장음표시 사용
61쪽
u ZON SIT 'ac TasTVS V. situr omnibus in id est, ut sese artis persectionem sibi proponant, quam studio, opera,ac sedulitate se comparare poste sibi persuade ant. Ante omnia vero experientiam comparci,quasi destituant 'ri& artem & Artificem contemni sciant: comparabunt autem eam non in anilibus artibus, sed in praest intibus illis,quales de Venere&Antimonio annotatae iam sunt, tum iniusto adhibendi modo: nam ridiculum est praesentibus nobilissimis remediis corum genuinum usum ignorare.
c a 2 V T x. o Anguinis fluxum prohibiturus ante omnia aegri complexione, cone πο naturam, venarum situm, tempus, horam iram,vulneris dispositionem,&c considerabit. nam si insano corpore,quanto magis in si aegro haec contemplanda erunt: siquidem quando in contingit,ut
huiusmodi fluxum sistere impossibile sit : quod si quis eum violen .
ter supprimere conetur, symptomataaliquod accerset, hemorrhagia longe grauius. quamobrem in istis casibus naturalis virtus om-io nino specitanda erit. Commune itain axioma Medico I si minodum: iubil sublata causa, tollatur essectus. Quare si ex iR A vel vENER Ehemarrhagia concitata siticum in huiusmodi dispositionibus natura remedia respuat, Iracundiam ac appetitum prius sedare necesse habemus. Si motus causa, sit quies: si repletio,inanitio imperais daerit, sic semper contraria dispositio inducenda: quemadmodusi cs estis constellatio in causa sit, eam prius finiri oportet.Nisi enim Hemanbagiae ista prius curentur, lethales fieri possunt hemarrhagis. Nemo eum curabiliqui ipse curari non vultmemo cuiusquam iram sedabit,nisi ipsa remittat, Sc sic de aliis: res exemplo clarior fiet. Ebrius si vitu e nsis accipiat, Vapores tum magis caput petunt, capitis. venas replent,&ipse saeuit magis: Ebrietatem tamen nemo est,qui interim curare possit. Et per consequens, hemarrhagiam ab Ebrietate natam curare dissicile erit. lita Chyrurgos obseruare decet, ne impos sibilia &arti & naturae polliceantur. Ex dictis colligitur, sanguine Sarguisin
nunquam sistendum, vel sistere attentandum, ubi ex commemor tis causis fluxerit: nam hic nec amulcta, nec chara fieres,nec caute- nus
ria,nec deligaturae quid. prossint. Et eisiamsi nonnunci sistatue sanguis, vel grauiora symptomata ingruere,Vel tabem , aut paralysin membri subsequuturam esse sciendum erit. Si enim in sanis ve- 4nae sectio inconcinna, paralysin, tabem,atrophiam,&c.estici anno i in Vulneribus idem fieri credamus Vulnere vero sanguinem profundente, ubi ista mala non ad sent, sistere ipsum licebit, nec tame prius, quam iustam aliqua sanguinis copiam profuderit: ca autem .
62쪽
sa'. --ra RacEL. pMMAE pHRTIS. quanta esse debeat, diuturna experientia te edocebit.Et ut summa tim dicam,quando&quomodo sanguis sistendus sit,scias, omnem eat' mensuram,in medicamento,uulnus curante sitam esse,sive ole . Um,sive unguentum, siue emplastrum, siue tandem Baltanus illud sit: nam ipsum si legitimum sit, finguinem tum demum fluere pro- F. hibebit,ubi eius quantum satis est profluxerit. Nam omniaqus hic fiunt suo marte,salubria, quae coacte,periculosa putanda sunt. Pleiliolimiti Accidit quo* non raro, ubi corpus plethoricum est, non pri- us sanguinem sisti, quam plenitudo ad vasa euacuata sit item in ca- lidiore temperatura,idem quandocpeuenit.His in casibus,supprimere nec dissicile, nec periculostim est,quod si non succedat,cog re etiam licebit, qubd inter duo mala, mortem scilicet & periculum minus malum deligendum sit:facilius enim remedium contra syni
Ptomata,quam contra mortem reperitur. Ante omnia vero mem-- bracalida seruare,& ambientem frigidum deuitare, semper* plastro stictico tedium seruare vulnus conuenit: ipsum enim Sc . symptomata prscauere,&sanguinem,ut facilius sistatur temperare Varicessi sanis cilicis est. Notandum quoque si casu varices,aut alioqui intorta n quid , Venae aperiantur, nil admodum de sistendo sanguine cogitandum gelidum. esse, quod huisinodi euacuatione plurimum prauorum humorum'. natura deponat. Memoratis conditionibus obseruatis,si ars iubeat haemorrhagiae occurrere, etsiamsi plurima sanguinem sistentia ad manus sint,tu tamen ut summam spem inSticticis emplastris repo- nas moneo. Caeterum ut & hoc moneam in temperatis corporiabus, nunci sellicitum de istis esse. oportere,cum natura per se san' V guinem utilem reseruet,extra dubium esse putamus. S E V NT M S I M P L I cI a S a N GO nem cohibentia. Crocus Martis subtilisf:Reuera'.
