Diui Theodoreti episcopi Cyrensis, Explanationes in duodecim Prophetas, quos minores uocant, iuxta interpretationem septuaginta. Petro Gillio Albiensi interprete

11쪽

quibus absolutio,perstatos abest.Ac videmus solem senissu comprehensibilem no ueteribus modosed etia eos consecutit,denique nobis suos radios aedere,pariters in omnes terras Cr maria lucem siuam proferre. Eo igitur magis huius opista,qui hunc sua sola bonitate condidit,in eoes

rum,qui ad sie fusticere student,inentes illustirat. Huc sten obta ostens ac magno accusacrum cotemptu,ut semel nobras,qui hortatu ad hunc laborem me excitastis,preces in stubsidium implorauerim, propheticam explanationem auctitabimus. Atq; modo prius pauca de temporibus cim quisque prophetiam docuerit, persecuti fuerimus,lingist trininterpretationem attingemus. DE TEMPORE QUO QUID que ex his duodecim prophetis prophetiam docuerit. VO DECIII prophetae, non quia uno tempore uixerint, sub unum uoluaemcnsubrjciuntur uersis enim tempoαribus futurorum praesignificationes oαstenderunt. Osire suum prophetiam edidit temporibus Oziae, Ioathan, Achaz,Ezechiae retagum Iudae. Amos staditer temporibus Oziae. Ioel pariter borum coaevus, ac aequalis fiat. Nicheas stitim post moncm Oetae prophetium diebus Ioathan, Achaz, Cr Eetecbibe incepit. Ionas horum lcmporum etiam qualis fuit: quanins prophetia tempus tacuit, volument en Paralipomenon hoc plane docet. Nuam posta I Ionum

12쪽

Ionam prophetiae munus suscepit,id quod prophetiae aragumentum declarat:nam Ionus cummiuersim interitum Nineuitis Iuturum denuncias et,eos,vi respiscensis remediis uterentur,comparauit quae causa fuit,quare in periculam horribilium,quae futura praedixerat,non incurrerent.

Vbi uero in pristina flagitia iterum prolapsi, summo sup

plicio digna conrnnsierunt: Naum post haec eorum funditatus perditionem praedicit. Iam uero Abdias ex gravi' mis casibus,quos Iudaeae praenunciauit pparet post hos munus prophetiae recep P. Sophonius aute plane exta plica,ut sub Iuli rege diuinam reuelationem assecutus fuerit,quo tempore etiam admirandus Hieromas prophetiam exercuit. Hubucuc non multo post prophcti pro Uus est. caeteru Aggaeim, Zacharias,Gr Malachias longe pon multos annos extiterunt. Nam no modo post Osium, Ioachim,Iechoniam,Cr Sedechiam,vervetii posξBabγlonicam captiuitatem,postq; CFrum primum Perasurum regem,qui populum Ictraeliticu redire pernini de

post cumbUem huius filium Dario Histillus filio retagnaniciatq; Zorobabel iam tum sanctum templum aedita scante prophetiam docuit. Post quos apud Iudaeosneaenio alius propheta inuenitur. Noli itaque quod uno eoae ins tempore fuerint, ub utiu uolumensiubiugunturi. stam quia paucis praedictiones ostendisent:er quia non sitis ob breuirite su et ex his quisq; ad unius libri coiectiois

nem iure maiores,qui diuinarureru diligentes extiterat, duodecim prophetaru praedictiones cogentes in unu librileonclustris. Iam uero tepus est ut per partes attingamus

13쪽

ARGUMENTUM PROPHETIAE OSEE.

o P v LI sub Roboam filio salomo

nis diuisione facta, decem tribubus Hieri roboam filius Nabatb regnauit hic ci metueret, ne fictis dicbus populum ad templum Hierosobmitanum Mocitibus, in Dauidiam regnum redirent,ac deficerent,grauisemeimpius in deum esse coepit: duos. vitulos aureos conmest quorum alterum in Dan, alterum in Bethel collocari curuuit hinc impietas in decem tribus irrepsit, easq; idolis finitimarum gentium struire docuit: turus in extrema iniquitatem prolapse,diuina prouideria spoliatae ferui.

