenire. Athenienses non modo in templis, sed et in vicis, adjanuas aedium, Mercurii statuas, stas Hem/- maS Vocabant, positas habebant ac dedic taS , quae nomen ex domino aedium accipiebant. Nepos Alcibiade cap. IlI. Pris quam classis exiret , accidit, ut uva Elei omΗes Hermae, qui in oppido erant Athenis, s dejicerentur , praeter uvum, qui avre ΜΗ-m Andocidis erat, Andociditique Hermes Uo
eravi Athenis lapidei in vestibulis aedium atque templis. In honorem Apollinis Agyiei, , prae soribus ibidem constituebantur arae , myrrha, fragrantes; quod ex Sophocle docet Scholialtes Aristophanis in Vespis vf.
des postae, dictae Compitalitiae, sive Agyieii
43쪽
24 y. r. CAP. II.: DE STATU IS, ARISint; quae tamen Stephanus earum propylaea interpretatur. . Triviae quoque 1imul Cri Un E'κατοι:ον , id est , ἱερὸν Vel 'Eκατης αγαλμα alite foreS Collocabatur , ut Aristo-
Phanes auctor est in Vespis us 798.
H aut e qua que causidicum fore , Ity neret tribunal admodum farvum , velut fis cataeum ubiquρ deIubrum ad fores solent. Similiter urbium portae quasi sedes Crant et tenaseia cle ortun Vialium , quae vel ob lianc Caulalia recte quodammodo diCini 1 uris suille dicuntur, a Caio et Justini alio in I. I. D. I . IO. Itot dio . . Apud Harpocrationem , CX Demosthenis oratione adversiis Euerguin et Mnei IbdlUm, laUdRtu r 'E diuisc i,i πυλίδι. . M VCDVivj, qui od portulam,
et Philochorus lib. V. Atthidis traclidit :
Vbe tribubus Mercurium , qui ad portam Atticam. Pausanias in Messenicis, sive lib.
Arcadiae urbem. Megalopolis egressus patet, in ipsa porta MercvrisAmmi, Attici operis
44쪽
Athenienses enim quadrangula figura Remmas fecere; ου eam ab illis alii Graeciae populi acceptam formam in curii sigillis
usurparunt. In Italia quoque Anagnile Hemmam ante portam ictam, Livius 1cribit lilla XXVII. c. l. ii Rubenit et ' Gronovit' le-6tionem sequamur. Nec trunci tantum Mercurii , manibus pedibusque carentes, sed& alii, Apollinis vel Herculis. figura ad portas statur sblebant. Hinc portae BCiae , Herculaneae et MinerCae
vit Tlieophrastus char. c. I φ Varro lib. IV. de L. L. nam neque quas bracia auteportas satvit , duas viriles species aeneas Dii magni. Has petasati tranteuntes religiosa obtervatione salutabant; et quemadmodum apud Plautum liwev superius se inferis quadam religione salutatur, &apud Maronem amplexi tenent postes, atque oscula sis gunt; ita longius aliquod iten adornanteS, dextris deorum oscula figebant. Egregiolioc docuit Lucretius lib. I. vers 3 16
Strataque jam vulgi pedibus detro ita viarum Saxea conspicimus, tum stortas propter ahena Sigua manus lxtras ostendunt attenuari Saepe salutantum tactu, praeterque meau
45쪽
i in P. A CAP. II. DE STATUIS, ARIsret ad patronos , qui, eum copiam sui iacere non possent, pro Valν is statuam suam. Ream. Posuerint, quam clientes Venerarentur; quum fatis pateat, Lucretium lo- . de signis Deorum Vialium & tutelarium, quorum manum dextram, qui exbrent ex urbe, & qui ingrederentur, Oscula- ri 1 ebant. Receptior quidem habitus adOritium fuit, ut eminus stantes manum ligniS porrigerent , eamque ad os suum relatam suaViarentur ; neque tamen Thomas Crech desperare debebat, an UllUS VC- . teris scriptoris locus, ad id demonstrandum, quod ait Lucretius, adferri possit: omnino enim nonnulli simplicius mentum genua vel dextram deorum ore suo attingebant. Cicero IV. in Verr. c. 3. apud A- grigentinos ait fuisse simulacrum Herculis, cujus rictium ac mentum paullo attritius,
quod in precibus se gratulationibus non solum id venerari, verum etiam oscularis Abant. Crebris etiam unctionibus & votis, cera aflixis, timulacra detrita este, indicat Philostratus Her lic. c. a. ubi de Protesilai statua, Nauarchi habitu a navigantibus
46쪽
Viatoribus extra urbem delatis iii pontubus , compitis & quadriviis iidem occurebant Hermae , tum aediculae patentes, &templa Diis Vialibus sacrata , in quibus. rem divinam facere, thura dapesque libare possent. Ammianus Marcellinus XXXI. 1.uatales, ait, is commarginandis pontibus 6sigiati stipites dolantur incomte in hominum Muras. Erant enim valde informes , securi & ascia simplici, nullo artificio politi , ut ille Priapus pastoris ' Deus apud Virgilium in Culice: . . 'Illi falce Deus colitur , non arte stolis . imo non apud Lucanum lib. III. Pliars
- Simulacraque moesta deorum Arte carent , caesisque exstant iussormia . truoris.
