장음표시 사용
11쪽
,4 IN Ac TA A, os et o Lollu CAp.rautem ob causas praedictas zelo, sedulitate, accivitate usum sui1le modo & mensura extraordinariis. UERS. 38. Xcia γενομεν , ἐλάκη Vulg & Erasm. Suspensus crepuit medius. Sic & Italus, Anicatore po pelmerro. Matthaeum interpretantes potius quam Lucam. Et suspicor quidem eos Matthaeum nec recte esse interpretatos, dum vocabulum Apraecise restringunt ad suspendium. Coniecturam nostram de hac re protulimus ad Matth. xy.
Nempe quod Diabolus ludam illico, post projectos in Templo
denarios, raptaverit in aere, strangulaverit, praecipitaverit, ac alliserit ad terram Nam I. Merito quaeritur,an vox necessario, de solum significet grangulavisse, & non aeque, strangulatin est. Ut & an sein per supponat laqueum. Ut negativum tueatur Clar. Heinsius, vid. adloc. &Matth.27.
II. Si Judas se suspendit, quod vulgo creditur, & vulgo pingitur, quomodo dici potest quod ἐγ- π σκηνη: λ Detur rupto laqueo
cecidasse in terram, quid refert an pronus ceciderit an supinus Θ Ve- . rum si πτηνης derivetur ἁπό - ut volunt Grammatici, Praeceps esse potest aeque acPromo, id est ut onus opponitur os Garmis
III. De hominibus quibusdam a diabolo strangulatis loquuntur historiae. Notissima illa Tob. 3, 3. nodaeu pa m cssc est in Hebr. P. Fagii strangulavissistem maritos Sarae,&c. Et minus mirum . si di ibolus in hoc nebulone corporaliter inhabitans eum tan- dem strangulaverit. IV. Sunt etiam historiae de diabolo quosdam in aere raptante , & secum asportante, &nemo mortalium dirum illud fatum magis meruit quam hic proditor. Nec decuit cum bipedum nequissimum mors alia quam funestissima,quam ei infligere potuit diabolus, cui ille totaliter permissi is, quae & ipsi horrori esse posset & terrori aliis. V. Illud quod dicitur commate proxime sequenti: Notum hoc
riam, & non vulgaris eventus, & maius aliq id .qvam suspendium sui, quod in gente non ita alienum.
12쪽
est Vin venter,atque estuxerunt viscera ejus. Adduxit Aramaeiu sitium ejusqνι deciderat, atque ιnterfecit eum coram ιllo 'at deinceps usum.
Glos . Nequaquam eum percussit vel laesit, sed simulavit coram patre, ac si interficeret: quia ipse noluit viscera eius tangere, ne e torsan extra proprium locum turbaret. Sed visus est ac si puerum interficeret, hi pater videns ingemisceret & suspiraret, & sic retraheret ad se ilia sua. Inhabitavit diabolus in proditore iam per triduum aut circiter, ex quo Bethaniae cum ossa in eum intraverat, Ioli. 13. &nunc horrenda eruptione, effusis visceribus egreditur. v E as. I9. Ακελ QAger sanguinis. Sic distus, & quda coemptus esset pretio sanguinis, & qvbd rigatus sanguine proditoris. Nam huc Judam a diabolo praecipitatum ego conceperim, atque ex isto
eventu Sacerdotes eo magis motos, ut in istius agri emptionem oculas dirigerent. Et sic proditor dupliciter ἐκ nisu χωνον, crim& nummis eius esset coemptus, & fato ejus consignatus. Si Aheldama suerit ab isto urbis angulo,ubi iam ostenditur peregrinantibus, inter Orientem scit.& Austrum,ut Borchardus: enat in vabie Hinnom aut circiter. V ERS. as. Πορη Θοον ές Mν τ πιον. Raal turim in Num. 24, 23. Balaam irit in Deum suum, id es ista,
Midras Coheleth, sol. 1oo. 4. De amici. Jobi non dicitur, qvδd v nit unu pisspe a domo sua , vel ab urbesua, vel de terrasse , sed unus
13쪽
Λυoth. can. r.hal. . Nn d P, Pse ben Iocbanan, qui Mai monidae est Τυ. - ben Ischanav. Praefat ad Mila. Et sic i, ς, M.tith. II, 36 & Marc. 6, 3 Interpreti Vulg. est Ioseph: & vid. Bezam in hunc ipsum locum, de quo agimuS. II. Suspicari ergo licet, hunc Iosephum,qui dictus est Ba ab M, suisse 'osin filium Alphaei, fratrem Jacobi minoris, qui ut ipse etiam , Jacobus, dictus est Iustus. Nec quemque adeo candidatum ad Apostolatum sere nominaveris ac illum,qui tot Apostolorum fuit frater,& tam freq venter nominatur cum Jacobo.Quid vox Ra ab.is significet, non promptum est decernere, cum Marcum tot vocibus Hebraicis possit consonare. Reddunt Nomenclatores : Fibur Conversionis, abietis, Dramentν At quis dixerit quodnam Elymon respexerit Arabs in Bibi Polyglat. INLM P, Barz.rohan reddens p) Ego ta scripserim quod& facit Arabs Erpenimus i. e.flore sipuns, nisi malis: Furi enu. Est & alius Barsabas , cap.II, 22. Τικrrcog omina s Ra ibas. Per quem si Iudam Apostolum intelligere liceret, sunto Josci & ille uterque Barsibas fratres: uterque Bbus seisis Alphaes.
