Ioannis Bernardi Diaz de Luco ... Practica criminalis canonica, in qua omnia ferè flagitia, quae à clericis committi possunt, cum eorum poenis describuntur

발행: 1581년

분량: 356페이지

출처: archive.org

분류:

31쪽

quas confugerunt extrahi, incarcerari, tortura, sura iuramento , prςmissis interrogari , consessionibus propriis, aut testibus conuictos ab ingressit ecclesiae interdici, susperidi, beneficiis priuari, ac bonorum publicatione puniri,verberari,in exilium mitti, leponisec in archum monasterium detrudi, in perpetuum carcerem damnari, ac exigentibus culpis, aut data incorrigibilitate degradari, ac seculari curiae tradi, poenisve aliis pecuniariis, vel corporalibus, canonicis, vel synodalibus: consuetudinariis, siue arbitrariis puniri, aliquo lapsu temporis non obstante. D ficiente vero legitima prob tione ob vulgatam infamiam , gratie scandalum, vehementem suspicionem

ex testium dictis obortam, illis purgationem indici, in qua si defecerint, uti conuictos puniri. Si

ero capi non potuerint, absentes eos pPnis damnari condignis. Pro quibus omnibus ac in necessariis eorum, Vestrum imploro ossicium, ac expen

sas protestori S peto.

32쪽

Coram Nobis Domino N. . Cap. I I. ' Voties enim ad expurgandam ecclesiasticam a Rempubl. facinorosis clericis alicuius eorum

lagitium nunciandum est, decet ut id in praesentia udicis fat. Sic enim & iudex ipse perpendere pote-it , ρος sit personae qualitas contra quam denunci io fit , quae insuper delicti species ac grauitas, ut iuta illam quae futura sunt ordinet ac praecipiat, inteligatque quo animi motu, quave certitudine delicti,ilcalis suus, aut quiuis alius denunciaturus accedit,d an etiam negocium id de quo agitur notario qui unc se illi offert, tuto committi valeat. Non enim in riminalibus causis mini ima cura iudicis debet este, iersonam not rij eligere, ac variare iuxta casuum&iegociorum occurrentiam, cum prςcipue inter pi es optio datur. Multum namque impedit delictoum correctionem tabellionum animus corruptus, recibus aut pretio, seu particulari quadam affecti te, unde sepius causarum secreta reuelant, testes ne ligenter, & non ut decet, examinant,& iudices ipsos:

ijs persuasionibus & fictionibus ad sive prauae timentionis tramitem inclinare satagunt, aut aptis im- ortunitatibus oppugnant, eorum insuper torpore:

c segnitie scum a iudicibus seu fiscalibus in simili- ius causis nihil accipiant, quo ad laborem scribendie solicitudinem instigentur) perit sepius probati

tum copia, S reorum pauperum defensio. Oporteriit etiam de omnibus curiae tabellionibus dissidere, uando illos certioraturos malefactorem de his, queteruntur, iudex probabiliter suspicatur, extraneum- ue .rrere notarium , quo prasente denunciatiob fiat,

33쪽

fiat, & per quem summarie insermationis testes ex minentur, ac mandatum captum sebscribatis. Proderit praeterea quod iudice p sente denunciationes fiant cotra reos,nam ex hoc ipse sacilius illorum momoriam conseruabit, & melius rationem criminaliucausarum. & status earum ab officialibus exiget, nec

eis licebit,aliquorum prosequi causas,& reliquas pro arbitrio silentio praeterire. Uriali ac vicario genera s. cap. III. HIduo termini ossicialis, ac vicarius inter se diis

runt, Vt notat Gulielmus in clemen.j .de ossic vicar. quem refert Federic. de Senis in consi. 3o2. incipien. Reuerende pater dicitur in iure, in colum. fin.

