장음표시 사용
31쪽
onera maxi: ne salii bre est.' Nunc si etiam isthaec PLINi AN A vera non esicrit, sussiciunt tamen exempla jam recens ta & nimis certum est, hodie itim medicos quaedam ad remediorum vires spectantia discere posse ex Alpicolis pastoribus, quibus naturam atque ingenium animan- 1lum accuratius 1aosse datum est. H. s empiria simplex nititur primo. Quum sola experientia, sola simplici observatione ensectuum niteretur primorum temporum medicina, ct adhuc hodie, qui empirici sunt, non alia habeant fundamenta, quibus possint confidere, quam casus fortuitos, instinctum naturalem, eventus haud praevisos, hinc empirica haec appellatur medicina; Empiria enim experientiam significat, ab omni ratiocinio vacuam, simplicem nimirum effectuum observationem, absque ulla causarum cognitione. Quae quidem etsi basis ost medicinae, ut nemo negat, sola tamen ad sor- mandum bovum medicum insum ciens est, cum plerisque in casibus & causarum cognitio, &ratio, quae in dubio contrarias observationes dirimat, necessario requiratur. incremenIum dein e dabat I . memoria experimentorum, qγιν obtulerant praegressa; 2. descriptio morbi, remedii, ij successus in columnis, tabulis, is' parietibus, templorum ; 3. AEgrorum in tria viis, in foro expostio,. ut tranfe tes de morbo compellarent, remedia, .s norant, irent, citque od usum eorum exhortarentur ; hinc observario, de indus tria, rebus videndis. intenta. Tum eae his S iα nata prome Iior, tamen soli praeterito, i, praesenti, cognoscendo idonea ; ratioci
nium ex comparatione obsev iatorum cum praesentibus futuris quin αναλογια πpcllatur . Incrementum deinde dabat I. memoria experimentorum, qui obtulerant si ingressa. Dum scilicet notarent ea industria, quae ex casu fortuito, . instinctu naturali & eventu non praeviso dididiceran quid salubre, quid noxium esset, & sub quibus conditionibus quid juvaret aut no- Ceret, . ut hisce simplicibus observatis in casu dato certius ac felicius uti possent. Descriptio morbi, remedii ij successi/s in columnis, tabulis θ' parietibus templorum. 3. Ggrcrum in triviis las toro . exposito, d o. . De expositione illa aegrorum in foris & viis urbium publicis, quae antiquissimis Assyriis & AEgyptiis usitata erat, jam supra dictum fuit. . Postea
quam vero homines medicinae laude clariores in Deorum numerum referri, templisque eX- fructis divine coli coeperunt, etiam in templa Deorum medicinae praesidum aegri transportarbantur ; remedii petendi causa jacebant in templo, hoc vocabant incubare, . seu incubationem, . do inde orta locutio: incubare Deo. Id fiebat in templis AES GULA PII praeprimis, Athenis, Pergami, maxime vero incubationibus celebre erat Epidaurium. Erat etiam fanum AESCULAPII in insula Co, & Triccae, & alia per Graeciam aliorum numinum templa, incubatione clara, veluti templum sERAPIDIS, templum PLUTONIs & PROSERPINAE, & antrum CHARO VM. Et a Romanis quoque aegros desperatos in templo AESCULAPII Tiberino depositos,e, eX SUETONIO constat. Non vero aegros ipsos tantummodo, sed & sacerdotes pro i. gro: ntibus incubuisse, ex set RAso NE discimus. Incubaturi, ut Deos sibi propitios redde-xon , p*x dies aliquot a cibo & potu abstinebant, sacra etiam faciebant immolando & ex aqua'm Di do Vabantur. Medicinam vero per somnia petebant vel ipsi aegri, vel pro his sacerdotesCO icit i. obsignatis, quibus petitiones inscriptae erant, suppositis incubabant & somnia capient, Porro incubantibus in somnio vel res ipsae eventurae repraesentabantur, . Vel solum
32쪽
rerum quaedam imagines & symbola, vel Deos ipsos percipiebant, oracula per Dinnum edentes. ariae hae species representationum variis nominibus insigniebantur. Post reparatam vero ab incubatione sanitatem oportebat, ut Diis gratias agerent & dona offerrent, donaria dicta; praecipue Vero eos, qui oraculi consilio restituti fuerant, aurum & argentum signatum dedisse, ex PAUSANIA scitur. Alii gratiarum referendarum modi erant per tabulas, templi parietibus, columnis, vel aliis locis appensas, pietas, vel scriptas, vel utrasque ; vel & columnis inscribe - bant A morbum & curationem. In pictis vero tabulis referebant membri antea aegroti, nunc a Deo refecti, figuram, vel & ipsas curatorum imagines. Scriptarum tabularum variae erant
species, vel insignite nomine Dei Deaeve, adjecta gratiarum actione, vel & adjecto morbi nomine, vel & adpositis convalescentium nominibus, & morbi historia, & remedio ejusdem.
