Philippi Aureoli Theophrasti Paracelsi Bombast ... Chirurgia magna, in duos tomos digesta. Tomus primus secundus, continens De vulnerib. et fracturis lib. 3. De ulceribus. lib. 3. De tumoribus et aperturis lib. 7. Nunc recens à Iosquino Dalhemio Osto

발행: 1573년

분량: 245페이지

출처: archive.org

분류: 약학

71쪽

latentibus extrahendis.

EXtrahendorum telorum,quae infixa corporibus intus haerent,

duplex est modus: unus quidem per attraestionem, alter per Tria duobus prolusionem seu impulsionem, quae ambae indicationes ex telorum forma petuntur: nam ubi teretes ac oblongae telorum formae sunt, per attractimem ea eximiitur: Ubi vero ha s praedita tela suerint, Telorum dis. quae nunc vulgo barbulata vocantur quia quo pacto ea retro extrahantur,nondum inuentum est,per impulsionem ea protrudere in aduersam partem cogimur.similiter de selopetiorum glandibus, quae in Q a,ac ossium articulationes penetrarunt,extrahendis, cum nihil adhuc repertum in rerum natura sit, fere ad occultas herbam, ac radicum proprietates recurritur: sed quia ear saltem valent,ubi extractio non per contrarium nixum impeditur, vulgatam medendi rationem tenere praestiterit.Nam quae autor Herbar' de viribus Hrebarii au. radicum ac herbarum quae videlicet setas recludant,ac clauos extrahant, tum de gemmis,)prodidit, fabulosa sunt:nam horum on1-nium attraimo similis est ei, quae in Herculeo lapide conspicitur,qui serrum liberum attrahit quidem, non sic fixum rimo hic distincte balienti Vtata

loquendum erit. Etenim non inficias eo, seras hs reclusas esse cla- bδxstuum uos extractos, alia*similia perpetrata. Verum haec arte Magicaptiestita sunt, qua Magnes terrestris, cum Magnete Firmamenti Mistrici Ria coniunctus fuit, sic per eum non ista saltem, sed&hamata teloru mamenticum ferramenta retrorsum educta sui. Eadem ratione Vires attractrices M Mea iuri

herbis, ac radicibus a Magis implantatae sint, dum η simplicia ea coelestibus astris subiecerunt. Quamobrem perperam existis comcluditur hoc huius speciei individuum id praestitit:ergo omnia ης dem viribus pollent:nam nisi arte Magica constellentur, laustra eu3o esseclum ab illis expectabis. quin & hoc obseruandum est, constellatas huiusinodi facultates successu temporis deperditas iri. iVeruntamen ut tandem de educendis hoc genus telorum serramentis, ac sci oppetorum glandibus, aliquid in medium adser mus. Scienda unicum restare ηs de rebus remedium, quod in qui- Constest, i 33 busdam verbis constellatis consisti quibus praesentibus nullo ne- voba telae gotio, omnia telorum penera duobus digitis e. vulnere eximere No licet, Sed Sophistarum inuidentia hanc artem obscurauit,ut quam sub poena anathematis, ac ignis supplic',exercere interdidium eo set: cum tamen nullae hic plane subsint praestigiar,nulli exorcismi, . o nihil necromanticum,sed omnia sint naturalia,ac ex 's rebus, quas Deus ad usiim hominum creauit,parata: per quae Diuina miracula

palam fiunt,sed ea est Ignorantiae labes, ut Diuina opera Daemonibus:& vicissimasicribat.

72쪽

zaresi

sa THEOPH Psstac El. PMMAE 'AERTIS Iamdiu uiri remedium si contemnas, aegrum necessarib exca in Moa; ω circumiacentes paries putrefacere prius oportetificii, ridortiri. Vel secare quo vel retrosum educas vel propellaso necesse est vel tesorum vul- ipsa tela intus per quaedam instrumetua confringere quo perpa tes eximi possit cogeris,uem quantis ista doloribus proficiantur, s 3 sciunt, qui in horti manus aliquando inciderunt. Ego certe non minus, quam isti hypocritae, Diuinae voluntati obedire satago, nil tamen detereo quin iis quae illi execranda putant, utar,ut qus non prohibita este sciam. Deniq; ad huius tra status conclusionem illud admonendum puto. Si prssentis tradiatus canones obseritentur,ac eiusdem praescripta remedia adhibeantur, telorum extractionem plus quei in Chyrursorum instrumentis adiuuari,maxime si dolores ac phlegmones heri prohibeantur, quae tamen mala concita turis huiusmodi instrumentis.

