Veterum Persarum Et Parthorum Et Medorum Religionis Historia

21쪽

Prophetis Res veras revelare dignatus. Ex hujusmodi externis Testimoniis Biblica Veritas fortassis munitior & fortior reddatur. Nam quamvis sacrorum nostrorum Bibliorum Autoritas, sine ullo externo Testimonio, sit per se evidens, ipsaque Biblia sint authentica Traditione & diligenti Conservatione ad nos deducta, nec alia Desensione indigentia; tamen, propter eos qui extra sunt, ad corroborandum aliquantulum juvet, quod ista Biblia, aliquibus in Partibus, ex is orano, & Ethnicorum Scripsis, tanquam ex abundanti, aliquas Atteiatationes & Confirmationes acceperint. Et eodem quoque modo, eZoroasris operibus, multo antiquius haberi poterit Testimonium, itidem ab extra petitum, quod melius ; ut hujus & futuri Temporis Atheime & Desin, seu Anti cripturarii, Veritatem Bibl icam ab Inimicis & Extraneis confirmatam & sustultam videant. Zoroastris Prophetias de Messiab, auditu saltem, rescivisse videntur Ueteres, post risum, Haeretici, qui multa ex eo praetendebant, eiusque arcanos Libros, seu Revelationes de Christo, secum habuisse jactitabant. Cum igitur, tam ex Sacro Evangelio, quam ex aliis Rerum Circumstantiis, certum sit, Persas Chrisi in Carne Adventum sibi revelatum habuisse, eosque eundem Adventum ex Scriptis Zoroastrianis praenovisse, oporteret nos Christianos in hanc Rem melius inquirere, ut dicta ejus Scripta in ipsius verbis legere possimus. Tales itaque eius Libri, hoc solo Nomine spraeter aliam Curiositatem,) aestimandi sunt Thesauri quovis Pretio redimendi. Apud Persas autem extat alius Liber, Zoroa ianis Scriptis antiquior, cui Titulus ta 1ti . GPavidan iliari seu AEterna Sapientia, agens de ita. Sapientia Practica, seu Philosophia Praerita, cujus Autor fuit Medorum Rex tantum non antiquissimus

m eth, occisus ut funi) Ictu Lapidis; qui in Arabum Libris aliquando perperam scribitur Oussabant; qui a Nostrate quodam exponitur Hermes. Inter antiquos etiam Persarum Cibros numerandi sunt m 'n Buzuriumtari auasiones de Stellis; & de Arte clamied Liber Osbanis Magi θ' Philosopbi, qui Zoroastris Praeceptor. Et sic sunt Isphendi Uri & Ciaxaris Insitutiones Apronomicae, dictae Zi, mendiνδε,

Quoad

22쪽

PRAEFATIO.

Quoad aliarum Gentium sui id obiter moneam, in veterra Libros, in altera Extremitate orbis, chinenses habent valde antiquos philosophicos cum u-su seu consurii, quos in Bibliotheca Bodlejana possidemus, cum aliis, tam indicis, quam Historicis. Ex ejusmodi veteribus Historicis Sinisam usoriam contexuit D. Martinius. Indorum nasteri seu Librum creatianis, habemus in Lingua Malalari , sine versione. ex Dono Doctissimi viri Thomae Sistb S. T. D. Ex eo tamen multa extraxit D. Hemicus Lordius in Descriptione Rellianis Bamanorum in India. Sed inseris Indorum Libri Poran versionem Anglicam olim vidi apud aliquem Mercatorem Londinensem quatuor Tomis in . Saliarum Libri antiqui, quos Patriarchae Seth fuisse praetendunt, in habentur in Sstria, & Me potamia: sed sub Poena maxima exteris non revelandi. Nihilominus tamen, astu eos evolverunt MMammedani &Iudaei, qui quaedam ex eis prodiderunt. Zamrixis autem Leges nuti ubi extant. Is fuit olim Getarum in raracia dc Samothracum Legis.

