장음표시 사용
11쪽
dines intelligebantur, - in summa veneratione habebant. Non seeus et in Patria noStra ante tempora
A exbdeii, plures leges non SeriPta quam Seri Pla8fui33e, indubitatum est. In Eeelesia Catholica, forma legali induetum consuetudinem auetoritate legis Pollere, eaetera inter e Constitio Tridentino patet, quod eonSuetudinem instar legis habendam approbavit ' ;multis item locis ad consuetudinem Pro Oeat, eamque in Salvo relinquit. Jam Supra disitum est, jus vel ab expressa Legislatoris deelaratione procedere, et voeari ju8 Seriptum; vel vero fundamentum habere in sterta norma, voluntarie in certis cireum stantiis Semper observata, et juS non Seriptum aut consuetudinem appellari quae rite definitur: quod sit ex diuturna rerum v majori Parte populi similiter gestarum orta, Legislatori8
nempe in tota Eeclesia per orbem dispersa invaluit, quoi Sum jejunium ante Paseliale, obligatio recitandi
hora A eanoniens, Posthae legibus quoque synodalibus PraeePPta, refertur aut vero in Provineia aliqua, Dioeee si vel loco particulari indueta est. Consuetudo Ostia ei fretis etiam eontra positivam legem invaleSeen , induit naturam juris eommunis. Ita integrum e Si hodie interesse Divinis diebus Domini et Festis in quacumque Eeelesia, dummodo non sit Capella, seu Oratorium; quia eontraria Consuetudine, in toto Christia-DO Orbe reeepta, derogatum est legi audiendi Missam Ini Ochicthem. - Consuetudo distinguitur a Tret it/Orie; nam haee, Traditio quippe, continet eXPre 38am et
ore propagatam Legislatoris ordinationem; QOnSVetudo autem u8u et moribus frequentatis Sueee8Sive
dumtaxat et per Personas a Legislatore distincta3 in-
ij SeAs. 21. C. 2. de euellar. et C. 3. de quotid. dist. Soss. 25. C. s. in fine de re f.
ducitur. Ita traditione plerique Canones Apostoliet,
normam agendorum per ApoStolos vivae voci S Oraculo PraeScriptam continenteS, eonServabantur, Sequioribus ten moribus in Seriptum Conjessti. - ConSVetudini communiter quati uplex viS tribuitur: a) Interpretativa, legem ambiguam deClaran8, quae etiam dieitur Oransvetu si secundum idem; et de hae valet illa juris seripti enunciatio: - CousUetreio est, timet imum inferueres ideo in dubiis quae ex legibus prosi ei-Seuntur, eonSuetudo PSi lex. b) mimGνα aut introi olivet, defectum legi S SUPPlen8; et lineo vocatur mustret, si Pectet ei' 'me'. e) Oorrectiυα, legem emendans. Demum d) Dee ct foris, e et Obr Gloriα, legem Scriptam tollens; et linee nominatur COUSUetudo contret lectem, vel consi et M O juris, in oppoSitione ad tres Prio-VES , quae CONSUVtre O frecti audiunt. Consuetudinis requi8ita alia Sunt eaeternα internet alia. Ad eaetersita Pertinent actus liberi, publici, opinione legis, vel Deee8Sitatis, et obligationis a majori parte ge8ti; nam uetu8 non operatur ultra intentionem agentium; hinc stetu8 mercte j culictiis, uti pia consuetudo quotidie audiendi Missae Sacrificium aut erogandi omni die alicui InStituto eleemoSynam, non inducit consuetudinem legalem et obligativam. Actus
Praeterea uniforme8, frequentati, et diuturniore tempore exereiti. Quantumnam temporis ad consuetudinis vigorem requiratur, id determinatum non est; eo interim majus robur, quo longior u8us; firmi8Sima autem consuetudo eSt: immemorictili ton Ore continuata. Benedietus PP. XIV. illorum Sententiae adstipulatur, qui ad legem abrogandam, dessem annorum OonSuetudinem sufficere adstruunt ' . Praeterea requiritur Consensus L sellatoris. Consen8us tamen hic non debet esse Person sitis, quo Legi8lator actus populi immediate , aut tacite - habita quippe positiva seientia
12쪽
