Henrici Jacobi Zoesii ... Commentarius ad Digestorum seu Pandectarum juris civilis libros 50. In quo præter plurima additamenta jampridem excerpta ex jure practico, publico & camerali per clariss. J.C. Martinum Naurath accedunt modo citati in eo Cano

발행: 1757년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류:

261쪽

De possessoria haereditatis petitione . Post civiles haereditatis petitiones se

jungitur Praetoria, per quam Praetor iis pruvidet , quos h Iedes lactat, data tanorum possessione , leg. OMinariam , r. hoc tis. qua tantumdem consequitur possessor , quantum actione civili consequeretur , legi ρον quam 2. hoc titui.

TITULUS VI.

De Fidei commissaria haereditatis C

petitione.

TErtia haereditatis petitio est Fid.ν

commissaria, inducta Senatusconsul-lo .. Competit ei, cui restituta haereditas, . l. nee interest 3. hoc ιit. contra posses, res rerum haereditariarum , eorumque haeredes et non etiam contra haeredem, qui restituit, d. l. 3. qui hoc ipso latetur fidei commissariti rei haeredem . Si tamen quid non integrum restitutum , id actione ex testamento actor consequitur . Recipit haec petitio eadem, quae haereditatis petitio cbvilis , L quae an ta a. hoc tit.

TITULUS I. C. 3. 32. De rei vindicatione .sUMMARIUM.x κηdieare is vindieatio quid λχ Dominium an recte distinuatur is directum is utile. 3 Vindicatio alia directa , aria utilit. 4 Vindieatio directa cui detur.3 Datur usucapienti. 6 Item donatario, emptori , ως. Venditor rem venditam , Mon tradiatam , Vendere alteri ροtes et ex l. Quoties Is . C. hoc tit. a Licet iuraverit , se aiseri non ven

diturum .

s Intellectus I. sancimus sn. C. De reb. . non alien. io 1nteuectus l. Si creditor 7. r. fin. D. De distract. pignor.

TORUMNTARIUS.

1 i Re bis vradita is tradita a non 'domiηο , is ab eodem iam facto domiaeo , potior causa est priεris. ia Re vendita ἐγ ινadita dι versis , ab uxo domi uo , b altero non domino , potior es co a domivi. Is A non domino divero tradita potior

est pessidens. 14 Explicata labi ea 3 I. De actionib. Empti.

is Decim d. l. Quoties etiam in Iocato habet Deum, non in pu ore. I 6 Proeedri , in traditione sicia. ir de doxata aut vendita a Principe, dominium fine traditione non tνan se. 13 Deeifo d. l. etiam in nudo Acam, habet.

is Item in beneficiis Eeetesiasticis.1o cas is in personis Ecessasticis 3

ai Mindicatio non comρeriι ea, ex rufinx pecunia res ab atio empta.

262쪽

noris .

dot. eh l. Ex pecunia I 2. C. Od. 26 conciliatio auctoris, reiecta Ant. Fabri sententia . x cur pecunia ex re dotali magis δε- talis , quam res ex pretio dotali.:3.Vindieatio rei dotalis non datur uxori flante matrimonio. 29 Intellectus L in rebus Io. C. De jure dot. 3o madicatio competere desinit , e sante ea a et an iure dominii Iu- pervenieme in eo , qui temporeaceepti iudieii non erat dominus. 3i An ἐν causa vindicationis non ex

pressa lax Mndieatio non competit in rem a se alienatam . 33 Ut neque baeres rem suam a defuncto tenditam vindicare potest.

34 Limitationes hujus regulae. 33 Fnteuectar I. Seja 73. T in evictionibus. 36 uaeres venditoris evincere pstres , non fideiussorιs 3 Utilis vindicatio quando detur. 38 Vindieario datur contra possidentem. 39 Contra haeredem .sso Contra eum, qui dolo deserit possidere , is qui titi se obtulerit. i Possidere quis debet tempore litis contestatae . a P emunt in banc actionem res eorpora ter , etiam grex , non vero pecutium. on etiam veniunt res incorporales .

M Requiritur res extent, is sint in do

minio .

que Vindieare potest maritus uxorem , d minus vasaltam, i e. 46 Res extinctae non vindicantur , nisi exbibeantur . Vindicatur res certa.

48 Ne perempta ad quid teneatur possessor. 9 Quod si res perierit pendente lue , de elut interitu non tenetur bonae faei possessor. o Tenetur vero de fractibus. uel Re perempta per moνam extraJudicialem debitoris ObIigatio perpetuaIur .sa Nisi purgata fuerit mera per obiationem debiti.

33 Eamque realem is legitimam. 34 Naturali rei interitu debitre moro

sus an liberetur.3 s Sententia negativa probatu . 3ε Naturalis rei interitus libreat reum,

si rer eodem modo peritura Dissere

actori.

3τ Potentia dis abendi rem inde India

eanda .

18 Distinctis pnedicta ἐν in fure loeam

habet

19 Venit in bane actionem omnis eau is utilitas. 6o Etiam luera pereepta post iudieium '

aeceptum.

61 Restituenda res integra. εχ Et eo loco, ubi res est. 63 Requisita ad hanc actionem.

64 Exceptiones reo competentes . ε 3 Advocato non uocet eneeptio iudieati. 66 Reus non munitus exceptione aliqua condemnandus restriuere rem.

Post petitiones , quae de universitate

proponuntur , Iubsunguntur rerum

singularum petitiones, quae actiones singulares in rem vocantur , & veniunt nomine Vindieationis, quod deductum a vindicando. Est autem Vindicare, dominiti tum rei , Vel jus aliquod in rem sibi adia serere , inde Vindicare suum esse ; quod alias suum esse peiere dicitur , I. euideo 66. bae. tit. Est autem Vindicatio actio , per quam rem nostram ab alio possessam petimus, I. Actionum 1 . ms. De obligat. ἐν action. sive actio in rem , qua quis petit se rei controversae dominum declarari , eamque ossicio judicis a possessore sibi restitui . Dicitur rem nostram ;quia non agitur cum possinore , tanquam obligato ex contractu, sed nomine rei nostrae, quam possidet , quod est proprium, actionum in rem. IV. de actioniν. s. om

nium. I.