lator, ad quem postea, sive Hominem, sive Genium dicente Her aerio Getae, singulis quinquenniis, aliquem e suis legare solebant, ut is de eorum Rebus certior fieri posset. Hujus vitam scripsisse dicitur Doctissimus Carolus Lundius Professor Upsalenss. Tempore Tar inii Superbi olim supererant, & peculiari Custodi

conservabantur. tune vetusta, Sibstina carmina Latina. Haec autem& alia Ethtaeorum oracula longe ante Christ Τempora sponte concuderunt, ut notat Strabor nam. meliore Luce suborta, & Fraude detecta, ea omnia cessarunt & siluerunt. Et, eadem de causa, sic etiam

hodie ut spero, in cessabunt ab OVopaeo & Patrisis edita illa MΑrixA

inde ΠΑΥΗR & Norta cum ejusmodi aliis, quae plane raristianitarem& Novitatem olent, uti & faciunt moderna illa, quae circumseruntur, Sibulina Graeca, plane ex S. Bibliis extracta & collecta. Cum itaque genuina raroastris Praecepta, seu Emata, hactenus sub Persi i Inv luero latentia, jam Luce donentur, quid valent dicta illa Spuria pCerte Res, in hac Parte, censebitur ita se habere, perinde ac naberi solet de Re quavis viliore comparata cum pretiosiore: ad quam alludentes Persae solent dicere, Obis DGemmariorum Faro Gagases ne Granum hordeaceum valet. Eni itaque genuina ejus Praecepta nisi cum aliis loquendo, Oracula vocare mavis,) eruta e Magorum Libro vo o o SAD-DER, cujus Arator, seu

23쪽

At pro Milis , aliud Exemplar, facta Metathesi, legit Mah--Eri Ritas. Certe dolendum est quod iste Autor

proprium suum Nomen a nobis celaverit. . . .

Iste Liber est codex Princeptorum seu canonum Ecclesiae Magorum, o ZOroobis operibus collectus: & quicquid ibi reperitur, est illis teque authenticum ac nobis est quidvis in Nostrae Ecclesiae Camnibus

aut S. Bibliis repertum. In eo est Bonorum ac Malorum Farrago :

sc. multa valde bona & pia, & alia valde superstitiosa & merae Nugae: omnia simul benigne Lector in hona cum malis accipe, & aequi bonique consule. Uncis inclusa, in charactere Romano, non sunt in Textu Persico, sed a nobis adduntur, vel explicationis ergo, vel alia de causa. Et quamvis reddiderim Prosa, omnia in illo Libro. utpote' non a Zoroasre, sed a moderniore Autore scripto, in CC abhinc Annis condebantur viliore carmine Persico, quale solebat esse illud Monachorum in Anglia, aut hodie les Ballades. Et quidem suis Interpretibus Negotium plus quam ordinarium facessere solent tales vulgares Versificatores ; qui dum Metrum & Rythmum prosequuntur, bonum sensum aliquando amittunt; & ad complendum dictum Metrum vel Rythmum, saepe, sine alia Necessitate, addunt multa superflua verba, quae plerumque omisi. Et ut alicubi Pleonasmis, alibi Defectibus laboratur, Omittendo verba ad sensum necessaria, quia Metro aut Rythmo non favebant. Tales Poetae etiam saepius coguntur adhibere frequentiorem vocum Liciathesin & Numerorum Enallagen, misera malorum

metarum Confugiat incommodum reddentia sensum, qui alias esset magis rotundus, & minus interruptus videretur. Ideoque Venia indulgenda est Interpreti, dum talia Interpretationem minus gratam efficiunt: cum e Contra, elegans & genuina Poesis omnia reddidisset gratiora. Si autem, Quisquilias excutiendo, tandem invenimus Gemmas, debemus abire contenti: & insuper Poetae ignoscere, quamvis non fuerit in suo genere Cor Mus ι cum omnia satis ad captum indocti Vulgi pro quo haec scripsit in expresierit, idque Carmine, quod

eis gratius & jucundius habebatur. Is enim sui alibi monuimus magis Religio us quam Poeta fuit : & quantumvis aliarum Rerum rudis, tamen in Zoroastris Libris peritissimus & doctissimus. Iri isto Meliestabidis Libro aliquando iuvenies eadem Praecepta in variis Pretis seu Capitibus repetita & inculcata. Nescio an id ex gel factum, quasi digna essent quae repeterentur; vel an alias, quia ille Autor, in Extractum suum ex Zoroastis Libris faciendo, repererit eadem Praecepta in variis locis repetita, unde Mellassabidi . in suo

24쪽

Compendio eadem quoque inculcare visum fuerit. Mihi autem tale quidvis potius videtur inter ejus numerandum, fic ut ejus Ov αι habendum. Et sic certe est, quod in pronuntiando supplicium contra Peccata, id facit, quasi omnia Peccata esient Reatu aequalia & paria. Nam cum unum tantum sive Peccatum sive Supplicium in posset esse omnium maximum, ille statuit sere quodvis Peccatum esse omnium maximum, & pro eo Supplicium maximum, scit. pro eis fere omnibus sive maximis sive minimis) decernit Supplicium aequale, Gebennam & Damnationem aeternam.

