장음표시 사용
511쪽
Λ tamen ira incens,libertatis amore,quia nunquam alias ante seruitutem seruissem, iamque prascnti calamitate acerbius efferati,& de sua potestate deiecti essent, Avitarum ceterosque legatos , tantorum malorum nuntios, interficiunt, suspicati ne illi publica salute neglecta alia quid cu Scipione priuatim de incolumitate propria pepigissent. Postremo ad id inopiae ventum est ut omniabus reneribus ciborum deficientibus ac fructibus, tu mentis herbisque omnibus consenistis,iora detractas. que seu tis pelles,ubi seruida mollitum aqua, comese B incoeperint. quibus confectis se ad morientium hom
num cadauera transtuleriit: quum interim aegrotorum
nullam rationem haberent,ac pro se quisque quo plus
posset,imbecilliori vim facere conaretur. Adliaec ver0 grauis etiam pestilentia inuaserat, quam diutina cor cluso & mutatio victus, praeterea teterrimus cadaueruodor tota passim iacentium urbe vulgauerat. Quibus illi fracti ac superati malis consilium tandem se dicipi ni dedendi ceperunt,stque horrido S incompto capillo supplices ad eum coni ulcrunt. Scipio postulatis c C rum auditis, iussit ut eodem illo die arma certum quendam in locum omnia comportarem, ipsi postridie in alium omnes convcnirent. Numamini diem sibi ad id faciendum ut produceret, petieruiit. ubd adhuc in v be non pauci essent qui libertatis amore sibi mortcm afferre vel serro uci fame cuperent .Ex iis autem ubi alii sese alio modo i mercinissent, reliquo tertio die uti imperatum suerat in constitutum locum se contulerum, deformes,truculcnto aspiciu atque multo sordidiore habitu, ita ut ca sortiina facile misericordiam commo D uere in animis etiam hostium possent. suorum Scipio quum paucos ad triumphum seposuisset, reliquos sub hasta vendidit, urbemque ipsam fundi ius euertit. Haec Appianus. Florus a uicti,atque Orosius Numantinos quum omnino crumpere in hostcs ac viriliter occumbere statuissem, carne prius semicruda & largiore potione sit nipta se ingurgitasse cribunt, non vini, cuius is locus minime ferax est, sed succi tritici arusciose cO- secti, quam Celiam incolae vocant, Scipio vero, quum
512쪽
hostium consilium praesensssent, haud pugnandi co- Αpiam secit. Id aegre primum Numantini tulerui, quδd sibi vel ad patriam defendenda, vel ad gloriosam mortem oppetendam intercludi aditum intelligerent. Deinde vero quum omnino repentina eruptione proelio Romanos lacessere decreuissent, ct siquid ipsi extromis temporibus proficere possetit tentare, ex ini prouiso in aciem descendentes Romanos inuadunt. Ibi magno spatio utrinque dimicatum est. iterumque R mani se pugnare cum Numantinis fugiendo sensis.sem, nisi duce Scipione pugnasseiri. Numantinorum B tamen res det crior fuit, qui fortissimo quoque ex sitis amissis,proelio excesserunt, ita tamen ut compositis o dinibus, nec veluti fugientes se reciperent, nec oblata ad sepulturam cadauera suorum acciperent. Postr mo omnia experti, quδd res nulla processerat, dece nunt ex oppido profugere, atque ex hostium manibus occulte. si possent euadere. at eorum incceptum sexores nimio virorum amore flagrantes ruptis cingas equorum impediunt. Quare ultima desperatione ad moriendum impulsi porias urbis clauserunt, ac se do Cees patriamque ferro, veneno, dc subiecto undique ia ni perdiderunt. Frontinus Numantinos ait, ne te d erent, mori praeclusis domorum suarum foribus in Iuisse. Eodem tempore Theogenem quendam tradit Valerius virum genere, pecunia honoribusque pra stantem,vicum suum, qui erat in urbe pulcherrimus, incendit te,nutrimentis iFnis raptim ex omni parte contractis, protinusque districtis gladiis duobus in m dium constitutis binos viros ea conditione inter se dia micare iussisse, ut qui victus esset,abscistis a capite cem Dulcibus in ardentia tecta coniiceretur: qua ratione quum omncs prorsus eos neci tradidisset, tum d mum etiam se ipsum in ignem medium iniecisse. Scise pio autem urbem ingressus nihil praedae inuenit,qubdaurum, argentum, arma, vestes ceteraque eius.nodi omnia igni absumpta essent. ac ne unu quidem Numantinorum M vincula coniecit, qu bd omnes pertinsent. Ita dς Numantiae interitu fama duplex est: alii a