De templis deorum, ad vias exstructis , auctorem liabeo Athenaeum lib. XV. C. 9. De aediculis sive facellis vetus . Seholiastes Persii Sat. IV. ad voces pertusia compita notat: Compita sunt loca in quadriviis , quas turres, ubi sacriscia, sinita agricul- tura , rotici celebrabant. Merito pertina , quia per omnes quatuor partes pateant , vel vetus ou compita non solum suut in urbe loca, sed etiam .iae publicae ac divemticula aliquorum confinium , ubi aediculae cosse alitur patevtes. Jumus . etiam Pli
47쪽
νη P. r. CAP. I. DE RELIGIONE ET
in notis addit Ambrosuun , qui ad illa Pauli verba ad Galatra cap. IV.
obseret ut , qui dicarat, ut puta , Crastino proscisceadum πω est: post crastinum enim
non debet aliquid lachoari. Maxime autem vetabat stiperititio , fabbatho iter facere. Ovid. lib. I. Art. amat. Vs. 61 F. Eiaque die redeunt rebus minus apta ge
Culta Palaestiso stima festa Syro.
& Remed. amor. Vs. 2I9. Nec pluvias vites nec te peregrina morentur Sabbatha, nec damnis Allia nota sitas. . Romani enim, non minus ac Athenienses, a suis ad aliena sacra facile exorbitantes,
festi diei Sabistba, Pudaico more, s diem
Saturni otio , Distri decernebant, ut ait Tertullian. lib. I. ad Nat. c. I 3. & in ΑPO-log. c. 16. Revera autem Judaici moris originem Sc scppum non intelligebant, ut eTLacito lib. V. Hist. c. l. et JUVenale Sat. V. VL IO6. apparet: neque omni prorsus itinere Hebraeis interdictum, sed longiore, et postremis temporibus . certum spatium bis mille cubitorum fuit constitutum, quod emetiri die Sabbatili liceret, de quo Inte pretes ad Ast. I. vs Iz. Pleraque itiner riae superstitionis capita, velut uno fasce, complexus est Tibullus lib. I. Lleg. q. Vs 9.
48쪽
s UpERSTITIONE PEREGRINANTIUM. Delia non usquam, quae me quam mitteret urbes Dicitur ante omnes consuisisse. Deos.
Illa sacras pueri fortes ter sustulit; illi
Rettulit e trinis omina certa suer. et mox de se ipso Vs. I p. Ogur ego sum causatus aves , aut omina dira: Saturni aut sacram me tenuisse diem.
O quoties ingressius iter mihi trista dixi . sensum in porta Igaia dedisse pedem. His addamus, quod stiperstitiosi aqua tu strali, quae in templis, et ad fores aedium privatarum, etiam in Viis praesto erat, sese , purificandi et expiandi causa, si serto mortuarii aliquid aut immundi tetigissent adspergebant. Tlaeophrast. Char. d. c. I 6
D compitis, autequam Dis discedat, aqua ire caput adspersa sie luserat. Vid. Numeri cap. XIX. 's 8. Ovidius lib. VI. Fast. vs 639., Plin. lib. XV. c. 3O. et Mag. lib. IV X1isceli. c. LO. Ad anilem praeterea superititionem pertinet , quod fluvium transituri eum adorabant manusque lavabant. Heliod.
49쪽
. ' P. r. CAP. I. DE RELIGIONE ET
Nec iis quamperennium Auviorum sim ionisquam e
Pedibus transito, priusquam oraberis , ad spiciens pulcra sumiua , , Manus lotus amoena aqua limpi a. Militares copiae sacrificantes, id Θύων vocabant: 1ic Alexander M. Hyd spem fluvium , ut et Acesinem et Indiun, in suae navigationis initio, invocaVit, referente Arriano lib. I. idemque Istro sacrificavit, σαι H--αυτω. ἐγένετο, quod se baud dissicilem. in 'tralistu praebuistiet, a 'i ore eodem lib. I. Romani Petroniam amnem , in Tiberim defluentem , inauspic to transire nefas ducentes, peremve ali picari eos dicebant, qui omitem aquam, eXfa-CCo ortam , auspicato transibant, auctore Festo, in Peremne et Petronia. - Jam olim Fbneas , Italiam salutaturus, apud Virgil tib. VII. AEneid. Vs. I 6. - - - Genium, que Ioci mrimamque Deorum Tellurem , Nymphasque , S adhuc ignota
precatur Flumina. ' iasilius lib. VI. III.
Nymphas Numenque grecamur Gurgitis ignoti. Denique peregre abeuntes oscula dabant
non modo carissiimis propinquis, sed et domui ac terrae patriae, Genio ejus hoc rib
50쪽
SUPERSTITIONE PEREGRINANTIUM. iitu valedicentes. Ovidius lib. XIII. Metam
Troadhs, o patriae fumantia ara relinquunt. Valer. Flaccus lib. IV. Argon. Vs. 373. Ultima tam patriae cedens dedit oscula ripa. Rutilius Itiner. lib. I. Vf 3. - Crebra retinquendis insigimus oscula torsis. In aliam mox terram appulsi similiter , . Oseul0 terrae inflXO , VenerI-hantur; ut Ulysses in Phaeaciam adveniens, adiκ in ν, ω latus apud Η0mer. Odyss. U. v f ε63. Ovidius lib. 1 ΙΙ.
Cadmus agit grates peregrinaque oscula terrae Figit: N ignotos montes agros que Distat. Iidem ad lares stios tandem reVersi patriam et domum sill tutant; apud Homerum Odyss.
Gaudem sua cerra: Uculatus autem est aL
Seneca Agamemn. Vs 82. . Tandem revertor ad patrios lares , O cara salis terras '. Hoc ritu antiquo Carolus V. Imperator, Ut Portum liaauredinum appulsus: Ubi ter .