Henrici Jacobi Zoesii ... Commentarius ad Digestorum seu Pandectarum juris civilis libros 50. In quo præter plurima additamenta jampridem excerpta ex jure practico, publico & camerali per clariss. J.C. Martinum Naurath accedunt modo citati in eo Cano

발행: 1757년

분량: 671페이지

출처: archive.org

분류:

521쪽

1N L I B. X VIII. DIGEST.

eamen necessaria a principio inhaerente , seu quae ab initio rem affecit , & facit

contractum redire ad non causam prout ex tunc; non tamen hoc in casu, quo contractus rescinditur , prout ex nune. Vide Carciam Tract. De vita is morte pignoris , & Ant. Fab. Decade as. Em

33 Quaeritur ulterius , An per dict. Leg. a. sit inductum jus novum Negat Cujac. 23. Obser. e. 24. tradens idipium , quod

dict. leg. 2. statutum etiam olim competiisse: in quam rem varia adsert juris i m , ejus sententiam parum promoventia scum contineant alium a dict. ter. a. casum , ut apparebit examinanti textus ab eo allegatos et & iaciunt varia loca , quae

volunt , quod pluris est , minoris recte vendi , de contra Ier. item si a x. in se.

Locati , nee rescindi contramim praeteκ- tu minoris pensionis , si dolos adversarii non probetur, L cm ideo a t. ins eod. t. Deinde nul Io loco reperies statutum , dari actionem Uendi Gri ex immodica laesi me , non tantum ad rescindendam Vei ditionem : sed nec uidem ad reducendum negotium ad aequalitatem . Ut urcendumst, per dict. Ieg. a. n um jus inductum esse , ut patet ex si s a te e , in verbis: humanum es : & facit L Si voluntate 8. cod. h. t. Ubi Imp. aperte tradit, non nisi ex laesione , quae dimidium excedit, posse agi ad restissionem eontra fus, quasi eκ novo remedio inducto per Diocletianum . Probat late sententiam Pinet l. p. I. e. r. bἰc. Anton. Faber. Decade I. Errore 7. circa medium.

36 Hine ulterius resultat decisio quaest; nis . Quae actio hoc casu competat Di Dsentiunt audiores, nam sunt , qui condi-Etionem indebiti velint competere ἴ qu rum opinio non subsistit , ex eo , quod non possit videri, datum indebitum , quod solutum ex contractu valido. Communia aer receptum , quod licet ex contractu non agatur ad ipsius contractus rescissi nem ς in terminis tamen hujus lagis id si admissum . Rectius dicitur competere Condictio ex d. I. 2. Nam hoc certum in re, ut quando actio per legem novam inducta . non expresso actionis nomineendum esse condictione ex lege , ter. Obligatis unica Dp. de condict. ex lege. 3 ceterum quae dicta , nonnisi propter

iasiovem ultra dimidium justi pretu res op

scindi Emptionem . Venditionem, aut similem eontra tum procedunt in soro enteriori ; non etiam in interiori , in quo quaelibet gravior laesio est reparanda ;qualis est, quae in Emente est insta infimum pretium , in Venditore supra rig rosum s quia ponit gravamen proximi . Nec facit , quod leges omiserint occurrere tali gravamini ; nam hoc tantum ratione causae publicae, ne inra frequenti

contractuum rescissione turbentur . COU. 2. Har. Res i. c. q. num II. ut quod habet L in ea a Iε. s. sten. i f. de minorib. licere contrahentibus naturaliter se circumvenire , non obtineat in foro conscientiae; nisi secundum interpretationem supra , tit. De dolo. Vide Binsseid. ad e. in civitate q. a. coxel. I. γ seq. ii De Uurti

ADDITA MENTA.

Ad num. 6. Quae ratio sit habenda , ad deprehendendam laesionem ultra dimidi

Quomodo in permutatione constituenda sit laesio, vid. Pinet. modo cit. lac. p.

Ad num. I 3. Quae dicatur laesio enor mis , vel quando aliquis enormiter laesus esse censeatur ; vid. Myns. eent. I. U. 6O. Ad num. I7. Si emptor invenerit the taurum in re vendita, ita ut venditor ultra dimidium laesus reperiatur , dubitatur , sitne ei ex h. l. nostra subveniendum quo dubio vid. quae habet Arum. in diis,

3. ad L I. a. theor. I'. per totinum. 2q. Hic in contraria opinio ne est Myns. Reis. εχ. n. 32. 33. cujus sententia mihi verior videtur, si see. G briel. lib. 3. de Empt. vendit. conec I. u. F. 'β. causae cognitio intervenerit. Remedio t. a. c. b. t. praescribitur 3 o. annis Myns. Reooris. II. n. 3O. Treuit . voca. dio. a. ιb. ita. Iit. D Arum. ad u. c.

522쪽

sio HENRICI ZOESII COMMENT.

omodo libellus, in h. l. I. concipi l

TITULUS UL C. q. s.

De periculo, dc commodo rei

venditae

a Rei is genere venditae perieulum es

3 Rei fungibilis quando perfecta ven

4 Sitetario dolii, vendito vino , an fit

pro traditione is Detustatio vιni an subiiciat perieula

emptorem Re perempta ante tractionem teneri

emptorem ad ρνει ii solutionem ,

Inteluctus L. Si fundus 33. D. Locati 8 Iateuectus lege lectos i a. & l. quodsi Iq. h. tit. y Emptora ut cedit incommodum , ita ἐν commodum Oi .