non contradieendo - approbat; Sed Suffcit consensus 'epulis seu Dei ictis, id e Si in eunonibus ex-PreSSUS, Omne8 requisitis legalibu8 instructas Consuetudine S approbans, et legem ubrogandi vires eisdem tribuens. - Requisita inferrita eonSVetudini3 sunt: ut juris regulam contineat, Seu normam negotiis decidendis aptam, juxta quam dudex in oecurrentibus Oasibus judicare teneatur. Sit rationabilis, Seu juri naturali et Divino haud adversa aut in eontemptum Legislatoris invecta. , Nemo sanae mentis tutelligit, naturali aut Divinae legi, - cujus tran3gre S Sio Perim culum salutis indueit - σνασνimque consuetti iuV, qud edicenda est verius hac in Paerte corruptela, POSSE Mim quatenus derogari ). Ea proinde quae in canonibus jure naturali vel Divino Praecepta aut prohibita habentur , nulla ConSuetudine mutari Possunt. IIine Consuetudo contra fidem aut mores, Vel Sacramentorum administrationem Sustineri non potest j. Sed nec CODSVetudo eonnivens peccato vel quae disrumpit nervum disciplinae eccleSia8tieae, aut quae causat damna Ecclesiis, locum habet ' . , Nec Sub obtentu Cujusquam consuetudinis reatum Suum qui8 tueatur quia diuturnitas temporis non diminuit Peeeata, Sed auget' ' . Huc pertinet quod Cone. Tridentinum
Sess. 22. C. I. de vita et hone State elerissorum, quoad luxum, Comme88ationeS, Chorea8, uleu8, lusum, et quorumeunque Criminum, ne Saecularium negotiorum fugam Statuit, decernendo, ut lati hae in parte eunOne8 ob SerVentur: , non obstantibus Oonsuetudinibus quibuscumque. F Denique requiritur, ne eum ratione, aut Veritate collidat, vel ridicula sit, aut in damnum aliorum tendens; alioquin consuetudo legis vim habet, internis proinde requisitis legis Praedita sit,
Certa ConSuetudo probatione non indiget; tu certa debet per illum probari, qui eam pro Se uile gat, Sumeit tamen si positiva requisita consVetudinis demonstret; residua ad exceptione S, Per OPPO Dentem Probandas, pertinent. ConSVetudo Sicut eundem quem lex essectum habet, ita Per eaSdem etiam causas tollitur. At Consuetudine S Sine Peeeato, Sine damno tertii inductas, servanda8 ESSe, omnia jura Clamant; quia ut S. AuguStinuS ait: h Mutatio ConSVetudinis, etiam quae adjuvat utilitate, novitate Perturbat . Contraria consuetudo, aut leX POSterior, derogat eonsuetudini; particulares ad certum territorium restrictae consuetudines, tolluntur Per legem Particularem Potestatis illius ad quam territorium Pertinet. Neque Per elata Sulam: hriore obsistri te Coutyctrict consuetu ine F legitime introductae consuetudini derogatur; cui uniee et Sula: non Obsimul g quαCuriqu6 COU-sVetti ine Vm rctela et i in immemorireti, derogare Pote St.
β. i. De interpretatione Legis.
Nonnunquam leX Propter Stylum contortum, Vitiosam brevitatem, Vocabula ob Soleta, DOVa, Peregrina, ambigua, aut Propter re8 minuS notaS, ObSelua ESt - obscurae ldmodi vel ambiguae legis Veru8 Sensus eruitur et determinatur ope Interpretationi8. SyStema
regularum juxta quas interpretatio fit, hermeneuticut rem audit. Interpretatio Pretione si jecti a quo Pro-fieiscitur, est triplex: Iuthentic t uretis; et Doctu iuα-t s. Si hunde jus prodiit, interpretatio quoque Proeedat seu a L misi fore, tune Authenti ea; ex usu et Constretudine deducta, usualis; demum e sententiis et Sensu Doctorum stret judicum Proveniens, doctrinalis dieitur. Cum Interpretatio authentica et usualis Suo en8u vicem legis subeat; hie unice de interpretatione
13쪽
doctrinali sermo erit. - ReSPeetu rationum, e quibu sensus legis eruitur, interpretatio abit in prominαtiectis Seu Philolossicrem, et traicam seu Philos hicαm prior de Sumitur ex verbi8, Po Sterior ex ratione legis quali8 eSt: scopus Legislatori8, oesia Sio ferendae legis, aut ex fundamentalibus legibus derivata. In doctrinali interpretatione ad eruendum Sol
Sum Sequentes regulae sunt tenendae: I' Ante omnia Grammatica interpretatione est utendum, et usus loquendi temporis illius quo lex lata fuit con8ulendus. Ad id quoque tamen advertendum, quod reeePta injure verborum significatio, interdum a vulgari disserat.
