Philosophiae practicae pars altera, complectens oeconomicam, libris 2. pertractatam, auctore Clemente Timplero ..

발행: 1617년

분량: 263페이지

출처: archive.org

분류:

251쪽

Obiectist.

eius o 3i cura a Patres milias sus epta . non tantum virtutis laudim ei patit ; s d etiam ad c cco Domiam recte administrandam est . Pre thoi μtilis. Sed contra h nc sententiam obiici potest. I. Fieri non poste vi qu libct Paterfamillas omnium, qri .uin domo limi de fiunt curam luscipiat: eum Lepc priuatis huis studiis aut negotiis publicis a rorum dona elli earum cura abltrahatur. a. Aristotelem sibi contradicere non tantum in capite supra citato , cum ait , curanda quaedam esse a marito quaedam ab uxore, prout opera Oe' conomiae seu administrationis domesticae inter se diuiserunt; scici etiam insequenti capito,cum

on decet virum , ea. quae ιn domo int, cognoscere.

3. id pugnare expic: se cum effata Taletis, qui in continuo scptem lapiciatum, ut Plutarchus narrat di it, O limum ist ιm domum es e u qua otia plu

Re pondeo pro Aristotele, ad primam obie- Soliisnt elionem Patrciri familias omnium,quae in como Obiectione . sunt, S itimi curam suscipere debere: si non sen4- 'p r immediate Aper te: saliena mediate per vicarios, quibus partes officii sui ad tempus commiserit , cunismodi sunt Materfamilias & procu - rator. Et propterea etiam Aristote l. libr. i. Oeconom. cap. vllin o vult, ut proba Materfamilias omnium , quae in domo hunt, curam habeat

252쪽

secundum leges eonstitutas. Ad aberam obiectionem rc spondeo, inspectionem qui dena& curam generalem omnium retum, quae in domo sunt de fiunt, non e IIc alienam a Patret fata ilias: sed specialem , eamq; cum executione & eme, ctione coniunctam . illum dedecere: cum alia sint

virilia; alia muliebria: alia siritilia opera. Et de tali cura intuli gendae Ile dicta Aristotelis. aut contradictionis crimen ei impingendum. Ad tes tiam Ob ectionem re podeo per otium in dicto Thaletis intelligendum cile, aut ii onestum Se L herale otium, quod curam domesticam non excludit: aut sitirerigenduin est otium ners, ignauum&turpe, Thaletis dictum cile reiiciendum.

3 An cura custodienae bona domestica magis onueniat Matrifamrbas, quam Patrinfamilias C Tatuitur thesis assirmativa. Rationes serit. I. Qui .i Materfamilias a natura sptior est ad custod: endum bona domestica quam paterfami-

Las cum sit timidior: Timor autem ad benec stodiendum multum momcntiali erat, ut clocci Alistoteles&Xenophoninoeconomici S. 2.Qui Patet familias curaretum . quae extra donau lunt,

siue pri unim, siue publi .c peragendς est occupatus. Ideoq; ad custodienduin bona domestica mi. mis potest cise tutentus , quam Mat. rfamilias. 3. Quia primatium officium patrisfamilias est a Gquirere bona , eaq; in aedes importare ideoqNe ei iam a Natura accepit corpus robustum . de laboris magis patiςns. Matris lamilias vero munus primaritim est, ca, quatiunt acquisita .dc in a des potaaia, iuscipere&custodue. Vnde et am a

253쪽

D a -iu fratiam reιμmibum. V . Demosthene in orat. contra Niceram dicitur . . τυ, pnν , custos fideia νeιfimitaria. Et iii si hoc har idem maritis ina portatibus accidit quod iis qui in dolium petforatum aquam infundunt. . Quia i aterfamilias negotiorum suorum exe- quendorum gratia non te per potest esse domi; sed χpe cogitur extra des Vcrsari,nonnunquam ian; peregre abrio Materfamilias autem contra suo osticio recte fungitur, si domi semper maneat , & rerum domesticatum curam sedulam suscipiat idcirco ctiam Xenophon recte asserit in Oe

suarum possessionum; sed etiam to ut

πιι ιο promptM a marina habere debeat. ρ . Rario. STatuitur thesis a stirmat ilia. Rationes suut. I. 'Quia lex prudent ae Oeconomicae hoc exigit. a. Quia Pari r sanialias ita maiorem dedistinctiorem citraria singulabum rerum habere potest. 3. Quia sic melius Sc citius ammadHerte e potest,