14쪽
IDETUR vox Pentecoste, hoc significatu, in usum assum-lpta esse i Judaeis Graecizantibus : quam & retinent versio-: nes sere omnes, Occidentales praesertim, atque inter Orientalus Syra atqueActhiopica. Hebraizantes Iudaei hoc se-stum vulgarissimὰ r lxv nuncupant : A q vibus Arabs unus parum recedit, cum reddit hoc in loco I Uzn ALM,N zzzP litera a tantum interserta. Alter vocem istam penitus omittit,& habet tantum I Uzm,N N N Dies τῶν quinquaginta. II. Sat notum est,ut xx in sacris paginis sit dies feriam, LeVit. 13, 36. Deut Ii ,3. 2. Reg. Io,ao. & quod Judaei ad sestum Pentecostes peculiarius approprient, ratio videtur fuisse ideo quod hoe festum de die uno feriato conflaret tantum, cum festum Paschalis 3e Scenopegiae haberent plures. Berohith rabba, fol. ii . 3. Sicut dies festi suntsptem. Dicis R.
Chasea, An ρνι.ι Pentecoses es diei Muus, est luctin etiam ita P Dicunt ei, Arguis a traditionP longinqνά. Ubi Glossa. avodeast umuc tantum Leι, exta P C, ώN nos discimus ab Vso vocabulo P ' xv. Beracoth. sol i7.2. Homines ροριῶ Mahae sunt robusti corde, namissi vident glorιam legis duabus visibin in anno. Glos . Atac congregatur omnis L et in mense Adar,ut audiant traditiones de Paschate inschola Rabh AGH, s in mense Elul, ut audiant triaitiones de festo Scenopegia. Ubi Gloia alia: At non ita congregabantur nN ', adPentecosten, quia ea non es nisi diei uniuι.
Unde magis credibilis est Baithusain iste, qui disputat cum πιέ-
15쪽
is IN ACTA APOSTOLO Ru M. CAP. II. primo Pentecostes, Rabh Ri p.r Schammatizarit, crc. Quod dicatur Die fesso primo, arguitur quod erat secundus: quod in terminis asseritur in Erachis. sol. ro. I. R. Simeon ben Drade dicit, Octodecim diebis vir .rhny: is 'gulrris totum recitat Hasel. Scptem scin diebus Scenopegia, octo diebus En niorum. Die festo primo Paschalis, G die feso pyimo Pentecostes. Ad in capioritate Hrum viginti uno. Diebus scit. novem Sceno pegiae, ebus octo Encaeniorum, σ duobus diebus festis Paschatia, i v ri tis duobuι Hebus festis Pentecostes. Cum dicitur i , an In captinitate, tollitur scrupulus. Nam quamvis intra terram Israeliticam inret dies tantum unus seriatus infelio Pra tecostes, apudJudaeos tamen in exteris regionibus erant duo:
Quod & in aliis solennitatibus factum. Exempli gratia; intra Pali- ριηam sertabantur die tantum uno in initio anni, primo scit. die mensis Iam. Verum in Bablonia, & reliquis regionibus exteris, feriabantur diebus primo & secundo. Ratioque erat, quia propter distantiam a Synedrio Hierosolymitano,non adeo exacte certi esse potuerunt de die praecise stato a Synedrio Iduos ergo dies celebrarunt, ut certe vel in hoc vel in illo, non errarent de die certo. IV. Instituit quidem Deus seriamitantum unam in festo Penteis eostes, Levit. a . vocatur ergo specialius a Judaeis SV Feria, quia seriatum diem habuit tantum unum: at vocatur illud Iestum an &iisdem titulis quibus&Pascha &Scenopegia , Exod. Σῆ, I .&c. Et comparuerunt in hoc festo omnes masculi,sicut in illis.inamvis ergo primus dies solum esset seriatus, continuatum tamen est festum in septi duum. Sic Magistri in Rosh hastanah, I. 2. Dicit R. Osba . Unde ectardiod I EJI Pentecoste habet compensationes pcr omnes