UBi de re dc pretio convenit, Emptio

est persecta, nec potest alter recusare id , quod convenit , ut dicetur libro et sequenti . t Et quamvis ante rei traditio

nem Venditor ejus maneat dominus , ei-

que videatur primo dc principaliter res perire ι redundat tamen ejusdem periculum in Emptorem tanquam creditorem species, cujus interlius liberat debitorem , L I. O, M. C. b. t. Quod ipsum procedet ; Primo, si emptio sit pura, non etiam si conditionem habeat , cujus demum eventus facit Emptionem, perfici, & p nit Emptorem creditorem , d. I. eique rem perire, non etiam ante, nisi e venerit, ut res periculo Emptoris servaretur , et- :iam pendente conditione , I. si in vexdr- Tione ro. C. b. t. Qua conventione eensante Venditoris erit periculum ante mi ditionem expletam, post demum Empi ris , L necessario 8 h. t. Dies in quem dilata solvito , non facit, quin Emptor sit creditor , ct proinde periculum ad eum spectet, cum ponat continuo obligationem certae

speciei . secundo , si Venditor peri Ium

in se susceperit, Instit. de empl. Hve ἐιt. 1. cum autem I. dant enim pacta I xem contractui. Tertio , si non arguatur eulpa Venditoris, L fi ex legam 23. in . De V. O. etiam levius tantum, cum hieeon tractus spectet utriusque utilitatem, . si ut certa s. g. nune vendemdum a. δε-pra commodati . Quarto, si casu interitus non fuerit contracta ante Venditionem etnam istam a venditore praestari aequum est , quod ejus rei acciderit , non etiam rei Emptori debitae , dict. L. I. is lep. fiduos qq. in f de contract. empe. Finaliter non procedit, nisi in rebus specie debitis.& quidem pure , non alternatio e nam alias non ante periculum Emptori cedo ret, quam utraq; res periisset . In altem nativis enim id uris, ut non nisi poste i io. ris interitus maneat creditorem ; quod illa in specie debeatur , propter sublatam a terius interitu electionem , L fi in emptiopen. δερ. Di. In genere quoque rei venditae periculum aest Uenditoris, cum genus non pereat. Quomodo & venditae rei tangibilis , uti sen- menti , vini, olei interitum non sentit Emetor , quod in genere husus modi res censeantur venditae, I. I. Quod saepe 3 . Lia bis s. Dp.sit. I. & ante earum ven- εditio non habeatur persecta, quam si a pensa admensa , adnumerata fuerit: videis tur enim subesse conditio, ut in singulas metretas, quas Venditor admensus fuerit, in singulas libras , quas appenderit , in singula corpora, quae adnumeravit, Pretia um detur, ut proinde prius poni metr tas , libras, corpora sit necesse, d. s. iubis eum seq. Ut interius rei interea comtinges noceat Venditori, d. l. io. in fine rnisi per Emptorem steterit , quominus contractus debite impleretur , cui sua mora nocebit, L Labeo so. 'ρ. tit. I. ut si die praestituto ad metiendum non come ruerit ; vel si de die nihil convenerit. non comparuerit , antequam ad vindemiam dolia fuerint neeessaria , L fi quis vina φ in fine h. l.

Signatio quoque dolii periculo vendito. 'rem non eximit , nec emptorem ei su

Me t. nili aliud convenerit ἱ quia signatio fieri solet non tam causa traditionis , quam ne submutetur de sunponatur aliud pro alio. Videtur abihac doctrina excipi

523쪽

IN LIB. XV Il I. D I G E s T.

trabium signatio , dc haberi pro traditi ne , Leg. quod si r4. in fine boe tit. quod

ea non possit alia de causa videri facta . Et haec ita , nisi omne vinum , oleum, uno pretio fuerit emptum , d. g. in his: tune enim idem obtinet quoad periculum, quod aliis in rebus, ut scilicet perieulum continuo cedat Emptori , uti persecta jam Emptione , si aliter nihil convenerit . Cuiusnodi Emptionis genus dicitur per aversonem, dict. leg. q. s. Fave Ono r. hoe tit. O leg. Qui oscii

εχ. s. res 2. δερ. rit. r. quasi emptor, non satis persecta dc explorata re , peri culum ejus a Verditione ave tendo in se receperit. Brisson. tu Leuteo M. Aversione.

I Derustatio facit periculum qual Nails, mucoris scilicet , dc a ris , transire inemptorem , d. I. q. f. I. non etiam i teritus rei , cum degustatio non tam faciat perfici Emptionem , quam probari rei qualitatem , a. l. si in emρtione 3 q.

F. am causa s. δερ. Di. . r. Quod si dies degustationi praetcripta, mora alterius illi nocebit e nisi venditor , cum intelligeret non duraturam bonitatem usque in eum diem, quo tolli vina deberent, ejus rei non admonuerit Emptorem tenebitur enim ei, quanti eius interest ad in nitum non fuisse , leg. si viva , quio I .

hoc tit.

ε Recte hie quaeritur , An re pes pia ante traditionem , teneatur nihilominus Emptor ad solvendum pretium t Negat Cujac. 8. Ad Afracam a sex. F Doaus33. iur. Locati , per illuni textum . Contrarium tamen verius est , secundum vulgarem regulam , quae post contractam emptionem omne rei perieulum ad emptorem transseri . Eodem facit Ax frem I . , II. ino. De Jare dotium . Ubi si mulier rem aestimatam in dotem dederit , & ante traditionem ea perierit sine culpa mulieris, pretium ejus nihil minus repetet a marito . Nee recte Cuj. dictam regulam intelligit in talu , quores tradita ἱ quia textus indistincte loquuntur , ut multo minus Emptor solutum pretium repetat. Et haee opinio probatur In terminis , d. F. cum autem Instat. Dee t. is vend. Ubi Imp. ait , Empto rem teneri ad pretium rei interemptae, etiamsi rem non si nactus. Ubi mov)re

non debet, quod habet Cujae. in Instit uonibus tradi regulas, quae sunt de iammo iure , dc continent rudimenta , quasi

non continerent jus generale et nam sau

litur eius venia si dictum , cum

confirmiter et , quod ex Instit. est ali tum , expresse reaeripserit Imp. in L moristis c. hae tit. Facit dc ratio ex jure sumpta; quia jus continuo ab Emptione persecta transseri periculum in Empi Fem , etiam ante rei traditionem ; quod frustra foret , si pretii solutionem recus re posset emptor , quia in effectu non

sen iret rei periculum.

