Diui Theodoreti episcopi Cyrensis, Explanationes in duodecim Prophetas, quos minores uocant, iuxta interpretationem septuaginta. Petro Gillio Albiensi interprete

1쪽

Εx Bibliotheca majori Coll. ROm. Societ. Iesu

3쪽

DORETI EPISCOPI Cyrensis, explanationes in Duodecim Prophetas,quos minores uocant,ius xta interpretationem Sesptuaginta. PETRO GILLIO ALBIENSI INTERPRETE.

5쪽

OPTIMO STUDIO

RUM PATRONO GEORGIO eignum Rutenorum Episcopo Petrus Gillius LV M vel otio,vel constensione scriptorum ad religionem consecratorum flata diu uigerent,ab humanarum artium doctrinis ad diuinus me omnino abducere, atq; adeo abrumpere cogitabor, uel aritus, quo nec autoritaue qui quam,nec beneuolentia plus apud me ualet: Cuius liberalitate, dia non modo nostra nitutur,sed indies etiam ingrauescunt. Ac nimirum iam Amascripturae explanatores tigredieribis Latinos scere ἰ qui adhuc inter Graecorum monutamenta nostris iuncti hominibus reperirentur: E' quibus Theodoretum nactus apud Ioannem Pinum,ab ingenuatarum artium disciplinis,ssuq tractandae resp.bene instrurictum,non solum converteram, uerum ut etiam temporu, quae sine praeuaricatione possem eripere ex procuratione rerum tuam,plenior ratio constiret ampliores in transis

frendis theologis Graecis progresiones strisscni,nisi ex hac amisi inductione propterea iamdudum refixissem, quod res sacras pesexi no stilis ed gladijs er pilis tr

Etam.non earum populare amplius studiu essesed bellum ciuile,ob nostrorum temporii sieditiones,quae invexerunt ac concitarunt in utriusis linguae notionem in il mum odium,eandems in tant inuidiae flammam coiecerunt,

6쪽

ut sacrorum uoluminu tractatione Latine Graece ue scientibus interdictum uulgo credatur, propter decolorem quandam latinita tis 1beciem,oua interliti fuse putantur, qui pratia di fidium sacrarii lucrarum fecerunt quos omni execratione configendos censit rom,nisi pacti conditor iuberet bene precandum eis ese, qui nos malis dogunt:

quando sane sua insigni ad illastitiam gloriatione bonis

literis tantum er odii Cr inuidus co traxerunt,ut iam nucpostrema laus baud quaquamsit latinistrinonis peritu, esse plane sacrarum literarum rudem. Vcruri tamen cum Theodoretum in duodccim prophetas,quos minores uo.

erat,ab ijs fctionibus,d quibu3 Ionge disentio,remotiμsimum animaduertis , eo facilius p usuum Minre in lucem,quia aliunde tibi dependere no posbum, quod rarit pridem debebam nisi uellem tandiu debitum disterre,dum quod longius uidebatur, Philonis Iutii,quem habeo in manibus,quadraginta sex libros tibi stoero Latinos. Sed

Cr tua libcralitas propius quiddam meretur,er meu erga te amorem aliter iam continuare non possum. Tametsi, posteaquam prior ad te colendum accest,nihil acciderit, quod incum erga te studium interrumpere potucrit: Imo uero cum uidi tantum abesse,ut te insolentiorem sacernitagistratus redAderit,ut nihil tam tibi ad explicandam atq; expromendam urtutem,quam magistratu ipsium defuse Exijhnim etenim primum ut acram Rutenorum praestricturam nullo uitio,nulti proborum canonicorum obnuntiatione adeptus es,indies incredibili uirtutum processiuenituisti tum me magis me ad obstruandum te religiorifus insemusti,ut antea bene tibi uolus nunc uero amari

7쪽

, torijs ficibus ardere mihi uidere. Quod ipsum non ideo commemoro,quod tibi blandiri studeam:Quid enim mihi tale necesse est s qui ueris erga te os hs,non faucibus

niti queum, sita potius ut Ct bona tua recognostis, istorum notione te ipsum clii retem,etiam ait etiam diligentor ad longiuε progrediendum incites retintelligas si in isto cur tu,quem adhuc tenuisi pergere ire persi eae res sine dubitatione poteris licterum storis procuratherubus ornatorum ingenuἁm,non modo colorem tuo vita

uendi instituto illinere, sed Cr maxime eorum paucorum laudibus restondere: π me ad persiequendas acrius sit ru sic excidire, ut nulli labores,nes itinerum, neque si illorum mihi graues futuri sint. Neq; enim me tantopere quicquam ad literra incend is,quam cum uideo te, de isto uirtutis curriculo, quod iam inde tibi ab udolescentia proposivisti,nihil decedere: neq; etiam aliud omnino qui quum me induxit ad Iustrandum Ididiam,sram quod tei tim uirtutis uiam, quam iam contrivisti, perpetuo te nente, nisi turpis inertia laboris uidebatur. Si post Aeli, ni conuersionem negoti j inopia Rutenae clarem, ersensim ad urgendam institutorum studiorum multatem

