장음표시 사용
271쪽
N rem pen. b. t. Quod verum in errore circa nomen proprium , nam circa ainpellativum errans nihil egerit. Ratio est, suod hoc substantiam indicet, atque ita
immittabile sit, L si quis in fundi A. infde Iegat. t. Exprimendum & illud, tota res, an pars tantum petatur, d. I. 6. in prine. Quae & certa des gnanda , quamvis incertae vindicarionem non vitiari sa-ciat justa ignorantia, L Qu.e de tota 76.
48 Et hoc i a re existente . Quod si res perierit absque culpa & mora possessoris, absolvendus is erit . alias ad aemiliationem obligabitur, LIurianus Dr. h. t. Quod rationem habet , ne alterius factum alterist nocivum . Et hoc in bonae fidei possessore: nam in malae fidei possessore ista distinctio non obtinet , cum semper in mora esse intelligatur , I. Iuet M. ivs de eo dict. furtiva : atque ita tenebitur ad rei internum indistincte, cum nihil sit ,
49 Quod si res interierit lite pendente Ivideri posset etiam bonae fidei possessor teneri eo nomine , quod per litis contestationem ponatur in mala fide , t. Sed etsi a s. s. si ante 7. Dp. de petit. Hered.
Iuri tamen consormius, eum non teneride interitu rei, cum non possit viderisecisse moram, qui iudicium accipere paratus ad judicium provocavit, L Si quis 2q. in pr. inj. de usur. Nemo enim tenetur jus suum indefensum relinquere propter metum interitus rei, I. IIIud quoque o. δερ. de petit. haerea. si utique non ain pareat causa, ex qua sussicienter intelligatrem esse petitoris , quae res eum in mala fide poneret, L Duod te mihi s. in f scrt. pet. Cum nulla ratio excuset moram ejus , qui ex certa causa intelligens rem ad se non pertinere, maluit litigare quam restituere, I. Nemo rein 8 a. in fine infri verb. obligat. Et Me quoad rem nisi damnum contingens culpa possestoris cau-
o saverit , lege Utique i 6. in fine b. t. t Quoad fructus litis contestatio ponit in
mala fide m me rem , imo etiam ipta controversia mora , d F. si ante , quod tum possessor coeperit scire, rem ad se non pertinere , vel posse esse alienam, quam id curare debet, ut bonus paterfam. ne at asper sententiam re avocata , videatur temere rei alienae se immiscuisse.
31 Iist extra udicialem moram debitoris
non est haerendum , cuius perieulo rei Im- teritus cedat: eum ηeneraliter receptum sit , per moram debitoris re interempta
perpetuari obligationem, L si eae legati as. in v. de verbor. obligat. idque ne culpa vel factum unius alteri si injuriosum , nam hoe r q. ins de eondict. indeb. t N, saesi tamen mora purgata suerit per debit rem rei obliratione , tu. interdum 73. in fine l. si servum y t. s. seqvitur 3. De
verb. obis. ne mora creditoris alteri noceat. Nihi I obstante, quod debitor moram commiserit; nam haec purgata est per subsequentem creditoris moram, quam sequum est eidem nocere, leg. illud II. infue perae. ἐν comm. Mi vendit. Non e
iam debitori, eum in pari causa potior sit is, qui tenet. d. g. sequitur ; α de inde aequum non sit , teneri de pecunia amissa, vel re perempta debitorem , qui
non teneretur, si creditor oblatam recepisset: ut pro soluto oporteat esse id , in quo creditor accipiendo moram fecit, let. Qui decem 7 a. infra de solutionib. Quod oc dicendum in fure rem offerente, I. in re furtiva 8. de eondidi. furi . eadem ra tione . Quae obtinet etiam in casu , quo alius obtulit pro debitore, d. l. 72. g. sed quid a. nam de hoc casu creditoris mora damnum causat, quod aequum est ei imputari. ' Et haec ita, si oblatio sit 33. facta realiter per debitum praesens , ut colligitur ex dictis legibus, quae loquuntur de eo , qtii obtulit debitum . Quod verbum accipiendum de legitima oblatione , quae fit per rem praesentem , quia alias non est teritima. Et hoc ita in mobilibus ;nam in immobilibus sufficit oblatio vera balis, ne ad impossibile quemquam lex cogat. Accipienda etiam oblatio de ea , quae facta oppportuno loco re tempore , quia alias non cogitur creditor acceptare , nec ei casus imputabitur, quamvis in casu , quo in favorem debitoris est
appositum tempus, ut communiter , Opta portune dicitur offerre , ante terminum offerens, & imputabitur casus creditori recusanti.
Tota dissiculi ak est in eo : An re post moram debitoris interempta facto aut naturali causa , eodem modo peritura apud creditorem , teneatur debitor V ria hae in re est Interpretum sententia QDissensere Sabiniani a tyroculianis, Mamtinus a Ioanne , & alii: quorum, aliqui , ,
272쪽
ui Sabiniani, omnimodo absolvendum debitorem voluerunt , quod aequum esset , naturalem interitum ad auctorem perti Nere , utique cum interitura res esset
tiam restituta actori , t. si plures iq. in fine infra Depositi , alii distinguunt interi raedonem & bonae fidei posses brem r ilum teneri volunt , non etiam hunc leg.