Nihil adjuvat sententiam CujacIi d. l. r33. cum in ea agatur quidem de damno circa rem venditam dato ; sed respectu Venditoris , penes quem landus erat ei ablatus per publicationem ἰ quae non debet respicere aliam personam , quam ejus , in cuius perlona contigit . Unde& vice versa sit fundus fuisset traditus

Emptori , Ac postea Principali rescripto

seret distractus , aut militibus adsignatus , res ea noceret Emptori , cuius respectu accidit , L Lucius it. Df. de evict. F turi enim ea sus evictionis post contractam Emptionem ad venditorem non spectant, ita ad Emptorem, cujus rei ac

cidunt , aut cujus occasone contigerunt.

Ut recte in d. l. 33. casus Venditorem sequatur . Quo facit argumentum , I. Emerees 23. F. cu ae q. in f Locati . Ubi si ob inimicitias cum colono ejus vicinus landi locati arbores exciderit , tenetur colonus ; quia damnum si datum ejus respectu, Atque ita eis landus evincatur Emptori injuria judicis, nihil ea res gravabit venditorem , sed solum Empi rem , cujus personae facta injuria , L si per i rudentiam si . in tr. ω l. si alienam inf. de evict. Non alias tamen nec ultra tenebitur Emptori venditor, quam ut pretium acceptum restituat ; non e iam quod pluris ejus interest, praestet d. I. 33. ex ratione , quod non Possit ei culpa imputari. ' Non obstat etiam L lectos flia. ἐν I. auia fi 14. b. t. Nam quod I cloruin, non traditorum periculum non sit 'Emptoris est , quia damnum circa illos venit imputandum Venditori, qui temere

in via publica lectos potuerat, ut ex temtu apparet. Vinc. Cabor. I. Di put. ea 2 . Pacius clu. s. e. 8.Cceterum ut peculium . dc interitus srei cedunt emptori , ita & vicissim eo. Qit et cmmodum ex rq ; cum secundum

524쪽

sta HENRICI ZOESII COMMENT

naturam si, ei cedere commodum, cuius est incommodum . Sic fructus emptori cedunt , licet fructibus maturis ager si venditus, leg. fructus II. C. de act. empti. Partus item ancillae , scelus pecorum, & alia, quae ex re producuntur: Cedit & eidem , quod per alluvionem ac seessit , id, quos pest. 7. hoe tit. Cedendae de Emptori actiones , quas venditor post venditionem acquisivit , I. Eumque II. hoc tit. Ac quae concernunt rem debiatam Emptori . Si quid tamen accessit ea re venditoris , id ejus manet, I. Iulianus I 3. s. item fi quid ex operis . Iι. in . de act. empti ubi bir de rebus punius.

AD η-. q. in D. Aversione venire, est vendi ad corpus, sive speciem reui modo opponitur , vendere ad quantitatem, pondus, numerum vel mensuram ,

vid. Meer. in et s. disput. de Empt. tP. 18. Et invale. De Tutor. ἐν Curat. sect . num. 38. Et per Aversionem Emptio venditio seri dicitur , quod ovas averti

quodammodo negotium contra mus , re

omni neque persecta neque explorata bene , & quod Emptor omne periculum in se suseipiat, & venditor in illum omne damnum avertat. Costal. ad L qui Ulaiisa. F. Res a. de contrab. Empt. quod 3c dicitur universm & uno pretio vendi, . quod saepe 3 D s. in hir s. f. dict. t. . fi psu a 36. f. de aedit. edict. Persecta venditione alicujus rei, ad quem spectet periculum & commodum rei venditae , distinctione sequenti explicatur: aut res vendi a perit ante traditionem,& tune si culpa , mora vel calliditate venditoris factum est, quominus res tradita si, periculum rei advendit rem pertinet , I. quod si neque Iq. f. de perie. ἐγcomm. rei vendit. Aut per emptorem stetit, di periculum ad illum spectat. Quod s neuter suerit in Culpa , tunc rei nondum traditae periculum est emptoris Lmortis D. C. bye . Quod si emptio sub conditione contracta si , tunc ante conis ditioni eventum res perit venditori, Lueeessario vers. 8. quod fl pendente f. eod. tit. Si autem res simpliciter vendita de nondum tradita sit , siquidem expressae

conventum est , ad quem periculum spe ctare debeat , dc pertinet ad illum , qui id in se recepit, L si in venditione I in ρν. b. t. Si nihil est conventum , tuno periculum ad illum pertinebit, Cujus culpa res tradita non fuit, si neutrius, spectabit ad Emptorem d. L. D. Et per hanc distinctionem facile conciliari potiunt pugnantes Dd. hac in re opinione.

TITULUS VII. Qq. s. r.