Ita nomine concubinatus jure Romano - Justiniani NOVEll. - Veniebat conjugium, sine dotalium tabularum Solemnitate initum, aut Matrimonium disparagium; atque hoc sensu constubinatus etiam in collectione Gratiant oecurrit ); sensu vulgari tamen, Subiuin legibus quoque adoptato, aliud significat -
2' Si faeta hac interpretatione, lex adhuc ObScura manen - dum quippe verba legis vel absonum SenSum, aut diversas sententias Praebent, tunc locum habet interpretatio logica, et ad intentionem Legislatoris, SeoPum et oensionem legis eonfugiendum. Sententia tamen Praeferenda quae e Si utior, Seu quae Privei- piis stabilitis et substratae materiae in I S convenit, neque legalem Sanctionem evertat; quae nemini in-jiuia eSt, nam leges ad jura tuenda feruntur; demum benignior et aequior: quia in humanitate juris perfectio Sita est. Et tune dumtaxat, seu in dubiis casibus habet locum illud: otior stequitutis quαm stricti juris est tro est hαhen si F Nam lege clara existente, etiamSi haec durior videatur, illi standum est: siquidem non de lege, Sed secundum legem potestas judicandi eompetit. Illa paroemia: in dubiis vel obseuris contra
Te Statorem interpretatio est facienda; -unisse TeStamenti8 applieatur. 3' Interpretatio logiea occupatur etiam elaris legibus; cum enim Pro eunetiS ocurrentibus eaSibus norma specialis exiStere non POSSit; Saepe opu8 e St idem eaetendere et ud anulogiam eonfugere; juxta illud: , ubi eadem ratio, ibi eadem dispositio
legi8. Excipiuntur easus: dum interpretatio diserte vetatur; ita S. Franciseus Seraph. legem Paupertatis fundati per se ordinis Fratribus PraeSeriptam, ad litteram Sumendam dispo Auit, et quoad Proprietatem individualem, omnem interpretationem exelusit. - Privilegia aliaeque a lege exceptiones exeludunt extensionem, et Sunt Strictae interpretationi8. IIue pertinent etiam leges vindieativae ob delictum, quae interpretationem exten Sivam pariter non Patiuntur; imo vero his applieatur regula illa: , favores ampliandi et odia restringenda . ' Praeter interpretationem exten8ivam, datur etiam restrictiνα, dum legis ratio Singularibus ensibus propter individuales et extraordinarias proprietate8 eerti Subjecti, non eonvenit; aut si ad evitandum abSurdum, quod ex legis applicatione Sequeretur, restrictio fieri debeat. Interpretatio doctrinalis vi legis quidem destituitur, et quamvis ne arbitrio eamPUS a Periatur, ea ute, ne neeeSSitate dumtaxat eXPo Seente eadem utendum Sit, licita tamen est, nisi nefors Legislator in casu specifico omnem interpretationem diserte vetuerit ; prout id Pius IV. edita Bulla: , Benedictus Deus fecit, Omne inter 'remtionis festus Super Concilii Decretis inhibendo. Fusius de hac re Coment. Fagnani f. 2. in l. 2. Deeret. Pug. 12 et Seqq.Ab Interpretatione legis ui eiet dissert; qua de-elaratur casum aliquem Partieularem, ob Speeial PS eir limStantias, Sub lege aliqua onero Sa ex ipsius legi8latori8 mente non esse comprehensum '). IIue refertur
C. II de transactionibus disponens: In his suPer qui
14쪽
bus non ini enime jus e Pelium Procetas ctequitisse Ser ναῖα, semPer in humαularem P rimm esstinctii do, secreu- dum quod Personαs et UOMSOS, 'Occt et femPoγα videris Postultare. Cui contraria eSt extrema rigiditas, spiritui evangelii adversae, atque pariter ut laxitas, multorum origo malorum. - Noli justitiae rigidae et inflexibili, neque prudentiae versatili addictus esse. Optima est in omnibus moderatio.' Monet S. Gregorius Nagia n.
m. Codex Civilis ad IIungariam a I' Marii 1853
extensus, J. 6' in adplicatione alium sensum legi tribuere vetat, quam e Significatione Vo- cum et Sententiarum, et e silara intentione Legislatoris Promanentem. Si juris eaSus nee ex verbiS, nee e naturali Sensu legis determinari potest, eotum ad analogo8 legibuS eom- PrehenSOS ea Su8, aut ad analogarum legum principia respectus haberi debet. Remanente
porro dubio, omne8 CireumStantiae mature eX-
pendendae, et ea Sus juxta juris naturae Principia decidendus disponitur. Potestas legem obligative deelarandi, unice Legislatori tribuitur, et declaratio idmodi normam Pro futuro praebet; niSi Legislator addat, eandem ad decidendos ejusmodi juris ea Sus, qui aetiones Deelarationem praeeedentes pro objecto