illud quoque qo. fustra de haeredit. petit. Alii in actione reali liberari volunt reum interitu fato contingente , eo quod illud evitare nequidem creditor potuisset : deinde quia res domino suo pereat , d. l. fi plures . In personali vero reo imputant interitum , quod res ejus sit , lege, Quod te s. infra st cert. petat. Alii aliter leges
dissonas ad consonantiam revocare conans s tur . t Probabilior tamen Martini sententia post moram scilicet re inter m-pta , licet fato aut natura sua , nihilominus teneri reum , si creditor eam distrahere potuit : tum vero demum liberari , quando distrahere non potuisset . Prior pars probarur per L cam res q7. g. Items fundas D. infra de legat. I. is legitem veniunt 2o. g. restituere D. supde haered. pet. ubi tantum inspicitur , an creditor distrahere potuerit , ut cum pereat debitori , secundum regulam , quae
unicuique moram suam , non alteri vult nocere . Atque ita praestandum venit actori id , quod haberet , re tem ori restituta . Posterior pars probatur per t. si fervus t q. infra de condict. furt. ubi servi fugitivi , sub conditione i pati ea pendente haeres habet condictionem . si autem , lite per haeredem mota pendente , condictio extiterit , haeres non amplius audiendus , quod ejus non intersi , qui servum petitum non pol st retinere , actione tota jam spectante ad ligatariam. Ut & in nostro casu frustra agat crediator , ndail abest , quod renes eum re,, quam non erat dii bactum ς, eodem in doperiisset : ut quod re rest tuta , ncn erat consecuturus , id nec ea perempta aeq iumst ab illo exigi., s Non obstat dict. l. L plaeres, nam quod
in ea dici iur naturalis intersus ad act rem, imia ad reum pertinere, habet idem subjunctum temperamentum, utique cum interitura esset etiam restituta actori , qui eam non erat distracturus . Non erat autem in casu priori peritura actori , quia poterat ab eo distrahi : ut proinde res Mes Comm. in Pa dict. illi absit mora rei, dc ille damnum luat, d. l. Cum res q7. g. . d. l. illud , L item is . g. , fervus D. b. t.
Potentia ista distrahendi judicanda est uereκ conditione rei debitae , ut quia talis est , quae distrahi posset ex arbitrio a ctoris , quia libera , nulli obnoxia prohibitioni . Ubi non debet probari, an su
rit distracturus eam actor : quia alias res incerta seret, quippe dependens a volu tate , a que ita litium causam praebens ,
cum etiam in dubio nocere moroso mora .
sua debeat . Si vero rius ordinis sumit res, ut distrahi nequeat , tum demum erit periculum actori, quippe cui nihil ab sit , utpote re eodem modo apud eum peritura , ut non sit illi quaerendi occasio veluti qui pupillaris erat , quae sine causa & decreto nequit alienari , I. Inpe ratoris I. ins de reb. eor. Idem erit , si res talis fuerit , quae publice erat distra henda. Sic etsi pater stium a se manumissum tanquon servum repetat, qui post
moram mortuus est, interitus cedit patri. Moriturus enim in evidem modo erat apud patrem, qui enim non erat distra Eturus , quem cupiebat inam missum . I
dem in re alienari prohibita ; & brevi ter, quod actor restituta re habere potuit, id , ea anvssa ei praestare aequum est .
quid vero restituta re non esset consectiturus, id nec ea perempta aequum est abes exigi. Cujac. σου d. qP. Lb. 2o. Pamti a. Eu,tium , ad L si ex luat. 23. ως De V. G. Don. Tract. de mora eire .nem . Quae distinctio non tantum obtinet in casu , quo reddenda res in reali a
ctione, sed & quo danda est in person li , eum ista duo comparentur in L si iis
Asta I a. s. quemadmodum D. inf. Deρε titι ; dc ratio allata in utroque obtineat '
Alia Quaestio est, Quid in fore Olm- s8oeat 3 Posset videri, eum simpliciter teneri , sive rem distracturus erat actor , sive non . ex eo, quod semper sit in mora , Lmerito pere. 1Q. de τι , O vi arm. Quae
ad se trahit periculum & facit teneri ni rosum de interitu , licet sine ejus culpa.
t. praetor uti I. g. rectusme sq. d. t. Di
cendum tamen , ct hoc casu habere locum iii pradictam distinctionem , ut ita demum teneatur si r , si dominus rem erat
distracturus , id est , distrahere potuerit R a Vera
273쪽
vendendo, donando, aut alias ; secus, si x cn erat distracturus. Ratio est, quia iulo casu damnum intulit domino, non hoc.
Cum non teneatur fur , nisi quatenus perinjusta in ablationem damnum intulit; ne que erim iniussa ablatio sola est sussiciens mura resiliti ionis . Et probatur ista distinctio I. Item si eum i q. F. quid si homo
II. ei rea fin. δερ. Quod metus ea a, ubi diciti r teneri de re perempta is, qui eam per metum attulit, si peritura non sui et metu non adhibito: ut contra dicendum sit , si peri: ura suisset apud dominum , secundum dicta . Ita tradit Covarruv.