Peroratio secundi Tractatus.

Vod in praesentis tractatus prooemio monuimus, eum,scit iacet qui scripta in publicii emittere velit, sic de artis quam docet certitudine, veritate,constanti ac perpetuitate scribere, ac cer- tu esse debere, ut nullulaic dubium,nullam oPinionem,nulla spem, io, vel persuasionem dominari,sed meram veritatem praecellere sciat.

Hoc ipsum sine iactantiae nota nosmetipsi de nobis gloriari positimus.Etenim quaecu praeseri hoc nostro Chyrurgico opere prodidimus,omnia ea longo usu certa experientia comprobata esse,vel eorum quo testimonio,qui nostra ope adiuti sunt, testatum fac re possemus. Itaq; scripta nostra non tam ex nostra authoritate, quam operum praestantia fidem merentur, quae laus, Diuina gratia, num*ea,quod spero,destituet,quantumcunque aemuli ac obtrecitatores nostri contra tumultuentur. Nami docti inam n stram no quasi cereo naso praeditam eisnximus, ut pro libito eam 3o cuiuis torquere liceret,sed certam ac constantem:etenim non quod

placeret, sed quod res ipsa doceret, scribendu nobis proposuimus, quod ea docendi ratio vel maxime Medica,id est,certa ent: Media

cina enim no cerea est,non iuncea, vel qus loquacitate comparetur,

sed talis, quae experientia S Usu nitatur ac costet, 'scp comproban- 3sdasit. Quamobrem de experientia,&quod ea fideliter a me scriptis mandata sit,iure gloriari possum, nec qui est, qui mcdac' vel erroris hic nos arguere queat,cu non qua nobis videretur, sed quaerioris con- ars & experientia iuberet, Omnia direxerimus, quod a paucis aliis obseruari videas. Et qu. amuis quod Vulgo sertur, Margaritas non o proiiciendas porcis esse, nos a scribendi munere deterrere poterat:maiorem tamen rationem Publici commodi habere oportuit: nam etsi eorum qui ista contemnent, ingens erit numerus, erit

tamen

uincere.

73쪽

cΗΥRARGIAE M/GNAE T dc TUS II. 63tanyrti aliquis etiam eorum, qui ea ample lientur: etenim quemadmodum sanitas non omnibus, sic ars quibusdam nec competit, nec cdtingit: non enim qui specioses oculos, vel aures habet, statim videt vel audit bene: Led Deus est, qui isthaec bona quibus vult, im- 1 pertit,qui quibus Medicinam concesi erit eos quoin persectos essta ciet: contra qui sine Diuino permissu Medicinam sibi usurpant,

produntur non ita multo post. Qui non roga non accipitaqui non quaeritino inuenit non pulsanti,nd aperitur, inquitscriptura: ita pab iis qui non orant, quaerunt, pulsant, id quod habent,auferetur, io hoc est, nequitia illorum ultione diuina tollitur. Memoravas ergo ob causas secretiora, longo usu tamen Rexperientia I me comprobata,remedia hoc tractatu publica seci,no

ignarus, quosdam Pseudomedicos, hypocritas, & pharisaeos in stimili scripti etenere laboraste, ac indies adhuc expecto empyricum,1 huiusinodi scriptum ab Empyrico ac Hypocrita non vulgati nominis consarcinatum. Verum illi experimenta sua mire palliant, Chyrurgicus.