Sinicus Character vocis CH quem nobis dare omisit Ginensiunoster, a D. Muliero in Libro de charaid p. 4i sic datur '. Sed

cum ejus Autoritas in hac Parte sit dubia, aut potius nulla, inter authentica Sinica Apronomica Tab. V. visum est hujus Characteris locum vacuum reliquere, potius quam incertum pro certo Lectori obtrudere. Mulieri enim sublesta Fides, tam alibi, quam in eodem loco Cemitur; scit. cum non sciret verum Characterem vocis Rub. pro illo substituit Characterem vocis Fungb, prorsus diversum, id Stynificatione contrarium. Ideoque, ex chinensis nosri Autoritate, utrumque in suis Locis dedimus, conserendi Causa. Infra in hoc opere p. 39I, ex Libro Mutilati Hars memoratur, apud Persas olim fuisse X Uiros, prae caeteris, in toto orbe Excellentes, quorum VI fuit Glamasse. Sed quia Curiosis sorte non sit ingratum scire quinam etiam reliqui fuerint, mi ex eodem Libro in ipsissimis illius Autoris Verbis) forum Primus fuit Persarum Monarcha Phriddia, totius Orbis Rex, qui universum Mundum

sitia S AEquitate reparavit, postquam is Dahaho volatur fuerat. II. Secundus fuit Alexander, Filius Darai, Filii Darai, Rex maxiamus S sapientistatis, Aristotelis D scipulus, qui Indos V Chinenses sub gavis, S Obiis XXXII Annos natus. III. Tertius fuit opti mus Rex Anumirravan Filius Κobad, - qui ob Pusiliam aco inc tus fuit, ut Μohammed in Corano de se notaverit in 1 ta

Votidi o Ego natus fui Tempore Regis Iu Usimi, quo

Epitheto iste Rex, sine alio Nomine, fuit notissimus & celeberrimus.

Is fuit tam Iusus, ut apud Osium Dum posuerit Cisam pro Grav

Hela notanda sunt quaedam Autoris istius Aiackννα : nam Agexaπιur non transivit ultra Gangem. 8e multo minus ad Chinam, quam nunquam vidit. Nec suit Darii Filius. quamvis Pei ue, pro suo Honore, id aiterant & credant. Durius quidem obtulit Filiam tuam Aiaxiandro in Uxorem : sed recusavit eam, alias is fuisset Darii gener.

C a minum

25쪽

PRAEFATIO.

minum H, Schedulis, G ibidem appendose Tintinnabulum, ut gravati illud pulsare possent: quod tamen Septennis vix pulsatum Irit,&c. IV. quartus fuit Beliram Filius Yeetdegherd, vulgo dictus Behram Ghur, qui praeter alias Dotes,) in jaculando po-

rem non habuit e adeo ut, dum Grex Damarum illam pertranseret,

Puellae quam secum habuit dixerit; stua Parte vis ut talem Damam ieriam r Puella dixit, Hus Ungulam ejusdem Atiri a ge. Unde Beliram, accipiens Balistam, globulo percussi Aurem Damae; quae itaque levavit Pedem ut Aurem scaberet. Et tum satis Rex, sagittam Iaciens, Ungulam ainxit Auri. V. Quintus fuit Rustem Filius Zal,