Primus eos debellauit Sγroru rex:deinde Phoc A Driotarum rex maximum tributum exegit. Post hunc Thegla Ephul laser,cum multis urbes euertisci,incola,si alios testit,alios in captiuitatem redegit. Pon autem Sulmulanasar,ut ei in regnum seuccessi, eiu modi edidit in urbes integras,Cr quae no vhtitae fuerant,atq; exercitu in obsidionem explicato, una cum habitatoribus Samariam celapi decemars tribuum reliquias in Afγriorum terra illa duxit. Postremus uero rex Asfγriorum Sennacherib cointra Iudaeum bellum cum mouisset, atq; urbes quasdam cepisset,Hierusalemq; obsidere tentasset,suinitus illata plaga exercitum perdidit, ipse integer tum, cr saluus euataft,ut praeco numinis sum ac laudator ese posci: navacrum domum red spet,a suis liberis necatus fuit, quoniam

et ipse a deo fletus contra se morem insuisset. FI restas

14쪽

beatum Oste ti munus propheticum adficitus,mentis oculis longe prosticiens, praedicere iubetur populo, ut praedictionum metu supplicia fugeret, ac non in malorum periculum subiret. Necb eo deus poenas minatur, ut eas quibus minatur,instruised ut metu perterrefactos ad reis sipiscentiam reuocet,CT cum nequIlia,quam committunt eos liberauerit,eis salutem irrat: non enim minatus fuisisset,sii punire uellet. Cum minationibus agit, ostendit e seruare,non perdere uelle. Quocirca beatu Osee mittit, ut decem tribubus, Cr duabus pariter euentura praedicet, atque sub Senacherib esst futurum salutem praenuntiet: tum etiam ut a BGγloniis pernicies eis fit afrenda, praesignificet. Duas autem tribus uocat Iudam: non enim ex Beniamitide, sed ex Iuda tribu regnum pro Mufuerat. Cuius regia Hierosiobmis urbe Iudaicaluit. Hierosobmitani non his fotu sed alijs omitibus praestibant uiribus,Gr multillidine. Quamobrem a potentiori tribu duus nominat. Decem uero tribus appellat Ephraim,quoniam Hieroboam eam primus rex ex hac tribu fuit,et regium suu in Samaria urbe costituit, hac rursus tribu florenti etiam excelluerat, Cr multitudine Cr uiaribus

isti. His ita peraecursis,iam explanatio per partes incipienda est.

15쪽

DORETI CY REN SIs E PIEscopi enarrationes in Osee prophetam.

ERBVM domini, quod Dactum est ad Osee, filium Beeri, in diebus Oziae, Ioathan, Aschaz, Ezechiae regum Iuda: N in diebus Hieroboam, Hii Ioas,regis Israel.

PLANE nos docuit, lit bis Cr illis rerum poticitae tibus in munus propheticum adscitus er cooptatus suetarit. Ob id ipsum non Iuda modo regum mentione fecit, sed etiam Hieroboam,qui fuit filius Ioas,nepos Ioathan, pronepos uero Iehu,quem diuinus Heliseus ditione,nuis 4. nanes dei perunxit,atq; Cr tempore,Cr regibuε ita exta plicatis, qrubra rerum Ammam admutistrantibus er relagnantibus propheta electus fuerit,in ducit.

Principium uerbi domini ad Osee.

Hoc eit, Nihil ante hoc ipsum nubi praecepit dominus, sed fimulac ad me uerborum initium fecit, stitim iuste me uxorem fornicationis ducere, Cr suos fornicationis

procreare, Cr addit causam.

Quia fornicans fornicabitur terra post dos

minum.