D. S. De Dispensatione a Lege.
Quantacunque in lege ferenda adhibeatur cir- cumSpeetio, et Providentia; humana tamen lex eum perfectioni8 gradum neutiquam attingit, ut ad omnes ioccurrenteS ea Sus irremisSibiliter applicari possit. Dum in casu aliquo ea concurrunt adjuncta, ut ob- Servantia legis in obversum intentionis Legislatoris ldetrimentum, non vero utilitatem adferre minetur
eotum in partieulari ii odi casu vigor legis SuSPenditur. Interim adjunctorum talium eoneursum, legitima Pote8tas, legum ferendarum auetoritate instructa dijudieat, seu in speciali ea Su, uut Pro tempore determinato ab observantia legis diSpen at. Est autem Di- eqsαtio provida legi3 Per legitimam potestatem in
Singulari casu relaxatio, manente de caetero ipsius quoad alios vigore. - Dicitur DiSPenSatio e33e Provi si legis relaxatio; eum enim ea Sit mortalium conditio, quod homines oblata OPPortuna OeeaSione, PaSSim Semei legum imperio Subdueere eonentur; per legis particularem relaxationem illi eium excitatur, emergentibus adjunctis obsequium legis Subterfugiendi. Unde periculosum Semper exiStimabatur ab instituto legum reeedere et Praevarientioni anSam Praebere; atque hoc Seusu Per Dispensationem legi vulnus infligi dicitur. Praeterea id quoque evietum eSt, fundamentum publieae et privatorum felicitatis legum exacta observantia niti; Plurimi α 'e' bres rece88us, mctaeimum
corruptionis criterium. Vetere3 - ut monumenta historica te3tantur - tenaei8Simi canonum euStode8, primis
tribus saeculis impetrandae et impertiendae Dispensationis vix aliquam cauSam Praebuerunt. Periculum illud, quod crebrae DispenSationes poSt Se trahunt, exprimit Const. Tridentinum SeSS. 2 b. e. 18. de refidum inquit: , quod frequentiu8 legem Solvere, ZXEmploque Potiu8, quam Verto PerSonarum, rerumque
delectu petentibus indulgere, nihil aliud Sit, quam
unicuique ad leges tranSgredienda S aditum aperire. Sive itaque rei naturam, Sive veterum eXempla, Si edemum S. Lege8 expendamu8, elarum PSt, dispenSationem non arbitrarie, Seu Ab Sque Speetali necessitate,
sed protrice fieri debere. - Conceditur autem in singuSingulari, aut vero Pro temPore, donee quiPPe adjuncta, quae dispen3ationem dandam Suaserunt, Per- Severant. Perpetua a lege DiSPenSatio, eonceptui legalis Dispensationis sidverSatur. - Porro Di3penbatio
15쪽
fieri debet per legitimam Pote tutem; Seu Per ipsum Legislatorem, aut ejus in juri8dietione Suecessorem. Inferior in lege Superiori8 di8Pensare nequit, nisi auctoritate legis, vel Legi Statoris ad id activisatus., Nam Per quam cauSam quid ua Vitur, Per eandem etiam dissolvitur. - Ηinc in jure communi diSpensationem concedit unice Pontifex ); aut Episcopus in sua Dioecesi in casibus per legem expre8 Se determinatis; e. g. quoad terna S Matrimonio praemittendas Promulgationes'; intuitu irregularitatis ex delicto occulto Provenientis ); et in casibus his, prout et in Dioe-eeSanis, aut Synodi Dioece sanae Statutis jure ordi-Παrio dispensare dicitur. Constitutiones Synodi Provincialis, Synodus Provincialis aut Metropolita relaXat. Legislator, vel ad dispen Sandum activi Salus, oeurrentEneeeSSitatis ea Su seipsum dispensat; quia Dispensatio est uetus jurisdictionis Voluntariae, distinctionem Per Onctrum non requirens; uti id patet in objecto Indulgentiarum, qua S etiam Concedens luoratur, ne Se USejusdem conditio deterior quam caeterorum evadui. Interim autem Semper eonSultius est in Propria cauSaexpetere prudentis eonfe8Sarii judicium. - Citra Positivam legitimae Potestatis veniam, a legi S ObServantia semet subducere, Significat Claves Ecclesiae contemnere ; eXeepto easu, dum periculo in mora existente, SuPerior oportune adiri non potest. Ita in ca 3u infirmitatis, aeger die vetita licite utitur eduliis carnalibus. Quodsi tamen infirmitas diutius duret, ob Legislatoris et legis reverentiam, pro impetranda a lege Ab8tinentiae dispensatione reeurrere tenetur.
Relaxatio legis, ubi agitur de casu futtiro, est in sensu Strieto Di ensαtio; secus si praeteritum ea Sum concernat, Absolutio dicitur; quae dum relaxationem Poenae eXternae Pro objecto habet, vi sttiαtio aut G bo-
ty POVUαe vocatur. Objectum Dispensationis est Unaee lex ecclesiastica; in legibu8 naturalibus et moralibu8 mutationi haud obnoxii8 Prout et in lege posi-l a Ulvina, dispensationi loeuS non est. Sed quoad POSItivam Divinam legem certo Sensu locum habetuo Solutio, per quam declaratur, Positum queml iam uetum, emergentibus SP eeiulibus eircumstantiis, Sub di-SPOSItionem legis non eadere. Ita aliquis a Coto siti VeiubSolvitur, non diSPen Satur. Dispen8atio alia est P αἰ alia s/se citis Prout Dempe per Pontificem, aut Epi- Seolgum Coneeditur; quae Si in impedimento publico, et
ad esseetum externum datur, Dimeressttio Pro foro eZ HVMO m Impedimento Vero Oeeulto Concessa, Di meustatio Pro JOVO Zuterno, Seu conscientiste audit. Pontifex Di- SPEDSatione 3 Pro foro externo medio D implae' pro Oro interno medio Poenitent P e - de quibus uberiora in Materia de Congregationibus et Tribunalibus
pruinalium, rePeriuntur - elargitur.