De Servis exportandis , vel si ita mancipium venerit, ut manumit tatur , vel contra .sUM MARIUM. I Modus servorum venditioni qualis aclici possit .

a Modus , ut anellia prostituatur, r probat ux a 3 Prostituere quis dieatur .

ue indur ut maneipium manumittatur, valet. ε Valer is pactum, ne mauumittatur . 7 Dem ne exporteturr is ut expori

8 Quae actio tune ad paruam eommiDsam detur. 9 Coaeiliatio l. si venditor 6. & l. Se os 7. h. t. EMptionem venditionem ex iis contra ctibus esse , qui non respuunt condiationem , aut modum, dictum est supra Tit. r. ' Modum servorum venditioni cadjici infrequens non est , qui honestus faciet venditionem valere ς non etiam turpis , inhonestus , reprobatus , t. Dominissa. δερ. t. r. Ubi domini nec per se nec per procuratores possunt servos tuos vendere , ut eum bestiis depugnent, quod ea res sit plena inhumanitatis oc seritatis . Potest tamen judex ad justas domini querelas

permittere , ut servus poenae tradatur , L. careumdedere it . i ra. Ad L. Corn. de Har . t Eadem inhumanitas est circa ven- Σditionem , ut auellia prostituaturr ut nec illa valeat ἔ quia contra bonos mores. Econtra se res habet, ut ποπ prostituatur ; atiar aut fit

manas injectio domino,aut ancilia libero fiat.

525쪽

Si contra lactum sit, manus injectio est, Onominus libertas ex constitutione eo aut ad libertatem consequendam ancilla peteret, L post perfectam r. is d. I. M. cod. ad Praetorem ducitur , quam di conso a. t. Dico, ex constitutione, nam empi quetur , si venditor manus injectionem rem non obstante venditionis poenitentia remiser , L. Praefectui I. a. co . fismanumittere posse, responsum in I. Quae-s manet'. ita venierit , one. ' Prostituere Hum 8. b. e. quia emptor non impedien- videtur, qui in caupona eam habet, qua dus uti re sua. Non oberit etiam mutastus gratia sub specie ministrandi, L eam tio voluntatis venditoris , si AE emptor a. Cod. d. tit. I. Aibderas q. s. art ρ - Ac venditor absque haerede decedant, quia rar a. δερ. de his, qui not. tuom. ne sic nullius intersit , L si fersur i. infquod una via prohibitum , alia ad mil- qui De ma uinis. ad liberi. perves. Sitatur. Quod ita inductum favore pudis haeredem reliquerit , mutatio voluntatis citiae . oberit libertati. Nihil obstante Di. eusto. 6 Quo casu quaeri iure Cuius sit sutura li- uiam 3. t. praeced. quia Ioquitur in e

bertas Venditor vjdetur praeserendus, qui se, quo mansit in eadem voluntate ven--dum opposui te ut merito fiat interpre- di Or έ quo non voluit D. Marcus haer tario contra emptorem odio prostituti in dum voluntatem explorandam, favore linis, L sed , toc 3 ρνοβι tuta t. δερ. De bertatis . in ius voean. Nis venditor, aut excepit Valet etiam pactum : Ne manumittatur smanus injectioissent , ipse ancillam prout im-cιρ um , impedietque libertatem, L. ea tuerit . qui hoc modo indignum te secit quidem cod. Si madieip. ita fuerit ahen. honore, d. s. i. Non obstat leg. fi maη- ut manumι . idque propter offensam de deiscipium 34. ins de evι 2. Ubi in tali ca- lictum in dominum , quod hane poenamia emptor , qui conditioni contravenit , mereatur, L servus 9. ins de manumiss dicitur videri manumisisse: nam hoc non Adeo ut ne quidem post mortem domini,

alio fine, quam denega*dae illi actioni de qui talem legem testamento suo dedit. ne evictione, quam non recte intentat contra ad libertatem perveniat , eam consequi venditorem emptor, eo quod manun imin possiit, L ii quidem D. C. Qui non possnem dc evictionem ipse facto suo confla- ad δε bert. perven. verit: qualis non est actio de evictione I Probatum & pactum: θνvus ex- cum non possit videri evinci, qui minus portetur e loco Venditionis, eritque Uen habere liceat , quod sua voluntate quis ditori actio , si exportetur ; quod talisperdidit. I. si Iervum 23. ins de evrct. Pa- pactio affectioms potius fit , quam indi-

Cius rem. I. q. O . Poena isto casu promissa gnationis , L femur ea lege 7. in Desi fuerit, nulla ratio occurrit, quominus boc tit. Contra de ea pactio sustinenda: ea peti possit ab emptore , eum & ancil- in exstorretur , nec in loco venditionis iam emptor contumelia assecerit, re ven- moretur , quod venditor aspectum seruidit oris affectionem , ac verecundiam laese- de se male meriti non serat . t Quo casu grit, i. s. venditor 6. in ρr. b. t. ad poenam stipulationi appositam agi mas valet etiam modus e in macte*ium terit, a. I. 7. si contraventum suerit; non manumittatur ; sive simpliciter, sive intra etiam ex vendito, s omissa stipulatio i eo tempus, & cessante emptore , cum ma- quod ex vendit O non competat actio , inmittere posset, vel lapio tempore prae-:quando tantum subest vindicta . Et ita stituto, liber est servus , L pervectus r. respondit Papinian. d. l. 7. desumAsa ex mutierem a. eam quae ita 3. c. ma eiρ. Abro to. Quotonum eius: qui econtra ita oenierit. Quod & obtinebit , si adie- respondit, ι. F veua tor o. b. t. desumptacta laesit poma , in casum , quo emptor ex libr. 27. Quα s. posse agi ex vendito ad

Non manumisit ancillam ἱ quamvis tamen poenam conventam , etiam citra stipui praestet, neglecta poena, eam rapi e ve- tionem, secutus Sabini sententia. n: ex rais

1ligio in libertatem, quam hanc ιmpediri tione, qu pactum , ut exy. Netar, conia per poenae exactionein , L morti ε M. cod. tineat id , quiad interest Venditoris , qui De perie. , commou. rei vend. Procedat ideo , quod exportandus sit tervus , vi aute in ista libertas auctoritate Iegis , si detur minoris eum vendidisse , ut ejus venditor ante diem non mutaverit volun- modi pactum Cedat in partem pretii, Iatem : nam ejus Paenitentia impediret, cui merito ia fieri postulat venditor.