ad cap. Peccatum p. a. F. 6. num. I. Na
39 Ver ii & in I ane actionem rei omnis
causa, LIMI. T. F. id Iulian. I. b. t. id est omnis utilitas , quae ex rei causata vel provenit, quam lucro cedere possessori com jactura domini, minus aequum: item omne id , quod habiturus erat .aelar,s tempore litis motae restituta fuisset res,sve ex ipsa re processerit, cujus ordinis sunt partus, S partuum partus, d. I. 7. r Praeterea zo. b. t. aliique fructus . Partus quoque ancillae, ei si in fructu non sit, L Vetus 68. ins de Uufr. provenitino tamen ex re nostra. ' Lucra itidem e trinsecus occasione rei obvenientia: uti haereditas , legatum , donatum servo possesso. Qiod autem haec venire dicantur
post judicium acceptum, est, quod judicis ossicio ea Omnia incumbant , quae in incio versantur uIque ad tempus judicati, L. AEdius etiam 2 s. s. item mendam 3. ias de aedilit. edicto. Unde posset videri illa, quae postea accedunt, non venire , cum Cffcium judicis ad ea , quae post rem judicatam adveniunt , non pertineat , quia per eam iudex esse desinit , LIudex s. ins de re judic. Quo facit L in fideicomm. 3. s. in bis quoque r. in f de usum ubi dicitur .. post rem judicatam tempus legitimum immune esse a fruct obus dependendis. Verum hoc accipiendum de fructibus non perceptis: quia in mora esse dici nequit, nec diligentia & cura ab eo exigenda , cui empter dilationem legitimi temporis, scilicet quadrimestris,
redituendi necessitas, ut ante , non imponitur. Si autem inter ea quid pei ceptum suerit, aequum est & hoc peti at- que restitui: nam , ut habet d. . s. in princ. ea temporis intercapedo dilationem dare , non etiam lucrum adferre debet- Ante litem eontestatam fructus percepti , aliaque acee ria ad judicis ossicium non pertinent , nisi nominatim petantur , I. Parium t C. inf. de usur. iunc enim judiacis erit , jubere etiam eos resilui . De qua quidem restitutionis materia , & quos fructus bonae malaeve fidei possessor revocabiliter , aut irrevocabiliter suos faciat, deque impensis fructuum causa atque et
iam in rem alienam actis , agetur commodius .infra ad Titul. de acquirend. rer.
Restituenda itaque res cum fructibus Ea integra, si deterior facta fuerit, ratio per judicem habenda, quanto deterior facta . Quo casu & legi Aquiliae locus est ad electionem actoris, qui una electa , alia non utetur, I. Non solum r3. ἐν δερ. boe t. de hoe ita in malae fidei possetare: nam bonae fidei possessor ut non praestat interitum , ita nec deteriorationem . t RF 6astitutio autem ibi laetenda, ubi res est ,
aut ubi agitur e si alibi sit , sumptibus
petitoris in iter vel navigationem exceptis cibariis, nisi malit petitor suis exispensis & periculo rem, ubi judicatur , restitui t. si res ita ἐν Ln malit. Ir. b. t. Si ab eo loco , ubi tempore litis
contestatae res erat , dolo malo subi ractam alio transtulerit reus , ut aerari sit dissicilior recuperatis , illam unde subtraxit, restituet suis lumptibus, Ls vero Itabae tu. Porro ut vindicatio procedat, oportet M
primo, actor probet dominium Lofficium'. b. t. Secundo, reum possidere, a. I. 9.
aut saltem dolo malo possidere desime, c
uti anus I . b. t. ' Audiendus tamen reus
in suis exceptionibus, s quas habet et ut si cum actore transegerit; si actare deserente juraverit se dominum esse , aut illum non esse: cum juramento dilatio habeat transactionem hanc, di s juraverit,
res penes possiesiorem maneant. unde e
ceptio psissessori proficii, qua de re infra ad i. de jurejur. Qiae oc proficiet, si cum
eo judicio areretur , absolutas fuerit, nam judicio agens convenire cum reo videtur, ut, quod judicatum fuerit , sequatur . 'Petitori autem ista exceptio nocebit , non etiam Advocato, qui illi adfuit: nam ut habet L inter q. b. t. inter ossicium advocationis, & rei suae defensonem muti
274쪽
tiim interest e nec propterea quis, si postea cognoverit rem ad se pertinere , quod alii eam vindicanti tunc ignorans suam esse adstiterit , dominium suum amisit . Denique reiiciet actorem , si rem ante motam litem usuceperit, quia per legem jam ei adjectum dominium, ins de Umeast. ut frustra agat a tor, quia unius rei in solidum' duo domini esse nequeunt . Post acceptum judic um usucapionis quidem cursus olim non impediebatur , atque ita ea etiam perficiebatur, L Ititianus I p. s. D. b. t. tenebatur tamen possessor nihilominus rem tradere, I. si post i g. b. t. quia verum est, litis conteitatae tempore rein actoris suisse. Si servus a possessbrem gerit , . sine facto res , actiones is praestabit domino, & cavebit, se eum , ubi nactus fuerit, domino restituturum , L fix bonae a r. h. t. Hodie cursus usucapionis interrum nitur per litis contestationem,& per interpellationem , l. ut perfectius penultim. si ex multis D. C. de an
- Si nulla exceptio petitionem remOUeat, rem restituere jubendus reus , cum fructibus & omni causa. Si nolit , aut dolosaciat, esto minus restituat, siquidem habeat rem , manu militari ossicio judicis possessio ab eo auferatur. Si vero re tituere non possit, siquidem dolo fecit , quominus possit, quantum advertarius in litem fine ulla taxatione juraverit , damnandus est. Si nec potest restituere, nec d lo secit , quominuς possit, non pluris , quam quanti res est, id est , quanti adversarii intersuit, condemnandus est , I. qui resiluere 68. b. t. .
Ad Lib. s. f. Tit. I. De Rei Vindicatiore AD num. LXIlI. In hac actione duo sunt probanda dc deducenda ; D nainium ex parte actoris, & Possessio exl:arie rei: Nec tussicit probari dominium de praeterito, sed de praesenti illud probandum est . Carpm v. Iurispr. forens.
pari. l. constit. Id. des et .. Dominium
autem quomodo probetur : Vide l. Cum superveneris Io. in D. Ieg. indicia r 9. Od. bde tit. Sichard . di Godo seid. Maranta pari. q. dist. I, num. o. y must. seqq.