Vulgo eam duplicem faciunt: Directam a scilicet & Utilem : eo modo, quo Domi nium aliud Diremim , aliud Utile quidam ponunt ἰ quod tamen aliis non placet , qui nonnili Directum dominium esse sustinent, quod jus , quo res nostra est , unicum tantum sit, dc nulli bi in Iure talis Distinctio reperiatur. Cunc. II. Obser vat. cap. 2I. Alii Dominium aliud Di rectum , aliud quasi dominium dicunt. Ditectum attribuunt habentibus dominium

263쪽

231 HENRICI ZOESU COMMENT.

.imorietatis ' habentibus vero dominium immunis a crimine stellionatus , Di δειε ervitutis, pignoris , aut simile , tribuunt lunatur accusatio 3. Os de erimine fleto uasi dominium . Ut Dominium latius fion. & teneatur priora emptori ad inie- eat . quam pmprietas : quam solam resse. Procedit autem deciso d. I. 13. 1ndisserentiam agnoscit Cujae. inter domi- casu , quo posterior emptor fuerit bonaenium & proprietatem , in ad i. fides: nam si rem alteri venditam scive interdum 2 r. ins de aequis. vel admitt. rit , nihil juris acquiret , atque eo in

poster. Et inde Vindicationem aliam fa- eatu imputabit sibi secundus emptor, uiciunt Directam . aliam Quasi vindicatio- se deceperit , Ieg. 2qam si actor 26. boet nem . ' Comprobata tamen plerisque di-itit. Gomm. 2. Var. ReDI. cap. 2. numeristinctio Vindicationis in Directam oc Uti- zo. vers. Secundo omita. Ovarr. 2. Varilem; per t. in rem 33. boc tit. Ubi di-i is ' .citur Vindicatio ei competere , qui aut Ubi Quaeritur et An d. ter. Is . deciso Siure gentium aut civili dominium acqui- procedat in casu , quo venditor iuravit se sivit . Cum autem & non dominis, uti primo rem traditurum , aut alteri non creditori quoad hypothecam , emphyteu- venditurum Et hoc assirmandum , eum tae vasallo, & aliis, qui non habent ve-ijuramentum assiciat quidem personam j rum dominium , sed tantum jus aliquod rantis , non etiam rem aut translati circa rem dominio proximam , dicaturinem I neque ullum jus reale per hoc competere in rem actio , t. agri civita- quaeratur primo emptori, sed tantum per

tum De ins si ager vesitam crisonale ad rem tradendam , quousque tr ahis Deis , plerique Interpretes istam ditio est possibilis . Quae talis esse des nit,

distinctionem excogitaverunt , quam &ire jam alteri tradita, a quo primus eam videtur agnoscere Cujae. I. Observat .mavocare nequit , ut quae justa traditione eo in dominium eJus cesserit, nec ullo m

a Ut ut est , directa VindicatIo et eom-ido priori est obligatas. Quo iacit. quod

uetit, qui iure gentJum aut ei vili est do-jmatrimonium promissum Titiae per Ma minus, d. l. 23. De quo constare debet: vlum licet jurato , non impediat postea nam alias possessor etiam nullam causam contractum cum Caja, e. Acut 22. κ De habens absolveretur, juxta regulam : Α- θοUM. ex ratione supradicta. Vid. C

ctore non probante reus absolvitur. Satis Varr. de Pact. p. I. g. ra. numeri y. San. autem probatur per justam causam , exicnez. ad Decal. tract. a. east. 12. numer.s qua res est penes actorem. ' Hinc datur 39. Suarez. de Iuram. fib. a. cap. 3o. a. ei, qui rem usu cepit, cum post usu -- 3' - - - .pionem completam lex verum dominium . Obstare videtur seg. sanermus fim cod. yadjiciat , I. Uvea pio 3. ins. De Uueap. de reb. aBenra non alienam . ubi pacto Currente adhuc usucapione non potest haec contrahentium inhibita alienatio com actio competere possesbri , quod necdum ratur ei, quae inhibita per legem aut te- ei adjectum si dominium rer legem. Est statorem , qualis impedit alienationem , tamen eo casu provisum interdum possi- & sectam ponit irritam ; ut & illa irridenti per actionem Publicianam , de qua tam debeat ponere. Sed dicendum , ibi ε Titui. sequenti . t Datur etiam et , qui comparari quidem alienationem inhibitam

hahet rem donatam , emptam, aut simili per contrahentes cum ea , quae inhibita titulo acquisitam a vero domino . Non per legem , aut testatorem I verum non alias tamen, quam si traditio subsecuta ; adaequate , cum in eo tantum, quod alienam per istos titulos non acquiritur jus natio licite non sat. Deinde non est ibi in rem absque traditione, I. Traditionibus intentio Imp. aequiparandi istas alienandi 2ω cod. de pact. sed tantum jus ad remiprohibitiones , sed tantum indicandi , personale . ' Quod patet ex eo , quod quando quis censeatur contravenire alte- rem primo vendi tam , ante traditionem nationi. illi lactam , venditor secundo vendere pos- Obstare etiam videtur l. si ereditor 7. in Iosit: cui si tradiderit, firmiter illi erit ae- fine ins de distract.ρignor. Ubi coptra pactic-quisita , nec avocari poterit per priorem nem de non Hienando venditio dicitur nulla. emotorem , IV. Quoties I . cod. hoe t. Sed dicendum, rationem ipsius legis consiste- Ouamvis venditor eo casu non videatur re in eo, quod cum pacto de non alienando

264쪽

Ibi concurrat jus reale hypothecae, quod operatur , ut pactio talis alienationem subsequentem inutilem ponat e atque ita Doctores tradere adserunt: Guido Papaeriem. 369. & Mer. dec f. .. Suarea. ad . Post pem. 3 6. De re iudie. in declaνat. Ieg. Regat limit. I. num. I 2. Et pacto adjecto id tribui verum est se licet aliqui soli hypothecae idem dent , quos refutat

tende .