526쪽

si 4 HENRICI ZO

.s ' Ad has leges conciliandas varie laboratur. Sunt, qui non habita ratione ordinis librorum , quos reliquit Papinianus , viniunt Dispositionem Pandectarum inspiciendam , atque ita servandum , quod tradi intum in a. l. 7. tanquam posteriori , quae

se legi priori loco positae dempet . Quae opinio minus recta I cum potius inspiciendum sit , quid posterius dixerit I. C.

seipsum corrigens , quam quo Ordine i ges , per errorem larte aut inadvertenistiam dispostae: solent enim secundae sententiae prioribus esse .certiores, iisque derogare . Ut .alia conciliationis iratio non sit quaerenda , quam ea . quam Papinianus ipse indicat in dicto Ab eo s. scilicet , se ante quidem denegasse ex venis diis actionem , quod non alias ea concedenda seret, quam si pecuniae ratione interesset, ut quia poenam promisisset ; viaso enim bono non convenire , cederet Venditoris interesse , quod animo saeviem

ESH COMMENT

tis sati s ct 13 in ron fuisset e motum t men auctoritate Sabini sententiam muta se, Sex .vendito actionem concedere, A. lib. 27. ex jam dicta ratione . Nec improbanda haec mutatio in Papiniano, nec in ullo alio I. C. est enim hoc magni ubri , ut ait Cujac. ad L L 6. dc amantis veritatem . Itaque ex posteriori sententia Papiniani est actio ex vendi io ad me nam, aut manus injectio, si ea convene-τit , d. t. r. Ο 2. Cod. hoc titti . Quae ut procedat , requiritur primo , contraxerit moram servus in loco prohibito ante libertatem , nam liberum fiscus vindie ret , de in servitutem redigeret , d. I. I. Secundo , quod ingressus an locum prohibitum , in eoque moretur eκ domini voluntate , cum ignoranti non det eat jus suum auferri, d. lib. 2. Tertio, quod e portationis legem non remiserit Venditor , uti eum posse remittere , dictum

ante

IN LIBRUM XIX.

COMMENTARIUS

TITULUS I. C. q. qy. De Actionibus empti, dc venditi. SUMMAE RIUM.

eatur.

i 3 Sententia assismans probatur.

4 Tradere non semper es mere facti.

527쪽

iis Vendeηι ignoranter servum fugΤt - tutore auctore vendidit , vel cuius tutorvum aut furem , an is ad quid vendidit , L F id I. . . si pupi f. t. δερ.

teneatuν de restinc, ve σου. Sine auctoritate tutoris eta ' o venditi datur ad pretium eo et- V ndens non tenetur, licet alium sibi o sequendum . 'iget, LM . r. inf. de nuctor. ttit. Quod ita

23 Item ad Qurat pretii non solati. statutum , ne fragilitate iudicii pupilli sibi

24 AI Uurae recte petantur ante rei praeiudicent .

trauritonem. D - ducitur in hoc Indicium quidquid in as An etiam fide habita demetio, vel praestare bonae fidei convenit ; est enim data dilatione solvendi 3 haec actio bonae fidei. Ut in primis prae-26 Ad quid praeterea e tor venditori ilandum veniat , quod actum L. Exemρto teneatur. It. i. m r. boetit. Si nihil convenit, ea praestanda, quae naturaliter iniunt hu-M Dost traditos modos , quibus Emptio- jus Indici note tate , d. f. i. 'Ut ante O-L Venditio contrahitur, subjungitur de mma emat p .eltanda res ipsa, q3 e venit, effectu ex isto contractu resultante , qui d. LII. F., in a. Qui textus verbum,

est Actio Empti-Venditi vel f ex empto- Pr.esare explicat idem esse , qima trado vendito , vel jiudiciuini Empti-Venditi . re : ut indicet per hunc contracturi non Ut duplex eκ hoc contractu sit Actio , agi de dominio acquirendo, cum possit

utraque Directa ; quia utriusque nego- aliena res vendi ; sed tantum de tradentium principaliter agitur . ' Prior est em- da vacua rei possessione, I. S. iasiae C. b. pti vel ex Empto , emptori competens , . t. Operabitur tamen resista, ut si ira lens non tantum qui a pecunia emit , sed si dominus , emptor dominium rei con- dc aliena, cum non inspiciatur, suis, an tinuo adseqRaur d. g. a. Alias tantum alienis nummis' quis emat, sed an emat , non consequetur usucapiendi conditionem, .