Mascard. vol. I. de probat. s. eos L s s. mult. seqq. Si Possessor in rem sumptus secit, agens rei vindieatione, hos possetari tenetur resti ruere. Eκceptiones & Replicationes ad hanc Regulam , vide eleg. apud viges. in M. I. R. lib. 3. cap. I. 3. Reg. 33. Sc t. in Exam. Iurid. pag. 264. 26 . In arhi rio Actoris est, utrum in loco, ubi res est, an in domicilio rei conventi, rei vindicationem institu re velit , I. si quis 3. ω l. a reor fiet. ubi at 3 irti in tr. Sich. C. ubr is rem actιo , ire. Host. iuIum m. de foro eommi. n. s. c. ex Parte .
is ibi g . de joro eo ei. neque distin guendum , mobilis an immobilis res pe
Rei vindicatio si intentatur, potest iudex ex ossicio post litem conteeaiam ,
cogere Reum ad cavendum d re non alienanda. In spec. de ossic. om suum Iu- dic. g. io. in priae. Si tamen Reus alienat rem eκ causa , subvenitur et eoa. F. vers. o fictum.
De Vindicatione Castri cum fructibus;
De Publiciana in Rem actlane. . SUMMARIU M.t origo is ea a butus actiouis. a Datur bonae fidei possessori, ejusque'
3 Non datur vero domino. 4 Datur contra possessorem destitutum
s Non etiam eontra' i'sum dominum. ε Requisita hujus actionιν. 7 Au detur er . qui a furioso rem emit, quem putabat fan.e mentis: ir eoueitiatio , t sed dc si res p. f. Mam
s. Si a furiosor 6. T de Emptore. Indicationi civili, de qua proxime, Lvicina est praetoria Publiciana, a P blicio praetore inducta & dict. ι, earum re
rum Persequendarum causa, quas a non do mino justa ex causa sibi traditas . necdum usucaptas , quis amisisset, L aις praetor , I.
275쪽
ων I. vel mortis a. b. t. Qualis eum vindicatione uti non possit, quod dominus non sit factus, ut qui a non domino rem proponatur accepisse , & ante usucapionem impletam ejus possessionem amisisse ; quia tamen isto easu durum erat deficere acti inem justo possessiori sive per veram traditionem , sue per fictam , L sive natem p. b. t. inducta e1t haec a Pretetore actio , quarem talem vindicet, quas a te usu captam,2 s. Nesripue q. IUιt. de action. ' Ubi quidam ridicule sunt solliciti, quasi Praetor foveat mentientes. Ut ista actio sit uti iis , sive praetoria vindicatio , quae omissiassessione datur et , qui a non dominona fide dc justa de causa rem traditam accepit, dc nondum usu cenit . Datur &haeredi ejus, ec ei . cui est restituta haer ditas , etiam necdum apprehensa possem ire, I. cum sponsus I 2. F. is, cui I. b. t. 3 Quaeritur autem: An etiam possit competere vero domino 3 Posset hoc videri, propterea quod ei competat actio civilis major , ut non denegari haec praetoria mi
stato. In fit. de boη. pustis Ubi bonorum possesso inducta a Praetore ad consissendum emancipatis, qllos lex civilis excludebat : a parentum successione accomodatur etiam suis quibus tamen provisum per jus civile. Verior tamen dc receptior est negantium sententia, nixa I. sol is aliae s. h. t. quae dicit competere et , qui
necdum usu captam rem amisit: cum rati
ne subjuncta, quod si usucapta esset, sal- am haberet actionem civilem, nee desideraret hanc praetoriam . Facit eo l. si ab eo I 8. ins de pign. ubi Publiciana uti quis dicitur, qui dominium non habun ..Nihil facit argumentum supra positum ;cum p raetcr induxit quidem primario bonorum possessionem causa emancipatorum , voluit tamen dc consultum suis, cum generaliter illam liberis deserat, . ut videre est ex tit. 6 de hon. ρsis Iecund. tab. Haec autem actio specialiter est inducta causa esus , qui possessionem rei anteusia capionem completam alnis is quae ratio non obtinet in domino. Si tamen hic dominium suum probare nequeat, Probet autem possessionena justam , succurrendum& illi erat hac actione, L minor 39. q. fiservio I. ins de evict.q Datur non contra quemvis possessorem, .cd eum, qui titulum non haret . . In .eo
enim consistit ratio huius actionIs conoessae . quod aequius sit illi subvenire , qui justo titulo possidet, pro eo, qui rem na ctus nullo jure , I. PubDeiana M. ibi Sossa b. t. alias cessabit aequitas . Ut contra iustum possessorem non habeat effectum, in pari enim causa potior est possessior . Quod ita quidem accipiunt , si possessor posterior habeat rem titulo Onero , ron etiam si lucrativo , quia non est par utriusque causa. ' Contra domi- Fnum , ad quem res rediit, non dari est expeditum, cum non ideo comparata sit Publieiana , ut res domino auseratur sed ut possessior bonae fidei potior esset eo, qui juste non possidet, d. l. . b. t. Unde domino est exceptio contra agentem hae actione: potior enim semper domini causa, quam possessoris, potior est vindicatio civilis, quam praetoria, & cum possit dominus rem possidenti auferre ,
multo magis eam petentem exceptione repellere . Sunt tamen casus, quos tradit Accurs. dict. I. M. in Glus M. beetit. scilicet, si ex causa damni insecti possidebatur, vel ex noxae deditione, vel si posse r agente domino antea fuisset
Hujus itaque actionis requista sunt :possessionem bona fide ex justa causa sui sese traditam a non domino, dc possessam, etiam momento temporis , I. Cum isonsus I a. hoe est. prersum an sit solutum, hic, non quaeritur, I. De ρνetio 8. boc tit. cum tantum agatur de possessione bona fide dc justa de causa habita , quae facit ,
potiorem actorem eo , qui simili tituri rem non habet: ante usucapionem impletam amissam esse, de apud alium sine causa mistere: rem esse talem , quae usucapi possit , nam alias huic actioni- Iocus non est . Quomodo non obtinet in re surtiva, I. sve autem p. g. Lee actio Metit. quia frustra a itur ex vi usucapionis ad rem usucapionis non capacem . Cui non obstat, quod in vectigalibus dc similibus; fundis actio haec procedat, dict. l.