Nam quicquid potest officialis, potest & vicarius,sed

non conuertitur: & ossicialis non habet potestatem circa actus spirituales extraiudiciales, quia illud pertinet ad vicarium in spiritualibus, & vicarius potest

punire & corrigere, non tamen ossicialis. Quando autem episcopus unum solum vicarium constituit, credit Federici ubi supra, quod transit ire eum quicquid transit in ossicialem, & quicquid transire potuit in vicarium in spiritualibus. Ioan . Andr. tamen in additi ad Specul. in rubr. de officio vicarij, dicit quod ista vocabula sunt synonyma,&sic idem est dicere officialis,quod vicarius,& quod dimittenda est ista diuersitas vocabulorum consuetudinibus patriae, quem refert Barbati in clemen. Et si principalis. le rescr. in I. colum qui dicit quod ista opinio Ioan.Andr. videtur

verior, α sic quod nulla sit differentia in effectu, sed silum in nomine, resecta opinione Guliel. ubi sup ,

34쪽

PRACT. CRIMIN. CAN. Isui nititur facere differentiam inter eae que sunt gra-ae, de iustiti , & iurisdictionis voluntariae, prout i us ipse refert. Praeter alia autem quae in his qui creai sunt officiales adesse debent, tanquam quibus imus dioecesis moderatio ac regimen committendam si aut saltem committi solen t licet verius i j coa LatoreS, non Vero excusatores episcoporum esse deberno ut crimitia corrigere & punire possent, poenamve depositionis infligere, non sumcit quod solum, liquis in officialem creetur, sed requiritur quod sibi xpresse prςdicta committantur: ut sanxit Bonifacius uius nominis pontifex viij. in cap.licer, de ossicio viatij, libro sexto. Sussiceret etia iuxra gloss ibi quod xpressis aliquibus casibus ex requirentibus specialeaandatum, c tera sub generali clausula committerear. Aduerte tamen quod talis ossicialis ex genet alinandato posset inquirere,vr notant Io .mona. Lapus, e Domin . contra Ioa . And.ibi. & vide notabile ve um in ista materia per Marian .in cap. Qualiter.lo 2.

e accusat. qu sb 3. art. ΙΑ. quod refert Felin. in cap. 4on potest. de re iudicat. in A. l. ubi dicit quod li- et vicarius episcopi ex generali mandato non potest, unire, tamen sicut potest inquirere ut supra, ita poset inquisitum absoluere absque alia relatione ad s ieriorem: & dicetur facta inquisitio de absolutio ex iotestate ordinaria vicarij,quq non impeditur, per d. ap.licet, quod dicit dictum peregrinum & nuquam, bliuiscendum. Et quamuis Ripa in l. condemnare. a 3 .col.nu.pen.ff. de re iudi. referat hanc conclusi .em Maria. & Feli. & dicat quod ista decisio non vi. etur vera, quia vicarius non prohibetur condemn e criminosos sa re ipsorum delinquetium, sed de b a fectu

35쪽

sectu potestatis iurisdictionis. Vnde cum vicarius oreat potestate, non videt quomodo possit absoluere.

Ego credo eorum opinionem esse veram in terministin quibus ipsi loquuntur,quia dicunt,quod sicut per mittitur vicario secere inquisitionem ad effectum remittendi culpabiles inquisitos ad episcopum seque do decisio. Rotae 66. in nouis. ita si post inquisitionet enerit eos innocetes, potest absoluere. Nam in isto casu sententia absolutoria vim ij non est a crimine , unde non operatur exceptionem rei iudicat , ad quil ronunciandam necessiria esset iurisdictio,sed est staum absolutoria ab inquisitione per eum sermata, ad quam sufficit eadem potestas qua potuit inquisitione sermare, & eundem quem absoluit ad episcopum re mittere, si fuerat inuentus culpabilis.Et isto modo noobstat regula negativa, Quis i qui non potest condenare, non potest absoluere: in qua etiam videtur se dari Ripa, dum impugnat p dictos doctores. An auitem quando officialis episcopi fecit compositionem pecuniariam super adulterio posset praeiudicare episcopo, quo minus possi t iterum cognostere, & debi-- in poena clericum criminosum punire, vide Paul. de Cast. cons. 348. notandum, in primo volumine. & si quisquam dubitauerit, cur tantorum ac tam grauiucriminum cause coram solo osnciali episcopi tracta-das, ac ab eo definiendas proposuerim, cum antiqua iura Aegatensium & Carthaginensium conciliorum , statuerint, diaconum a tribus episcopis vicinis, pres- . byterum a sex, audiendos esse, vi habetur in capit. si quis tumidus. cum duobus sequentibus. I S.qugst.' praecipue, cum illa tria capitula intellexerit Archidr