I. penust. Cod. si quis alteri , vel sibi . modo fuerit bonae fidei ; manente obli- Unde &.competit procuratori qui ex gato Venditore ad evictionen . Ante mandato domini emit; non etiam ipsi do- rem traditam nihil juris in istam est mino t. Cum per 7. Cod hoc tit. saltem Emptori ; ita ut Venditor eam secundod, recta, quae alteri per alterum non quae- vendere' de jure pias sit , utpote per em-ritur. Per 1 e dominus emat , an per ser- Ptionem quaelita tantum actione peribuum vel filium iam . non refert . Institui. nati in venditorem , non etiam in rem ;et per quar perue obuerat'. aequis. Competit ut Venditor posteriori tradens faciat eum etiam minori ; nan & hic obligationem potiorem , leg. Quoties Is . Cod. De rei validam init, licet circumventus restitua- vindic.

tur, I. Iulianus 33. F. sed is si quis et 8. Ita tamen traditio operatur praedictos is hae titui. Pupillo qnoque h:ec est actio , effectus , si ab emptore pretium mi me- qui licet obligari nequeat sine tutore au- ratum fuerit, cujusmodi tacita conditio :ctore ; alium tamen sibi obligat d. I. 13. si pretium numeretur, subest tali traditi si quis a pupilis aQ. ut contractus ex ni , F. Venditae I. Iσstitui de rerum di- Uno tantum latere constet , quod impu- vis ἐν I. Quod vendidi i s. fu . de eanteit sibi is , qui scivit , vel scire debuit , trab. e t. ante cujus numerationem Ven eum pupillo non contrahi sine tutoris au- ditori est integrum rem vindicare, ut cuictoritate Haeredi emptoris dari hane a- defuerit animus transferendi dominii , d. ctionem dubium non est l. non est io. b. venditae . ' Nisi tamen' illi aliter sa- εν. cum non tantum 'nobis', sed di haere- tisfactum fuerit , dato pignore, fidejus dibus nostris , contrahamus: re, vel expromissi re, L Ut res sy. Iur. x Datur adversus eum , qui vendidit, suo contrab. empl. vel de pretio fidem haves alieno nomine , quo casu dc contra buerit , ιtict. I I9. ' Censetur autem ha- dominum mandantem est utilis d. I. 13. ' bita fides , quando emptori est indulta

s. f proturator sive per se , sive per dilatio solvendi , sive longa, sive brevis,

filium fami l. aut servum . Tenetur tamen'. etiam unius diei ; temporis enim ratio

de ipse filiussamilias, tanquam pateria ini- nihil'in'nOc variat, cuius rei ea vis est , , sias , L Tenetur 6. F. fi filius familias τ. ut Venditori eam vindicandi non sit am- hac thal. Datur etiam in pupillum , qui plius facultas, nec potior sit ejus quoad

Κ le ' a istam

528쪽

istam rem conditio , quam reliquis erediis itoribus; quod habendo fidem de pretio iucrcditum iverit, i. s. f. sed fi dedi sust. detrabar. act. Quod tamen quibusdam exae quitate videtur moderandum , ut non tram

stat possessio . dc salvum sit suum rus venditori ante alios ereditores, si statim post Venditionem emergat inopia Emptoris , qui fraudulenter videtur extorssse , ut fides sibi de pretio haberetur, quae idcirco censenda non habita, ne dolus suus alicui prosit, alteri obsit argument, L 3. Dp. de pi-

8 Quaeritur hie: An censeatur habita fides de pretio hoc ipso , quo traditur 3 Vult

id Glossi ad d. g. venditae , O ad d. l. 19.& communiter ita receptum , secundo mTiraq. de retractv p. 2. in fine n. n. Ubi

citat Fabrum , qui in d. g. venditae nu. I. contrarium rotius tenet . Allerat etiam

textum in I. cum servus 39. s. 3 istrum 2.

infleg. I. verum neque iste textus aliquid confert ad hujus rei confirmationem . Ut recte contrarium censeat Donellus lib. q. comment. cap. a d. dc dicetur latius instatit. de aequir. νer. dom. Et hoc ita in Emplione venditione . Aliter se res habet in permutatione, dc simili contractu , in quo traditio ab una parte iacit transire dominium . Gia1 in ιb. 2. de rerum permutat. quia actio aliqua est ponenda in permutatione , quae anteponi nequit , quam ab altera parte quid sit factum l. 3. C. dict.

Utvl. quare non est opus in contractu emptionis , in quo continuo ponitur obligatio , ct actio utrimque ex mutuo conten-

' Pretium autem offerendum ab Empi re venditori , ut cum effectu ad rem agat ; cum enim ab emptore incipiat ccntractus , debet etiam ab eo primo impleri, ne inique perat sibi satisfieri, ipse existens in mora. I. Sι sotaturus 39. ins de sutioo non impedietur tam n Emptorrem petere, si oblatum a se pretium Vendito aeripere recusaveri r saltem in judicio L Sι νem p. f. D. de stet n. ast. Extra judicium videtur requisita obs gnatio . &depositio , I. Ob Inatione 6. C. de Dist. . ad AIulianus 33. f. offerri 8. bor tit. ubi Castr. rv. v. Cum erim liberari volens ab obli ratiore , debeat' offerre , &consigna am pecuniam deponere ; quidni ex is, qui intendit alium emcaci actione teneri Bart. ad d. I. r. ius de eondicto Institui. ' Osserendum praeterea est tm Iotum pretium , d. f. offerri, quia partem offerendo non potest videri nequidem pro parte satisfecisse, eum non recte partis si lutio fiat invito, nec liberet, licebitque Venditori interea rem quasi pignoris loco retinere . Dico quasi pignoris loco ; quia res cum sit adhuc in dominio Venditoris, non potest illi circa rem istam esse verum jus pignoris. Ubi emptor ex sua parte satisfecit, sol- Illvendo eret um conventum , vel alias praestando id , quod est loco solutionis , te

retur etiam Venditor rem tradere, inducendo emptorem in vacuam rei possiem rem , quae ab eo avocari non possit. Surer qua si actio moveatur , defendere emptorem venditor debet, cujus periculo cedet evictio ipsus rei. Non requiritur a tem , ut proprie rem tradat venditor ;cum suffciat, sciat & patiatur emptorem possidere ; est enim patientia loco tradiationis . Quo casu dc emptor apprehendere possessionem debet , sciente & volente Venditore : nam alias propria auctoritate eam apprehendens posset videri improbe possidere, L. Nee ex vera s. c. de acquir. possess.