ae ad multa extendunt, ijs. suam hypocrisin celant. Mira sane res est hypocrisis, quae non in aliquo mechanico artificio, sed in solis scienti js phantasticis locum habere potest: nimiru quod hic labo-sto rum nimium,lucri plurimum suppetat. Sic in medicina Empyrici hypocritae sitnt,qui uno experimento ad omne morbi genus utu-tur. Cauendum ita in omni artium genere ab hypocrisi erit: haee enim unica omnium artium pestis est,quae apud plurimos arei pua ualet, quemadmodum Sc Hypocritas semper maioris quEm Chriai, stum & Apostolos habitos esse videmus, &scortatorem scortum

publicum ardentius,quis coni Uem amplecti experientia doceamur, qui error donec )urabit, dissiculter vera Medicina clarebit. Interim lubens fateor,non exotica,sed domestica sereremedia Dominicar a nobis prodita esse,tamen hoc polliceri possum, ad vulnerum,tam Uz3o caesim,quam punctim faustorum, tum telorum ac glandium, perse- pia. stam curationem nihil hic desiderari: nisi forsan tuos proprios de- . sectus,inexperientiam nimirum, experientiae stulta persuasionem, opinionum portenta, nobis ascribere velis. Sed ab istis cauendum tibi est, utpote de quibus sit in ex. 33 tremo iudiciό ratio red

74쪽

PRIMAE PARTIS CHYRV. R

GIAE MAGNAE PHILIPPI PAR

celsi Tractatus tertius.

OE Mog SIBVS VENENOSIS, ET OSSIUM

fiaturis,a si ad vulamon Chymetiam pertinent sinu.

Praefatio.

naeter armorum aetelorum plagas, hucus. pertracta- tas,aliae supersunt adhuc unitatis solutiones,quae nulliis bi reditus quIm stib vulneribus collocantur. nam Morissus Canis,vel alterius bestis: item ossis fiuietiira, etsi vulis Aurix neraverἡ non sint, tamen aliquid vulneribus simile obtinent. Sie..i, M si quoque ambusta,cutis excoriationes, at ue sanguis concretus csi- ex plaga, vel casu ex alto fiat partium. refrigeratio, ad Chyru ruri giam referuntur. Non sic gangraena,pestis, Antrax,Carbunculus, αc. ea enim mala recitius ad tumorum, ac vicerum curationem, quam ad vulnerariam Chyrurgiam accommodantur. Quae itaque praesenti tractatu docebo,ea omnia una cum punctionibus 8c vulneribus absolutissimὰ cognosci li vulnerario medico, praecipio: nam horum absolutiorem noticiam,qulimGangraens,Apostematum, Carbunculorum, &c. consequi datur, ut quae omnialia naturae possibilitate constituantur: nam omnia ea quae extra hanc posita sunt,suis locis annotabimus. Hic vero ea saltem commemoraturi,de quibus astantes etiam iudicare possint,an ad medicinae poGsibilitatem accedant, necne, hoc est,an salutaria vellethalia, curabilia vel curatu impossibilia sint.b Nam in caeteris quibadam etiam lethalia quandoque salutaria videntur, & vicissim: nam ijs omne malum Medicamentis tolli poste Diso persuasum est, unde Postea artem contemptui habent Centauri isti. Verum hic obseruandu,in impossibilibus frustra laborari: itaque possibilitas Modicinae norma constituenda erit, in qua tamen vita & mors aeqvd norma. dominantur. itaque hanc praecauere,illam conseruare Medici ossicium erit. Hoc itam tertio tractatu Remedia pro asse stibus iis,quos commemorauimus, ad vulnerariam Medicinam pertinere,scribemus: quae quomodo ad nos permenerint,ostendere tempestiuum vide- 4stur: isthaec enim ulterius clam habere publici commodi causa nolui. Remediorum omne genus ab hominibus siccessive inuentum esse, sine dubio est: aliud enim casu, aliud inquisitione, ae industria u