I. qui tamen non, usu capiuntur : nam
longa possessione acquiri possunt , I. si finita rue. g. sed in vectigali 27. infra de
damno infect. ut obtineat Publiciana . Non obtinet etiam in re alienari prohibita, dιct. I. ra. s. si res 4. neque enim Praetor ad verius leges quemquam tu
276쪽
lx EIs resolvendum venit dubium , Anqui a furioso, quem sanae meniis putabat, rem emerit , utatur Publiciana 3 Adserithoe Ulp. in L sed is' si 7. g. Marcellura. b. t. ex ratione , quod eam usu capere possit . Idem obtinet in emente a min re ignoranter . Paulus admittit quidem usucapionem , ratione bonae sdei , causa utilitatis ; videtur tamen negare Publicianam competere , l. pro emptore r. g. si a furioso r6. ins Pro e 'ore ; cujus verba sunt: quevere posse , utilitatis ecfusa; quamvis nulla st emptio , nee Publi-eiana est erat . Ant. Faber. I. cretect. ov. i8. admittit contradictionem, putans Ulpianum a Paulo corrigi . Verum cum
Iustiniano evitanda est, quantum fieri potest , contradictio , & dicendum Paulum ab Ulpiano non dissentire, sed potius consentire . Nam sensus Pauli est , utilitatis quidem causa procedere usucapionem, ne cuiquam jutas error noceat, quamvis nulla sit emptio stricto jure , ct ideo nec Publiciana competat, stricto ilicet jure. Quae tamen & utilitatis causa competet ,nti ea de causa emptio sustinetur, & pr.eedit usucapio . Ut recte ista clavinia sit reserenda etiam ad posteriora , ut recte tradit Cujac. ad d. s. si a furioso sib. sq. Pauli ad Edictum.
6 Tit. a. De Publieiana in rem actione . Λ D num. V. In hae actione Actor non tenetur probare, auctorem suum noni uine Dominum , sed sufficit probare titulum , & rem fuisse traditam : Item allegare bonam fidem . Vigel. in M. I. R. I.
Ad na. VI. De harum Lia Antinomia eleganter disserit Arum. di p. 8. ad Pau-deci. tb. i9. Adde Godost. ad dL LL. B sold. in delib. ad lib. 6. Tand. q. 6. De libello formando in hae actione disserit Viv. I. I. action. f. in actione Publioiana.
TITULUS III. C. q. 66. Si ager vectigalis vel emphyteticarius
r conductoribus agrorum vectitatium deatur utilis is in rem actio. 2 Ager vectigalis quis dicatur.3 Idem Ore empisteuticarim. Ompetit in rem actio , si non dire. ecta, saltem utilis , iis , qui a municipibus fundum fruendum in perpetuum acceperunt ; ut & eorum successoribus rnon tantum contra quemcumque possessinrem , sed & contra is itis municipes, quamdiu tamen vectigal solvunt , I. uri I. D l. ita tamen 2. h. t. Quod, & idem obtinere dicitur in iis, qui ad tempus sundum talem conductu ira habent , tempore conductionis nondum finito, I. idem 3. b. t. Et hoc si non ad modicum tempus , arg. I. ait praetor r. f. quod ait 3. ins Desupers. secundum Cujaci inst. de loeato . Superficiario enim similis est habens agrum vectigalem ; ' qualis est , ex quo vecti- ω gal annum pendendum civitatibus aut municipibus , ad quos spectat jure dominii . Videtur autem hujus origo inde coepisse,cuod vel dominis agros suos, propter distantiam aut aliam causam colere non enset integrum , vel etiam, quia inculti aut deserti ' Unde & vocatur ager emphy- fleuticarius, his in Rubrio , nomine d ducto a Graeco Verbo , εμφυτε- , quod idem est atque Inserere aut implantare : unde contractus einphyleuticus est ortus ;similis in quibusdam emptioni , in quibusdam locationi , nisi quod Zeno Imporator distinctam ab illis naturam emphyleutico contractui dedexit , L ius emph leuticariam r. C. De iure e Breat. qua de re commodius agemus inserius , adiit. Loeati, secuti Codicem , & Institutiones.
277쪽
Vi TULUS L C. 3. 33. De Usu fructu , de quemadmodum quis
I 3 Servitur duplex , aha personalis, a- Lia fieatis. et Servi tua quid 4 Usu ructus desinitio explicata.s Usu 1ructus alius formalis, alius caseolis . ε υμ ructus quomodo dieaIur part dominii . 7 A proprietate quibus modis separetur.3 Constituitur super rebus, quae usu non
Item super rebus utilibus .io Super bonis omnibus , veI parte eo
at Ture, vel sub conditione , veI ex die .ra Uyumructus in fruendo eonuit. 3 Usu fructus effectus es, utritias .i uifructuarto cedunt fructus na
turales ἐν civiles .ar Non etiam partus anelliae.16 18 Neque arbores grandes, non eae
strumenti fin. cum l. eκ Sylvia io. hoc titit' .inbores demortuas caedere fractuario
ao Venatio non est in fructu.ai Fructuarius usum Ductum alteri eedere potest, item pignori dare . 22 Au ipsum Jus usui fructus cedi possis.