Imo δῖ alius modus erat, dum nempe convalescentes Diis ipsa membrorum, quae morbo la- boraverunt, simulacra, ex Varia materie confecta, dedicarent. Nec solum simplicia medicamenta, sed & variae plurium remediorum compositiones & instrumenta quoque chirur-
gica, descripta in templis Deorum reperiebantur. Ita in templo VULCANI prope Mem- lphim inventum emplastrum, cui nomen ab is 1 DE impositum, & aliud emplastrum, sacrum dictum, in eodem fano inventum. Praecipue autem mos iste a Graecis observatus est, qui, si quid privatim profuisset, mox ipsum medicamentum Diis in templis
dedicarunt, ex quo omnes proficerent. Ita teste aurifaber compositionem col-
lyrii cujusdam, eximio usu comperti, templo Eshesio testamento reliquit; & ipse rex AN ΤΙ-
OCH Us theriacam suam teste PONIO, in templo rescULA PII versibus dedicavit. Plumbum odontagogum, sive instrumentum, dentibus evellendis idoneum, ex plumpo sactum, ERASIs-
TRAT 1 tempore in templo Delphici APOLLi Nis publice ostensum est. In his itaque tem- plorum monumentis habebantur primae quasi pandectar medicae & collectio non exigua casuum practicorum, licet ordine, selectu, dogmatibus, Carentium. ex his empiria nata perfectior, tamen foli praeterito praesenti cognoscendo idonea. Cum scilicet ex pluribus casibus seledius esset facilior & in iis dein remediis per repetita experimenta vis salutifera in morbis magis confirmaretur. Sed plus omnino ad amplificandam medicinam
4. Ahialogia, quae est ratiocinium ex comparatione status praeteriti cum praesente ad sutu- rum elicitum. Haec tunc ab hominibus coepit adhiberi, cum plusculae jam observationes medicae adnotatae exstitissent, pluriumque remediorum vires jam exploratae haberentur. Sic enim Maturaliter ratiocinari debuerant, id, quod olim in hoc illove casu profuisse visum est & repetita . experientia comprobatum, nunc etiam profuturum, si ad eundem morbum applicetur in alio aegro. Et omnino satis fidere possumus analogiae, si cautelae necessariae observentur his autem praetermissis nihil magis errori obnoxium est. Oportet enim ut conditiones status praeteriti &praesentis, qui inter se comparantur, omnino aequales sint; tunc enim certa erit conclusio
inde ad futurum deducta, sine hoc erit falsissima & aegro periculosa. E. g. si quis ex eo, quod observatum sit, frigidae haustum in febribus ardentibus quandoque salutarem fuisse, si quis, inquam, homini febre inflammatoria laboranti aquam frigidam concederet, is profecto Messime erraret & aegrum in discrimen conjiceret; quoniam analogia tota erronea est & circumstantiae la
33쪽
Cia instantiae aliqua tantum, non omni ex parte, aequales sunt. Aut si quis ex eo, quod observatum sit, vomitum ex corrupta bile oriundum optime curari dato vomitorio, in volnitu, x inflammatione ventriculi oriundo, propinaret vomitorium, facile trucidaret aegrum. Non enim pares sunt ex omni parte circumstantiae; hinc analogia erronea, ac perniciosa.