. paratum. 8Farina volatilis inspersi, vicusanguine mixta obstruat. 9
Pili leporini, &praecipue sub lo
Cinis Ranarum. Haematites lapis. Dysenterica remedia. πLana seu Xylon in put
tamine nucis alligatum vulneri. 1 Muscus crani ovim cadauerit. Catae emtan Qui istis remediis no cohibetur sanguis,praecipue vero duogvi 'insiti biis prioribus, dissiculter vel nuncb sistitur: quamobrem tum nil qtentandum ulterius, sed expectandum donec ultro fluere desinat. . . . Ne interim contemnenda erit coelestis operatio,quae chari cteribus
63쪽
τ'a c Tar i G syperficitur,quam in extremis tentare quoq; licebit. Obseruandum Sillud est, si dum sistitur sanguis ad interiora conquere velle vi debitur,st timii proposito discedendum esse, ne sorsan absces lux ςirca interiora fiant.Haec hactenus de haemarrhagia sistenda dietasussciant, quam facile colleti is remediis coiis equi licet,etiam con
FLuxus iste duabus de causis in vulneribus accidit: vel enim ae- . grorum libidine ac inobedientia concitatur, vel Chyrurgi e rore, tum in medicamentis, tum in deligaturis commilitur. Hasce . ergo causas si vel prohibuerimus, vel emendauerimus, fluxus iste issacillineptacavebitur: sin iam adsit instar sanguinis fluentis, de quo iam dieium est,sistetur: si enim commodis remediis adhibitis apta Desistatura dςligatura tat, lacile naturaad ossici uim redit, ac au pris sinum statu reducitur; Hinc discos licet quae medicamenta Chyrurgici remedii '' nomen mςreantur: nempe ea saltem, quae non seium vulnus glu-αo rinare, verum Sc omne Vnus symptomatum, ac fluxionum arcere possunt. Experimenta ac sermulas remediorum,quibus suxus iste cohehitur,quia passim descripta reperiuntur,annotare intermitto tum quod plerun* ullacia sunt, tum quod ego plus spei in traumaticis oleis, guentis,ac emplastris ponendum putem. Dod adis ς ausas 5c symptomata huius fluxionis attinet, idem de hs iudiciunt 'est ac de fluxu sanguiniscita similis consideratio naturalis potentiae xibi incumbit. Caetera quae ad hunc locum pertinent, alibi co- - usius descripsimus. Prognosticonfluxus Si notitae, nisi ante staturi sititur,atrophiam, ac paralysin membri facit. 4uod succin-3octius de hiice scribam, nec operandi modii mihi notum ac simili . rem ostendam ,ne mireris: nam res non periculo vacat, siquidem enim oninis salus in medicamentis sita estilla, ut tibi copares moneo: na m illis omnia esseceris,sin his destituaris, malu aegro conciliabis.Ita non de singularibus experimentis, quae fluxum hunc m,s ibuit sollicitus si sedde hs tibi pro picito,qus praeter hoc,& vulnus ipsum curare queant.