75쪽

c πτη νη Gras Ma GNAE TI dco Tra II. 6s industria repertum, ac publicum factum est,ad quos duos inuen- tionis modus, LuΜEN NATvRAE quo accesiit, adeo ut&canibus certum fieret, lingendo vulnera eorum curari, ac homines qui hoc Lumen suspicerent, mira in morbis fugandis cognoscerent.1 Verum Phari ici h pocritae ac literatores medici,omnia haec remedia Lumine naturae rei cisto,ad se rapuerunt tandem,ut iam vulgus nil commodi amplius sperare posset. Quemadmodum Christus in Evangelica parabola vulperati in Hiericho, idem ostendere voluit: ibi enim etsi Sacerdos ac Leuita etiam misericordiam 'ib exercere potuissent, unus tamen Samaritanus praestitit, causa est, quod illis LunEN NATvRAE concessum I Deo non erat, huic

vero ἁ Deo Opt: α donatum. itaque ibi salus quaerenda aegris, quo ea a Deo reposita est, id est, ii soli curandi orticium praestare possent, quibus Naturale Lumen datum est. Sic ubi Spiritus D mini no est, nihil spirituale essicitur: nam quae sine illo fiunt, Pr digia I Pseudochristo sent, uti & curationes extra Lumen Naturae fustas, a Pseudomedicis fieri dicimus. Itaque uno verbo dicam, Remedia nostra per Samaritanos, hoc est, veros Medicos ad nos

Periaenisse. Veruntamen hi quando in usu,& adhibendorum remedi rum ratione non parum aberrant,ob exercitationis nimirum des cstum. Medicina enim & diuturnam & diligentem exercitationem requirit: nam remedia non in uno, vel aliquibus, sed in centum vel pluribus etiam aegris experta ac comprobata es lenecesseestri, qua in re sentina diligentia ac obseruatio requiritur, ut nimirum morbi natura, & ad remedium habilitas,& dispositio accuratὰ cognoscatur, quam naturae ac morbi cognitionem, qui sibi comparauerit, iam medici nomen non immeritb usurpabit. Mihi sane plurima huiusmodi remedia, a vilibus ac imperitis hominibus cpmmunicatas int, qui ipsi cum in adhibendis as peccassent, fine Oerato seustrabantur. Ego vero eorum usum longa exercitatione edoctus, iis postmodum optimo silccessu utebar. Adeo ut non immerito me horum experimentorum Correeiorem, ac examinatorem gloriari possim, qui eorum legitimum usum ostenderim: na33 apua Pseudomedico neque exercitio, neque usu satis comproba, in extabant: cuiusulsi enim reme comprobatio lassicientem requirit numerum aegrorum, a interim re non satis cognita, tumido spiritu scripturiunt,totos* codices nugis suis veplent.Verum o miseram scriptionem, quae ante sinicientem experientiam prodit, o nemo Chronica de factis sc ibit, quae nondum contigerunt, sic

autores isti nunquam tantos remediorum centones comportasset,

- si de iis saltem quorum usum cognitum habuere, scripsissent: sed mitti de rebus nituris sibi scribendum putarunt.

Lumen nariis

Lumine nariuri prediti soli curare polluti Samaritani ve

eorrector racelius.

Antiqui milie

de rebus futuistis scripserianti

76쪽

66 pa hac EL. est TISVeruntamen quia diuturna experientia horum loquacitate usu inge superat nil enim verba inania ad sanandum conserunt hanc explodcre, acin eius locum experientiam substituere aequum videtur.Etsi enim plurimi hoc aegre ferunt, me meis principἰs per veterum autoritates fidem non conciliare,mini parum reseri, Gantea eam mihi rerum experientiam tribuam, qualem nemo vete-irum habuit. Etiam hoc experientia didici, speculationes quibus isti se macerant, nil ad Medici persectionem iacere, sed artem Arem diea lam.Ars autem ista experientia est,non speculati quae ipse Theo. praecedit:nam ubi quid expertus fueris, tum demum eius naiario. turam contemplari conueniet, & post hanc iterum experiem .

V:s: Haec vera Empyria est, non Chyrurgorum ac tonsorum pristi vulgarium, sed artificios a. Nam Medici Theoria Experientia est.

5 c. Sequitur iam descriptio eorum vulnerum, quae sine telis inferuntur , quae Sc Diaetae sermulam ac curandi rationem contis unebit.