Ex his non perinde bene ab omnibus animadversis factum est, ut medicinae certitudini non pariam derogaretur, ipso praeeunte CELSO, dum sic de illa pronunciare non dubitavit :Est enim haec ars conjecturalis, neque re pondet ei plerumque non solunt conjectura, sed etiam eX perientia, V page I 3. Praef. Verum enimvero non ideo conjecturalis mere dicenda medicina est, quod praeter intentionem medicorum aliqua subinde in morbis eveniant. Non est in medicina error, sed in medicis, qui analogiae legibus non sati s caute utuntur & pro iisdem morbos habent diversissimos. Exemplum sit in peripneumonia putrida & inflammatoria, quarum singula diversam postulat curandi methodum, bene distinctam a Cel. ΤISSO To ; si confundantur inter se morbi diversae species, non medicinae, sed medici culpa est, qui analogia CXacta nescit uti, nec, an omnes circumstantiae aequales sint, pro necessitate rei salis expendit. Praeterea si etiam, omnibus circumstantiis iisdem positis, tamen non sequatur speratiis e sectus, non ideo tamen medicina conjecturalis dicenda est. Sunt enim interdum peculiares Corporum quorundam consti tritiones, idiosyncrasias medici Vocant, quas nec medicus, nec ulla ratio humana praevidere potest. E. g. certum est, rhabarbarum esse purgans fidi stimum &maxime innocuum ; si medicus Petro exhibeat rhabarbarum dos debita, eo sine, ut id te purgetur si tamen ille inde non purgetur, sed vomat, culpa non est in medico, nec in medicin ,
sed causa hujus phaenomeni in peculiari idio syncrasia, soli Petro propria, latet. Ita Illustri si
, AN swIET EN aegro cuidam praescripsit lapides Cancrorum, remedium certe innocentissimum ;ille vero, sumto medicamento, contra omnem rationem intiam Uit toto corpore &, Cum audivisset, lapides cancrorum sibi exhibitos esse, dixit, se praedicere potuisse hunc eventum, si remedium, praescriptum antea novisset. Ita sunt, qui CX idiosyncrasa aversantur soles, vinum, caseum, cancros, CaPut Vitulinum i feminam, qua: ne quidem tres guttaS Vini, integra aquae ampliora permixtaS, serre poterat, ns Vit Pater meus. Verum exempla istiusmodi rarissima sunt, neque m millesimo obveniunt adeoque non sagiunt receptionem multam a xegula generali, nec ideo conjecturalis medicina dici debet. Qii in ipse CELsus, qui hanc talem appellaverat, paulo postea sententiam suam limitavit, dum prudenter omnino hunc in modum ecernit : Si qmd igitur vix in millesimo corpore aliquando decipit, id notam non habet, . . Cum p r in Dum rabilς hQm in pS resipondeat. Est itaque medicinae fides, filia: multo tapitis,
perque multo plures aegros prodest. V Ouaro tinim 'n
34쪽
farea ει gcntilitia, honori fuit, la' emolumento; sed tamen eo ibo quam maxime tu suo progressu
I. QiJod ad primum attinet, jam satis de hoc egimus in historia medicinae AEgyptiacar ;fuisse nempe in AEgypto medicos plurimos, peculiaribus morbis inventos, certisque adstrictos legibus, quas transgredi sine periculo non licebat. 2. Qii ad ad alterum, magna omnino fuit antiquorum industria in Observandis morbis, horum phaenomenis & eventibus. Sollicite adnotabant non solum sexum, aetatem, temperiem, Vires, Vitam praegressam ipsius aegrotantis, sed & morbi quasque circumstantias, initium, incrementum,. saltam, decrementum, finem ; adnotabant sollicite, quomodo multis in casibus natura se juVaret dc aegrum morbo liberaret per crises, sive evacuationes sensibiles materia: morbosae. Urinam, alvum, . respirationem, situm seu decubitum aegri, linguam, oculos, cutem, hypochondria e Xacte explorabant. Pro exemplo esse possunt, rson solum historiae aegro- mi in qui in libris Epidemicorum I. & III. ab Aippoc RATE consignatae sunt, sed & alia ejus dem opera, maximeque Coa e praenoriones, & liber ad ipsum extra dubium.
3. Descriptione remedii, Oso. Diximus paullo antea, non solum remedia in tabulis votivi, temploraim ab antiquis fuisse descripta, sed etiam testamento quasdam meliores medicamentorum Compositiones templis Deorum relictas esse. Et HIPPOCRΑΤ Is quidem tempore jam multa habebantur simplicia medicamenta, ab ipso in usum vocata, & quaedam etiam composita de quibus videri potest LE CLε Rc His. de med. P. Id I. chap. XXIV. & XXV Verum tunc statim quibusdam familiis sacerdotibus propria facta gentilitia, Sc. Priscis
enim temporibus a sacerdotibus, ut dictum est, exercebatur medicina in templis Deorum. Ex istorum vero hominum re intererat, ut arcana semper. & peplo religionis involuta maneret medicina. Hinc miris ambagibus & circumstantiis, ad rem non pertinentibus, usi sunt, ut ignaros deciperent; & ex ipso morbo jam satis meticulosos fallere, non adeo magnae arti S erat. Sic impetrarunt, ut ipsis propria & gentilitia maneret medicina, ex patre in filios haereditario quasi jure propagata ; sic effecerunt,.ut sub austero religionis velo, simulatis Cumis, ipsi interim ςlanculum perpetua ducerent bacchanalia, &, quemadmodum Deorum loco oracula edebant, ita & Deorum loco victimas opimas, lautissimasque dapes, diis oblatas ab aegrotantibus, in abscondito cunsumerent.. Certe ne simplicissimum quidem remedium suaserunt aegris, quod non religiosiis ceremoniis conditum, sacrisque, si ita dicere licet, fabulis involutum esset, aut certe superstitionis plenum. Hujus rei testimonium adhuc tum perhibet tabulae marmorea, in templo 9Escu LAPIi Tiberino Romae inventa & sub imperatore ANTONINo posita, qtiatuor morborum & curationum historias inscriptas continens, quarum prior haec est : I. Hoc tempore C Aio cuidam coeco oraculo fuit responsum, ut ad aram accedens auo - raret numen, dein a dextra parte ad sinistram iret, & quinque digitos in ara postquam col locasset, manum rursus inde reciperet, & propriis imponeret oculis. Et continuo reci peravit visum, circumfusa concione populi, una cum eo la tantis & congratulantis,'cHanc Vero totam curationem aut fictam esse, aut certe supertitiosam nemo non videt. Altera
35쪽
κῖκ sitio pleuritico, cubus s. luti omnes diffidebant, Deus Ciaculuin edi- dit, ut ad aram adgressus cineres inde sumeret, & cuna vino commixtos lateri imponeret. Et convaluit, & publice Diis gratias egit. Populus vero Cum eo laeta lyas & congratulatus est. V Hae: curatio tota naturalis est: cinis enim sale alca ino diu , vino dum solvitur,1 medicamentum constituit solventissimum, . SO hoc omnis sere cinis vegetabilis facit, nec erat
i necellarium, . ut eX ara sumeretur.