Controversa admodum est quaestio : IxAn teneatur Venditor praecise tradere Sunt qui mordicus negent , quod ad sactum nemo praecise compelli possit, agentes de praecisa dc inevitabili tradendi necessitate : quorum sententia vera est, ut, .s praefracto , dc procaci animo venditorrem tradere nolit, cogi directe dc praecise nequeat . Verum naec quaestio , ut sutilis , videndum , an Venditor liberetura rei traditione , dando interesse . Quod ipsum volunt non pauci , inter quos est,

Alciatus ad I. I. in V. certam quantit

rem Cod. de sent. quae pro eo , quod imterest profer. qui putat Venditorem non posse compelli praecise , ut rem tradat sed praestando aestimationem , vel id, quo interest, prout ipse elegerit, liberari. Idem tradit Donetl. ad I. Si traditio q. Cod. hoetit. & ante eos Bulgarus , quem Ioannes de Azo s cuti . Moventur quod tradere , sit facti, leg. xbi 73. ins de verb.

oblit. ad factum autem nemo praecise com .pelli possit ; sed offerendo interesse liber tur, L Si quis r3. F. Si quis r. 30 ae rejudicat. ubi qui non iacid , quod promi-

. . uxi

529쪽

sit, in pecuniam numeratam condemna- tem neminem praecise coo posse, non deatur , sicut evenit in omnibus facti oblia bet capi in hoc sensu, in quo secundum gaiionibus. Facit in eam sententiam I. Si Bart. d. Ioco , tradere , est mere tacti ;tradit. q. c. hoe t. ubi venditor non co- sed quo habet naturam mixtam, & qu gitur implere contractum , sed liberatur dammodo mediam inter obligationes dania praestando interesse: & in I. Si iactum ita di, & faciendi ; ut licet generaliter sub b. t. ubi , si piscator, qui jactum retis verbo , Facere , Comprehendatur etiam vendidit, rete jactare noluerit, incertum dare L Herbum a I 8. in se. De V. s. nota ejus aestimandum dicitur ; quo responso tamen stricte; cum aliud sit Faeere , putat omnino probari istam opinionem liud Dare , vel Tradere . Deinde posito, Alciatus . . quod tradere sit facti , accipiendum di-ν3 Contra tradidit Martinus non liberari l Muin istud de praecisa , oc inevitabili

venditorem eligendo suo arbitrio praestare tradendi necessitate, ad quam nemo cogi interesse, vel aestimationem; sed teneri ad potest. non etiam ita large, ut obligatorem, ad quam se obligavit. Eum sequi- tradere, vel sacere , ex suo arbitrio sit tur Bart. in I. Si res i. v. ia. h. t. Castr. liberum eligere, faciat ne . vel intere add. . q. C. eod. Ac alii ut veriorem, & praestet; sed tum demum , ubi rem tra- aequiorem istam sententiam amplectuntur .idere non potest, Vel Emptor propter m Pro qua faciunt varia Iuris loca, quae v ram aut alias elegit aestimationem . ve, Iunt impleri contractum , & rem tradi , interesse.

Inst. de empl. ω vend. f. sed is i. is de Nihil etiam faciunt loca Iuris adducta tydouat. s. ariae autem 2. V. ad eκe sim pro altera opinione . Non in primis , venditιonia nostra constiιiatio eat et am ιο d. I. ia. Quare in ea non quaerit Cel- Ie habeνε necessumem tνadmou:s votant: ius, an sit in arbitrio Venditoris . remis t. Ex e to II. f. O an a. h. t. Ubi tradere Rut interesse praestare ; sed hoc , oportet vendentem in primis rem ipsain an Venditore rem non tradente sive quia praestare , id est tradere . Et expresse non putest, sive quia non vult; nec ta- Paulus r. Sent. cap. 13. vult, si quod men instante Emptore, re urgente, ut o. Emptum est, non traditur , venditorem mnino tradat, sed aestimatione contento, cogi posse, ut tradat . Ex quibus patet, quid in aestimationem veniat, ut recte Ieges non relinquere arbitrio venditoris tradit D.Mudaeus ad bunce. r. vis. n. i S. rem tradat, an interesse eligat s cum iu Quod di respondendum ad d. I. q. O Lli imponant necessitatem tradendi rem , L 3. F. I. cum jura non serant , ut ita postulante bona fide , quae vult fieri bligatus ad quid certum praestandum , et- id , quod conventum. Et facit teκtus I - iam quod facti est, liberetur suo arbitrio, fit. de empsi is venuit. in priae. ubi dando interesse invito creditori , quia a- datur locus poenitentiae ante persectum liud pro alio solveret. contractum ; ut econtra denegetur , eo Tenetur & Venditor restituere Empt, etsi persecto cum nominati contractus perse-iri fructus, continuo post contractum pes et i non admittant poenitentiam. Quo sa- sectum a se perceptos etiam ante preti unicit, quod continuo quaeratur jus ad rem numeratum, L Fructus I 3. C. h. t. cum parti, cui non fit satis, dando intereste, enim interitus, & periculum rei maneat quia aliud est a re debita : aliud autem apud Emptorem, Lid, qu sta 7.de peric.eo pro debito non obtruditur, nisi volenti . rei vena. ut onera eum sequuntur, ita dc Deinde si penderet ex arbitrio Venditoris commoda eumdem sequi par est. Et hoe eligere rem aut aestimationem tradat, de- non tantum si fructus erant pendentes beret esse immunis ab omni poena, I. tempore Contrae uS , qui tanquam pars Graebus C. de adulter. non est autem fundi censentur cum eo venditi t. Iulia- immunis, cum secundo vendens rem se- nus II. g. si fructibu3 io. b. t. sed δc si mel venditam notetur crimine falsi , L postea sint lati, & Emptor fuerit in mora Quι duob. 2 r. ins u lex. Comen de petendi rem, & pretium ex dicta rati salsis. ne. Sumptus tamen venditori refundi r V Non multum movent argumenta in 'io postulat, L penult. Cos. b. t. Et hoe contrarium . Nam quoad primum quod ita in fructibus naturalibus . .