DE MORS O 'ras a caNIsra MD Gratio. Victus ratio quamptast ibimus, etsi in omnibus morinus 1eruandam es Canum tamen rabidorum morsus eam accuratio limam desiderant, Summe autem in hac spectandum erit, ut Bilis seu Cholerae rabiem attemperemus, ne ea radices agat. Nammutprimum quis a cane demorsus est, statim Caninae rabies nai a occulta quadam vi, Cholerae communicatur, quae furere incipiens, omne genus Bilio rum morborum excitat. Verum hie nil indis .su. Rhi Q .alias factitant Medies.sed 3'. ra ita 5. Frigid/m s quenter Propinasse, ac uomuisse, tum 2 in pestiti ni potu Prohibuisse. Neque est ut metuas, ne potus altius venenosiam materiam deducat: nam vel iam deducta est , antequanidiaetam praescriberes, vel nil amplius Vereri opus est Exhibebis itaque praeter aquam, stita videatur,Cereuistini, vel potiones o

. lic muria condita, & Omnia refrigerantia, tanta copia oblata.vi

quoque suerit soli a Rosiarum &Senae,ads d. in sero lactis incoxisse, ae addita pauca Benedicta Laxatiua in no . tu frigide exhibuistic Nil tamen est qubd vulstatum Medicorrum dieitam te remoretur,cum dicunt, nam Meucholiam edi

77쪽

ear risIAE MIGNAE T 'ac TATUS III. 6 2ye, sussciat tibi scire, materiam peccantem in hoc assectu per eam eiici, siue ea Melanescitia est, siue quid aliud. Acetaria quoque A taria.

cum multo oleo, Acetum rosaceum, in quo conseruae Rosarum Aeris Ros, modicum disseturum sit, prosunt maxime ubi saeuit malum. Ca-ν uendum etiam unice erit, ab aromatum ac odoramentorum usu,' maxime ubi ea calida suerint. Ubi sebris crestere inceperit, Acet 'inrosaceum cum succo oxyacanthae in potu dabis: nam tum de rabie ingruente metus est.Sciendum quinetiam est,hoc modo vul ancratos Caninam plane naturam induere. itaque duram illis medito hinam competere: optimum igitur erit eos aliquandiu in frigidam et immerses continere. Obseruandum praeterea,demorsos non omnes rabiosos seri, Rabirin non

sed atris quibusdam morbis corripi aliquos, maxime qui natura Biliosi non sunt: intentum ergo medicum este oportet in aegri com-Μ plexionem,ut qui morbi illi ingruant,discernat. a 3 E E NT E, V I P ERA, L a c Eseri r E LVEnenum bestiarum, siue punGone, siue morsu, casu vel ira, quod peius est, pessimum per exorcisinos cόmmunicatum,deletur si in cibo osterantur ea, quae cordi ,Epati, ac Ventriculo cono .rtandis appropriata sunt: naA cum Venena principes maxime Vmma re. η partes petant, eas munire ac confortare, ad sangendam illorum malitiam necesse erit. Quare ubi venenum Cor petere ex signisci oueris, exhibebis Oleum in quo calybs candens aliquoties venenum in restinctus sit,ad lib0. pondus, cum puluer: Corali: rub: g. ij. Es: de gemmis si. singulis verb diebus quinquies bibet aeger, prima - e vice tepidum,postea frigidum. Potus alias erit Vinum rubrastringens calybeatum,cum modita Theriaca, singulis vero vini haustibus f si. Corall. rub ad. miscenda, hocin potu utendum,donec salutaria signa appareant. uod sinter olei usum sitis inexhausta excruciari GLac calidum cum pl: Corali: dat . Laudanum vocatum Arcanum nostrum, Vmm is quod omnia ista superat, ubi mors in propinquo est, suo capite, describemus. Nos, quidquid aliis videatur,Philonium Persi- Philonium cum dum oleu bibitur, datum, mirifice caput alias. principes partes tueri testamur. Sciendum etiam, sitim immensam, quae crescentis & cor petentis veneni certissi argumentum est, quia potu , restinguere non datur, extrinsecus adhibito Epithemate ex ace- in Rosaceo cum Camphora, & Sandalis parato,attemperandam