3. Tertia inscriptio haec fuit: UL Mo cuidam sanguinein rejicienti, & ab omnibus
desperato, AESCULAPII oraculum. consilium dedit, Ut ad aram accedens sumeret inde nuces μ pineas, & cum melle per tres dies comederet, &c.V Eriam hoc naturale est, & hodiedum demulcentes pineae nuces, . amygdalae & mellita lixinoptoicis commendantur. 4. Inscriptio ultima talis erat ' VALERIO A PRO mi iliti coeco, suasit Graculum, Ut cot- lyrio,. ex. galli albi sanguine, & melle commixto, oculos per tres dies inungeret. Et resti- tutus oculis publice Deo gratias egit. V Et haec curatio iterum aut fessa, aut superstitiosa.l fuit. Cincitas profecto morbus iste neutiquam fm it.
i hem circuna fusam decipere noVerint . . Huc etiam pertinet historia IPHICLI argonantae, . qui cum prole careret, & ea propteri MELAMPUM accederet, consiliuinque peteret; jussit eum vates ante omnia duos immolaret tauros, horumque extis minutatim concisiis aves acgersilvit MELAMPUs, ex quibus augurium caperet; didicitque a vulture, quodii IPHICLUS, cultrum in sacram quercum defixum acciperet,
& rubiginem inde derasam sumeret cum vino per dies decem, eum tunc sanatum iri, & futurum prolificum. Addit historia, hoc ab IPHICLO Ectum esse, & contigisse, quod vates prae-
uixerat. Verum enim Vero ferrum cum vino sumtum maximum est roborans medicamentum,i& si ex laxitate fuit sterilitas 1 PHic Li, potuit omnino sic emendari vitium corporis, etiam si tauri immolati non fuissent, etiam non accersitis avibus, etiam ferro in sacram quereum non defixo, sed alio quocunque vegetantium acido roso. Verum istae ambages ob rationes dictasi factae sunt. Quin ipse etiam HIPPOCRATEs discipulos suos jurejurando obstrinxerat, ne artem suam profanis propalarent. Quae quidem res medicinae incremento non parum obfuit. I. Exti picia sacerdotum a. cadaverum balsamo condiendorum mos ; 3. Uu erum tractatio ;l 4. Arniena ipsa, tromoVerunt cognitionem fabricin corporis sani, cauorumque abitarum, prox t et rum tam sanitatis, morbique, plara ipsius mortis.
I. Extispicia sacerdotum. Atque ista proprie anatomiae originem dederunt; cum nihil nisi Purum immolaretur, fieri non poterat, quin sacerdotes exta frequenter adeo inspicientes &umnia perquirentes sollicite, situm, figuram, nexum, ordinem, & alias corporis animalis sani proprietates didicerint, licet haec in animalibus solum caperentur experimen ta. Haec eXrisepca toti antiquitati, populoque etiam Romano solemnia fuisse, notum est; de ipse QICERO, antequana in bellum proficisceretur, Diis immolabat victimas, ut scilicet superstitiosae genti μfuturo felici successu persuaderet.
- CG V Vm balsamo condiendorum mos, qui antiquissimus fuit, & de quo iam in histori Ggyptioium fuse dictum est.