De hoc easu quaeri hic posset: Primus

non dominus rem secundo vendidit : p stea dominus factus , ejusdem sorte nactus possessionem , vendidit tertio , eique tradidit, uter potior dicendus Dicendum , secundum potiorem esse, per leg. fi a Titio 7 a. bee tit. quod traditio ei facta reseratur ad tempus acquisiti dominii, quoc firmatur , dc plenum jus in tem facit consequi secundum , perinde ac si a principio tradita a dominosuisset : idque aequitate ita postulante , cum alias traditio ab initio non fuerit firma , I. Apud Cossum . s. si a Titio 3 a. in f De doli except. l. ε. Cod. De re aliena pignori data . Atque ita ut recte ipse venditor, postea vindic re volens a secundo rem, ab eodem rejicitur, cita di tertius, qui plus juris praetendere non potest , quam habuit venditor. Cunc. 18. Observ. cap. 3I. Si tamen pretium a priore emptore traditum suerit, aut alias venditori ab eo satisfactum, non tala traditio non operatur dominii translationem, ut traditur F. venditae qI. Instit. De rerum divis. Non obstat I. De

pretio 8. isf. tit. με. in qua dicitur de pretio soluto nihil exprimi a nam hoc Dre in Publiciana , in qua praecipue inspicitur: bona fides posses aeris :-hic autem vis ponitur in traditione . Per quam ut acquiraturarum reale, oportet, traditiis sit valida, non est autem talis ante solutum pretium , vel aliam satisfactionem . Si a duobus uno domino , altero non domino , res fuerit diversis tradita, non ambigitur illum potiorem esse , Cui a d Dino tradita . licet posterius , nam a non domino traditio iacta nihil operatur , L si ea res si . G fine de amomb. empti. Si a non domino res tria ita fuerit dive

sis , is potior erit . qui primo hona fide oam nactus, /. sve autem p. s. si duobus A. infr. tit. seq. De Pubtie . in. rem aB,

nam prima traditio iacit , quἰdquid iuris

apud tradentem fuerit , transiste in acet-pientem . Traditio a diversis non domi- Isnis potiorem facit causam possidentis, d.

. fi duobus , uti ex Iuliano respondit

Ulp. quia cum ab eodem res non nabea tur , nihil opitulatur prioritas traditi nis.

Verum ist reisonsio Ulpiani ex diame- ritro repugnat dict. I. 3I. g. . ubi ex praedicto calu Neratius respondit, eum tuendum, qui prius jus rei apprehendit, secundum L l. Quoties . Sed videtur super hae re suisse controversia inter lurit consultos, ut patet ex clausula per Ulpian. d. s. si duobus adjecta. Quae semientia vera es , scilicet posse si brem rei esse potiorem : quae & obtinet in pignoribus , L si non dominus i . ins Qui pol. in ρuae. bab. dc convenit omnino regula juris . In pari causa meliorem esse conditionem possidentis . Est autem hic par calus, quo quisque emptione ac possessione prior intelligitur , eo quod ant riorem nullum habeat, qui prius emerit. Dispar causa foret, quando ab eodem res empta esset separatim , quia in ea accipienda alter altero prior iit, necesse est , Cujacius 7. Respons. Iuctam ad d. F. Si duobus . Dicta ua procedunt, si posteriori traditioni non obstet vitium reale, quod faciet titulum posterioris non esse considerabilem , dict. Ieg. sive autem f. haer βιο .

locato, ut dicemus insta, ad triui. Locati , eonducti . In pignore non obtinet, quod in eo semper sit potioris, cum quo primum de pignore convenit, nec habeatur ratio prioris traditionis iactae credit

ri vel emptori, L Creditstr ra. F. si priori D. d. I. non dominus I q. ins. qui ροt. is pirae. Ratio diverstatis est , quod

pignus contrahatur solo consensu, L contrabi Iur q. ins de pignor. cujus proinde tempus inspicitur : dominia vero transferantur in traditionibus , quarum etiam tempus spectatur.

Quaeri posset , An deciso L DI. cu

ties procedat in traditione ficta 3 Quod assirmandum , cum traditio ficta per i gem inducta idem operetur , quod Vera, ut patet ex L s duobus 3. Cod. Communia de l. Ubi legatum a morte testatoris transit

in dominium legatarii sine traditione is

265쪽

MENRICI ZOESII COMMENT

cum omnimodo effectu verae traditionis, iit omnino haeres illud nec alienet , nec super eo disporat. Pater idem eκ L emptionem I . Cod. de donationibus. Ubi tradito instrumento censetur facta traditio rei, donatae , ut sit adversus donantem actio in rem donatario . Similiter res vendita Ecclesiae dat illi actionem in rem , etiam ante traditionem , I. Ut pnter 23. g. bae autem D. Cod. De Dero . Eetus. ut alteri pol l ea frustra tradatur . Quaeritur etiam jus in rem donatam vel vendi tam , si donator aut venditor nomine donatarii aut emptoris se eam precario possidere. aut conductam habere constituerit , I. Quaedam mulιτν 77. bo. t I Quod me i s. iis. DD. I. Qua bonat'. in θ. de arcuiri post. Idem operatur retinendo usuro fructum , L qvi ura 28. d. de donat. Emptor quoqDe rei pς neste deposita aut corvm datae ceniatur hoc ipso ejus acuti sivisse dominium . s. interdum Icis t. de rer. divis. Idem in similibus. Vid Gomea. a. Ioco vers. Quarto extende , dc Sarmient. de Reumbus