dies septem Z Sia scriptura Heit llum and ni festo Azymortim,r lx z Uri an ac in feso Hebdomadarum. n ann Mardie in isso Hebdomadarum, n a 2 Atque in festo T. bcrvactilorum. Comparas festans Hebdomadarum vel Pentecostes cum se sto Azνmorum. Et qυaliter se res habet tum festo Azymorumst Habet ιllud comprefationes per omnes dies septem. I 2 In an/r 32 pu brin , tu i Da e iam Festum Hebdomadarum Pentecostes habet compensitiones per omnes dies septem. PD 'Un
16쪽
HORAE HERRA ICn. 4, Compensationes vocarunt, cum quis sacrificium debitum non εὐ- rens in initio festi, compensare eorum vel negligentiam vel desectum istum potuit offerendo quovis die septidui. Atque haec dicta sunto de toto hoc festo in genere. Jam autem quod ad diem ip su ni feriatum Pentecostes attinet, de quo nunc agimus, T. Neminem latet, computum Septimanarum & dierum a Pastitate ad Pentecosten, dependisse atque initium sumpsisse a die oblationis manipuli primitialis, Levit. 23, is Verum ex ambiguitate PhrasioIogiae 'QUn IVVicta Crastivit Sabbatι, orta est contio versia inter Scribas & Baithuisos, an per Sabbatum intelligendum sit Sabbatum hebdomadale, vel ut Scribae vulgo vocant m N Q rizUSabbatum Creationis, an dies Sabbaticus, vel dies primus septidui Pa-sthalis, qui erat dies seriatus, Exod. ia, i6. Pro priore contendunt acriter Baithusi ,& non oblatum volunt manipulum nisi post Sabbatum hebdomadale. Ut, si incidat dies primus Paschatis in diem . primum hebdomadae, expectatum volunt,donec elabatur tota septimana cum Sabbato ,& thm crastina Sabbati, id est die prima septimanae insequentis, offeratur manipuluS. At scribae longe verius, oblationem manipuli sine dispensatione astringunt ad decimum sextum mensis Nisan, die Sabbatico, vel primo festi iam elapso. Atque inter alia argumenta, sententiam suam roborantia, discrepantia ista
detis A ma, Deut i 8. pro sensu suo sic conciliant, septem quidem diebus comedetis Azyma. id est primo die festi, non oblato adhuc manipulo, azyma de framento veteri, & reliquis sex diebus, cum offeratur iam manipulus, yma de noVO. DFbra, fol. II. I. Pesiam,
II. Si dies manipuli numerandus sit intra censum quinqua mta dierum, quod clare astruunt authores iam citati ex verbis tas, Deut. I6,2. Septem hebdomad, numerabis tibi diu: nn bri caprona immis onefalcis in segetes, tum cuivis conspicuum esse potest, quod in quemcunque diem hebdomadae inciderat oblatio manipuli, in eundem diem hebdomadae incideret etiam dies Pentecostes. ANque hinc tanta contentione certarunt Baithusi, ut 'In 'nu G.rsyιna Sιbb.ati,qua praecipitur ut offeratur manipulus , intelligatur de die hebdomadis prima, ut incideret etiam Pentecoste in diem
hebdomadis primam: Non tam in honorem istius diei quae quidem C a est
17쪽
duobus diebus simul: ut animum suorum hac in re essatur unus ex iis Menachothi. 6 , I.