36쪽
3. Tu erum tranalio. Inde chirurgiae origo, quae posterioribus Lucillis a naedicina separata fuit. Imo vero ipsa medicina priorem sui isse chirur iam contendit Cel. PLATNER in di 'de chia. art. med. parent. AESCU LAPI US, APOLLINIs filius, specillum invenisse & vulnera primus deligasse sertur, ut auctor est Cio ERO . Hujus filii, PODALI RIUS & MACIl AON, in bello Trojano medici, referente HOMERO, non adeo morbos internarum partium, qUam quidem vulnera ferro & mcdicamentis curarunt. Post eos colebris est PATROCLus, qui gr tante ex Vulnere 'PODATIRIO, EURYPYLUM sanavit. Idem PODALIR'US primus omnium venam secuisse dicitur ; & aescuLAPIus tertius, quisquis ille de muri fuerit, primus evulsisse dentes. HIPPOCRATEs ipse & chirurgiae peritus fuit, & aliquas operationes instituisse vide- tur , post illum DIOCLEs CARYsae I Us a CELso laudatus pariter & chirurgia inclaruit, & in strumentum, telis extrahendis idoneum, invenit. dii id Z quod HOMERUS adeo perite vulnera multa descripserit, ut vel ob id anatomes gnarus fuisse videatur, & sint, qui ex illo quoddam anatomes compendium colligi polle adfirmant. Saltem id evincitur, jam iis temporibus, qui- bus HOMERUS scripsit, chirurgiam non parum floruisse. Utilis vero medicinae praeprimis suit chirurgica vulnerum tractatio, neque illa mediocre ex hac incrementum cepit ', siquidem exinde& inflammationis, & suppurationis, Sc gangrenae & scirrhi curatio ad internos morbos videtur fuisse translata. m . Laniena iba. Haec quidem ad cognitionem sabricae corporis humani nihil potuit con- ferre, morborum tamen historiam & causas latentes subinde illustrare potuit. Sic noverunt laniones motu corporis diuturno & valido pinguedinem consumi in animalibus ceteroquin obesis, ctiam oleo medullari ostium exhausto per motum nimium ; noverunt iidem ex nimia quiete in animalibus nasci concretiones bilis & urinae in calculos, visceruinque iii sarctus, solo motu Screcenti gramine solvendos ; & id genus plura alia, quae S. in hominibus locum habent.
Denique, I. incisis vivorum animalium in usus philosophicos ; cadaverum inspectio attenta pulmorbum tractatum 2. enarratio in morbis di tincta causae, ortus, incrementi, vigoris, ricrementi, exitus, permutationis, essectuum ; 3. modicamentorum cognitio, elemo, pr pacatio, applicatio, vis nota, eUentusque observati, videbantur fastigium fere imposuisse operi. 'I. Luciso viet orum animalium in usus philosophicos. Primus, quod scitur, inter Graecos ana- tomen exercuit ALCMAEON Crotoniensis, PYTHAGOR E discipulus, ut rescrt CHALCIDIUS, PLATONIS commentator, qui sic de illo scribit : ALc Mago N Crotoniensis, in physicis ex- ercitatus, quique primus exsectionem sanatomen) aggredi ausi is est, de Oculi natura multa dc praeclara in lucem protulit. V Animalia primum incidisse scribit LE CLERc, hunc ipsum CHALCID: I locum citans, in quo tamen speciatim de animalium sectione nihil dicitur; imo dubitari eo magis potest, quod PYTHAGORAE discipulus ALCMAEON fuerit, adeoque Viva Cerae non secuerit animalia, cum animarum metempsychosia crediderint Pythagorari, & animalia laedere nefas duxerint. Si itaque anatomen primus aggressiis est, videtur cain solummodo in cadaveribus aut hominum, aut brutorum exercuisse. Huic coaevus vixisse creditur EMPEDOCLEs Agrigentinus, pariter e schola PYTHAGOR Ediscipulus, medicus insignis, qui & ipse corpora secuit; nam teste PLUTARCHO auditum feri docuit, quando aer allabitur cochlei formi sabricae illi, quam in interiore auris parte
37쪽
ex afte elaboratam, instar tintinnabuli suspensam e Te, Je pulsari lixit.' Ex quibus sirnuli apparet, jam cochleam, organi auditorii intimi partem ma cinae reconditam, EMPEDOCLI no-l tam fuit se. De DEMOCRITO vulgo ullam refertur, quod animalia secuerit L speciatim in bilis sedem Sc insaniae catilam inquissiverit, totus cadaveribus impallescens. Unde eliam Abderit se litteras adi psIPPOCRAΤΕΜ scripserint, quibus eum magno praemio conducunt, ut Abderam Veniret, i l DEMOCRITUM, quem insanire crediderunt, curaret. Ille Vero veniens, & una helleborum secum adserens, cum vidisset DEMOCRITUM totiam OCCUPatiam Contemplatione naturae, non