Normam in concedendis Dispensationibus tenendam Praeseribit Cone. Trid. in hune modum: , Si urge ad Judiaque ratio, et major quandoque utilitas Po- , eum aliquibu8 dispenSandum esse, id causa gutta, ne Summa maturitate, utque grati8 a quibuscumque ad quos Dispensatio pertinebit, erit' prae-
im . . Ut Dispensatio per legitimam pote; talem licite eoncedi valeat, requiritur iustis CGusq,
Vss' 'di ei 'r 3 utitur Potestate sibi tributa, et
praebet ansam laxandis legibus, aut Subsumitur ae- epta immS Personarum: qua Si unum absque causa a lege eximeret, MIOS autem Premeret. Di3tinguuntur VEIO σανεαε moirentes Sere is lissi laαe ob quas videlicet da penSatio constedi poteSt; et immu laete sere securi si-ἰαV, quae ad facilius impetrandam dispensationem
16쪽
concedendae ratio specialiter semet referat vel ad honum V - μα- aut ad bonu- su Phte ut is si moer denegatam dispensationem graviu8 mulum inues salus animae periculo exponeretur; Paet8 domesticae turbandae metus ad 38et, aut Vero in violento
et mul I patiente situ cuipiam ultro manendum foret.
sine iusta cauSa eonee88a , Curione , . viri a sanctitate et studio Servandarum cui semper perstringebant. SignanteI . - tm seribens ad Eugenium Papam ait. , Um D
Qe8Sitas uge exeuSabilis: ubi utilitas provoca di speraefatio laudabilis est; Utilitas dico communis non oni a Nam eum nihil horum est, non plane fidelas
causas ' dumtaxat praetextuet, ad ea Sum etIam PORCES-Sae per legitimum superiorem dispe ationis, conscientiae Suae respon3abilis manet; Seu dispens preces veritate nituntur, - semper pro expressa hu-heatur; defeeia irrealitate
conditio licitae dispensationis est; ut colisct c ira
gulared perbonas plus detrimenti, quam emolumenti redundet, aut plane occasio seandali praebeatur. Signanter in Communitate, in qua ad memoriam hominum Dispensatio nec petita, nee eoneessa fuit, ab haeeon edenda, etiam Seol o avertendi mali exempli, neve alii ad petendam a lege dispensationem nudaeiores reddantur - in quantum fieri poteSt, a Stinendum veniet. Demum Per oeeurrentem in praeeitato De Creto voeem Iectiis, intelligitur Dispensantis Superioris propria utilitas; quae ad evitandam avaritiae maculam, et libertatem animi in oeeurrentibus casibus eo firmius servandam, abesse debet. Dispensationum via Datariae expediri solitarum taxae, ad Pel Stringendas expeditionis impensas deserviunt, et id quod Supernatat, piis Institutis misericordiae addictum habetur. Haec de Dispensatione in genere; in SPeeie autem quoad Dispensationem in impedimentis Matrimonii, Consternente loco evonitur.
Per Privilegium intelligitur si bilis eaeemytio a
jure eommuni, auctoritate Legislatoris, ob praeclara merita, aut Pessulini PS circumstantia S, ConeesSa. Privilegium a Dispensatione essentialiter distingui prima fronte patet; Privilegium enim est PermanonS EXEmptio, eum tamen Di3penSatio niSi ad eaSum Spessialem, aut determinatum tempus, aut interea donee cauSamovens datae Dispensationis Subsistit, reStringitur. Quia autem Privilegia Vini, ne vigorem Canonum PDErvarent, se quo8 tamen EeeleSia exactissime ab omnibus observari vult; - Privilegium cum Dispensatione in eo convenit, quod Sicut Dispensatio justam causam, ita Privilegium insignia merita, aut extraordinarias circumstantias pro fundamento habeat, neque arbitrarie concedi possit. Porro DiSpen8atio datur singularibus Personis, et erga SubStratam Supplicatio-
17쪽
nem; Privilegium autem etiam corpori inorali et motu Proseris eitra Supplicationem coneeditur, RU nonnuum quam Baerae rei inhaeret. Demum Privilegium dat po- iti um JUS; e. g. Episcopo concessus Pullii Archi-Epi eopolis usus; Dispensatio est negativa eXEmptio immunitatem tribuens. - Ex his jam deducuntur Variae speetes Privilegiorum; sunt quippe Privilegia
re Spectu Pea Sonarum: Person αἰτα quae PerSonum cou- eernunt, eique aliquod destias vel emolumentum adferunt; et Neretire, quae proxime quidem rei, ossieto,
aut Statui adhaerent, remote tamen ad Comodum PermSonae referuntur. Privilegium PerSonale, quod eum Per Sona aliqua exstinguitur, Personsilissimum audit; tran Siens vero ad Sueee 33ores, communiere bile dicitur. Orαtiter Personale voeatur, PerSonis moralibu8, universitatibus, uti Capitulis, Civitatibus, Academiis collatum. Privilegium respectu modi aequirendi est: Orα-tiosum, pura liberalitate et gratia, in recognitionem
egregiorum meritorum ConceSSum; aliud onerosum seu conditionibus onerosis Sive Pecunia risis, Sive Personalibus assectum. Item tem sitiuum alias PoSititium, quod jus ad aetus exercendo S; vel Umqtiuum, quod
immunitatem a communi onere tribuit. Tum Perpetuum, aut Tem Orquerem, Prout nempe ad dies vitae sive concedentis, Sive impetrantis; aut ad certum numerum annorum e Si reStrietum. Privilegium obsoletum dieititae quod nunquam u8u roboratum eXStitit.