513쪽
Λ Numantinis eam incensam scribunt,alii a Scipione de letam,idque etiam sine auctoritate senatus, vel qubdScipio id Erep. csse celiscret, vel quod natura crudelis in eos esset quos vj caperet,va certe quod maximis vrbium euersionibus clarius is nomen suum esse ri: ddisturum putaret. Numantia deleta reliquam rcgionem in fidem accepit, ceteras quae defecerant Hispaniae ciuitates partini vi, partim deditione in potestatem suam redegit, agros Numantinorum urbibus vicinis disse tribuit, labantes in sdeco rin aula, reliquis tributas impositit. e
. In hunc annum creati consules fueriit auctore Cansodoro P.Popillius, P. Rupilius: Laenas & Rupibus fastis Siculis Eorsi meminit Cicero lib. i3 ad Att. C. Tu ditanum inquit video in Libonis praetorem P. Popillio, P. Rupilio cos. Et in Verrem , Ennam tenuerunt P.Popillio, P. Rupilio cos. serui sugitivi. In fragmentis
Grani Capitolinis est P. POPILLIVS C. F. P. RuPILIOS P. F. P. N. Rupilium &Popillium cos noC minat Velleius lib.1s Rupilium & Laenatem Cicero in Laelio Eundemque intelligit quii alti Scipio Rupilium
- consulem fecit, Laelium non potuit. P. Rupilii mentiocii etiam in Epitoma LI T. C. Popillium C. Popillii R:um cille arbitror contulis an . D x C v. His cos. S. C. factuin in eos qui Ti. Gracchum si quuti essimi. quaestione habita multi damnati sunt. Plutarcinis in Gra citis. id quod auctorem. axime P. Popillio cos.factu est. Demum D Truli, edi P. Scipion μ' cam ex His nise. D Res a D. Bruto consule, di procos. prospere in Linsitania S Gai a cici, unde Callae cos postea appcllae est,
per triennium geli. as supra comm cmorauimus.Ob eas triumphum ei decretum esse nemo dubitat . eum enim
Plinarchus in Gracchis de Lusitanis, Eutropius de Lusitan isti Gallaecis triumphasse scribit Quinetiam idem Eutropius indicat ci,ndem liocanno triumphase,quu ita scribat, Attalus rex Asiae haredem populum R. reliquid mox etiam D. Brutus de Gallaecis & Lusit nis
514쪽
cundum triumphum egit, XIm anno postqua pri rem de Africa egerat. Ergo in eundem annum reiecti duo nobilissimi triumphi si int, alter ex ulteriore, alter ex citeriore Hispania , in quibus prouinciis per multos iam annos bellum a Romanis sine effectu Ferebatur. Credo autem serius Brutum triumphasse,quod ultera' Hi sipania nunquam ordinata prouincia sit, nisi Num ntia ac mi stis in utrasque Hispanias x legatis. Appianus. P. etia Scipionis praeclarae res ad Numantiam per biennium gestae ante expositae scint. Trium- Bph isse autem eum hoc anno docet aperi ε Cis ero. in Philippicis, ubi ait triumphatu ab eo esse anno ante Valerium & Licinium costiles. Item Eutropius, Orosius,& Epitoma Lix. apud quos est Scipionem posteriorem triumphum egisse xim anno quam priorem de Carthagine egerat. In hoc triumpho x Ir milli pondo argenti tr.instita. aurior est Plinius lib. cap. II. hypianus Numantini cognomen ex hac victoria inue
nute Scipionem stribit. De serus in 'cil .i debent, ct ouatisne
. Eodem etiam anno ad bellum seruile in Sicilia proe-fectus P. Rupilius consul seruos subegit, lac bello confecto prouinciam ordinauit. Id enim ex Romanorum monumentis elicitur, quorum verba,ut res apertius demonstretur ac certius, sebiungetur. Sic Orosus,
Pisoni quum Rupilius cos. seccessisset, Tauro minium Emiam firmissima fugitiuorum refugia hello recepit, ubi amplius quam x x millia seruorum trucidata refertitur. Valerius lib. 1, P.Rispilius cos.eb bello quod
in Sicilia cum fugitivis gessit Q Fabium generii suum,