DE CALORE, FRIGORE, PHLEGMONE, T
moi Δι duritia, decolorationes artis, careesu cres te, ut b
I Requens admodum hactenus sieta est mentio symptomatur', A quae vulneribus superueniunt: e ita quomodo declinanta
64쪽
vel compescenda sint,praesenti capite edocere proposui. Uaenerasquidem placidissima, 5 aspectu laudabilia, etsi imperitis medici,
' periculo vacare credantur , talem tame semper diathesin obtinent,
a qua iacilis ac pr ceps in deteriora lapsus sit. Etenim uniuersali
corporis harmonia oblaesa, certe speciales integras manere incre- νdibile est: nam exemnii causa, siquis si inpotas plures irritet is Sctotum conuiuium Ubluit, & compotorum quemcp ad iram cono citat: sic gladius tum totius corporis,tum singulorum membrora harmoniam ac temperiem corrumpit : nam & hic, uti in exemplo diximus,singulae partes per se fremunt. Sed utut fit, cui in vulnerii imalitiam coniunctam esse, etsi plane alias symptomatis vacare crodatur,putandum est. Quia ergo vulneribus ex huiusmodi agit tione congenita quasi malicia communicatu de ea breuiter quo dam admonere haud inutile silerit ,quo vulneri ab ea cauere possi tis. hinusitain malignitatis, etsi Variae sint species, nil tamen artifi- 1 ciose distinctione opus est,generaliter ea cognouisse sussiciat. Co -- noscitur autem multa obseruatione ac inspeetione:aliam enim cognitionis sormam meliorem nullam scripto exprimere possum. Symplomatum summa genera tria sunt, ad quae omnia cstera tanquam ad capita reseruntur: Phlegmone,Spasmus ,ac Caro lux-ans.ca vero non Alum per vim illatis vulneribus, sed & studio factis ,ut quae a Lythotomis in Hernia ,ac calculo vesicae curando fiunt, quin istis maxime propter loci, ac partis nuuram ac situm Inx inpexi, superueniunt. Ad Phlegmonem tanci' ad caput , 5c calor &ω- . Viis heseruntue quibus dein durities ac decoloratio subsequuntur, Momnibus istis unica curatio competit, quae in generalem vulneris' fanationem includenda venit. Curatio horum etsi multifariam ab Ini mptri i alius pertractata fuit,feri tamen erroribus scatet . Nostra ratio ex- ς':, μ ' eellentissima est, quae per lusiqui amum absoluitur, et papaues aut Lolium.Etsi enim Hyosci amo plurimum tribuam, nil refert tamen Peius loco ista sumere, pro conditione scilicet&occasioneae , aeremediorum. Scio haec nostra mitigantia paucis placere,sed alios ego non curo: experientia enim didici, sine istis non placari natu-Nam huiusmodi in casibus natura parum admodum, praeter quietem,ac doloris sedationem postulat, itaw ut naturam adiuves,s0mnus eo' re rotamnii procurabis:is enim dolores compestit,uti & in ebr is Q '''s ' et idialem edormiri videmus. Canon curationis huius est, vemembro quies,corpori somnus coiicilietur. Formula vero remedii O
r ' Recipe Rad Hyosciami quantum finicit digeratur in aceto ro- ψ ρομφ Solem,fiat epythema, in eo madeant Peliae linein,imponuxur loco dolenti tepida donec dolor qsticuerit . olus qui unicuius
65쪽
cu TRVRGIAE MZGNAE ac T. TVS M. Πcuius vires mihi perspectae sunt,maxime commendo, possunt qui volunt eius loco alia modyna recipere. Spalmus insuper cuius meminimus frequentissime vulne' spasmiis Viribus complicatur,quem per ea quae neruos consonant pellere po- cureiuris teris, inter quae primum locum obtinent oleum Terebinthinae, Oles Terebinis quod primo profluit tum oleum olivarum, quibus locus assectus& partes adiacentes perungi sedulo debent. Luxuriantis praeterea, seu supercrescentis carnis memini sit. perius, non quod ei singularem curationem deberi putem,sed ut io aliorum ea in re errorem detegerem: cum enim illa non permanentem dispositionem habeat,sed ultro siue ob medicamenti vim, siue ob aegri plethoricam constitutionem fiat, abeat ac absit matur, nil opus est, eam singularibus remediis absumere, quod tamen pseudomedici stultoproposito attentant, per Corrodentia medicame-ta,quorum clim maligna natura sit, a filo quoin violenta & naturae inimica existit. Quidam alumine usto,alii vitriolo, nonnulli Auripigmento, sunt qui Mercurio sublimate ad eam rem utuntur. Sed hoc esticiunt siti carnifices, ut dum carnem arrodunt,tantam mali- gnitatem vulneri concilien ut postea vel nunquam, vel dissicilin o i*o me curationem recipiat. Ego de his hoc praeceptum do, in ubi huiusmodi caro, vel Sireon ortum habuerit in vulneribus, siue ex pi thora,sive alia de cause,iuxta receptas hoc libro annotatas,eam tollatis: sic enim nec dolore,nec periculo aegrunt cruciabitis. Caetera symptomata vel sub iam dictas regulas reseruntur, vel iuxta cano-zF nes α&aj. capitum curantur.