36쪽

sitionem, prouisun t in hac nostra denunciatione plura crimina depositione digna. Huic dubitationi siticisciendo dicimus, quod de consuetudine audiunt episcopi per se, vel per officiales suos causas criminales

clericorum suorum: vroot. Specul. tit. de accusatione.in g. quarto loco. cuius meminerunt Ioan. And.&Domin. & Phili p. in cap. degradatio. de poen. lib. 6. Unde solus episcopus sine numero aliorum episcoporum potest clericum verbaliter deponere, Ut not. ibi Domin. & Philip. In criminibus aute illis in quiabus procedendum est ad actualem degradationem, tunc adhibendus est numerus episcoporum: de quo in dictis iuribus in examinatione & definitione in se, & ad pronunciandam illam verbalem depositi nem,quae debet praecedere actualem degradationem, ut not. Dominicus de Philip.in d.ci degradatio.& scribitur in libro Pontificali, sol. 2O3. col. . Hodie Vem in concilio Tridentino in tertia sessione celebrata, Anno Domini millesimo quingentesimo quinquagesimo primo, can. . statutum est quod liceat Episse po seu eius vicario procedere in diistis criminibus etiam sine requisito numero Episcoporum: subrogatis tamen loco eorum totidem Abbatibus vel personis in Ecclesiastica dignitate constitutis, prout habqtur in decreto dieti concilij tenoris sequentis: Episcorpo per se,seu illius vicarium in spiritualibus generali

contra clericum in sacris etiam presbyteratus ordinibus consti tutum, etiam ad illius condemnationem

necnon verbalem depositionem, dc per seipsum etiaad actualem atque solemnem degradationem ab ipsis ordinibus & gradibus ecclesiasticis in casibus in quibus aliorum Episcoporum praesentia, in numero . . b a a Ca-

37쪽

a Canonibus definito requiritur, etiam absque illis procedere liceat,adhibitis tamen & in hoc sibi assisl, tibus totidem Abbatibus usum mitrς dc bacilli ex privilegio Apostolico habentibus, si in ciuitate aut dio, cesi reperiri & commode intereste possint. Alioquin , alijs persopis in ecclesiastica dignitate constitutis .

quae aetate graues, ac iuris scientia commendabiles

Ego N. presbyter . cap. IIII.

CVm enim incurijs ecclesiasticis ossicio fiscalis

functuri,ultra laicorum crimina, ciericorum etii flagitia accusare, seu denunciare debeant, & laicis interdictum sit clericos accusare, ut in cap. Laico, & in cap. Sicut sacerdotes. 2.qtuest. 7. optime faciunt Praelati, si sacerdotes aut in sacris saltem constitutos viros, similibus prςficiunt ossicijς: illi namque non caqua seculares viri inuidia, ac infestatione, clericorumnagitia accusabunt, aut iudicibus nuntiabunt,& vitia solum persequetes, reorum personas tanquam in e dem sorte Domini vocatas non abhorrebunt. Fiet in- . stiper ut ad occultanda crimina, non sic facile mune, ribus corrumpatcur. Quod tandem prudenter statutum inueni inter Constitutiones CaeserauguItanae

A Prouinciae, cuius est Ecclesia nostra Calagurci tana, in titulo,de procuratoribus, in Constitutione penul. te- m. noris sequentis . Nullus de cetero procurator fuci admittatur: nisi in sacris sit ordinibus consti tu tus, sus. fraganei nostris & eorum ossicialibus contrarium faciendi potestatem omnimodam adimentes. t D bent tamen eritati cauere, ne similia ossicia illis vel

38쪽

allis sub annuo censu locent. Nam dum hoc fit, seruefit viiijs omnibus reipublicie, clericique ac laici s Gnorosi, non Vit emendatione, sed pecuniς pristitione canonicam ultionem effugiunt , quam promerentur. Sicque dum quid offerre possint habeant, quod in eis aliquid puniri possit,non timent.Cu proterea synodalium 'testium usus insimul cum ipsassenodorum celebratione snon paruo christianitatis di-sipendio) perierit, & eorum loco in singulis dioecesiabus ij, quos fiscales vulgus appellasicreati videantur,aon minima debet esse pratiatorum cura, ut ad huius bEcij onus & exercitium prudentes , fideles ac solem es viros eligant, qui subditorum suorum spiritualia tulnera valeant inuestigare, illaque iam nota, & pr γatione non dissicilia pr latis eisdem aut suis vicarijs euelare ignauia non differant, aut perfidia dissimu-ent. Et ut hoc diligentius observent, aduertant sem- er Pra lati seu eius Vicarii in creationibus talium fi-calium, ut eos faciant ante omnia iurare, quod ossi- tum suum fideliter,diligenter,& legaliter exercebuti um enim tales censeantur publici denunciatores, enentur in principio sui ossicij iurare, ut notat Any