ipsum, sed Abderitas helleboro indigere pronunciavit, initoque cum DEMOCRITO Colloquio mula iam ab eo prosecti Te dicitur. Haec nituntur epistolis mutui S HIPPOCRATIA, DEMOCRITI, i te Abderitarum, quae quidem cum operibus Hippocraticis editae sint, sed a viris erit ditissimis spuriae habentur.'l Apis To TELEM porro dissectionibus occupatum sui sic, & longo usu ali ii id in hac arte con secutum esse, GALEN Us testatur, qhii illum optimis anatomicis adnuinoravit. Nec solum Jibros octo anatomes scripsit, teste DIOGENE LAERTIO, sed etiam magnum illud optim de natura animalium confecit voluminum quinquaginta, ad quod scribendum AR Isaeo TELEM im-l mani pretio conductum fuisse ab ALEXANDRO M. pervulgata fama est. PLINI Us quidemi 1 on aliud refert, quam quod se aliquot millia hominum in totius Asiae Graeciaeque tractu ARIsTOΤELI parere justa sint, omnium quos venatus, aucupia, piscatusque alebant: qui busque vivaria, armenta, alvearia, piscinae, aviaria in cura erant ; ne quid usquam gentium, ignoraretur ab eo: quos percontando so ferine volumina illa praeclara de animalibus con- didit. V D Z. Mund. L. VIII. c. XVI. AT HENAEUS Vero refert, ARISTOTELEM ab ALEXANDRO M. octingenta talenta, ad condendam animalium historiam, . accepisse. V Sed eam sana atra, tanquam ex rumore vulgi natam, non debilibus argumentis infirmat Cel.
SCHULTIUS H . meae. 358. Q uidquid vero horum sit, digni tamen sunt Anis ToΤYLIs libri de ii istoria di partibus animalium, qui toti legantur, etiam HALLERO judice. Minime enim malam habet incubationis historiam, bonam etiam ovi descriptionem ; situm fetus humani verum & perfectionis, quae sensim in partibus fetus adparet, explicationem. ad. med. Tom. I. p. 38 a. De HEROPHILO, primo vasorum lacteorum inventore, deque ERASISTRAΤO, qui ambo i lcXandriae docuerunt, & non animalia solum, sed & humana corpora inciderunt, alio locoicetur. Illorum enim historia ad posteriora tempora pertinet, quin ipse ARIsTOTELES Jam
Quanti autem emolumenti fuerit animalium vivorum incisio, inprimis quod ad physiologiam pyxinci, Vel ex eo patet, quod multa admodum nos hactenus laterent, quae vix ni si in ViVo PQ sunt C Ite, sine ea Viventium sectione, nec HEROPHIL Us olim, lai; otihm 4 φ 'Vm xhJr Cicum PECQUETUS, nec HARursus circu
δ' guini S, nec motum intestinorum peristallicum WEPFER Us, nee irritabilitatem aca a 79 , in Whicli are ali my writings in Englisb.
38쪽
s nubilita1em parthina HALLE RUs deteximet. Ingens ergo est hujus prosectionis in physiologia utilitas, sed suis tamen coercenda litv itibus, nec temere brutorum fabrica Cum humana per
c datas tim A se. I ο clienta post morbos. Et hoc quoque posteriorum HIPPOCRATE temporum est, G ad AEgyptios pertinet, qui primi cadavera eo fine secuerunt, ut abditas morborum causas eruerent, an atomicis etiam regum justii & liberalitate provocatis. Id enim manifeste docent PLINII Verba, dum, de raphano loquens, hunc utilem deprehensum filii se ait in phthisi
cordis, morbo, qui AEgyptios olim a filixerat & cadaverum inquisitiose deiectus fuerat ; sic autem habet : Lib. XIX. cap. V. Tradunt & praecordiis necessarium hujus raphani se nempe succum : quando phthisin cordi intus inhaerentem non alio potuisse depelli comper tum sit in AEgypto, regibus corpora mortuorum ad scrutandos morbos insecantibus. V Hoc imprimis factum ei se videtur sub PTOLOMAEIA, LAGI filio, & PHILA DELPHO ; ipsos autem xeges manum operi admovisse de cadavera secuisse, quum medicos habuerint idoneos, minime probabile est; & forte textus P Li Nil : Regibus insecantibus, melius legeretur, regibus inspec- tauribus, quod scilicet ipsi reges curiositate ducti cadavera a medicis incisa inspexerint fre- quentius, ad detegenda morbi mortisque causas. 