Vocatur in dubium , an per donationem vel venditionem a Principe facta s- ne traditione dominium trantiat 3 Sunt, qui id amrment , ideoque nesciit deciso iii d. l. st zoties locum este , quos cita Iason. ad s. t. Quoties num. 3. U' seq. Rationem p urit in auctoritateiri Principis, qui potest sine traditione facere rem alterius, di quod non sit l, resitum Princiri variare. Verum cum no quaeratur,

quid honestum si ; sed quid juris qu-r tur patri , dc non tam quid possit Prinreps, quam quid praesumatur secise , r cl tenet Iason. d Deo n. to. per istam donationem I aut venditionem a Princiape factam , non transire dominium absique,traditione vel apprehensione possesti nis , cum l emper magis verisimile sit, Principem jutis communis regulas sequi volu i lie , non etiam iis derogare: si aliud non pateat: ut etiam iocum habeat d. t. Quot res disposium. COUMr. 2. Har. Regia. σπ. p. n. 3. peregrin. Se Iure fisci tib . l. Dr. 3. η. M se . t Quod di dicendum de seudo eonec so duobus, cujus possessi inem posterior est adeptus . Iason. ad a. L Quoties n. 3 . Fachin . estππον. . p. meedatur aic , licet gratis comi maris ad natu

Him contractus quam privilegii, in qu ν aliud obtinet , nam prior tempore in eo est potior. Iason. d. l. n. V. ' Idem obtia ignet in feneficiis , nam 3c in iis priorem hal enn eo essionem potior est , etiamsi mens necdum occeptaverit , est ribii . ae praebenat. in ε. Idem in matrim lylo , in quo primus mutuus' consensus ponit perlectum matrimonium , ut cum

Alia Quaestio est : An dc in persenis ro

Ecclesiasticis , per quas res aliqua vendita , habeat locum dict. Ax quaries 3 M si I interpretum pars id affirmat , cum nulli bi circa hoc inveniatur limitatio a gum aut Canonum ; ut dicenda sit προ cedere decisio juiis communis , ut tradit talon. d. Deo nam. 1q. Nec facit ; quod in perlonis Ecclessasticis improbetur u cillatio , nam ea res non tangir jqs -ptoris secundi , qνω per traditionem est confirmatum , & potius redditum iure ejus , cui res primo vendita . Covarr. d. Dco n. q. Non facit citam , quod ista LQuoties sir eivilis juris , ni Sericos non iret: Cum Canciore non dedipnentur sequi sacratissimas leges , ubi ratio lubest, uti iubest hic , ct contrarium' non difp

suerunt , e. intelleximus r. Si De novi

q. cb. s. Ialon. d. loco Fac hin. a

costr. 33.

Datur itaque vindicatio ratione' juris dii realis : quod minime alicui tomereet in rem emptam, sua quidem pecunia , sed per tertium , c si ex ea 6. C. hoc tis. quae expresie asserit ex deposita pecunia comparaturin per' de starium , eum c si transferre in deponentem injuriosum se . Et iacie haec regula , quod' alteri per alterutra' non quaeratur actio , ti'. si pecunia l. O seg. qui aliena 8. C. fi uis alteri WI' Di . Neque .in veniturnalibi hac de causa inducta. ficta traditio per legem . Excipitur miles, cui isto casu, re sci- et 2

licet ex euis pecunia ab alio empta, datur utilis vindicatio. I. si ut prNonas 3. cod. lue tis. Emptum quoque a luto te vel curatore pecunia nimoris fingitur esse in bonis pupilli, aut 'minoris ut ab eo vi dicetur , licet ab ejus nomὼ ne non eum Ept m , per leg. si curator 3. coa. c. bia trium tutela . Quae leκ licet loquatur de

266쪽

IN LIB. VI. D I G E S T.

aqpecunia secreto Praesidis deposita, in eum

finem, ut ecteretur miseisio, quo tantum easu vult istam legem procedere Anton. Faber. s. cφέειν' cap. s. quasi in poenam i habebit tamen i tam , etiamsi in eum finem non fit depofita, modo res emininis sit' pecunia minoris , per L si tutor 2. in f quando ex ficto tutari3, ως. quae simpliciter loquitur', & probat Glossa in L qai a rena λ cod. fi quis alteri, veI sibi.

Ratio est , quod tutor He curator ex .ne cessitate officii teneantur pecunias minoin m conuertere in emptionem praediorum I. ita acrem et . im prim/ρ. ius. De a minist., te . Atque ita , necessitate o

fieti de pecuniae proprietate Concurrente , permissum specialiter rem ejusmodi vindicare si pecuniam petere nolit minor . Quomodo idem obtinebit in easu , quo extraneus aliquid emit pecunia minoris :cessante enim ratione speciali ratis, suecedit regula generalis , de qua cod. Sr quis αμιν, , vel Mi. Si tamen pupillari pecvnia st enimus landus alteri pupillo , &traditus , huic cedet ; nam illi obligatus pignori . I. sed ν pecunia 3. n. Dd 'b. estr. 4ine. O I. auem tu I. Qui mi. in pun i re bab. ' De Eeclesia idem dicendum , ut

rei emptae per reconomum aut administratorem , licet non nomine Ecclesiae , ejus tamen pecunia, utilis illi se vindicatio, cum paudeat jure minoris . Gomez. ad Legem Tauri s r. nam. 36. Uri. Te

Dus esses. Quod ad piam causam trahit Thaquei L ne primissi prae causa, m-

Disputatur de re ex monia in dotem data empta 3 Illa non videtur cedere uxori : cui ideo non erit vindicatio, sed tan- um dotis actio L ex pecunia ra. Cod. De