3ο Λ π Edicamentorum usus non sesum in legitima adhibendi ac dei Vlligandi ratione, sed & in optimorum aptorum4 artificiosis delectu consistit,de quo etsi saepius hactenus nun* tamen ex pro b dictum sit,pauca quaedam scribere constitui.
Obseruabis ita remediorum prosectum, hunc in modum. AnutilissimSi ex imposito medicamento, dolor acalia symptomata, praeterea quae vulneribus necessario superueniunt, accrescant, statim illud scitur, amouendum scias. verum distinctione hic opus est: accidit enim Dequentisii me ex inconcinna deligatura, dolores ac symptomata excitari: quare tum non medicamentum abiiciendum erit, sedem.
δ' pectato deligandi iusto tempore quod sere x'. borarum est, ligatura emendanda. Dolores enim si quid aliud studiose prscauo e ton' Chyrurgum decet: semper nam mali quid portendunt. ζῶ
Saepius etiam monuimus hactenus, Puris generationem, ae
66쪽
Pusae socior in viceribus desint.
1. 36 THEo pNab pas RacEL. PIUMar ba et Issertorem in x ulneribus prohiberi debere, quod certe non nissper medicamenta fieri poteritata si ista generari videbimus,medica,
menti vim intendendam esse con aciemus: nam pus ac saetor eo generatur, quod ipsum medicamentum a malo superetur ac euinca'.
tur. Quinetiam si in deterius prolabi vulnus eideatur, de immutando medicamento cogitandum erit. nam p mutationes elusino'
. di si fiant in vulneribus,certissimum sunt superdenturi symptona tis signum: hinc nisi medicamentum pro re auat, maliquid suspiacari possumus.Quapropter obseruandum, quod oleis traumaticis confidenter uti liceat,qubd eorum usum talicissimus in huiusmodi malis consequatur successus.similis quo p esscacia est potionum
naumaticarum, maxime ubi eae ex iis simplicibus paratae fuerinti quae omnia membrarespiciunt,ac anodyna sunt. Unguenta operationes quoin non vulgares obtinent, verum in iis deligandi tempus V.scilicet horarum obseruandunt erit, sed viij.horae quando sussciunt etiam. Catholicum autem hoc esto in omnibus remedi rum sermulis, ut ea quae vulneri aduersari videbuntur, moueam
turbatw si refrigeratione vulnus opus habebit, ut refrigerantia i parii biis adium remedio admisceantur. Nam etsi si quod vere dicere positan omnium praestantistima remedia hoc tractatu descripta sint, qu lia vix tota Europa inueniantur: tamen tam uniuersidia ta non possunt,quin quando vulneri aliquid accidat, quod ipsa compescere nequeant: maxime vero in omnibus refrigerantia desiderari manifestum est inin nec illud negauerimali os oleis, alios virgutatis, alios Emplastris,alios potionibus,alios balsamis, ios sublim istis ac destillatis,alios coeloi tibus impressionibus magis obediente naturam obtinere: atin hinc singulas singulorum naturas spectam das esse, nec statim pronunciandum istis hoc prosuit, ergo huic c5-
ducet : nam quemadmodum, hominum varia temperatura existit,
sic Deus Opi: Max: multa remediorum genera creauit, quibus medici animum aduertere oportet. Idem intelligendum de iustoniedicamentorum exhibendorum temporcitum aegrorum ad pe ferenda medicamenta dispositione, in quibus omnibus considera da morbi cum remedio, tum nutrinienti cum medicamento con. uenientia ac viritimuli& puris,laetoris,ac verminationis generatio die prohibita,mirificam in operando se licitate praestant. Caetera hanetas inadi. rem concernentia suis locis commode absoluentur: hic tria Capita ob randa. I. Agri cum medicamento conuenientia.II Deligam diratio respectu excrementi III. Puris,laetoris, doloris,ac similium praecautio: ista tria namqy rem totam ab luunt, ut negotium nulla, lapi ulteriore declaratione indigeat. Unum restit notandum, si in '-- prolandioribus punctionibus ac vulneribus,pus colligatu Lau