J xlia negligentia Tauron initarii arcem amiserat,p ouincia itistit decedere. Cicero in Verrem , Ennam tenuerunt P. Popillio, P.Rupilio cos.serui fugitivi. Et Valerius lib.9, P. Rupilius cos. Ennam,quam praedones tenuerunt, in potestatem populi R. redegit. In Epit ima autem vix, P. Rupilius cos. in Sicilia cum fugiti-uis debellauit. Et rursus Valerius lib. 6, P. Rupilius ia
515쪽
A Sicilia operam publicanis dedit , & vltimam inopiani
suam auctorato sociis ossicio sustentauit. ab hoc pos modum consule leges uniuersi Siculi acceperunt, ace bissim ue praedonum ac flagitiuorum bello libri ausunt. Paedianus quoque in Irir Verrinam, P. Rupi lius quondam ex publicano factus consili, postea xlegatorum sententia leges Siculis conscripsit. Ex hae victoria P. Rupilium ovantem inisse opinor. quod sedem pδst secit etiam M'. Aquillius, qui secundum so uile bellum confecit. Ego tamen P. Rupilium non in B eonsulatu triumphasse, sed pro cos. puto. squidem sciubit in Verrem Cicero,leges a P. Rupilio praetore Siculis esse eonscriptas praetorem autem, i alias, pro comsulei intelligit. DE COS. ΑNis DCXXII.
Consules suggerit in hunc annum Cassiodorus P. Crassum, L. Valerium:Crassum & Flaccum fasti Si li: Cicero Philippica xx L.Valerium Flaccum, P. Licinium Crassum. P. Licinii Crassi eonsulis memine- C runt omnes qui de bello Aristonici scripserunt. Flic P. Crassus Diues Scaeuolae stater dicitur a Cicerone in libris De oratore, &in Bruto: unde eum Mucianum vocat Velleius lib 1, ut adoptatum eum ex gente Mucia in Cratarum familiam notet. idem ditissimus,n bilissimus, eloquentissimus, iurisconsultissimus, pomtifex maximus fuisse traditur a Gelbo lib. I cap. et 3. L. Valerium, quem eundem flaminem Martialem suis se cribit Cicero in Philippicis, L. Valerii filium esse reor consulis anno D C r. Hoc loco fragmenta duo D Capitolina inter se diuulsa, nec suo loco ab iis qui ea in Capitolio digesserunt, posita composui: ex quo hic, Ac insequens annus marona E illustrariar. Eorum si 'gmentum. ydum est hoc,
516쪽
alterum autem quod non huic annexum atque assictum est, vertim longo pδst interuata post annum D c x x C coli catum, est noc,
quod fragmentum ita cum parte superioris coniunge
Gum est DC xx.P. Mucius Scaeuula. Σ.e ALPvRNIvs Pisor Rugi. P.POPIllius C. F. Laenas. P. RUPILI vs P. F. P. N. P. LICIntvs P .F.P. N CRassus. Lov4LERiui Flaccus.
CEns. 2AEcixius Metellus M. Perperna.
517쪽
A Decensioribus oel ro LIMEx fragmentis Capitolinis intelligitur liis cossilibus censerem insaecilium fuisse. is fuit Caecilius Me tellus Macedonicus, citi collega additus inPompeius Sic est enim in Etitoma Lix, Q. Pompeius, &ci e
tellus tunc primum uterque ex plebe ce res facit. Lu strum a censoribus est conditum . censa sunt capita, CCC Lxum millia D C C C x x x I II, praeter pupillos Suiduas.Q etellus censor censuit ut omnes cogeren B tur ducere uxores liberorum procreandorum caussi
extat oratio eius quam Augustus Caesar quum de maritandis ordinibus ageret, ves ut in haec tempora scripta in senatu recitauit. C. Atinius Labeo tribunus pl. Metellum censerem, a quo in senatu legendo praeterita erat, de saxo deiici iussit qua* ne fieret, ceteri tribuni pl. auxilio fuerunt. Hunc aut is fuisse QPletellum da cedonicum docet Plinius lib. cap. sompeii censoris meminit etiam Cicero in Bruto. Lustrum D ctum esse anno sequenti puto M. Perperna cos.Eiuscet C te mentio fit in epitoma post M. Perpernae cos. mem
De beati Ariatime, is tuo. Hoc tempore nouum in Afia bellum coortum est, quae ab Attalo Eumenis filio Pergami rege moriente
populo Ro relicta Mucio & Calpurnio cossilibus fite rar. cuo de bello sic Iustinus lib. a , Aristonicus Eumenis Mus non iusto matrimonio, sed ex pellice natus, post mortem Attali velut paternum regnum inii sit Asiam. Quii multa secuda proelia aduersias ciuitates, quae metu Romanorum se tradere ei nolebant, fecita
set, iustusq; rex iam videretur,Asia Licinio Cras consuli decernitur, qui in tetior Attalicae praedae quam bel.