2. Enes ratio tu morbis distincta causae, ortus, c c. De hoc jam supra dictum suit, & pro exemplo esse possunt libri Hi PPOCRATICI, ut adpareat, quam sollicite veteres ad omnes morbi circumstantias attenderint. 3. Issedicamentorum cognitio, electio, irreparatio, tac. Haec quidem omnia vel casu fortuito, vel appetitu spontaneo, vel denique imitatione instinctus naturalis, in brutis animantibus ob- servati, paullatim innotuerunt. Videntur inprimis veteribus sortiora innotuisse medicamenta, qualia sunt purgantia & emetica, &c. Cum enim a mitioribus non adeo sensibiliter fuerint astecti, etiam istorum effectus & vires non adeo cito aut perspixisse, aut adnotasse videntur. Quod autem jam insignis copia medicamentorum antiquis nota suerit, docent iterum scripta
HIΡPOCRATICA, in quibus multorum & maxime essicacium remediorum mentio fit, quae omnia diligenter excerpsit, & uno quasi intuitu collecta videnda exhibet DANIEL CLERICUS. Praeterea & illud notari meretur, quod in applicatione remediorum veteres singulari cautelausi sint, neque statim morbo cuique remedium applicuerint. Ita e . g. HIPPOCRATES ad aegrum di arrhoea laborantem vocatus non illico remedium, quo fluxus ille sisteretur, praesci ipsit, sed prudenter indagavit prius, num aeger illam diarhoeam serret cum levamine, num contra
inde debilitaretur, an fluxus ille esset naturae opus, sese a materie morbi sca per ejusmodi cVa- Cuationem liberantis, an vero vi morbi produceretur in perniciem aegri t His antea bene eXa iaminatis ac perpensis fluxum illum aut sibi relinquebat, aut dato remedio sistere conabatur. Hippocrates igitur, Democrito coaetaneus, horum quidem omnium pulchre gna ui, se que simγi DpicnS Observatis, bona quique adunando, corpus medicini Graecre conjUUit, mc uitqἰ svero nomen medici: quippe qui αναλουία, instrue Ires, chia ilic σορ α i pct it J, dicinam omnibus fundavit seculis . HIPPOCRATES Cous, ex riscuLAPii prosapia oriundus, & ab eodem decimus Onatus est in insula Co, anno primo olympiadis octuagesimae, annis ante bellum Peloponnente
39쪽
triginta, ante C. N. quadringentis Sc sexaginta. Patrem habuit HERACLIDEM Coum, avum
vero cognominem, HIPPOCRATEM primum, HERCUI I ut iam vigesimo assinitatis gradu conjunctus ex latere materno, ut pote cujus siliam in uxorem dii 1it AESCULAPIUS. ViXit con- temporaneus maximis Graeciae viri S, SOCRATI, HERODOTO, THUCYDIDI, DEMOCRITO Faliisque. A parente suo HERACLIDE, more Asclepiadarum, in medicina institutus fuit, plurimum vero scientiae medicae debuit hausisse ex tabulis votivis, in templo sive Coo, sive Cnidio suspensis, quas Omnes eXcerpsit, descripsit, ac cum propriis observatis permiscuit & posteritati reliquit. Sunt etiam, qui crediderunt, HIPPOCRATEM DEMOCRITI discipulum fuisse ; idque praeter SORANUM etiam CELSUS, est dubitanter, refert. Verum nulla omnino supersunt documenta, ex quibus haec opinio confirmari posset; & si1 quid ex DEMOCRITO profecerit HIPPOC ΑΤΕs, id potius tribuendum videtur amicae convcrsationi, quae tum inter jam valde senem DEMOCRIΤUM, & aetate florentem HIΡΡOCRAΤΕΜ viguit. Functis vita parentibus patriam suam reliquit, multum peregrinatus obiit in Thessalia, licet Certum non sit, quo anno vivere deserit. Alii cnim ipsum anno aetatis suae 8s Laris, mortuum scribunt, alii usque ad annos IO8 vixisse perhibent. Moribus ac virtutibus fuit optimis, & modestiam ac veracitatem ejus vel inde aestimare poterimus, quod passim etiam infelices morborum exitus, imo plures horum, quam felicium recenseat; quod etiam errorem suum libere profiteri non dubita erit, . quam ob rem elegans CELSI elogium meruit, qui sic in laudem ejus perorat: L. VIII. c. g. A futuris se deceptum esse, HIPPOCRATEs memoriae tradidit, more scilicet magnorum irorum & fiduciam magnarum rerum habentium. Nam levia ingenia, quia nihil habent, nihil sibi detrahunt. Magno ingenio, multaque nihilominus habituro, convenit etiam se simplex veri erroris confessio, ptaecipueque in eo ministerio, quod utilitatis causa posterisse traditur ; ne qui decipiantur eadem ratione, qua quis ante deceptuS est. Philosophice celerum peritus, ac speciatim HERACLITI dogmata secutus, tamen, eodem c ELso teste, medicinam ab studio sapientiae separavit, vir & arte & facundia insignis. Totus hinc nitebatur in praxi observatis, & experientia empirica, sed ita tamen his nixus est, ut semper analogiam adhiberet in subsidium, caste deductis ex multoties repetita eXnerientia con-