tantus Heros V Eques ut talis alter Equi dorsum nunquam consen

derit. me ei peculiare fuit, ut I secum habuerit mille Equites, ta bisJ mille juerint contra eum, illos bis millenos Rustem fuderit. Et, ortὸ cum aliquo de Fortitudine contendebat, eundem lances ab Equo desciebat. ' VI. Sextusfuit Ramasp, Uezir, seu Consiliarius Regis Gussita', ob Prophetias, S Rem Astronomicam atque Astrologicam, celebris, de quo suo Loco dictum est. VII. Septimus fuit ε αυγBueturnumhur, Vezir, seu Consiliarius dicti Regis Antistis van. Is summd Sapientia sua fuit celeberrimus : N, invento ab Indis Sha-hiludio, iue eis Nerdiludium reposuit. VIII. Octavus fuit nomine Barbud, qui erat Archimusicus Persei Regis Costase Perviet et eique in Eld Facultate tune par non fuit in toto Mundo inunt quod, quando ei erat animus aliquod negotium Cosmi erre, nec daretur Opportunitas, iue tune suum Barbud, seu Barbiton, pulsabat; ει quoque Rem Carmine complectens, eidem Carmini aliquem Tonum Ia Suriel omponebat; ει ρομὰ, tale canticum Imsrumento suo ludendo sub auditu Cosmis, tum Regi innotuit eum ariesse : U hoc modo apud Regem Maeotia sua peragebat. IX. Non

Iuli Hus --Factor squisquis fueritὶ τοῦ Shabdiet, qui Equus pulcherrimus, cui plures Facultates peculiares erant: aam ut, Cosmes

moriturus jusserit ut in latere Montis PMun seret Porticus lapideus, in cujus medis collocaretur Figura hujus Equi, S super Dors ejus sedens Cosroes, Lorica indutus. Hujus artiseium adeo' Huius ti Aiaxandri statuae marmoreae, ut Equitantes idignae quae a uratὸ delineentur, hodie tribus milliaribus in I arar versus Measum cernuntur in eoile inde dicto rura Podum Rusemi. De eo itaque 2 de Aissimian suae diximus in nostro Libro de Laris Orieatagibas, edito 3 3, M.

26쪽

mPhrum erat, ut μι qui dicant eam Figuram fuisse opus Daemontim, cum Homines tale quidfecisse nequiverint. Hujus Statuae ins a Congruitas,seu Concinnitas, aicitur fuisse talis, ut clavi plane non compar rent: G in Figurae Sculptura, ubi omrtet ut sit nigrum, ibi est nigrum ; G ubi album, ibi album ι ει ubi rubrum, ibi est rubram: Nhine es νοd Homines dixerint illud opus non fuse Mortalium, sed Daemonum. X. Deci fluit S Therbad, qui fecit Cast Shirin, seu Palatium no Shirin Amasia sua: S is tuis qui e natus es' aperire dictum Montem Pistun, G partem ejus asscidit. Sunt qui os erunt ipsus fuisse Artifcii , seu Fabrefactionem, τοῦ Sha Ig t est quia is suis Amasius τὰ Shirin, igitur fecit Statuam AEus tama Pes

chritudine, vi sint qui dicant quenaum, hanc Statuam videndo, dement tum fuis: id que hoe Tempore nasum ejus fregerunt, ne ali ri in posterum dementaretur. Hactenus ex Libro MMXj. J Sed ego sane sub

dubito, annon in Lib. Mu',.ὶ Cast Miris sit mendum, pro eo quod insta ex Ali Birmendis legitur cistam viris Τ & annon id quod dieitur de Amasia τὼ Pherhdd, potius spectet ad SHris, quae Amasia cis reis, qui aperiri jussit latus montis Pso, quod a Pheriad Mechanico praecipi non potuit. Cum itaque Factor Equi Maldia sit aliqui,

innominatus, & Pherbed habeatur tam Factor Equi Mabria quam etiam Matuarum Cost ω Miris, hac, inquam, Ratione si ita sit, tum dicti Viri Excellentes erant Numero tantum Novem. Et Phol Merat Sculptor insignissimus qui parem non habuit. Ex supradictis videmus unde sit Barbiton, seu, ut in Glosia melios legitur, Barbutum. Mittantur ero nugatoriae illae Derivationes quoa apud Martinium in Lerico Philo ita leguntur, ut & fabulosum illud Gilymachi, qui in Epigrammate quodam Barbiti Inventionem tribuit

ωσε. Quod autem supra recte Perfice vocatur Bdrιud, Arabes& Tureae, illud vocabulum usurhantes, id scribunt Barbis, &subinde sonant Bisbet. Hoc hodie apud Arabes habetur risuri dum vilior VI curiarum: forte tale quod apud nos vulgh dicitur Bandora, quae est Pandura tenuior, seu minus crassa, cui VI aut VII Chordarum aenearum Paria uni sona. D. Menis ius Bisbet Ballia vo