Coae de fova pignori dato mans 47s , ubi ex pecunia ἐn dotem data comparatorum dominia dicuntur pervenisse ad maritum

justis rationibus . Quo facit , quod victum supra , imparata ex pecunia hinreditaria per possiessorem non venire inprtitionem haeredita is, quod ea converte

rit in suum patrimoninm , leg. Sed esas. g. item fi rem r. f. . De petit. Me-Md. Facit , quod pecunia detur marito , ut eam distranat ad arbitrium , qui pr Inde generis non speciei est debitor , Ieg. Res in dotem A a. iv. De iure dot. Et fanta non si mea . ita lamen aecipienda d. t. ir. si maritus solvendo fuerit: nam alias mulieri praeter condictionem pecuinniae , accommodatur etiam utilis in rem

subsidiaria , L Uκον . infra De donation

verum dictis adversatur Rer, qu q. ies. De Jure dot quae indefinite habet, rea ex pecunia dotali comparatas dotales videri & I. Si eum dotem 1 a. in De ingsolato matrim. quae habet , praeferri mulierem in rebus , quae ex dote sunt comparatae , quasi di hae dotales sint. Pro conciliatione horum locornm quidam intelligunt dictam L sq. de re empta ex pecunia dotali nomine uxoris, quasi

hoc faceret , eam acquirere actionem in rem. Ita Ant. Faber. dict. 6 b. s. ConJect. cap. s. Verum hoc resutatus per qOtun Tit. Cod. Si quis alteri vel ib/ , qtui ed

cemur nomine alterius e mi om nihil

minus acquirentis in bonis esse, dc non ejus , cujus nomine emptum , nisi se ei dem traditum . Adeo, ut nihil faciat , quod nomen alterius insimunonio fuerit inscriptum, ter multum 6. Cou. d. rv. ex ratione jam dicta , quod alteri ner ait rum actio quaeri non possit. Quidiam a cipiunt didi. ter. ia in casu , quo P cunia est iacta mariti per veru in matrim nium , ideoque tanquam ex aliena pecunia rem comparatam non esse dotalem ,

sed mariti . Si vero pecunia manserit ia

minio mulieris , ex ea emptam rem his. beri quasi dotalem , secundum dia. Dr. ia. s. D. Ubi agitur de matrimonio is valido. propter errorem c mdictionis ejus. cum quo initum et quod facit datam in do. tem pecuniam non fieri accipientis , sed manere penes mulierem , atque ideo ista pecunia comparatum esse mulieris Verum

obstat L qui aliena penuit. Cod. si quis aLteri , vel sibi, ubi comparatum ex aliena pecunia nihilominus fit comparantis, nourius, cujus pecunia iampara um. Ut ista solutio nihil faciat ad tollendam repugnatu. tiam inter dict. ια. 32. q. quarum

utraque loquitur de pecunia dotali . Alii volunt dia. leg. 34. intelligendam esse in

casu , quo permutatio dotis ex pecunia in rem , si te eκ re in pecuniam mulieri sit utilis, per L ita constante 26. i f. De Juν. dot. Quod est extra dubium , quan-

in . d. mulieris consensus adest , eujus iacit regula : Quod res empta mea pecu- l neutra lesum controveriarum fit mentio ,

267쪽

α,6 HENRICI ZOESII COMMENT

sed simpliciter una negat rem esse dot

lem , altera affirmat. αε Ad conciliationem itaque earum vide- . tur dicendum, a. IV. I . loqui in easu, quo maritus est sol sendo, verum d. let.

q. in casu , quo non est solvendo , ut tum mulieri si subsidiaria actio in rem

Comparatam per maritum pecunia dotali , secundum I. Uxor s. ins De donat. inter virum se uxorem . GIus in ter. in rebus Io. V. aestimatae Cod. de iure dot. dc probat Cuj. I. Observ. cap. 29. ex Harmenopulo , I. q. ev. g. in Seho-tio. Vid. Barbos ad Rubr. D. Sosito matrimo io p. 3. num. Tq. ω seqq. Quomodo & accipienda d. I. 22. s. D. in

qua agitur de muliere , quae servo alieno, ignara conditionis nupserat: qui merito dicendus inops , tum omnia eius Cedant domino , cui dicitur mulier praes renda in rebus emptis sua pecunia tanquam dotalibus. Nee facit , quod objicitu. Ioco Ant. Faber , non agi in a. Diuor , de pecunia dotali ; sed donata rnam hoc nihil mutat , eum ratio ejus legis Iocum habeat etiam in re compara ista, pecunia dotali scilicet : quod ex re mulieris sit comparata pecunia enim a muliere prosecta est , eique jus ad eam ,

si non in specie , saltem in genere ἔ &quod ei sit consulendum , ne quoad d tem in damnum incidat . Atque ita lex una per aliam intelligenda : quod frequens est in iure , ad evitandam contrarietatem.

di Sed adhuc superest dubium . Quare

res ex pretio dotali comparata minus sit dotalis, quam pretium ex re dotali , secundum L Cum in fundo 78. g. si marito Mal. in f De Jure dolum: quod di responsum a Paulo in simili , in De. si γνem 22. in D. δερ. De petit. haerea. Videtur dicendum , recuniam ex re dotali

perceptam ideo substitui in locum rei, quod non possit aliunde dici redacta,

quam ex re dotali, quam non alienam

restituere debuisset maritus . Aliud est in pecunia , quae etsi in dotem data, tamen ejus specie non est debitor maritus , sed in genere, cum detur illi . ut utatur ad arbitrium, ut dotalis esse desinat hoc ipso , uotmaritus eam attigit. Quo facit quod

mand. pecunia merces aestimari, non mercibus pecuniam . Bald. ro I. Mater I. v. I c. b. t. Done l. I9. Commcnt. c. II. Laec