Divisio Privilegii secundum - αut Prcheter L em et cou-trα ἰmem in tantum locum habet, Si non sit Privilegium contrarium Canoni Coneilii Oecumenici; tunc enim cen8etur Subreptilium nisi in Privilegio expre33e
Canoni derogetur dein si recte rationi, Ecelesiae et status publici bono non adver3etur; Si item damnum, aut jus quaeSitum tertii non involvat .
C. d. de Capellis Monach. - ) C. is. de test. et attest. C. s. de Se pulti
Ad valorem Privilegii requiritur: ut sit Conee 8 um Per Legislatorem; vel legitima Consuetudine induentur ' ; ne aliorum justis juribus repugnet, unde Clau8ula illa ,sαlas juro tertia' tacite intelligitur; item
eum Privilegium, nisi conSuetudine indueatur But exemptio publico doeumento, uti legum tabulis declaretur - scripto expediendum sit; Privilegiales omni vitio inferno et externo eareant, ne in iis eXtradendis, ea quae in Reserit tis quoad formam externam observentur. Innovatio Privilegii jus novum non inducit, sed vetus conservat . Demum Privilegium Promulgari et in usum deduci debet.
Privilegium motu Proserio ConeeSSum vigorem Daneiseitur a tempore neeeptationis; nam Beneficium invito obtrudi non potest. ConeeSsiam autem erga
SUPPlientionem, a dato temporis emanati Privilegii vim habet. Privilegium determinato loeo alligatum alibi exerceri nequit. Neque Probari debet, si PeriPSum eonee dentem, in Publico aliquo instrumento, ulli edito opere memoretur; e. g. Privilegium Pallii pro Episcopis Quinqueeeelesien3ibus in opere Benedicti PP. XIV. de Syn. Dioee. - Privilegia reSPectu
Peetu vero aliorum, eo quod exeeptionem a Communi jure contineant, sunt stricte et ad litteram inter-Pretunda, neque ultra fenorem, ad Pea Sonas aliuS, res et loea extendi possunt . Nee in exemplum trahuntur; , quod enim alimi gratiose eonceditur, trahi non debet ab aliis in exemplum et in dubio praevalet jus commune. Si duo Privilegia concurrant et
collidant, in iis dijudicandis ea quae de Rescriptis
disita sunt, obServanda Veniunt; DemPe , Oeneri Perspeciem derogatur' '); Anteriu8 valet praeposteriori,ni3i per posterius tollatur eXPre88e anterius. Effectus
18쪽
3o Piqvilobii relate ad Privilegia tum idem est qui legis, iam aequirenti tribuit jus, una eum potestate illud le- iiini,' mediis tuendi; plano sententia Iudica S in obversum Privilegii lata, effectu caret unde sequatur,
quod aliis necessitatem imponat nequirentem in JIIIIS
sui exercitio non turbandi '; demum dirigitur ad ea-Mis fulviros, neque vim retroaetIVam liades.
Cessat Privilegium I' Per obitum aequirent18, B fuit Personu issimum. Si vero conceden8 a temPus vitae suae eoneeSSit, per moriem concedent in D evilegiis Pontificiis diserimen est num It legitim era sul a , ad beneplacitum nostrae voluntatis mi ad Apostolicae Sedis beneplacitum sit assectu', nam in priore casu morte Pontificas apso
ititur in posteriore vero IIOD. PrivileE . ,
quae respiciunt superioritatem, commodum et favorem Episcopi, vel Leelesiae vel decorem ipsius OhdmisClericalis, firma SemPer Per e et xiit )- - . officio, aut dum fuit reale, Pereunte vel destruem ob
iecto 3' onerosum Conditione DOD IMPIET..
poraneum lapsu determinati temporim by R Do-ne nam liberum est cuique suo Juri renuneiarem , i i renunciatio lege vetita sit, aut ultera Prau udi cium adferret. Ita Pria uectio CGNouis non Poteit rem distri ' . Renunciatio eAt etiam tacita, Seu non urit Privile , ii adminus Io annis. 6' Praescriptione contra aequiuentem' ; et quidem contra Physicam Per Sonam anni do contra morale corpus do, quod SI SIt ee lesiasticum anni ab. i' Ob abusum et vitium personale tolli potest privilegium a Per ona; eo quo hgium amittere mereatur, qui Permissa Sibi abutitui potestate' ' ; id tamen secus fieri non Potefit, ni
Praeeedente comminatione revocatioDIS, Poena aIuxtraria, ae tandem Si abusu8 ultro continuesvI, Pe
8' Necessitate publica id expoSeente, Per reVOCutio nem, Si PlauSula addatur: hinon obStantibus Privilegiis Sub quacumque verborum forma Concepti8- , vel Vero: , etiam si eorum mentio de verbo ad verbum fieri deberet . b' Per contrariam legem, PEDES quam Privilegium stare non po88it. Cujus rei praebet eXemplum Concilium Tridentinum, in quo non tantum EX-Pre83e, Sed et taeite, lege quippe Contraria, magna parte revocata sunt Privilegia Religiosorum ordinum. Distinctim praeterea Pius PP. IV. , Mare Magnum' annullavit, et omnia Privilegia, exeeptiones ne immunitates Regularium ad terminos Concilii Tridentini redegit. Per id tamen non sunt sublata Privilegia futura. Cone. Trid. Congr. 1' Septem. III b.