M Fructuario vena 3 metalli inquirere , b fodinai instituere quatenus iaceaI.2s ram meliorare quatenus possit. 26 Dominus astius aedifieando condictionem fructuarii deteriorem Jaeere non potest . 27 Fit deterior condictio fructus immat
23 Ante fructus maturos neque eivisereecte percisti. et ' Uructuario an debeantur laudimia. 3o Wifructuarius quae onera ferre debeat.
3I Ad quae damna teneatur . 32 An teneatur ad aes arienum.
ACtio in rem non obtinet tantum in
corporalibus, verum dc in incorporalibus , uti servitutibus semel constitntis: quod dico, nam ad eas constituendas non reali , sed perlonali agendum . t Sedi L vitus est duplex: una , qua persona Pe sonae servit , indite a aut jure gentium Contra naturam, aut etiam a jure civili, qua de re supra lib. I. alia, quae ad homi nnm imitationem in rebus, ain illa suas liberta e constituitur. Servitus apud Iurisconsultos nostros non' tam definita in-Venitur , quam divisa , eo quod non tam facile per definitionem propier diversas ejus species, . earumque diversam naturam , quam per divisCnem percipiatur . ' Definierunt autem Iclteriores ser- avitutem esse jus quoddam habendi', agendi aliquid in alieno , contra qua in jure Communi permissum , quo omnibus rei tuae est liher usus. Hoc nomine simpliciter oc in usu juris etsi veniat ea , quae est praediorum , venit tamen de ea, quae persinnae debetur. Unde saciunt aliam Realem 3 de qua libro sequenti ; aliam personalem ; LIervitutes aut I. in se. De θνvit. Illa tantum locum habet in immobilibus haec etiam in mobilibus, de eaque agitur aprimo , quia dignior perlona eli re. Personalis
278쪽
servitus est ea, qua res servit personae , sumpta denominaiione ab eo quod domi natur. Ut non recte aliqui hanc mixtam faciant, quod a re debeatur homini, cum tantum inspiciendum veniat cui debeaturi servitus , humini an rei . Ad personalem spectat .Ususfructus, Usus : reseruntur &eo Habitatio dc Operae servorum. 6 Ulasfructus, de quo hic, est, jus utendi fruendi rebus alienis, salva earum sit santia , jus interpretamur legitimam facultatem dc potestatem, non etiam servitutem. Nam etsi servitus sit jus, non tamen omne jus est servitus, cum multa sint alia iura non Tamen servitutes, dc nomen' peneris sic accipiatur , ut unam certam speciem significet ex eo genere. Verba, u- tenui fruendi distinguitnt Usum fructum ab Uiu , qui tali tum est jus utendi, quod est minus ut suo loco dicetur ἔ Uerba , alie- 7 nis rebus recto adduntur , ' quia hic accipimus uiuinistinum , ut est separatus a proprietate, quem aliqui vocant formalem: ram ei conjunctus non est servitus, cum res sua nemini serviat Ieg. uti frui s. infiit. 6. Si usu ruct. pet. Non obstante quod dominus dicatur ut frui. re sua jure sei licet dominii, non servitutis . Et hunc causalem vocant, quod causae suae, id est rei cohaereat. Unde dc pars sundi dicitur, I. usu ructus in mult. q. b. t. non cluod pars sit proprietatis , cum in leg. Recte et . inf. de V. O. dicatur landus sine inu- fructu totus esse , distetque portio usust ructus a portione sundi, nec pars ejus deficiens tam accrescat portioni landi, quam potius usu sfructus ; Ieg. Si vitιο 33. f. u-6 fumfructum l. h. t. ' Ideo autem dicitur
esse pars dominii, quia est instar partis mve portionis, ut habet Ieg. Cum sttius 76.
. dominus 2. De teg. 2. cum totum ejus emialumentum contineat , ut eo detracto
sundus non intelligatur , I. cui usumfructum 38. myra de V. O. Divisionem hane in Causalem dc formalem aliqui neotericii narrobant, quod in jure non inveniatur: minus recte , cum verba ista sint meth dica artis adinxenta ad faciliorem traditi nem disciplinae , ut pulcn re declarat Imin. Eib. Leoninus , quoi diam Scholae hujus Antecelior in ιν act. de r. e. 3. ubi ει iam disputat e. s. an di quatenus usu fructus dicatus esse pars dc minit. 7 Separatur autem Ususfructus a proprietate , vel per lcgem , quae dat patri usum-
fructum adventiliorum bonorum filii familias, L constitutiones a. Ο Cum o 'ονtet
6. C. de bon. quae lib. vel per judicem , in judiciis divisoriis, fructibus uni , alteri proprietate adsignata , leg. usu fructus 6. f. constituitur i. h t. vel per Dominum , cui est liberum arbitrium de re sua dis ponendi, sive actu inter vivos sive ultima
voluntate i. o Metium ρroesiorum I. b. t.
Idem dandum longi temporis Draescripti ni, per quam e: iam acquiri usum fructum remanente proprietate penes dominum , habet L eum in Ioni M. in D. C. de priae
Postrema verba desinitionis e fama re- 3rum substa tia indicant usum fructum non conii tui nisi super rebus, quae usu ncia consumuntur , quia ut habet L es enim et . b. t ususfructus est ius circa corpus, quo sublato X ipsum tolli necesse est , quamvis utilitatis gratia etiam circa res fungibiles Senatuq usum fructum indux 'rit; qua
Acquiritur non tantum p r nos, sed &per alios nostro iuri subjectos, I. usuur. 6.