dictis patet, mandanti in rem emptam

ejus mandato non competere vindicatio. nem , quod mandatum non operetur aliquam traditionem, nequidem fictam, LReae

dam . sed tantum det personalem actionem . Datur itaque vindicatio ratione veri vel 23 ficti dominii. Quo modo non competet um- .ri in rem dotalem , stante matrimonio: quia haec interea est mariti , I. Dotis fructum DF. fi res t. in . De Jure cor. nisi in extraneum alienata suerit, invita uxore; tunc enim uxori continuo erit vindicatio, d. . 3. c. hoc tit. Idque ex ratione , quod inspecto essectu mulier vere maneat domina dolis , Lin rebur 3o. C. de Iure dot. Nisi dos si data aestimata , quia transit in plenum viri dominiaum , qui tantum est debitor aestimationis, ut mulieri eam vindicare non liceat Quoties res f. C. d. r. ' Non obstat d. I. ιn rebus Istm .estimat.e: quia accipienda in casu , quo maritus inopiam vergit , secundum Iegem ibi praecedentem , ut optime resolvit Pinet .

ad I. res , qu.e I. p. s. c. nu. I . C. de bonis

maternis.

Hi ne cessat competere illi, sui tempore oblati quidem libelli dominus suit,

postea autem esse desiit, quia causa vindicationis cessat, arg. l. l sc νvvs q. 3U. De cond. furi. Quid si tempore litis contestatae non Iosuerit dominus , postea autem agenti accesserit dominium Videtur judicium vindicationis per hoc non confirmari ex eo, quod cum intentaretur, nulla esset muscausa , secundum regulam , quod non mia

iit videri ventile in judicium , quod venit post illud accepium , L non potest, zy. iv. De Juv. &-quod non postit esse judicium de his rebus , quae postea in obitrationem

sunt adventurae , I. Non quemadmoaum 3 s. d. t. Ut videatur Opus nova interpellatione, ratione iuris , quod supervenit, quia prior contestat io est inutilis. Et hoc, si sus prove uerit ex nova causa : nam si ex causa de praeterito, procedet judicium, . si rem s. s. qui ante finai. ubr. Bartol. mfr. de pignor. act. Propterea quod jurissctione ab initio videatur fuisse causa. t Praeterea si quis, non expressa causa , rem vindicaverit, ut suam , in lac superv mens jus dominii faciet procedere ii dicium , ita postula me aquilate , ut i radii ur c. Abbate 3. ιn fine de senti m. is rebva/r. in s. Secus , si causa expiessa , qua non

268쪽

probata judicium inutiliter intentatur ,

Iason. in s. omnium I. n. 66. Institui. de actionib. Ratio differentiae est , quod primri casu tantum expressa proxima causa non excludat caulam dominii saturi, LSi mateν Ir. g. eamdem 6. inf. de excvt. νei 1udici posteriori vero referatur causa

petitionis ad jus quod jam est, quod quia nullum, est justa petitio. Innoc. ad dict.

3a Ex dictis patet, in rem alienatam nulli competere vindicationem , quod nemo contra contractum suum veniat , I. cum profitearis A. Cod. de revocand. donat. Quod non.tantum procedit, si res suerit alienantis, verum etiam si aliena , cum allegando alienam esse , propriam alleget turpitudinem, qualis non audiendus , L. Transactione 3 o. Cod. de transact. Nisi tamen legibus servanda solemnitas suerit omissa: qua ratione in I. si cum pater a. c. si adversus rem iudici auditur quis contra factum suum veniens. Quod omnino procedit, quando actus est nullus, sive ex causa, publica quomodo in I. quemadmodum 7. C. de agrici is censit. datur venditori vindicatio servorum tusicorum censitorumque venditorum sive ex causa privatae utilitatis, quae tertium principaliter concernit, si ita ossicium exigit. Sic pater ventita a se bona peculii adventitii filiorum revocat, L re , quAE I. c. de bon. mater. Ac ibi Pin. l. Cum non δε- tam se. s. iuum autem s. vers. filiis autem C. de bon. quae Iiber. cum ea res principaliter commodum filii concernat , quod procurare est paterni Offcii. Sic tutor vel curator sine decreto rem minoris venditam revocat. Praelatus aut oeconomus rem Ecclesiae temere alienatam re-

Oeare tenetur , & plerisque Clericis eam reposcere licet; c. Si.qais 6. . De rebus Leeιes ison ahen. Ut lucri proprii causa quis contraveniat suo facto , non est admissum , L fi Creditoribus s. C. de ser

33 Hinc Quaeritur: An haeres rem suam a defuncto venditam possit vindicare videri posset, quod nec impediatur ex peribi a defuncti, qui rem alienam uadendo dominium ejus transferre nou potuit, ZOsi comm. ia Pandect.

I. Traditio χα ins de aequir. rer- δε- min. nec ex persona sua, cum non Vendiderit, nec venditioni consenserit, L standam Ia. ias de evictionib. Ut si non jure haereditario , quae repraesentans persinnam deiuncti ejus factum praestat, L Eaequa persona ιη'. ins de R. I. saltem proprio vindicans audiendus videatur . Quo facere videtur Sejafundos 73. ι . de evrct. ubi haeres videtur evincere rem suam , a

defuncto venditam fundans se in jure proprio . Idem velle videtur L fi ahenam M. C. De evict. ubi fidejusbris haeres evincitrem jure proprio , pro qua fidejusserat defunctus. Contra tamen responsum in L cum a matre t q. C. h. t. ubi filius haeres matris tandum iu uni per eam hendit mvendicans repellitur. Idem habet L m ditrici 3. Cod. de reb. alien. non ahenan.