254쪽

. ii

ari OECONOMIca qui d sit vclamissum, vel corruptum, vel dolose subtractum. q. Quia sic summam redituum ac siimptuum annorum accurate scire potest, cauereque ne sumptus cxcedant reditus. Id quod intcr praecepta dc media rei familiaris bene administrandae non infimum locum occupat, & ab Aristotcle traditur lib. 1. Oecono m. his verbis: rem

m atorcs simi. quam reditu3. s. Quia sic cognoscere potest , non tantum virum plures habeat pollelii Oncs seu et u osas, quam in huctuosas; sed etiam qui nuctus aut notr proueniant, cum possint printlenire,aut quina pollini maiores fieri, cum nunc sint exigui. Quae cituo bono Oeconomo scitu necessaria sunt, ut docet Aristotel. lib. I. Occon. c. o. 6. Quia magnκm imprudentiae & incuriae argumentum est, Patremfamilias. neq; suarum polle si sonum , neq; vel rcdituum , vel siumptuum a non uorum , numerum habire cognitum & ex ploratum. Et ex eo multa malorum seges pullulara solet. Pra thsi af 3 An bona rimestica, prae sirumsi pessimha bene sint, firmar tua. iussonenda, ordinanda ed lim. ιια euenda 'C Tatuitur thesis affirmat ua: Rat o aes fiunt. I. O Quia sicut in aliis rebus : Ita etiam in Oeco

distinguendi. 3.Quia inst: umenta domestica, tu sunt

255쪽

sunt rarioris sus separari debent ab iis, quae sun pquotidiani usius, ut docet Aristotcles t b. I. Occo X m. cap. 6. Id autem fieri non potest. nisi distinctis locis reponantur. . Quia cum posse lIiones 'Uomest cae sint di ucris naturae dc conditionis, de qualitatis, fieri non potest, ut in quolibet loco, quaelib2t posivit conscrtiari &custodiri. Id coque opus est, ut inter se distinguamur, & in diuertis locis, prout natura ipsarum exigit, ponan- , tur. s. Quia ad expeditum usum & prompti tudinem inueniendorum instrumentorum do. mcsticorum multum valet Laconicum illud:

num quoque m suo loco repositum esse. 6. Quia sic melius de cit us obseruari & aium aduerti potest, quid decli,&desidet ecur, nec Iac. - αια seu confusio , scut in alus iebus , ita etiam in Oeconomia est turpis &pernitiosa. Id eoque bono Pa tot milias diligenter fugienda.s Au Tate imitivi esse siumptuose , emax'C Tatii itur thesis negativa. Rationes sunt. I. O Quia i uni tuostas & emacitas pugnat cum patii monia Oeconomica , quae mcdium prima Ilum est, tuendi & conteruandi re in familiarem. a. Quia exhaur: uni do dissipant facultates ,&diuitias domi acquisitas& collectas. Quia IIo creant indigentiam bonorum ad vitana domesticam bene dc pendam iot: Lmit ae neces mo

latria Ratio.

- . .

256쪽

Salutio Ob- actionum.

224 OECONO MICAE Lib. 2. Cas. c. Edsficare domos multau, s passere mustos Ad paupertatem p xlmira est assitu . . Quia idcircd Cato in lib.de re rustica cap 2 ait: Patremfamilias vendacem, non emacem ess C c porter. Et Cicero in Paradoxis , vectigal vocat, non esse emacem

Neq; valet,si quis obiiciat. i. Emptionem esse medium acquirendi & augcndi rem familiarem. Ideoq. Patremfamili is debere esse emacem , si modo boni Oeeonomi officio iungi velit a. Patremfamilias non tantum debere elle bonum condum. sed eriam bonum promum. Ideoque ab officio illius non abhortere sumptuosita

tem.