III. Hoc igitur anno,in quo iam versamur, illo scit . quoChristus ascendit,& Spiritus Sanctus descendit, oblatio manipuli erat Sabbato: Nam comesus est Agnus Paschalis die Jovis: Dies Veneris, quo Christus crucifixus,erat dies sesti primus, Sabbaticus scit. &feriatus: Et dies insequens, quod erat Sabbatum, erat qua oblatus manipulus, dum Christus dormiret in sepulchro. Atqv huius rei ergo inter alia vocatur Iiμευ, μεγάλη δ Σαββατου, Ρ-
IV. Num ergo incidit dies Pentecostes iam in Sabbatum p Observo,dies quinquaginta numerari a quibusdam , a die resurrectionis Domini :& tum quidem Pentecoste, vel dies quinquagesimus, incidit in primam hesdomadis, vel Dominicam nostram. At numeratis diebus a communi & vulgari opocha, oblatione sciI. manipuli primitialis, quam computationem Lucam sequi minime dubito, tum incidit dies Pentecostes in Sabbatum Iudaicum. Et h1c bona cum venia dubitare licet, An Spiritus effusus esI in dis pulos, pso die Penterest ιδ Et Ratio dubitandi varia.
I. Λmbiguitas est in verbis Lucae: τιά κ μ nam vel cum vernacula nostra reddere potes, lysen the do VPentecost uin Dyst come vel cum Itala: D nel finire Hl giorno de Pentecoste, q. d. imen is vras fu=ν Ione. Ita ut Phrasiologia, vel adesse jam diem, velpraeteriisse, possit in medio relinquere. Et si in posteriores sensum ego interpreter,quidnam est quod contradixerit pII. Notatu dignum est, quod Christus antitypus, in respondendo quibusdam typis ipsum effgiantibus, non ad ipsum diem typi adimpletionem ejus restrinxerit, sed rejicerit ad diem sequentem. Sic Non die ipso Paschatis, sed die insequenti, ιωτὀc Πάκα Cor. y, 7. Non die ipso,quo oblatus est manipulus
sed die insequenti factus est Christus των κεκριμαμώων, I.
Cor. I ,1 o. Sic Sabbatum Christianum non instituit ille Sabbato Ju- έ daico, quo finitum est a Christo opus redemptionis. Et sic rationi maxime est consentaneum, atque harmoniae dispostitionis ejus in re-b Disilired by GOrale
18쪽
hus nominatis, ut grande hoc mysterium donationis Spiri tus Sancti, non indulgeret ille Sabbato Iudaico, sed die insequenti,diei scit. pr priae resurrectionis. Atque ut non effunderetur Spiritus eodem die, quo commemoratio datae legis, sed diem & commemorationem pro priam sibi vendicaret. III. Promptiorem rationem vix excogitaveris, quare fuerint hodie α-ντες ομοθυμαδον Am v ἀυτο , quam quod ita congregati iam essent in unum,atque uno animo, ut celebrarent DiemDomimeum. Quamvis ergo quaeramus,an Spiritus effusus sit ipsissimo die Pent, costes Judaicae λ nec temere hoc facimus, nec animo quovis contradictionis, sed ratione aliqua moti, atque ut reservetur Diei Dominicae dignitas sua: Nam isto die descendisse Spiritum non dubita
Jam quinam illi Απαντις Θ Quid obstat, quin dicas, isti Centim θυι intι, quorum mentio cap. I, II. Et bene quadrat connexio cum historia praecedenti. Aderant illi omnes simul, cum proponeretur electio duodecimi Apostoli, & cum ille eligeretur,& quare vox ἀπα τις hoc etiam in loco non sit ad eundem numerum reserenda , quis rationem reddiderise Haec ratio, inquies, potest reddi, quod omnes, qui iam erant una, dotati sunt dono linguarum: at num concipiendum, omnes centum &viginti ita dotatoSλ .