Facit regula : Quem de evictione tenet actio , eumdem agentem repellit exceptio, quae colligitur ex I. Exceptaone ii. g si ob

evictiss. Ratio est, quod licet non transeat dominium rei, quae aliena fuit', de circa quam nihil juris erat defuncto . juxta regulam in I. Nemo sq. De R. I. adeundo tamen haeres confirmet tactum defuncti , quod tamen habere cogitur . Atque ita evincere volens rejicitur doli mali exceptione: agit enim dolo , petens quod eli restituturus, laltem aestimationem , dure evictionis . ' Habet . autem 3 repula ista limitationes . Nisi actus sit nullus , respectu consensus . aut dispositionis legalis, cui ut non potest expresse,

ita multo minus tacite per aditionem renuntiare haeres . Potest etiam retrahere haeres rem alienatam a defuncto, statuto aut consuetudine retractum admittente , intra statutum tempus. Praeses in Deo a Tauquam num. 29. Et hoc non ut haeres,

sed ut proximi. r. videantur aliae limit,

Nihil obstat superioribus d. I. 73. quia 3

accipienda in casu, quo emptor non Cinponit exceptionem doli mali, sed repetenti haeredi rem suam restituit , contentus actione evictionis , contra haeredem sibi competentis , ut patet ex illa L 73. quae convento dat electionem , vel restitutis praediis de evictione agere, vel exceptio. ne submovere arentem : quam elati nem etiam dat d. I. 3. Ubi illo casu potius

269쪽

8 HENRICI ZOEs II COMMENT

emptor s secto Pintra veniatnr et , ouod desurmis secit, quam haeredis jure. CM. ad a. t. it. Pinest a. Deo π.82. 1 suae s. 36 Nihil etiam obstat d. I. I . nam liqu, tu e de haerede fidejussoris, non etiam de haerede venditoris , inter quos est figerentia , nam hic evincere volens repessi potest : ille non item , d. l. D. Ratio diversitatis est , quod quando quis vendit

rem tanquam propriam , non audiatur ipse allegans eam alienam esse, quia scilicet propriam alleget turpitudinem : dc pariter neque audietur haeres , personam ejus repraesentans. Praeterea venditor tenetur praecise ad tradendum , ut dicetur infra de actionibus empti , Σdversus quam obligationem haeres ejus Venire nequit , L flipulationum a. s. eae his a. ins de Seν b.

obciat. Fideiussor antem non dixit rem suam esse , sed venditoris e cujus venditioni consensi, se obligando , non ad rem tradendam, sed ad interesse in casum evictionis. Unde non alias repelletur a vindicandis , quam propter consensum, qui oberit quidem ipsi, illius haeredi, venienti ex erus jure, non etiam jure proprio: ex eoque audiendus, quod consenlus fid . iussoris non tam incluserit hunc easum , quam potius tacite excluserit. Tenebitur tamen haeres fideius bris ad interesse , eo modo, quo fideiussor , cujus obligatio adhaeredem transit. Ilarbosa ad leg. Lucias 39. tr. c. is seq. in θ. solui. matrim. 37 Utilis vindicatio competit ratione juris , quod est circa rem, uti ereditori ci ca pipnus , emphyleuta'. vasallo , superficiario, L. Tutor I 6..3. sis. ins de pignor. act. Competit & hax variis in casibus fictae traditionis, I. si ut proponis 3. e. hoetit. I. ob dolum I. Quomodo ex fact. tui. O . 38 Datur contra eum, qui probatur rem possidere, L mater 3. C. b. t. sive suo sive alieno nomine. Ut etiam contra detentorem competat , velivi depositarium , rommodatarium, quatenus habet rei restituendae saeuitatem , L officium 9. b. tit. Nis conventus statim in principio dominum nominet, ut hac via judicio eximatur , LF qais a. c. Ubi in rem act/b. Quo casu domino.certus praefigitur terminus, intra quem comparere necesse habet ;alias in possessionem mittetur actor a. I a. Si non nominet dominum, ipse tanquam

se liti offerens eondemnabitur , citra do- linini praejudicium, cui jus suum salvum, per eos. eie. e. cauar res Iudieria huisnoret. Iason. ad 3. omnium I. n. I. I

stit. de actionib. Maranta p. 6. membro ε. n. a. Contra sequestrum non competit , eum non habeat rei restituendae facultatem . Filio vel servo alienam rem det, nente , datur contra patrem vel dom, num, , I. Non fervum in. c. h. t. ' Con- 33tra haeredem Ompetere , non potest negari ; non tamen alias , quam si polyideat; fetus fodiendus erit , I. Si in rem ' a. b. t.

Nee saeit quod sit haeres, quia haec actio

est in rem, quae remo Vetur, remina re .

Quod ita obrui et . nisi lite eum defuncto contestata aliquid ab eo commi ssum fuerit , propter quod damnari debuisset, sei- licet fi desisset dolo possidere, tunc enim haeres omnino est condemnandus, d. l. 2. eo quod eadem cum defuncto sit e

is, cujus factum praestat, L post I. . Ex delictis defunct. Possidere itaque debet is, contra quem γhaec actio proponitur ; nis dolo postidere desierit, quia dolus redraesentat rem , Lavi dolo i 33. de R. f. aut si fili se o tulerit , dc judicium acceperit, tu is, qui se et s. h. e. fi tamen actor ignoret eum poD sidere: enim se decipit L Nam fi 23. Foetit. Quod si is, qui ignoranti se obtulerit, damnatus fuerit, nihilominus res peti potest a possessore, Z. Si is , qui γ. b. t. Quod ita aliqui accipiunt, si non solum rit is, qui illi se obtulit, quod alias ruem

his peteretur. Rectius tamen acceperis, etiam in casu, quo idem solvit, eum LL 7. st accipienda eum es mi. Nam quod solutum acceptum est nomine poenae, quia non decipi interfuit actoris, ut bis idem exigi dici non possit cum Rhst diversaeausa. Cuiae. σου d. I. I. Ab. q. Patin ad Edictam. Possidere autem quis debet litis conte- 4 Istatae tempore: dc si sine dolo malo amiserit possessonem , absol vetur, test. Sin au rem r7. s. po ere r. h. t. Si litis conte statae tempore non possederit, post autem possidere coeperit, posset videri non condemnandus reus, per I. Non potes a 3. IMρra de iudie. ubi non potest videri in judicium veni me, quod post iudicium a ceptum venit. Quo non obstante ex sententia Proculi respondit Paulus is d. DO