Num anatomen in humani S corporibus CXercuerit disraras' Di,4 : A
parte persectum, sed tale tamen, quod omnium feculorum de approbationem& imitationem promoverit. Libros
40쪽
Libros de medicina graece dialecho Ionica scripsit; quibus meritus est, ut ab omni deinceps
po teritate medicorum princeps inter antiquos haberetur auctores. Verum inter tot libros, HIPPOCRATI A nomine inscriptos, multi omni ino spurii interculserunt, a nostro haud pro facti, sed vel a filiis, vel a genero POLYpo, vel a discipulis elaborati, vel ab alio qilodam posteriorei 1PPOCRATE scripti. Jd docet sty i diversi tabs, di multis horum inter persum frequens ratiocinium ; a quo certe noster Coua longe semper abhorruit. Unde etiam Cel. LE CLERC, omnes eos libros Hippocraticos, quibus multum ratiocinii admi X tum est, certo pro spuriis
habet. Editiones operum HIPPOCRAT is variae δί multae admodum sunt. Inter meliores ea est , quam dedit ANUTI Us FOESI Us in solio, graeco latinam. Optima autem censetur, quam RENATU A CHARTERIUS adornavit Lutetiae Parisiorum tredecim voluminibus in solio 1679,
ubi simul CLAUD. GALE'ri opera omnia comprehenduntur, & in fine clijusque voluminis correctiones, & variantes lectiones adjectae sunt. Sunt tamen, qui editionem latinam IOH. ΜΑ-R1DELLi tribus voluminibus in folio Venetiis 1737 datam, aliis praeferant, ut magis compendiosam utiliorem, ob collectos inprimis tomo II. omnes locos parallelos HIPPOCRATIA, &adjectum accuratis limum plN1 indicem, qui solus tomum III. implet. Quod ad familiam HIPPOCRATIs attinet, scimus ex CALENO, duos ipsi fuisse filios, TyIEs-sALUM & DRACONEM, quorum uterque filium genuit, iterum HIPPOCRAT is nomine insignitum. THESSALUS, referente GALENO, nihil Hippocraticorum dogmatum immutavit,
aut sustulit, vir admiratione dignus, verum qui non in patria mansit, ut POLYBUS, sed, ARCHELAO Macedonum regi sese addixit. V De DRACONE, THESSALI fratre, nihil memoria peculiari dignum superest, nisi quod ejus filius Box ANEM, ALEXANDRI M. Macedoniae regis uxorem, curaverit, istiusque reginae fuerit archiater, quamquam & ea historia admodum incerta sit, nec omnibus probata. Praecipue autem familiam Hippo CRATIs illustravit gener ipsus POLYBUs, natione Cous, quem GALENUS admodum aestimat & extollit, quem - que vocabat se discipulum Hippo CRATIS & in schola, successorem, qui prorsus nihil ex dogmatibus sui praeceptoris mutaverit; ceterum patriae suae inservire, quam alibi lautiores conditiones seqtii maluerit. V Ex quo simul apparet, HIPPOCRATEM discipulos in arte medica instituisse, quod SORANUS amrmat, & jusjurandum HIPPOCRATIS testatur adeoque non, ut alii Asclepiadae, gentilitiam domui suae medicinam reservavit, sed & alios docuit nulla sibi necessitudine conjunctos, lucri cupiditati humanitatem praeponens. Horum praecipui mercPRODICUS, DE XI PUS & APPOLLONIUS, de qui biis, ut de ipso HIPPOCRATE, qui plura scire desiderat historiae medicae scriptores, CLERICUM inprimis atque s CHULTIUM evolvat.
in gente Astaepiadea illibata diu exculta ; ab A et reo Cappadoce ordinatius in corpus di-gosa, in variis sartibus a iuversis, arti cibus, disserenti temporum, locorum, ta rerum, fuc- cssu, accuratius elaborata, in Alexandrina pro primis schola ; tandem ad Claudium Golenum
Quis in gente Asclepiadea diu exculta, Sc. Mortuo HIPPOCRATE non tamen doctrina periit Hippocratica ; d. licet ipsius aetate jam plures medicorum scinas exstitisse, liber de veteri me- dicina persuadeat, praevaluit nihilominus Hippocratica semper doctrina, diuque cxculta per
stitit in gente Asclepiadea, & ad ipsa cLAUDII impcratoris tempora pervenit, cum & XE