Hactenus Liber Maeti. H. inquit An BD redi. Moria Putas est is Regione d --φυκε is . ut Lex. Geogr. dicit, in Irae aviam. i. e. mreauia seu Par hiat 'ti ai draeaeumen astendi nequit. Deinde addit, In Dorso Montiu est Spelunca, in qua est sona aquae rL ibidem sunt Statuae cistaν ti S bliti, seu Castris A D-- , ut ex. poni possit, Figura humana. - i

27쪽

cat couscione, Polonice Roma, i. q. Turcisum M α, & hietim oba Oud, & Per um Messes, seu, ut Tureae sonant, vota Tthesia. Si recte memini, in Bahlusidis Exemplari Cantabrigiensi, Oud alias Calamo ut apud Sstros) depingitur in triquetra forma ut

Cithara. Adeo incerta est tam Veterum quam Recentiorum Res mu-fica. Sed ad Desensionem properandum est: nam, secundum quoiadam, benὸ faciendi Studium nil juvat, si in paucis aliquibus Punctulis subinde erretur, quod evitasse plusquam humanum est. - Celeberrimus ille camy Autor mira lassitis, pro grandi suo opere Apologiam attexens, in sua Praefatione addit; .l, mmo es Locus Oblivionis, cum fia primus Obliviscens fuit primus Homo. Cum itaque humanum sit oblivisci &errare, humanum quoque esse dehet errantibus & obliviscentibus idinoscere. Doctissimus Stabrisanius in opere suo de Religionibtis Orientalium θ' opinionibus Philosephorum Graecorum, Librum suum candidi Lectoris Iudicio submittens) sic claudit ;

Jhaia dic t Hoc est quod inmeni in Scriptis Virorum doctorum, illudque sex eisJ transtuli siecundum id quod imveni. Quicunque in eo omenderit aliquem in queanslatione Defectum, eumque emendaverit, sanis Deus Opt. Max. 0sius Condytis memendare. V in illius Dictis V Factis hiantes Rimas explere dignetur. Quod quidem tam ipsius Dictum quam illius Votum, jam meum esse

volo voveoque. Nos enim non sumus a communi Mortalium Fato

exempti: nam quoad praesens opus, sumus satis conscii Imperfectionum eius, prae eo quod optaveramus: pro quibus itaque Desectibus, benigni Lectoris Veniam & Ignoscentiam petimus; precantes, ut si forte quaedam in eo bona & utilia sint, ea malis & inutilibus praepo

derare, & pro eis compensare Censeantur.

. Sunt autem allus Generis Lectores & Censores, quibus placere nec datur, nec a nobis studetur; qui aliorum quosvis Lapsus aut Defectus censoria Virgula notando, eosdem, quantum pomini, publice exponere & propalate student. Si offendunt aliquam incautam Phrasin,

28쪽

Phrasin, quae a currente Calamo sortE exciderit, aut alium aliquem, vel Typographi, vel Autoris, Desectum, inter Paroramara numerandum, de eo statim Triumphos agunt, tanquam de repertis aliquibus Thesauris absconditis, aut reportatis Spoliis. Pro tali Delicto illis judicibus) nulla est Compensatio : si mille utilia & mille Thesauros eis aperueris, non satisfacit, sed talis dictus Desectus hiqomnibus praeponderat. Isti, suae Sortis immemores, Nodum in Scirpto quaerere satagunt, & Gloriolam sibi aucupantur, aliena Opera sugillando ; quosvis Libros rimantes, non ut aliquid boni inde capiant, sed ut Μendas carpant. Orientales populi credunt se habere Averruncum, seu Amuletum, contra maligni oculi Aspectum, quem Zacimi Gheshm, Ictum, seu Fascinum, Oculi vocant Persae. Utinam & nos haberemus ejusinodi Amuletum contra tales nostri Laboris Inspectores, qui dum post Salices latent, alios pro libitu vellicare & pungere non dubitant. Contra hujusmodi Homines sumpta Similitudine ab Apibus,) praecavet, & Sente tiam suam vibrat celeberrimus Persa ;

Isti itaque amicE monendi sunt, ut vel a Censuris & Dicteriis abstineant, vel edant sua: alias enim, de eis non erimus multum soliciti. Nam solis Bonis & Probis placuisie sufficit. Vale. Disitigod by Corale