mento illud e rin gandumesie: parato scilicet ex vino, Myrrha,&
67쪽
cΗΥ et VI GIAE MZGNAE Taac Tro II Sale coistis, ac per syringam iniectis: iniecto autem lavamento vulneratum membrum pronum aeger habebit ut puseffluere possit, ne forsan interiora rodat: verum artificiu hoc, experientia artium
, SALUBRIA AC INSALUBRIA VI ta
QVid casus ac fortuna in vulneribus possint, no alienum esse liChyri pia cons*deratione putamus. Fortunae enim rota, coelo testibus motibus,signtas, ac astris subiecita est, sicivi omnes ipsorum operationes excipiat, siue ea a retrogrado, siue progrediente motu, siue bonae,sive malae imprimantur. Vicissim nos in terrestri globo, inotu illi motui aduerta movemur, occurrunt. nobis varia atque diuersa, a quibus alteramur motus autem iste alius est 2 vulgari iuis io Astronomorum motu. a Itaque si quis vulneratus sit, si Hala aliqua fortuna superuenia vulnus magis infortunatum est cietur: nam quemadmodu ventum morbosis mapi&noxium videmus quam sanis, sic constellationes vulneratis quam sanis plus obesse iudicandum est. Vocamusio autem huiusmodi constellationum aduentum, FORT v NAM, vel 1NFORTu Nivmnam ista non necessario, sed quasi casu eueniunt,
quod scilicet bonum bono, malum mesolvet bonum malo,sortuito iungatur. Itaque vulnera sub Geminis, Virgine, Capricorno insi-eca, deterrima sunt: minus noxia quae sub Tauro & Leone post subis Ariete, inde sub Aquario, Piscibus ac Cancro accidunt. Omnium vero saluberrima sunt sub Libra, Scorpione,ac Sagittario accepta. Sic horae planetariae, siue inaequales quae vocantur, diuersae sunt, salubritatis respe stu: nam Solis hora omnium salubrrima est, post Iouis,hinc Veneris,dein Mercurii, postea b Iartis: insalube so rima autem Lunae ac saturni horae existunt. o Vulnera vero quae post Novilunium fiunt, si sub Hypo hon-driis sint,deteriora sunt, quam quae Luna plena accidunt: quae vero supra diaphragma sunt,meliora suntcrescente, qutim decrescente Luna. Sic nocturna diurnis,pomeri digna antemeridianis pericus3 Iosiora habentur. In mensibuA,Martio,Aprili,ac Augusto malignitas summa,Maio ac Iulio salubritas primaria, liquis omnibus mediocritas tribuitur. Istae conditiones eo nomine accurate notandae sunt,qubd pereas vulnera etiam placidistima, lethalia evadant. Infortunia haec tamen facile deuitabuturilegitimo usu nostrorum remediorum,quae praesenti tractatu annotauinans. Sin vulgatis pseu domedicorum formulis uti pergas, non solum non declinabis ista haec mala,verum maiora etiam capiti aegri accerses. itaque sortuna. ac infortunii ratione teporis, quomodo accidat, exemplo disce. t. Viator,
Fortuna quid Paracesse. signa coeliquae cisub i. . insalubria, &
68쪽
vel nolens si occurrant, recipit, lues non iter faceret, nunquam occurrerent. Similiter astra, tempus, ac motus nobis occurrulit, prout
nos sub iis versamur ac deprehedimur, unde dolores, symptomata, alia* mala oriuntur: quibus omnibus Chyrurgum intentum esse soportet, ne res inter se confundat, remediam praestantissima alias, contemptui exponat. Non istum enim is Medici nomen meretur, qui simpliciter curare nouit vulnus, sed is potius, qui omnia quae vulneri accidere possunt, si itura praecauere, vel facta tollere potes . Sed istis dum vulgus animum no aduertit, in secultatem medicam ioca relata sunt, ut iam omnia ista penes Medicos esse, vel ad Medicos pertinere credanturiverum tantum abest, ut haec cognoscantiasti medici, ut nec scripto, nec opere Medicos se esse testetur,ut Chy
rurgos&Tonsores taceam interim.