In riore enim obiectione est fallacia a dictω secundum quid, ad dictum simpliciter. Nori e- niin quaelibet emptio est medium acquirendi &augendi rem familiarem: sed tantum ea, quae est

moderata,&versatur circa res fructuosas S necessarias. Nam si quis velit immoderatὰ quodlisbet emero; praesertim cx iis, quae sunt infructuosa,&non necessaria, ille non acquirit, sed perdirrem familiarem. Et propterea etiam Atistoteles lib.I. Oecon.cap 6.praecipit: --ν--μωOportet ρον sonos Alure esse fructuom quam infuctuosau. In altera obiectione est sellacia consequentis. Licet enim antecedens si verum: inde tamen concquens non recte illa fertur: cum bonus promus dicatur non is , qui sumptuosus est&prodigus; scd qui de bonis re eonditis promit,ubi.quando cui, quantuin, quo modo , & cuius gratia fromere de r.

257쪽

C Tatuitur thesis astarniatiua Rationes limr. I. R Quia luxus eiusm odi facit homine sumptuosum&eiDacem. 2. Quia aducrsatur frugalitati &parsimo ille quae Patremfarni bas maxime decent,&adaugendain . conseruandamq; rem familia- Izm intilliam adiumenti adferunt. Vnde etiam Ocero in v tiino Patadoxo ait. massuum tectigales epa simονε im. 3 Quia P ; tei fuit lias omnia ad med ocruatem dirgre dc bet, nihilque agere, quod illius limites eysedat. Vt enim turpe cst sor-uida& indecora veste uti: ita inuidiosum uti nitudioie ac elegantiore atque pareth praescrtim cum res Gallia iis minus suppetit, vel ubi aes alienuni contractum est. ina Putaeus iliconuiuiose.ptem sipientum, o tanc constitutam illam domum pronunciat, cum neq. hi perfluum aliquid est, neq; necessariunt quicquam decst 1. Quia Patet familias secundum praeccptum Luciani tanquam moriturus frui debet bonis suis; tanquam vero semper victurus iisdcm parcere. 6. Quia ut Plutarchus ait in praeceptis nuptialibus νηρ

est, Vir corporis sivissus uxorem facie omatui deditam: inluptarnia, amatoriam luxuriosam: ισῶ τι-- ω bonem amavi, temperantem es modesamia. . Quia luxus et ' modi non tantum corpus,&animum corrun eit Ed etiam rei familiaris pernitiem & ruinam secum trahit. 8.Quia modus in omnibus tabus est optimus. Ergo etiam in victri

. f. i

, et

258쪽

vestitit, alitique rebus do mcsticis est commendabilis & viilis. s. Quia luxus est mater auaritia de iniustiti. e. vlaocci Mulomus in libro de supellectile teste Stobato terna. 83 Oi τε si τρυ-

uax Ita in ustud. Io Qii a P.Nei familias operam dare L ber, ut omnes s. o d in esticos non tantum a molli & de i. ata vita scd αἰ iam a nimio corporis vellitu & oi natu abducat, & ad-ti tigalitat ira modelf. uia, humi ita te ira, at atq; vimi es assues a lat. Id autem ficii non potest, nisi luxum in victu,sei litu, a. ii q; iebus domesti cis suetat.

nim sum debeat se studiosa'STatuitur th s s Ncgitiva. Rationes sentc r. Qii a omnis luxus in vestitus giendus est matri se nullas. 1. Quia nimium studium mundi de ornatus muliebr s est instrumentuin luxuriae, irritamentum l bio inis , & pesti, etiam ii aris. Quia Verum ornamenti in mulier: s est , quod eam meliorem & honest rem facit. Id autem non auium S gemmae, neqIe vestes protio praestant; sed virtus, tam intellectualia moralis; in primis ver δ prudentia Occs-n omica . . quam