Constituitur vero super omnibus rebus 9 fruitioni accommodis , licet pro tempore non tam utilibus , quam damnosis , let. Statuae qr. in D. b. t. quae tamen utiles suturae . tit ibi interpretatur Glossa tam mobilibus aut se moventibus, ut servis ,
jumentis d. l. I. F. constit. I. aut non
moventibus ut statvis , imaginibus, quia 6c haru in aliqua utilitas esse potest a. l. 4r. uam immobili us, ut aedibus , fundis , Uructu legato I. b. tit. Nec tantum rei corporalis ususfructus esse potest , sed di incorporalis, ut nominis; quamvis hoc olim controversum suis te habeat d. t. s. in s. t. s. De Uufrvct. ear. re r. t Con- rostituitur & super parte bonorum , dc super omnibus bonis , I. Omnium 29. I. Etiam qa. hoe tit. Simpliciter relictus ad omnia bona spectat, dc praedia Tustica dc urbana, omnemque supellectilem , dc mai cipia , & calendarium , l. Uxori 37. t . de Q ruct. ter. dum tamen non eucedat aestimationem dodrantis , d. I. 29. Nam quartam partem detrahere haeredi licebat
jure pristino : hodie & ea prohiberi potest . Nov. d. c. a. s. si vero . Quae prinhibitio non extenditur ad legitimam alia quibus personis debitam, quae ulu fructu non Oneratur , sed ex eo libera deducitur o
279쪽
secundum dicta supra De inus. test. Cessabit
autem di ductio hujusmodi, si mulieri eum liberis legetur ususfructus, I. si mulieri 8.inf. a. t. Quia ideo liberis quarta usus-sructus debetur, ut alimenta habeant; h
a bent autem isto in casu . t Constituitur item sive pure , sive sub condictione, sive ex
die L usuifructus in multis a. b. t. pro
parte etiam indivisa , vel divita , Ieg. utus- fructus is ab initio s. h. t. In quo distin. a a guttur ab aliis servitutibus . t Ratio differentiae est , quia usus fructus in fruendo eonsistit . Frui autem est fructus percipere, quae res divisionem recipit: possum nim partem fructuum capere partem inmittere . Reliquae autem servitutes sunt individuae, quia eonsistunt in utendo. Usus autem sui naturam individuus, quia non possum illius rei parte uti , quin tota utar; in YI, Usur part ly. infr. De Quer habit. dc ut tradit Pomponius , De. Viae 17. ins de Iervitutibus ; usus ita connexus est, ut qui eum patiatur, naturam ejus corrumpat . Quod autem ususseumis
potius ex die dati possit , vel ad diem quam servitus praedialis, dicetur inserius, ad tu. de fervit. 3 Usus fructus effectus est, ut omne, quod
res fert unde fructus dictus id est . quidquid ex re percipi potest , sive omnis
reditus, obventio, commodum , quod ex re nascitur vel per causam rei percipitur
ad fructuarium pertineat, ur. Uuffructu T. Di I. item si fundι '. b. t. Hinc ex agris poma, segetes , ex pecudibus lana , lac, pilus, istus , apium favi , fructuario cedunt . Lapidicinas aut cretis inas , si sundus hal eat lapidem cadere, cretam extrahere licet. Metalla quoque illi cedunt, &marmora : sunt enim haec in fructu , si renascantur, ter. Fructus T. F. fi vir i 3. infS.Iuto matrim. Qua de causa thesaurus inventus in fundo fructuario non est fructuarii, quia non renascitur; nisi pro dimidia
parte, jure inventionis, secun Jum s. tbesauros 39. inst. De rerum divis. d. I. r. s. si1 fundum i et . T Nec naturales tantum , sed& ei viles fructus, qui occasione rei percipiuntur fructuario cedunt , uti pensiones
reddituum , aedium , navium , aliarumque rerum locatarum, L Arboribus Q. F. nain vii I. boc tit. ubi navis usus ructu Iegato eam navigatum mittendam putat Sabinus,
licet naufragii rericulum immineat , quia
Et hoc ita quatenur conditio rerum ad- is mittit Hinc primo partus ancillae non cedit fructuario, quia non est in fructu, Iet. Vetus 68. b. tit. propterea suod dignitas hominis non patiatur , ut in fluctu sit hominis, cujus pratia omnes fructus comparati I. In peexdum 28. ins de Uur. nee temere ancillae ejus rei causa, ut pariant, comparentur L Aneluarum a T. fust. De haered. petit. Si tamen partus usussei sectus relictus fuerit cedet is fructuario
Deinde arbores grandes ususructu fundi Is legato placuit non contineri , ut caedere eas fructuario non liceat L se si I r. b. e. Contra obtinet in sylva caedua, qualis est, quae in hoc habetur ut caedatur , & quae succisa rursus ex stirpibus aut adicibus r nascitur Ieg. Disa io. infra de V. S. quam eaedere licet fructuario , dc vendere ligna d. let. s. g. instrumenta fis. hoe tit.' Cui videtur contradicere L Eκ β a tr
mittit fiuctuario caedere ramos, qu m diunt sylvam crescere , dc pedamenta , id est, palos ad usum vineae . Ad conciliationem distinctione est opus , quae colligi
tur ex dict. s. . eum quo continuatur d. Lio. an scilicet iis fructus sylvae sit lemtus, an vero sundi, cui accedit sylva. Illo easti indistincte licet fructuario caedere lylvam in suum uium , etiam vendere dια. s. D. vess. η forte ; non habrio rei pe-
ctu consuetudinis domini, I. Divus 21. u. ae usuis babit. nec etiam Observato tempore , quo testator caedere solebat let. Si absente 43. f. θλam r. bpe fit. Hoc vero regulariter inspiciendus modus. tam rati ne quantitatis, quam temporis ipsius domiseni, ut qui sua gulis trienniis aut quinquenniis tantum caedebat dict. leg. 9. 1 D. d. t. Io. Qualitatem utendi patrisfamilias non tenetur obiervare fructuarius , nam
licet ille non solebat vendere, sed ipse uti
poterit , tamen etiam hic vendere, die . f.