27. F. I. reum etiam eo nomine Omnia

modo condemnandum . Et ratio est , quod haec actio non Ermetur ex Perlona rei,

270쪽

IN LIB. v

quo casu Ioquitur L i. 23. sed eκ p riona

actoris, cujus jus metimur , ut quandocumque res devenerit ad reum, is v niat condemnandus . Bald. ad d. s. I. Cujacius ad I. i. ia De Dp. de petit. b.e-νed. ubi in simili de ea re actum. Adde stat. l. Quae tum Io. ins de pecul. a Veniunt in hane actionem quaelibet res corporales, sive mobiles , sive soli , sive

animatae, sive in animatae , L post actiones r. bae tit. Venit dc grex, armenta, quae sunt nomina collectiva , fgnificantia , multas res subjectas , d. ter. I. g. perbane avi. act. non final. Atqui di peculium est nomen collectivum , sua appellatione pliares res complectens, & tamen negatur ejus recepta vindicatio , I. Via arearto so. b. t. Ratio est, quia grex tantum in corporibus consistit , ut quali unum corpus vindicetur. Peculium autem etiam res incorporales continet, uti nomina, L quam Tuberonis 7. g. sed is, sis s. infra de peculio. Ut eum unum corpus non constituat, nec unum corpus vindicetur, sed res singulae sint vindicandae. Glag. in d. l. 36. Peculium tamen Cain strense, & quasi, quia ad jus successionis univerialis pertinet, etiam, ut tale vin- ω dicatur. Dixi cor orales, nam incorporales etsi dicamur vindicari, proprie t men sub hanc actionem non veniunt , quae tantum agit de iis , quae possidentur: illae autem vere non possiden tur .

unde illis suae propriae sunt actiones, de quibus libro seq. 4 Requiritur autem res sint nostrae, non uovis modo, sed proprie in domi ilion ro , jure gentium vel civili . Praeterea

res ipsae extera , nec sint extra commercium : quomodo non vindicantur res religio ae , sacrae, quia sunt divini juris , Legern rem a ctia Ia. F. Dea sacra I. b. tit. Sunt ec extra commercium liberi, quia nec proprie in dominio, ut nec proprie vindicentur. Adjecta tamen caula, ex jure Quiritium vi patriae potestatis vindicario eorum concessa , L post actiones I. F. per 3 bane avi. aEI. Lb. a. b. t. Hac via dc maritum posse vindicare uxorem apud alium existentem , volunt, adjecta causa

iuris divini, quo illam habet subditam . Abbas in e. Illud , e. nan est si De Iροη- aB b. Quid idem econtra datum & uxori, quia habet potestatem corporis mariti ex jure divino. Vindicari etiam posse

monachum per mor asterium ex jure Canonico tradit Covarr. de matrim. c. 7. iustriae. . a Quia & tradunt ad dominum, qui vasal lum colonum vindicet ; Ic Rempubl. quae cives Isari. ad a. l. legem I. s. Decialis i. h. t. t Praeterea non ha- 46 antur res pro extinctis, quomodo res aliis junctae non vindicantur: cujus ordinis sunt ligna aedibus esianis iuncta, purpura alienae vesti intexta , & similia, de quibus instit. de rerum divis. Facit enim accessiores pro extimctis haberi, quod autem non est, non vindicatur. Est tamen actio ad exhibendum & ekhibitae res vindicari possunt. , quia sic earum dominium videtur revixisse. Non alias tamen is , cujus rei alienum quid accessit , tenetur exhibere,

quam si exhibendi habeat potestatem, id . est res separari possit. Unde licet Brachium

alienum meae staruae iunctum per plum-haturam sit exhibendum, non tamen junctum per serruminationem, d. Ieg. 23. F. 'item quaeeumque h. t. Ratio divertitatis est quod serruminatio, sive ferrumen , ut hahet I. Quidquid 27. g. eum partes M. infde a q. rcr. dom. contingat per eandem materiam, vel idem metalli genus, vel ii quando serreus pes statuae meae ferreae, interveniente materia serrea jungitur, aut argenteum brachium stat uae argenteae , a gento medio, quia ea res ponit con su iic nem ut separatio non sit facilis salvo alio corpore. Plumbatura vero sat per dive

sum metalli genus, ut id quod adiectum

plumbatura separetur d. f.item quaecamque.

Quod dictum de exhibenda re, alienae rei juncta, si possibilis sit separatio; eκ-ceptionem patitur in tigno alienis aedibus aut vineis juncto propter Ierem xl r. Tab. qua vetitum tigna ejusmodi eximere Cavisi a boni publici, ne hoc praetextu aedes destruantur, cum deformatione aspectus , ut vinearum cultura deseratur, d. I. 23. g. tignum 6. qua de re vide dicta in serius au tiri de aeq. rer. domin. ut & de rebus ex aliena materia factis, quatenus eae vino dicari possint. Requiritar praeterea ad vindicationem. sres sit certa, quae petitur, cujus nomen exprimendum, dc quo loco sit o Si quantitas petatur, & illa exprimenda, L fi in rem 6. b. t. Si nomen ignoretur demonstratione utendum. Si in nomine erro. tur, tamen de re constet, placuit nihil minus recte agi l. idem Pomp. D g. cum R a m

SEARCH

MENU NAVIGATION