lo, quum extremo anni tempore inordinata acie pro lium conseruisset, victus poenas incosellae auaritiae san- sui dedit. Florus autem ita, Attalus rex Pergamenorum Eumenis filius regnum populo R. testamento reliquit. Aristonicus regii singuinis ferox iuuenis urbes regibus parere consuetas partim facile sollicitat, paucas res entes Muidon, Samon, Colophone vi recepit.
518쪽
Crassi quoque praetoris caecidit exercitum,ipsum qu Aque cepit. sed ille memor de familiae & Romani nomi nis,cultodem sui barbarum virgula excaecat in exitium sui:quod volebat, ita concidit. Crallo consuli affuisse Nicomedem Bithyniae, Mithridatem Ponti, Ariarathen Cappadociae,& Pylemenem Paphlagoniae reges, Crassum ipsum interfectum, caput eius Aristonico o latum, corpus Smyrnae sepultum tradit Eutropius. In Epitoma autem LI x h pacto scriptum est, Arist nicus regis Eumenis filius Asiam occupauit, quum t stamento Attali regis legata populo Ro. libera esse de- Bbcret. Aduersus eum P. Licinius Crassus consul, quum idem poni. max. esset, quod nunquam antea factum erat extra Italiam profectus proelio victus & intcremptus est. Et Strabo lib. i , Aristonicus Attalo Philom tore mortuo,quum de regno occupando, tanquam ex eius stirpe unus, cogitaret, n. auali proelio ad Cumaeam ab Ephesiis superatus, in mediterraneam. regionem recedens vocatis ad libertatem seruis maximum exercutum comparauit, atque Thyatira primum, deinde Apolloniadem occupauit. Quum autem ciuitates atque cNicomedes Bithyniae & Ariarathes Cappadociae reges exercitus summisissent, atque Romani legati quinque aduenissent, & cum maximis copiis P. Crassus consuli ipse Crassus ad Leucas, quit quidam eum adorirentur, proelio dimicauit. De eodem sic Cicero Philipp. Ir, Cuin Aristonico bellum gerendum fuit L. Viserio, P. Licinio cos. Rogatus est populus que id bellum g rere placeret: Crasus consul & poni. max. Flacco college flamini Martiali multam dixit si a sacris discessisset. sed ne tum quidem populus Ro. ad priuatii detulit bel- Dium, sed consuli potius Crasso quam priuato Africano gerendum dedit. Hunc autem intersectu esse sequentibus cos. scribit obsequens. recte. scribit enim etiam Velleius Cr. st uni ex Asia decedentem pro consule interemptum. De eodem in Asia imperatore tradit Gerulius lib. et cap. 13, & Valer. lib.8 cap. 6, de nece eius c pite De sortitudine.
519쪽
- CAR. SIG. COMMENT A DE COS. AN. DCXXIII.