. Quod si testator non solebat caedere , nec fructuario hoc licebat nisi ramos , α
pedamenta secundum dict. l. lo. ne ulu
fructus illi sit inutilis. Ut intersit, an u- susseuctus sylvae debeatur, an vero fundi, cui accedit sylvae, illo enim casu uiusfructus est pinguior. mae distinctio in marito, non obtinet, cui indistincte licet caedere arbores, quia cuin sit loco domina , plus
280쪽
Arbores itaque grandes , quas VOeam VI non caeduas, non caedit fructuarius , nec maritus , quia non tam uteretur sylva ,
quam destrueret, d. L 7. F. si fundum idini si quatenus necessitas villae exigit . Caeduas vero sive gremiales arbores, quae &gremia vocantur , id est tenuia ligna quod gremio colligantur , fructuario caedere licet se eundum dicta d. s. si fundum , ubi alii eremia es legunt, quod crementur . t τ' Demortuas arbores excidere seu tuario datum , L Agri 28. b. t. quia ad nullam rem sunt uti Ies, quam ut eκcidantiar, ne fundum onerent. Aliud juris est in evul- is & sundo dejectis ; cedunt enim propri rario d. l. 7. f. fuηdum , cui sunt utiles . Permissum tamen fructuario iis uti ad villae refectionem , & ad comburendum, non simpliciter , sed in casum necessitatis , si aliunde ligna non suppetant, L arboribus
I 2. iv pr. b. t. M Quantum ad venationem, eam non esse in fructu habet L Ve nationem 26. infra de usur. nisi frumis fundi venatione constet : quomodo de accipienda L item fisum
ιi 9. F. aucupiorum l. b. tit . ubi aucupiorum , venationum reditus ad fructuarium pertinere dicitur ; uti di piscari num. Praecipue liberum illi est , seras in saltibus & montibus suae possessonis v nari & habere : inclusas e iam vivariis ,
modo eumdem numerum finito usu fructu adsignet domino, qui suit ususructus coepti tempore , L UDfructuarium 62. b. t. Denique etiam commoda ex re provenientia fructuarium sequuntur, sive per se, sive per servum fructuarium quaesita : qui stipulari & fructuario potest , ejusque etiamo erae fructuario cedunt. Σι Fructibus autem non tantum ipse latetur , fruetur , sed & alii concedere poterit , eos locando , vendendo , donando ,
eum qui per alium fruitur, ipse stui videatur, L Arboribus ret. s. Us ructua νius a. b. t. Item pignori dando. ipsum usum- fructum , non etiam proprietatem , vel rem fructuariam , quatenus talis est, L interest. , ε. C. ruct. ἐν habit. Non ultra tamen quam quatenus usussu ius durat: nam eo cessante cessat de onus impositum, uti moκ dicetur . Ideo autem usum fructum pignori dari posse placuit, quia fructus rei est pignori dare licere , L fructurrat D.inf. de Uur. cum per hoc consequam firmutuam pecuniam, alias non consecuturi. Ubi in dubium vocatur: An quod d. g. a. dicitur fructuarius alii fruendum sum dum concedere posse, vendendo , locando aut alias, accipiendum si de ipso jure u- susseuctus Uult hoc Pinet. ad L res, quae
l. p. 3. n. 39. c. oe bou. matern. Primo per d. g. a. in verbis , eo cedere alii. S
cundo , per instit. De Uu ruct. in fine prine. ubi us fructuarius dicitur jus suum alii /cedere . Tertio, per L cui Qusfructur 6 . eod. tit . ubi invito haerede usus fructus eκ-tramo cedi potest. Verum Glossi in d. g. i. De donat. & communiter Dod . tradunt ipsum jus minime cedi, quod personae cohaereat, a qua non separatur. Quo facit F. finitur 3. inst. eod. tit. ubi dicititur usum fructum extranto cedi non posse: quod intelligendum quoad ipsum jus . Quam sententiam temere improbat Pineli. d. Deo, nam si jus cedit posset, vel idem esset , vel novum. Idem manere nequit , quia transit ad aliam personam . Novum eonstitui per fructuarium non potest, quia non est dominus. Nec faciunt pro Pinello loca allegatae , 22 quae non tam intelligenda de ipso jure nam repugnat d. s. finitur , dc regula, quod personae cohaerentia ab ea non leparentur quam de commoditate res , quae alteri cedi potest vendendo, donando, aut alias per fructuarium, qui per alium fruens is e frui videtur , ut adierit I. C. in d. g. a. cum per alium agens ipse agere videatur, ut est frequens in iis , quae sunt facti, uti fructuum collectio . Quod in pte certe adsereret Ita nisi intelligeret , non obstante cessione, nihilominus quoad jus usumfructum remanere in persona mindentis , a fida non potuit separari quoad jus in alterius persona constituendum, sine consensu domini , eui fieret injuria in eo, quod res serius ad eum reverteretur , non per mortem cedentis fructitarii, sed cessionarii. Facit textus in L Reeessaνio 8. f. D. ratu'. de perie. ω eommoda rei vend. qui vult, in casum venditi ususDuctus , eum extingui morte vendentis , ita ut emetor non possit apere de evictione, quia sciverit rei conditionem. Quod cum de Pinellus admittat , equidem non video , quomodo jure teneat, jus ipsum transire in censonarium : eum si transiret, ex ejus, cui concessum, persona deberet dependere . recum ea extingui, juxta L A legatum a. O L.