Credimus; hisce ducti rationibus: I. Quod reliqui praedicaturi erant in exteris regionibus, aequuac Apostoli, opus igitur iis aeque exteris linguis. II. Idem donum impertierunt Apostoli per impositionem manuum iis, quos instituerunt ministros in particularibus Ecclesiis. Absurdum ergo videretur, si egregii hi viri, qui suerant de ipso soda-
Iitio Christi & Apostolorum ,& qui suturi erant concionatores in Variis rcgionibus . non eodem dono locupletarentur. III. Dicitur de septem Diaconis, quod erant orycubet-άγ-AEtiam antequam ad illud munus eligerentur, cap. 3.QV'da deo convenit cu eo quod dicitur in hac historia: ηθησαν απαν- τις-- is, Vers. . ut nec tempuS convenientius, nec lo- ' C 3 cum
19쪽
cum convenientiorem excogitaveris, in quibus Diaconi ita repleti, quam cum Apostoli ita repleti, ex descensione Spiritus. --
IV. Dignitas & praerogativa Apostolorum supra reliquos Discipulos, parum constitit in dono linguarum , iis appropriato, sed in hoc inter alia, quod ipsi donum istud largiri potuerunt, quod non potuerunt alii. Philippus Diaconus absque dubio variis loquutus est linguis, ast largiri Samaritanis minimc potuit , ut illi etiam variis loquerentur : Reservatum illud Petro & Johanni Apostolis.. V. Si Spiritus Sanctus in dono linguarum iIlapsus fuerit in
omnes audientes sermonem Petri in domo Cornelii , cap. Io,q . mi
nus mirum videbitur, si & in hos omnes etiam, de quibus nos jam Ioquimur. V. ERS 1. Flam ωἄσες- οῆς βιαίας. Sonus Menti vehementis, sed absque vento: Sic etIam lingvae igneae,sed absque igne. hic aptissime adiicitur,&cmphatice: at quaero an επεφιρετο ita, apud Graec. interpret. in Gen. I Σ. Πνευαα Θω ἐπεουετο ἐπιανα se υδατν' & longius ab animo Mosis videntur esse Targumista di Samarita, clim reddunt per nzm Susavit. Suspicor eos in verbis istis: Et Spiritin Dei inrubari faculaqvarum, cogitare de aqviri quae cooperuerunt terram: Cum MO-ses plane distinguat inter Abyssum, id est Aquas quae cooperuerunt terram, qVibus incubuerunt tenebrae, & Αqvas quibus incubabat Spiritus Dei: id eli aquas quae supra firmamentum, ut vers. 6. 7 Et per incubationem Spiritus super has aquas, ego promptius intellexerim motum coelorum, circumgirante eos Spiritu Dei, atque isto motu inferiora fovente, prout facit avis incubans pullis suis, quam de sumatu quovis Spiritus aut venti, veI quod Spiritus serebatur super aqvas, sicut Ventus super mare aut terram. V ERS. 3. γλως ωσει πυρός. Constasio linguarum, erat rejectio Gentium, & confusio religionis.Nam cum privarentur omnes Gentes, praeter Hebraeam, usu &cognitione lingvae Hebrxae, in qua sola, notat & doctae & traditae sunt
20쪽
res verae religionis & veritatis divinae, inevitabile erat, ut non privarentur etiam cognitione Dei, re religione Hinc spissi sinue istae tenebrae,quae mundo Ethnim incubuerunt, ab Hia linguarum consu-sione, adjioc ipsum tempus, de quo iam agimus. Verum iam adest medicina, & per donum linguarum sanatur vulnus mundi. insi-cium per confusionem linguarum ratque amovetur in monte Zion velum illud , quod Babylone injectum erat super omnes gentes, Vii. 23, 7 Hiero . Tonith. sol. 6s. 3. Traditur forma orationis fundenda in solenniieiunio noni mensis Ab, cujus haec pars aliqua: Mser
' nu nnN Uma , mia per ignem tu depastasii sitim, fgdi per ignem aliqrando reaedifabis eam. Si per ignem aedificandam vis novam Hierosolymam o Iudaee, respice igneas hasce linguas , atque inchoatum agnosce iam aedificium,&modum quo illa aedificanda.
Dicit Rabbae 'u'dn eram n ' Tenetur homo enicari in sesso Purim, ita ut non dgnoscere possit inter Maledictussit Haman, oe Benedictus sit Morde eis. Robh.rb π R. ira convivati sunt una in 'sto Purim, Eae Mulcorati sunt. GIosi Et edulcoratisunt, ident inebriati.
Nihil aliud ergo est rλο κους μεμειτωριώσι εισὶ, quam illud vulgari dialecto Edulcati, quod quidem est inebriati. At nonne ebrios cos potius duxeris, qui discipulos ebrios duxerunt , expeditam elocutionem in Variis linguis ascribentes vino & ebrietati λ Est Rabbinis daemon quidem Σ'p'π p Cordicus, qui exagitat ebrios ex musto. Gistin, cap. 7. At num ille magister artis ingeniique largitor & linguarum Θ Videntur ergo hi scurrae, qui derident, esse de isce S ruditate populi, qui vernaculam linguam sollim callerent,& cum non intelligerent, quid in alienis linguis dictum esset, nihil dictum esse autumaram, sed tantum esse blateratum. V E R S. II. go ρ ῶρο, τρίτη ρ ημέως. Nobis, hora nona matutina: Ante quod tempus, diebus praesertim