remollescerem,m non potius paucis mensibus,non inutitis neq; oportebat, nssisse necese erat, Italiam attinge

rem,ut aliquot libros , quos qMidam, mera librorum si pulchra,tanquam defossos diligenter tenent,illinc reportatarem: E quibus partim otium utriusq nostrum alereae mus,partim pro meis uiribus te ad insumendum b blisis thecam adiuuarem istius gγmna' quod moliris aedificatare:ubi tum liberalium artium doctrinae, tum etiam a neri

8쪽

regarijs inopes puri,tuo siumptu alantur Cr erudire

tur. Debes igitur longinquam peregrinationem medim aequo animo accipere, atque ideo inli minime molestus esse,quod ingentem illum ardorem, quo uisiendae Italiae iam tot annos flagrabam, breui tam ua de restinxerim, ut abs te amplius ad eandem aberrare nihil mihi sit nocesse. Tu interea Theodoreto contentus eris,dim laxiacon Graecum edidero, non cuiusimodi Basileae nuper, postquam nouem annos, quod tuo impulsu imitus ad Bentim mistrum,compressium tenuerunt,aliquot tantum vocabulis excerptis iam tuidem stro 'arant,σ reliquum, plostricum pene molent ad suum quaestum restrauarunt,ut novis accessenibus nundinationem sepius renouare posset. Bene Vale.

9쪽

RETI EPISCOPI CY-

rensis in comentarios π I I. prophetarum, nunc primu e Graeco per Petrum Giblium in Latinum conuerses,

Proemium. V o D prophens explanare agri gredimur,nonnulli frisse 'peris

uacaneum quiddam, Cr redundans nos facere arbitrabuntur: cum tria

mirum laborem alij hunc exhauserirint. Cui aute permagno diuinum doctrinam aestimant,perstcte, absoluιes ad sacram scripturam instituti siunt, non modo notabis insisti non erunt,neq firmiter,ut illi,sccusatorio unimo, Cr querelis picin nostrum institutum damnabunt ueriam elii Cr probabunt,ut par est cir tametsi nihil egretagium in nostris conscriptionibus inuenient, laudibus ortanabat. Animus promptus, Cr studii plenus fatis est apud aequos iuIlces ad colligendam laudem. Nam sic seruatorer domnus noster in sacrosanctis Euangeliis de obolis Llic. Lduobus uiduam illam laudibus extulit, animi conditioni, non nurieris magnitudini laudem tribuens. I ii Iege cum diuitibus virum, gentum,lapides pretiosios in tabernariculi confictionem imperasset:non pauperes bac lege priauauit,std cr partim ex his risit pelles, artim pilos asstr Exodi. x1.are : ab his uero inopta arti cimic uires pro istis conisa 4 tulerunt

10쪽

tularunt,netes videlicet,Er pilos pertexentes. Non praeriterea ignoramus magnum Mosim non prophetam solum

Nathan, Gad, Achim, Eliam, Helistum,ac alios innumerabilesvum euangelii non praecones soli fuere Petri lacobuK, Ioannes, Andreus,uniuersusq; apostolorum choα meque item Paulus Cr Bamabas,pori hos in euangolium cooptat in omnes homines permeaverunt sed citiam Titus, Sitis, Timotheus,Apollos,illorum magnorum uia

rorum discipuli nes in his tantummodo docendi munus apparuitsed etiam eis in euangelium siuccedentes siue gratiae lumine illustrauit,tum eos,qui deinde illos constratisiunt,atq; usib in hanc aetatem in diuinis ecclesiis stiritus functi Jns permanat, diuinitusq; donata perscuerunt in bomgnibus munera. Non alienum igitur quippiam rectoer iusto iudicio praedictis score ui bonur, si tanquant pilos quosdam nodri ingenij partus in noui tabernuculi substructionem attularimus, quod deus fixit, Cr non boaemo. Etsi quispiam aliorum uest ijs nos insistere dicet id

quod res est,inuente lanam in opus nostrum convenienet nos coegisse. Non enim ρcus,quam illae,quae is alijs allatos pilos nebant, Cy texebant,nos undiquas praeclaα re dicta colligenties,unum ex omnibus dei benirnitate uota lumen contexuimus:as duodecim prophetura enucleate sententium plumam stamus. Explanationem autem cum veritate congruentem nos inuemlle nihil alienum est nuntlucerna diuino uciso usi sumus, cuius gratia,non restinis

G estsed tinquam fus perennis infuit in bonanes malaxima dona non dignis modo suppeditat, scd otium his, qssibus