Noliolles generales de Iure Rerum et ponillii.
De sire Derum et jure Dominii notiones ac Principia, quae in dure Romano occurrunt, velut in aliquibus defeetu laborantia, Ecclesia Catholiea per- feeit, et Cliaritati proximi, ac spiritui legum Christi mugi8 aecomodavit. Inspecie autem Institutiones Canonicae, in Possessore rei et Domino, justum titulum et ad continuandum Dominium bonam fidem junetim requirunt; atque consequenter disponunt, ut si quis Dominio rei privaretur, Spoliatus, etiamsi spolium Prae manibus alterius ae Spoliantis existeret, justitia id ipsum exigente, Primum et ante omnia in integrum re8tituatur. Taliter ad perfectionem perductae de
quaestionato objecto notione8, Omnium Cultarum nationum tabulas legum Civilium ingressae Sunt; et in novissime indueto in Patria hac Codice Civili quoque l
19쪽
continentur. - Omne id, quod a Persona distingvitur, et usui hominum deservit, in Sensu iuris Des appellatur. In hoc conceptu etiam non eorPoreae Promprietates, uti sunt Contraetu8, eomPrehenduntur. Hinc varia est Nerum divisio, et quidem I' SPectata earum proprietate abeunt in res coi Orct S et iusso'Porcthesprout tangi possunt vel non; et ad has Po Steriores jura et relationes juridieae referuntur. 2 Spectato USU, sunt juris Divini et Num etni illae in sensu legum Civilium cultui Divino mediate vel immediate dicatae Sunt; hae autem humanis necessitatibus deserviunt. Nes juris Divi i , alias Des miritusties in Sensu CunODum dicuntur, quae Proxime Religionem et Salutis
media coneernunt; Des 3αVecte, quae Speciali CODSe-eratione, vel benedictione, usibus Ecclesiae PraeParantur, quo pertinent: Altaria, Ecclesiae, Calices, et
alia VaSa, ne Supellex Spera, caemeteria; -Nes Neli-μMScte, Sine Praevia ConSeeratione, aut benedictione,
augendae Gloriae Dei et fini Eeelesiae Promovendo, addicuntur, huc spectant Domus Regularium ordinum. Nes Picte, in bonum patientis humanitatis institutae, uti sunt Orphanotrophia, Nosoeomia, Xenodo- Chia, quorum cura Eeelesiae pariter incumbit. Demum Nes EVel si stiσαe, aut byuta essesesisistiσα, Vel Peculium eccles e, ad Perstringendas Cultus Divini, aut Ministrorum Ecclesiae necessitates destinatae. De Divinis, Spiritualibus, Sueris, Religiosis, Piis, et Ecelesiasticis Rebus tam Canones, quam et Civile8 lege S, quarum in eoi pore juris IIungarici a S. Stepliano, S. Ludi fluo, Coloniano, Ferdinando I. et II. aliiSve, Plurimae exi Stunt, - decernunt eas extra commercium humanum Po ita 8 e83e, et quod semel quaqua ratione Deo, piis item et necessariis Ecclesiae finibus dicatum e St, ad hujus Dominium ac proprietatem pertinere, neque a destinatione sua citra laesionem juris abstrahi Po88e.
Cone. Trid. Sess. 22. e. S. et s. de res.
Porro Z' juxta redenter introductum Codicem UiVilem, Res sunt: vel Sim res, vel Douum Praestirem
POSterius istlioe eoneornit non tantum Singulares, Sed et Dor es Persoures, Minores Viestates aut infrui cts Obium uitis es. - Ene Nes, quae in usum Communem traduntur, uti viae commeretule S, fluvii, Portus, Publicum bonitin, Publicα Nes quae vero ad tegendas Status necessitates destinatae Sunt, uti re S monetaria, Posiae et alia regalia, bona Camerae, tributum, Stα-tus Possessio, Stoetus Des voeantur. Dividuntur autem Des generaliter: in mobiles et in obilis, prout nempe ab uno lo eo in alium, quin evertantur tran3ferri Possunt vel non. In se res mobiles, pro immobilibus sensu juridisio habentur, si ex dispositione legis, aut destinatione Proprietarii, necessorium rei immobilis constituunt. Gramen donec in radice stat, Arbor, fruetus in Arbore; Domus, muro inelusae imagines; ea item quae Pro Continuo usu rei a natura immobilis destinata, et in hunc sinem aetii applieita sunt, uti hydria, aliaque neeessoria putei, immobilibus reccensesitur. iriolae navales, juxta emanatum die 2b' Marii 182 d. Ni . 2oII. Aul. Deeretum, pertinent ad mobilia, neque libris fure se Libus inseri possunt . Domum sunt ues 'ust/biles et non funct/b Ues prioribus neeen Sentur quaeu um non Prae Stant, quin deStruantur, eon Summuntur Contrariae vero proprietatis non fungibiles audiunt.