habet, tradere, esse facti ; & factum au- Quaeritur de civilibus , veluti pensoni-Zosu comm. in Pandect. ' Kk ' bus

530쪽

hu et debitis is loratione rei venditae , an En ptor eos exigat Ubi vel quaeritu e , evi mero jure actio competat ad pens nem vel cui, attento effectu . pensio cedere debeat . Primo easu indistincte Venditori actio competit d. ι. 13. F. si 'in focatis it . quia jus ad pensionem ex contractu qPaestum locatori, a cujus persona non separatur, nec transit in Emptorem, nisi mediante cessione . Neque enim censetur actio ex locata re esse vendita , ut Emptori nulla si actio in conductorem ad pensonem, debitam tantum et , cum quo contraxit. Quo facit , quod emptor non teneatur de jure stare Iocationi saetae per Venditorem, L Emptorem p. Cod. Locata. Secundo casu dicendum , quod ut fructus ad Emptorem pertinent , ita &rensio ei cedere debeat ; aut cedenda saltem a Venditore actio locati ex aequo &bono ; est enim penso fructus civilis . Pro quo facit textus in L Eum , qui q. in prine. 39. de fννινι. Ubi a me rem traditam non est Emptori actio furti a sed

Venditori, quae tamen ab eo cedenda. 18 Facienda autem hic distinctio inter pensionem praedii rustici , est urbani r nam ad illam in totum actio est cedenda, cum ut fructus omnes Emptori cedunt, ita &a 1 io eidem ad totam pensonem cedenda, ex natura su gatorum; haec vero dividenda inter emptorem , & venditorem , pro rata temporis . Nam cum quotidie fructus tales percipi videantur, tempus , quod praecessit Venditionem, cedet in utilitatem Venditoris ; quod vero subsequitur in ii ilitatem Emptoris et licet pensio totius temporis soluta fuerit ipsi Vendit xi 4 Neque enim anticipata solutio debet operari praejudicium Emptori ; eum sit inspiciendum tempus pereeptionis fructuum quorum nomine pensito debetur , si nihil aliud actum fuerit . Covarr. I. Var. M-DI. eap. I. CostaI ad d. F. fi fructibur . Peregrin. de jure fel tib. 6. ιir. q. n. 34.

rs Quod dictum , teneri Venditorem ad

fructus, etiam obtinet in casu , quo emptor recusavit surdum oblatum recipere, ex natura Contractus , quam non inam lat Emptoris mora, leg. Videamu3 38. s.

bosa ad ι. s. num. 66. inc Sosito matra

monis .

Quid si aliquis promiserit rem vendere , & sne alio tractatu eam tradἰd rit ,

oretio accepto, an fructus fient Emptoris Nepant hcc aliqui ex rarao ine , quod qui vendere promist, vendidissi' dici nequeat, cum aliud si vendere , aliud pactu in de vendendo sacere . Nihil faciente triaditione, qυae nuda hoc an casu non si is citia dominii translationem dc fructuum acquisti nem . Iason. au I. o. ius a Sosito m tram. Verius tamen se eius Emptorem sequi ; quia qui vel dere promisit , & accepto pretio tradidit rem , ostendit se v luisse promissionem adimplere: cum ore

aliquid videatur hoc ipsum apere ad destinatum finem'& adimplendam promisisionem praecedensem aν .cast 'meus I .

De n. 6q. ω seq. Tenetur & Venditor restituere quidquid is ex re , vel ejus occasione commodi re cepit post contrae iam initum : ut et lainhaereditatem per servum post Vendi ionem acquisitam , legata , & similia Emptori debeat , dict. L i 3. F. fi quid servo 8. Cavet quoque restitutum iri a te quidquid ex re vendita ad te pervenerit, L siquis Iervum 23. hoe tit. Praestat etiam , quae sua culpa etiam levi circa rem a sunt , vel abfutura iunt, ne factum eiussit Emptori damnolum . Modum quoque rei, quem dixit, praestat, qui si minor inveniatur pro bonitate loci fiat aestimatio, set. si femum q. F. r. boc tituI. Damna in luper , quae ex vitiosa re Emptori acciderunt, resarcit, & quidem omnia ; si sciens vitium rei reticuit, Emptorem decipiendo e si vero ignoraverit, id tantum praestabit. Actione ex empto quanto minoris emptor, si scivisset rei pretium empturus fuisset, d. LII. ru princ. Hae in re distinctio aliqua tradita per Hleges inter eum, qui ignorans vendidit fugitivum , & qui furem , quod ille lene tur quanti Emptoris interest non decipi .

hie vero non teneatur, d. d. II. F. uem

t. Ubi subjungitur disserentiae ratio, quod sugitivum habere non liceat et quia libe tatis species quaedam est sepise , I. Quirfit i . s. item recte Ita infr. de ara ιnt. edιcto e ut tanquam de aliena re Vendi ta teneatur Uenditor de evictione , L eaesepis II. s. venditorem ' hoc titu . f rem

SEARCH

MENU NAVIGATION