78쪽

esse. Quae ad victus rationem pertinet ultra,suo capite annotabum eur,hla scire set es Tenuitatem victus primarium icopum esse. F cTI s Oas Iars ac sANGUINI co creto qualis A et a conveniat. HPotus & cibus in stae uris indicationem singularem no habent, saltem hoc cauendum in hoc malo, ne calida victus ratio calo res ac febres faciat & augeat: mgidiori ergo diaetae intendendum, in pristidiis vis quae & modica sit, & ad roborandas vires comparata. . iii β' Grumota vero ac intus concreto sanguini disset uendo, ibus conuenit,cui aliquid purgantium medicamentorum adiectu sit,ut Ptisanacu Rhabam: vel rad: Asclepiadis,aut sol : Sens,Terebinth: ' vel Lacsa. Sic cibariis Mummiam ac Rheon Ponticu utiliter inc

quemus.Ueru medico prudenti ac prouidb,moderabitur malima ugnitudo,ut praeterea specialibus regulis nil opus habeamus. MsU1TIs a Is r IcTO Exa IsENBrr.

VBi adustio lethalis non est, nil admodum necesse habemus ae- rocuratiore diaeta aegros macerare. At ubi mortis periculum immine ea contemnenda non erit. Itaque extrinsecus imponem da,quae calorem extra attrahant. Sin malum in tantum auctiun est,

ut ea non sussiciant,per intrinsecus exhibita, is quoque restinguendus erit, dabimus itaque succum Sedi cum aqua mixtum,velsu , cum cancrorum fluuialium extractum, cum aqua st:tiliae,aut si-Aceto quo* rosaceo,uti dictum est,utemur,donec Periis culi magnitudo imminuta sit. REFRIGE RAETORUM UIcTUS RATIO.3o

Vi ob res igerationem de gangraena periclitantur,adiuuari tur maximopere Rosaceo aceto, & pipere longo,una cum vino generoso, in potu datis: quin &ea conducunt, si cibaria is quoque condiantur. Qui vero iam morti prNinqui sunt, Aquavitae cum Theriaca & radice tussilaginis contemperatae, sunt nu-. triendi, ijsm in satis magna copia utendum. Ubi ista ad manus non sunt,Zinetiber: Garyophyli: Cardamom: Grana Paradisi,&α vino incocta,ac calida pota, proderunt maxime,si dein adsudandum se composuerint,quo Hgus ex iserri denuo possit.

79쪽

DE MORS V CANIS RAB L

Anum morsis triplices sunt:Rabio rum,Irator , acLuden Canum mores vitium. Omnium periculosissimi Rabidorum sunt: nam rabies per morsum ad interiora sertur, sic. duplex malum iunctum est.

Post hos iratorum morsus periculosi sunt: nam&ira cum vulnea re iungitur quoque, unde venenum existit. Sine insigni periculo sunt,quia ludentibus inserunturinam. curarionem facillime reci-Ludentium. piunt.Idem iudicium erit de moesibus Luporum, Aprorum, ac siis milium bestiarum,uem omnes h ad Morsus iratos reserendiem eodem quo canini modo curandi. Rabidi vero homines efficiuntur, ex morsu rabiosi canis, hac Rabim ut fiat ratione. Canis rabiosi omnes cogitationes, omnis* malignitas,du F mordet ad hominem, at* locum in quem moestim inferi,intentae sunt: vicissim homo dum mordetur,metuit, omnes* speculationes ad eundem locum resert : iam mossus tempore eodem in loco sunt,ac iunguntue canis imaginatio, ac hominis inculatio, atque

tum haec ab illa per contagium inficitur, quemadmodum sumusao seu exhalatio iucunda a laetida corrumpitur: nam etsi imaginationes istae tactiles non sint, sunt tamen corporeae, id est, aereae, uti ventus at* sic earum mixtio accidit. Imaginatrix seu phantastisca facultas interim in homine, Magnetica quadam attrahendi vim is, natio tute pollet,qua alias imaginationes cui caninas in hoc casi1θ ad se blagmuccM attrahit, non aliter qu2m colorem ac sonu quem alter communi sensu percepit, alter per visum ac auditum in se recipit, eodem reponit. Sic praesenti in casu Imaginatio humana, per vulnus attrahit caninam imaginationem venenatam, ato vicissim ab ea inficiis tur,eius* naturam induit. Nam quemadmodum aquam multam, pauco croco tingi videmus, sic hominis totam rationem, li canina

phantasia corrumpi putandum est Haee humanae rabiei origo est, quae his signis cognoscitur. S arabies.