Adim adiungi quemadmotu sine dubitatione imperi

ratum

16쪽

D. THEOD. co MMENT.ratum 'cerit,atq; edit nomen meretricis, Cr explicat,ex qua nata fit, plananis scit confiuctudinem,CT commeriscium,consuetuditusq; stuctu,Cr partus nomen ab eo ut positum ostendit,qui etiam matrimonium instituit. Dixit enim dias,uoca nomen eius Iezrael. Eorum audaciam mirari fatis non queo, qui non uerarentur dicere,uerba haec es e rebus dotituta: Cr quod ea quidem deus exequenda iuserit,no tamen propheta receperit,ac non iussa exhaustrit:uerbaq; prolata fuisse, mprophetam non exequutum suis: quin etiam haec dicere aggrest, sentiunt inueta sepe eiusmodi deum imperasse. uiam quidem soluere de limbis tunica sacceum, ex pedibus non caeceatis, reliquos corpore nudo incedere, itaq; prophetiam aedere Cr docere iusit deus. Hieremiae catenas siue furcas circum collum imponere linit. Eeteae obieli sinistro lateri trecentos quinquaginta dies, dextro quadraginta incubare iusit comedere pane humano steris re opertum,irasa captiuitatis accipere, murumq; perfridere, imaginem fugientiu depingere, Cr praesignificare se Sedechiae fugam. Huiusimodi nasse alia in sacrojuncta scriptura inuenire licet, quorum scopum Cr propositum si quis ignorauerit, propheticu uirtute haec indigna duaeret:qui autem dei studium Cr amorem in homines planesciatililiis omnia ad hominum salutem administra inde, unde alij contemnunt, i laudationum occasiones arriapiunt,ac diuinos prophetas omni ex parte domino oberi dire studentes admirantur. Vniuersorum deus posteaqui ad holmnes minueterato er robusto morbo laborantes

nasciens,no uerbis persuasit, rebus quibus da diuinis brutis

17쪽

lationem Cr consideratione,eos qui ad peccata obtaruerirant, Cr pcrcalluerant,trahit. Esaiam porro nudu conlicientes ad insolitae nimirum rei spectaculium accrarer ut, illi nodi causam incesus cognoscerestudentes qui Ezechielem omnia illa acientem uiderunt, actora causam, ut par erat,bcscinsitur. In blinc modu uniuersoru dominus beatum Ofice ornat, Cr comparat ad ducendu uxore imis

puram, Gn impudicam,ut hoc genere facti populi impietatem coarguat, G fui tolerantiam incredibile ostendat. Si

vero uniuersoru deus libidine perditi adulteram si oepit onagogam, CT non comminatus est sancti tuis fons ex impura buc,Cr execrabilimeq; propheta ex illa stupri plena uxore maculam si cepit. no enim appetitioni immoderatae in ruientissed dei imperijs obtemperant cultu cotisuetudo intercoli. Scopo autem Cr proposito bonu remulum iudicari sciendiu est hoc peculo enim mitrimoniuab adulterio Reiunctum internoscitur. costis cu coitu nia

hil distinet,nisi proposito er lege discrimen demonstrareturibis fas ne us legitimum, oe' illegitimum dijudicantur. Ilinenire quil iam posset hoc idem in me, si modo

consideret interficit botracida,interficit er iudexsed hielagitime cr iuste,ille inique ex illegitime: Cr cu it unu, CT idem optos,sola tamen proposito disert cr scopo. Vt ucro aperitis ex sacra scriptura hoc cognoscamus, hane Gene. 4.b consideratione fuscipiamis: Caedem fecit Caim,sied ex inaeuidelia laboras,. dolo malo, fraude flagras. Ged fecit Phineessed pro bonestire,et pietate propugnatione suscipies,uis odio maliciae inflamatius as impietate abhorrens

18쪽

Nume. χΙ.b rens.Idem tamen opus, consideratio vero Cr propositu ex dimetro cotrarium. Eodem modo, tametsi sinu e geGene. αν .d nore eorti est,qvie per lege improbantur,a patre tame Iacob benedictione furatus est,cr non modo furti no acti s in ueri clii ab omnibus generationibus ex hac re ma gnum laudem est adeptus. Helias magnus ille ieiunus fuit,3.Reg. M.d Cr abstinuit,triuiti fuerunt etiam hi, qui Naboth Iapidiis bus obruerunt sed ille bonestitis studio, uero calumnia 3.Reg. U.b aucupares. Saul fiericors in Agag fuit, cir spoliatus fuit

ma. Samuel interfecit Agag,Gr Iegi diuinae satisficit. Alia innumerabilia isti nodi inuenire acile est,neqid modo In sacra scriptura, uerumetiam in nostris quotidianis frictis. IM; mirificus Osire non libidini struiens, sied nutui disino er arbitrio parere studens, accepit meretricem:

atq; omnibus nuptijs grauior,er laudabilior haec ρocietas fuit,ties ob id solum,qu)d ex dei nutu er arbitrio feta uerit,sed quod deum expresserit,er designatione qs dani retulerit,ut sanctus ille, Cr insanctis requiescens grafum sie fecit contaminate multitudinis Israelita rum. Osee, flium,que fustulisset infit nominari dominus Iezrael