Omne jus quod eii ea res versatur, aut Sie dictum jus Derale, est: Itis in re et jus Oc rem . - Jus in re est saeuitas homini Competens in ipsa re fundata, Sinexe8peetu ad determinatam Personam ; seu dum res ita d meam proprietatem Pertinet, ut apud quemeun-
20쪽
que rePeriatur, eam repetere et Vindieare possim. Ita ad legitime obtentum Lenesteium Canoniee institutus, aut re3Peetu Episcopatuum per Bedem Apostolicam confirmat iis, habet jus in re, Seu sit re ipsius propria, et eandem Sibi qua qua ratione ControverSam, cum effectu vindicabit. Quodipsum de Proprietate rerum Eo leSine Valet. - jus red rem est facultas homini VomPeten S, Contra alicujus Personam, ut haec aliquid PraeStare, dare, vel omittere teneatur. Praesentatu3 ad Beneficium habet jus red rem, in eo a priori diStinetum, quod Per jus ad rem, sit res meα - e , Per ju
in rem, S/t res meta reαliter et esseetive, cuju8 Plenum urium Von equor, Per uetualem mihi factam tradi
g. ll. ne jure Dominii in cinere.
Dominium subjective sumptum est diis in re, deii Sius Substantia, usu, caeteriSque ConSeetarii8 Proni biti io et cum ex elusione alterius cujuscunque disponendi. Dispositione Canonum, Proprietariu , non Solum - Prout id dure Romano restrictum fuit contra violentum turbatorem Dominii, verum et EOnti a uetualem malae fidei Posse83orem Procedere Potest; et Spoliatus ante omnia in integrum restituendus venit; quod juri Romano pariter ignotum erat. Obsectum Dominii sunt omnes res eorporeae et in- eoi Poreae. Uui jure ad substantiam simul et ad usum Seu jure utendi, fruendi et proprietatis gaudet, i8 DO-m tutum P utim habere dicitur; dum lineo inter duos L Plures divi a sunt, Tomiuium minus Pleurem audit, quod in emphyleusi obtinet, ubi nulla pars Dominium P enum habet. Praeterea est Dominium illaectum, ubi Piopi ieta et Dy-ιαιum utila ubi usus fructus ad ali-
quem Pertinet; Prior, seu is quem jus proprietati
coneernit, Voeatur Dominus directus, PoSterior Vero&Sufructu itis. Esto autem Dominii pleni eoneeptus involvat jus re arbitrarie utendi vel non utendi, eandem deserendi, in alium transferendi; exercitium interim juris hujus in tota sua extensione in tantum dumtaxat locum habet, in quantum jus ulterius non
laeditur, aut bono Communi non rEPUgnut. - DE-mum Dominium dividitur in eminens et Uὶ μαre. Soeietatis quidem CiviliA praeeipuus scopus e8t SecuritaSPEI SODurum et rerum; ne ad obtinendum hunc sinem ipsa societas aut Imperans media Suppeditare tenetur; potest interim in particulari evenire ea sus, quod aliquis exposcentibus extraordinariis adjunctis, juri Suo in rem Propter bonum publicum cedere debeat, non tamen ita ut eadem Penitus Privetur, Sed oscyrei-υαlens accipiat; atque istud est diis Dominii eminens Imperanti Civili competens. Ratione hujus Codistis Civilis g. 365. statuitur: Dum Publicum bonum exposcit, quod obligetur Patriae civis ei G COMMVUSurα- tum in emnisαtionem, etiam Dominio Pleno in rem aliquam renuneiare. Domiuium tau αre dieitur quod qui que privatus ad Sua8 re8 habet. In Ecclesia Catholica, Pro Parte partieularium Ecclesiarum legitimis modis aquisitarum rerum Pro-Prietas, Dominium directum juxta constitutionem Ecelesiae ad universam Ecclesiam, cura et invectio du-etu copioSarum Canonicarum legum ad Episcopos; ususfructus e peculiari osserentium, Donantium, Aequirentium Intentione, ne expre88a DispoSitione ad partieulares Ecclesias et Beneneiatos Pertinet; neque jus Ecclesiae et Beneneiatorum debilius ne infirmius est quum aliorum quorumcunque Singillative sumptorum Civium. Imo si jus Dominii et Proprietatis in genere Bunetum est, spectato Leele tu tieorum Bonorum Seopo;