TVInus simplex,quod in carnosa tantii Abstantia consistit, u-V tinare facillimii est, paulo dissici litis glutinatur,quae in neruosis ac osseis sunt partibus. Id vero distici limii est, ius vulnus comittatur, ei* superueniunt,curare ac priccauere posseminc enim persecti Medici titulum consequi licet. citioniam vero multa hactenus symptoniatum mentio laeta est, praesenti loco ea quae vulneris ad cic tricem perductionem impediunt, vel consequuntur, commemor, zybimu Artis enim est,uulnus sic claudere posse, ne si ingi, atrophis,
vel rupturae subsequuntur, de quibus malis prςcauendis, quoniaam nihil a quo b hactenus perscriptum est nostra secreta publici
curanda ac Nerati Hem quoia attines, luperius monuimus, ungorum causas in
Prscauςnd verrucarum radicibus contineri, ex quibus ad aliquot pondo us que fungos enasci vidimus. quibus qualis curatio conueniat,& alibi multis in locis, Scin Chyrurgia minori singulari capite per- 33 tractauimus. rum quia Sc praesenti opere & vulnera,& vulnerum symptoniata curare docemus, te qs regulam quoque praeseri-- bere decet. Itaq; si vulneratus litis iam sit per vel iuxta varices: . earum radices lavamento quodam eluere , post pii luillos in eo in Liuim ritu defactos imponere, sic I vulnus deligare conueniet. Parabitur au- 4o pro iungi lavamentum ex Sale Armonico aliquoties per Tartarum sublimato,ac super Marmore in aquam soluto. Nec est quod salis A moniaci acrimoniam ait malignitatem hic verearis: nam . sic po
69쪽
c Ar Rr 'GIa psa GNAE TRaceta TVS II. svratus omnem acrimoniam deponit,st. singulare huius mali reme- medium, quo si utaris,optimo successu vulnus claudes. Monendi etiam mihi hic veniunt Chyrurgi, ut subinde si occasio dederi lino semper vulnus inspiciant,qub certiores fiant,quar Sc qualia mala il- , lis succedere possint. Nam quod saepe hactenus diximus, Medic p ,eauiuo p , ars non simplici curatione, sed dc praecautione ac prognostico ab. clictio& mis
Frequens 8c illud est, vulneribus glutinatis ea denuo rumpi, uunt. 6s. postea Carcinomao,Syreon,ac Fistulas subsequi, sed haec faciis io te ante* radices agant, extirpantur,si vulnus prius* primo deligetur, viridi oleo Vitrioli abluatur tillud enim mali originem perpus expurgat, ac omne genus carcinomatum, Phagedenarum, ac virioli. Herpetum radicitus euellit:verum origo mali,aliquanto dissicilius discernitur, non tamen diutius periti medici iudicium defugere potest. Viride vero Vitrioli oleum non est,cur expauesc is: ipsum enim Unicum est,ac sacrum curandorum carcinomatum, pistularis ac Phagedenarum remedium, id est, secretum,cuius virtutes qui
ignorat,indignus est qui Medici titulo gaudeat. Quinetiam vulneribus curatis defluxiones typics id est,quae tempestatum ac mo-- tus Lunae ratione periodice infestant succedunt, quae nisi deriventur, membri vulnerati atrophiam,paralysin, sorsan etiam arthritia essiciunt.Sed quia haec mala superuentura,manifestis signis in cu- iratione deprehenduntur nam sere pro motuLunae crescunt, ac imminuuntur 9 ea facile declinabimus. faeta euacuatione per piluas las Artheticas, habito personae quo p respectu, tum oleo laterino in vulnus infuis,si scilicet dolores succrescant. Vniuersam symptomatum rationem quantum eius ego e perientia didici mihi oratione prosecutus esse videormibit enim haetenus scripto prodidi, quod non diuturno usu verissimum es. 3o se comprobauerim. praesenti tamen capite praecipue illud tractauimus, quo ne cicatrix denuo rumpatur Prscauendum putamus: . nam non raro Chyrurgos,ac tonseres monui, ista ut precauerent:
sed sere responderunt, tua parum interesse, se nouo vulnere facto, nouum praemium cupidiss: expectare: sic. stulte in sua nequitia 33 gloriabantur.