Canum instar obuios mordent, canina appetentia corripiuntur, aliis malis exagitantur, quae knulla causa intrinseca excitari pos-3s sunt, sed a Bla illa quam dixi praua imaginatione. Quamobrem

morbus iste naturalis nullo modo dicendus erit, imo naturae ad-umissi appellandus, neque morbus selum, sed Romnia eius symptomata,calor, phlegmone, intemperies, &c. Quin & ii qui siperueniunt morbi, diuersissi: sunt ab iis, qui aliis vulneribus iungun- 40 tur. Itaque in curandi ratione, tantum a vulgato modo declinabimus , quantum hoc vulneris genus,cum sitis symptomatis,ab a seu iare videbimus.

80쪽

o THEOPH j rs' ac Fl. ' a st TI SIta p in curanda rabie, primum scopum esse Bilis euacuationem superiora testantur: verum cum cholera in tantum inficiatur in rabie, ut nisi eam detrahas, summum periculum metuendum sit. Eam non peratuum selum, sed & supra vacuare oportebit, quanibvalentius,tantb melius:nam hic mediocritas nil promouet. Pu sta gandum vexb per ea quae bilem solam, eam. potenter trahunt: uti ''sunt Rhabarbarum, Colocynthis,Agaricus, succus corticis sim-buci,Esula,&c. Interim etiam dum Bilis ex toto vacuatur, parti prospicien- ro F vs se in dum quoin erit quae assedia est. Utilissima autem ad hunc scopum. hoida. erunt,ea quae Paronychqs sanandis adhibentur:Ut sunt de stupes cientium genere Spemiola,oleum Mandragorae,&c. Quibus tantisper utendum erit, donec dolorem sedatum esse cognouerimus. Vulnus vero ipsum Emplastro siletico cui tamen pix Graeca admixta non sit deligandum.Hisce tribus remedijs,G- is tartico nimiru,Emplastro stillico, ac Anodynis quemvis canis ra- sui sit, vi mQxium Percu bis facile obseruandum tamen rabiem, quae 'libbii. in dissiculter cedit, Optatis exhibitis medicamentis inter quae Suia phur vitrioli chemico modo paratu,alia. multa numerantur: sedandam at p curandam esse,quidquid deblatterent cotra vulgares io Praetici.Descriptiones purgantiu optatorum,ac stupefacientium remediorum, etsi plurimae annotari possent, sussicit tamen simplici ex quibus ea componuntur, ostendisse: compositionem enimvsiis ac exercitatio ipsa docebunt. Iratorum vero canum morsus,stiendum intrinsecus assumptis umedicamentis nil opus habere, sed extrinsecus iam commemoratis facile percurari. Ludentium autem motius curabis vulneris simplicis instar,quemadmodum II.Tra statu iam ostendimus. Catholicum tamen in omnibus canum morsibus esto,Emplastra primum locum in iis curandis obtinere:dein Cholerae rabiem per optata te- 3operandam elia: tum cauendum maxime, ne vulnus siue morsiis, in aliud genus morbi,ut ulcus,&c.abeat.

Optata Bilis

DE SE RPENTIS, VIPERAE,

Laceria similiami Besiarum.

cap UT II.

. .. . . R Ii gul rem qu-ndam malignitatem obtiner hoc genus vulne- Ora obseruadum. Quae omnia in duplici disserentia reperiunturi

Nam vel extra,vel ex rabie mordent: ex ira, coni irritantur: ex Ra-

Duum pene rum venenosi sunt.

bw,dumconiurationibus,id est,Exorcismis urgentu Ita irataru a, serpentum, ac viperarum morsiis, quia ipsis & ira, Sc venenum linatura implantatum est,morsis seu vulnus quoip naturale habendu est.veru quod a Coniurationibus ortu habet,longe est a natura alienum.

SEARCH

MENU NAVIGATION