259쪽

ς De administra Dur reis. ιmiliaris. c. g. 227 nor sica, ic mperantia, modestia, pudicitia, & id

serius aliae. Hinc rec e Nicoli ratus citante Sto- serua. 7s. inquit; aurum honesta ρο pudica matrona onerι portu , quam ornamento esse. E

Patricius bbr. 4. de Repub tit. 1 vera Orna menta foetra natu ra cilc do et mod mae , pudi Ciciae, pudoriique laudes. qu.e nullo auro , nullis geminis Sc ni argar ti, comparari possunt. 6. Qua sicut ungUento non eget, qui per se berie olet : ita externo dc pre io loco Toris os natu non ind: get foemina , quae in se mentem habeat virtutibus exor alam. Hinc recte dici solet , id quo a per se amabile e I , non , op- h beresupe/ Hιo ornatu. s. Quia proxime & secundum virtutem maxmum ornamentum mulieris est. p.irtim mariti virtus , pastim liberibone educati & instituti Hinc Pii: lonis uxor, ut Stobaeus riseri sarm. T2. interrogataqUam ob rem sola ex ptiis in conventu non geitarei ornatum aureum , respondit , pro ornamenta sibι fus ere mariti virtutem Et Cornelia 2Epylii Pauli uxor, cum mulier quadam Campana ad eam diuertillet . & lapillos, aurum, ac pretiosim vellem ostin taret, rogaretque Veipsa ornamenta si a sibi ostenderet; verbis eam protraxit, donec e ludo literario filii reditcnt, quibus adductis, ru tace. inquit, lautam ves

lae I leintis meam omniaque ornamenta , ac desi a

meas. Cuius exemplo commoueri debent honest e matronae, ut prae liberis probis omnia alia o G pamenta , quae ad immoderatum mundum ma- 'liebrem pert nent,coiuemnat .s. Quia mulier ninus munda,& cultu plerunq; est immunda,&mi

260쪽

nus pudica, ut do ct Ricbterus axiom. 24 . OC-

con O. ideoq; male sperandum est de illa mulier quae foris tantum pulchritudinis laudem qo Irrit

in Vesto pretiosa, non autem in , tr. uican m . PC

dit en: in veram de internam pulchritudIDCm, dum externam induit. 7. Quia omnis succis dedecet honestam matronam,tum quia turpe est ad axemplum histrionum aliam se ostcntare, quam reuc ra est, tum quia adulterinus 3c commentitius

color non tantum natiuae venustati nocet,quate nus facit,ut rugae ante tempus saetem arent, Oculi caligent, dentes nigrescant, animaq; uxori S , Ut Plautus ait, pessime oleat; sed etiam non diu durat, di ablatus mulierem irrisoni Zc eontemptui aliorum exponit. tum quia secundum Demadem arx pulchritudinis est pudor, non color fictilius mulieris. 8. Quia muliercs comtae , fucatae & ornatae sunt limites templis AEgyptiorum,in quibuS pO tieus , vestibula, luci ve magnificc extruebanturi atria multis columnis erecta r nt: parietes lapidibus externis x artificiose depictis splendebant: aedes auro Sc argento&ae re collucebant ex variis Indicis 6c AEthiopicis laprilis : adyta vero in te tis adumbrantur peplis. Sed dum pcnetralia tem

pli aditus subisses, &ad id, quod cst praestantius, spectandum properasIςs : de imaginem , qssae intemplo habitaret quaesiuistes: facerdos qu.ipum

ex his , qui in templo sacrincabant , venelandoquidem vultu apparebat : sed velum adyti tollens, numen rid culum ostendebat,animaliabnita . selem, crocodilum, vel serpentem indigenam, vel aliam belluam, quae templo indigna cit,& digno potius antro vel spelunca: annareb1ta: ita

SEARCH

MENU NAVIGATION