Quis adhuc modicum & ulciscar sanguine Iezrael super domum Iehu: N quiestere fasciam regnum domus Israel:& in illa die coiteram Israel in ualle Iezrael.

Ei modi est quod dicit Iezrael lacus est,ubi Naboth scelerare π indigne saxis lapidatione fictu necutus fuit: Iehu uero diuino conflio huius mortis uindex fctus est cui

19쪽

cui dominus ob ea, quae in Iezrahel est isset, v que ad 4.Reg. io

quartam generationem regnum illius permansurum conyrmauit. Vt uero posteri, in obliuionem diuitiis uolunta tis adducti,eorum impientem,qui ante se regnassent istatari coeperui minatur dominus se etiam hoc regnum deae laturum,eT arcum Israel corrupturum, hoc est,rifolutaturum vires Cr potentium in nulle Iezrael. Consiusto in huius loci mentionem incidit,ad diuinae benignitatis meri

moriam,reuocare cupiens regem tum regnanten docet

ur per prauum Iehu poenes de his, qui Naboth confictarunt,fum fierit dominus:ita illam ab eo tum regilante, eius successoribus animi ingrati in se poena repetitrerum. Huc accedit,alteram procreationem,quam suscepit Ostea deo nominatam filisse.

Et concepit adhuc,& peperit filiam,& dixit ei: Uoca nome eius abs* misericordia:quia nequaquam addam ultra misereri domui Israel sed aduersans aduersabor eis:filiorum aute Iuda miserebor,& salvabo eos in domino deo suo:& non salvabo eos in arcu, neman gladio,neque in bello,nem in equis, neq3 in equitibus.

Ex his aperte demostrat,quae Actu fuerunt in Sentiata Esaiae. 37. H res,tum non instructa acie Albrii uicti sunt,sed Anisgelorum robore cetum octoginta quinque milia caesa fiunt. hucsi iungit:

Et concepit,& peperit filium.Et dixit: s

ca nomen eius non populuS meus. b causam

20쪽

x D. THEOD. COMMENT. 'causam exponit,quoniam vos non populus meus,e ego deus no sum uester: Iam uero ne quis arbitretur eos a deo repudiari,quod sint ad numera dum Aciles,Cr ado dum pauci,commode apposuit:quod erat numerus foliorum Israel,sicut arena maris, quae non mensiurabitur, neq; numerabitur. At uero non multitudine deus gaudet, να G ς sed iduo , aut tres congregati sunt in eius nomen,ibi in medio eorum est. Sic Noe omnibus mortalibus antetu lit,sic Abruum,sic Moen. Horum uero posteros innum rasiles non populum suum uocat propter impietatem. caeterum deus misericors illvim negationem revocavit his uerbis: iEt erit in loco,ubi dictum est eis,non popus lus meus vos,vocabuntur filii dei uiuentis:

ec congregabuntur filii Iuda,& filii m

mul: N ponent sibi principatum unum,di ascendent de terra,quoniam magnus est dises Iezrael.

Per haec reuocationem is urbe Ba lone praedixit,Crquod post inde reditum non amplius habebunt reges diis uersos,sed in idem, unum consientientes,Cr coacti baribebunt regem unum hoc enim finem inuenit temporibus Eprobabel Diem uero Ie uri appeti. t calamitate, quam populo I uel intularunt Αἶγrij in valle Iezrael. Magnam,inquit,postea in eos poenam costituam,magna. rursus eis salute asstrumseruituteq; liberatos in patriam restituam.Deinde eos adhortatur, er consolatur, nutatis rebus se Nn sumum nomina,Cr uocat rim no popuα