Ap.Claudium, M. Perpernam cos. in hunc annum
subdit Cassiodoriis & Obsequens. Ceterum hunc C. Claudium vocat Cicero lib. 3 De legibus, quu ait,Cras si sapientissimi hominis sententii senatus sequutus est, ouum decreuisset C.Claudio consule de Carbonis se-oitione referEte, eo inuito, qui cum populo ageret, se ditionem non posse fieri. Hunc autem C. Claudium cum Cicerone voco. Siquidem idem pro Plancio scribit, Ap.Claudium, qui consul fuit anno DCLxx II ,' repulsam in aedilitate passum C. Claudio patre vivo. Hoc etiam confirmat vulgata vetus lapidea tabula , in
Da est, C. CLAUDIO, M. PERPERNA Cos.
um autem in fastis siculis sit Letulus Sc Perperna, intelligendum est aliquam in Claudio Lentulo sibesse
3doptionem. Μ. Perpernae consulis meminerunt mmnes qui de Aristonici bello scripseriit. Hunc inte e silem quam ciuem fuisse tradit Valer.lib. 3 cap. s. His cos. quum Carbo tribunus pl. rogationem tulisset neundem tribunum pl.quoties vellet,creari liceret,rog tionem eius P. Africanus grauissima oratione dissu sit, in qua dixit, Ti.Gracchum iure caesum videri.Gracchus contra suasit rogationem, sed Scipio tenuit. Epiro na Lxx. Et obsequens, M. Fulvii Flacci triumuiridissensione in legibus ferendis angues duo nigri in cel la Mineruae allapsi ciuilem eaedem portenderunt. Antiocho regi Syriae ingenti exercitu dimicanti hirund nes in tabernaculo nidum fecerunt, quo prodigio ne lecto proelium commisi ,& a Parthis occisus est. qua e re striptum est etiam in Epitoma quam citaui V m re gessis in zι--- Lnico.. Μ. Perperna consul successit Crasib in Asiam,atque Aristonico acie victo capt6que,bellum consecit, amotamen mortuus quam Roma rediret,iriumphare non
potuit. Vt autem tota res gesta sit, latius in sequentis anni historia explicanda demonstrabo.
DE COS. AN. DCXXIIII. Hie annus consules habuit M'. Aquillium, C. Seir ium,auctore Cassiodoroi Aquillium Tudit
520쪽
num fastis Siculis: Orosio autem, C.Sempronium Tu A ..ditanum, M'. Aquillium. Horum meminit Cicero De natura deorum, Sol geminatus est inquit Tuditano ει Aquillio cos. quo quidem anno P. Africanus sol auter extinctus est. Et ad Q ratrem , Nouendiales soriae fuerunt Aquillio & Tuditano cos. paulo ante mortem Africani. Appianus lib. t, Strabo lib. i , alii, M'.
Aquillii cos. mi minerunt. Horum uterque ex triumphis eorum Capitolinis descriptus est. His consulibus seditiones a triumuiras Fuluio Flacco, C. Graccho ScC. Carbone agro diuidundo creatis excitatae. Quibus B quum P. Scipio Africanus aduersaretur, fortisque ac validus pridie domum se recepisset,mortuus in cubiculo inuentus est. suspecta fuit, tanquam venenum dedi siser, Sempronia uxor , hinc maxime quδd soror esset Gracchoru , cum quibus simultas Asticanosuerat. de
morte tamen eius nulla quaestiolata. Destincto eos ditiones triumuirales acrius exarserunt. Epitoma LIX. Oppianus lib.I.
Da re eum Ar Ποπινο ia AP bem confecto, em triumpho M . Aqui sis pro eos. CCrasso ut dixi in Asiam Perperna consul, Perpernae M'. Aquillius successit. Perpernam triumphasse indicare sortE quibusdam videatur Valerius, quum scribit ita capite De iis qui humili loco nati clari euaserunt,
Non paruus conlatus rubor M. Perpcrn. 3, Ut pote qui consul ante quam ciuis. sed in bello gerendo utilior a liquanto rei p. Varrone. rcgem enim Aristonicum cepit, Crassianaeque stragis punitor extitit. quum interim cuius vita triumphauit,mors Papia i se damnata est. attriumphasse eum negant alii omnes. Quide M'.Aquil- olius suecessior eius triumphauit. Id autem vi ceciderit, aequum est collectis veterum annaliu verbis intelligere. Sic scribit Velleius, Asiam L. Scipio Africani frater eripuit Antiocho, sed beneficio senatus populique Ro, mox ab Attalis posscstam reg:b' M. Perperna, capto Aristonico secit tributariam.Et alibi, Aristonicus victus ahi Perperna ductusq; in tritipho, sed a M'.Aquillio: capite poenas dedit. Orosius autem,Perperna consul,qui