ctanda, cir quida caeteris disserant.
Vamuis abunde hactenus de puncturis dictum a nobis sit, .
- tamen cum telorum vulner hoc quo F singulare habeant,ut ob nimiam eorum profunditatem, ima vulneris di ficulter sub visumse proferatusti quo* dissicultati, quomodo occurrendum sit,
70쪽
6o TAE op Η'. pa RacEL. Magasa PatTIsricta osuri. declarare conuenit: nam etsi magna vis est emplastrorum stime
ditate a caetea, rum: tamen cum magna sit horum diuersitas castium, distinguere' hic non inutile suerit, siquidem non minimum periculi hinc oriri
possit. Ita si sors tale vulnus ossciat, duplici remedio ei succurrem sLauimini H dum erit: primo per Emplastrum ac potionem vulnerariam: de-prox in uuis inde perlavamentum perstringaminectum, quod ex melle, vino, aqua,alumine& sale commode parabitur: dosim singulorum ingredietium,si medicus es, tu pro rei varietate immutabis comm de.itacpnil opus est,eam multis verbis exprimere. Lavamentum in autem toties iterabitur,donec illud purum rursus essiuat,quo abs luto opere, Oleum aliquod traumaticum, eodem modo per syrim'
sam iniicere utile erit,tandem* emplastro stidiico deligare. Ob- Lapides asta. 1eruatione autem dignissimum est, quod lapides asiacorum siue ς μηδ' cancrorum fluuialiunio poti,mirandam in istis efficaciam habeant, unec in istis solum, sed in omni etiam inflatione praecauenda. Hac quam scripsimus methodo in omnibus tum puni iuris,lum telorum profundis vulneribus, siue ea in carnosa sibstantia, siue etiam in ossium iuneturis sint, progrediendum tibi esse memineris. Chari,cteres Verum omnia ista Charadheres iuxta coelestes influentias consedit, io iu*xa ς b imulto facilius curabunt,si vel in intestina penetrassetvs . Decubitus vero in huiuimodi vulneribus, vel maxime spectandus venit:
Situs membri nam si membrum supinum teneat aeger, gurgitem purulentum is stri 'iu qui in prono situ non fieret. Ilain semper membra vulnerata prona tenenda,hoc est,ut tandus stirsum,labia vero vulneris deo sum spe fient: nam* sic facilime curationem recipient, eo tamen dempto, ut si Balsamum vel oleum vulnerarium insuderis,supina membri decubitum aegro imperes. Aliud adhuc praeteriam dictit in telorum vulneribus supra communiti vulnerum symptomata vi id lapsus symptoma est, debilitas scilicet vitalium facultatum, quae in istis 3o
accuratiore tum invidita praeseribendo tum in restaurandis viribus, diligentia opus erit, mari me si istor aliquis, vel principia gangraenae, vulneris. labiorum decoleratio apparuerint: vel ubi viceris cum vulnere complicati nem metuemus. Quamobrem in sanguine grumois dis luendo, 33 ac suo lenienda sedulam operam nauabis. Quae porro ad vulneruprofundorum c ationem requiruntur, ex generali vulnerum c randorum Methodo petenda erunt, qua obseruata, omnia vulnerum genera percurabis: facite: nam* tam persedia est Ei Deo creata. ars Medica,quam quae uis ars alia sit. verum quod non semper fine 4o potitur,non areis,sed subiecti defeetu hoc accidit: quemadmodum' cum nodosum lignum enormiter secatur, non artis ligni causa id accidisse dicimus.