Tromoto eu Ucalis curis νsV. ' V, DFficium huius fiscalis creati a pretiato, vel iud, ce, loco ossicij iudicis succedit,& quod facit iste

x mandato iudicis,videtur facere ipse iudex,ut notat 'r po. in cap. de accusatione. a. lu 8.in col. 3 6. de

39쪽

cari. Pro quo optime facit quod notat Innoc. Sc alii , ut refert Feli. in col. 2. iii cap. Cum clamor. de testib. quod quando persecutor inquisitionis est datus a i dice,ad ipsam inquisitionem prosequenda, tunc quia talis non est proprie pars,sed minister iudicis,ad eius instantiam poliunt testes repeti, quia tunc potius imdicis ossicio repetuntur. Ex quo ego ali s dicebam in contingentia facti, quod sicut iudex procedens ex οὐ ficio suo; & non ad petitionem partis,praecedente imfamia , potest reum cogere ad iurandum de veritate delicti de quo infamatus est, ut notat Abb.in cap. Cusuper. de conses quasi ad finem. Pari modo poterit hoc facere ad petitionem dicti fiscalis, cum hoc t men necessario temperamento, videlicet nisi fiscalis prosequeretur talem accusationem, ex qua si vincat, defertur lucrum sibi ab aliqua constitutione synod ii,vel consuetudine pr scripta, cum tunc videatur sequi proprium interesse,& ad id oporteat probationes habere legitimas.

De nuncio. cap. V LLibuit enim sub denunciationis verbo hanc delitichorum congeriem scribere, quia Episcoporum promotores seu fiscales malis denuciatoribus, quam accusatoribus assimilari par est Et licet variae sint in iure deminciationis species, ut declarat Henri.in cap. Nouitide iudici fin.col. Et latius ibi prosequitur Abb.&ditasius PGp.in cap.de accusatione. z. quaest. .ineol. 3 6. & pluribus aliis. Illa men qitet materiam nostram complectitur est denunciatio, quae dicitur publica, quam sic diffiniuit seu descripsit Praepo. ubi si pras

40쪽

pra,in col. 64.Est enim denunciatio,criminis alicuius apud competentem iudicem, per ossicialem ad hoc deputatum facta delatio, ad poenam eidem inferendam. Competit namque haec ex mero iudicis ossicio procedentis in ea ad aenunciationem seu promoti nem suoum ossicialium: secundum pridi s d ctores ubi supra,& fundatur ex Lea quidem. C. te a culatio. & cap. Episcopus in synodo. 3 s. quaest 6. &l diuus. E. te custodia & exhibitione reoru .cap.ΡΠῖterea. de testibus cogendis. Et nota φ ab ista denunci tione repelluntur ossiciales,si sunt criminosi,vel ins

mes, notat Henricus d.colum . sin. allegat textum . &quod ibi notat Bernar. in dicto cap. Praeterea.Et licet in hac materia denunciationis publicae Doctores,c5- muniter scripserunt in d. cap. nouit, & in dicta l. Ea i quidem . quod notoria tantum crimina denunciari possint. Communis tamen stylus curiaru ecclesiasticarum admisit, ut indistincte illaru fiscales, seu pr

motores accusationes suas,vel proprius denunciationes instituant, in quo videtur recepta opinio Saliceu

in dicta l. Ea quidem , dum dicebat, quod etia non notoria denunciari debent, dummodo probari posisint,quod equum videtur: nam si de solis notoriis criminibus clerici P fiscales accusandi essent, plura alti, quae saepius occulta, & si probabilia sunt, impunita

manerent. Vnum autem consulendum se offert ludi, cibus ecclesiasticis,ut non permittant de aliquo occulto crimine accusare clericu apud eos per fiscales, nisi

delatorem sibi prius obtulerint, aut uideant, φ dicti officiales sufficienti probatione,aut legitimis indiciis muniti causam ipsam aggrediuntur. Si enim Reges nostri sitis fiscalibus iniungunt ut habeant delatore ,

SEARCH

MENU NAVIGATION