장음표시 사용
211쪽
eursu ad intestina excurrunt, nullos formando arcus. Splenicus brevis neque ad ventriculum, neque adl pancreas propagines emittit. H emorrhoidalis internus Ope surculi transvecisi e cava frodeuntis cum eXterno committitur.
Hactenus structuram, si tu mi atque propagines Venae porta: consideravimus, reflat Ut Physiologiae quoque, utpote quae de ejus ossicio certos nos reddit, mentionem faciamus, de quo nostro hoc tempore satis constat. Est autem ejus usus sanguinem a nutritione viscerum residuum, adeoque crastum d faeculentum ad hepar vehere eum in finem, ut in eodem a recrementis bili G sis depuretur. E quibus jam patet, Veteres Olim tam in generali venae portae quam speciali aliquot ejus ramorum munere a Vero multum aberrasse, dum per illam dc venas mesaraicas sanguinem pro nutritione intellinorum aliarumque in abdomine contentarum partium ab hepate eo fuere contenderent; chyli vero faeculentam partem ac crassiorem per ramum splenicum ad lienem ferri. ab eoque excoqui in succum quendana acidum, qui per adeo decantatum vas breve de unico tantum loquebantur, ) rectius vasa brevia, ad ventriculum pro fame excitanda amandetur, liquorem item melancholicum e X liene per ramum spleni cum dc haemorrhoidalem excerni. Sed , ut Blanchi ore loquamur Hist. He p. p. I c. 8. conflua 8 has succorum in porta: ramulis ambulationes circulationis ab Harveo detectae authoritas delevit, ct in
viam reduxit. Cognita ergo jam circulationis via unanimi Ana tomicorum suffragio comprobatus venae portae ejusque ram Ortim usus est, sanguinem a nutritione residuum excipere & hepati offerre. Sic qui per ramum spleni eum fluit, a liene, ventriculi sede sinistra, pancreate, ct parte omenti redit, qui per mesa-raicum, ab omnibus, si rectum partemque duodeni dc coli excipias, intestinis, dc qui per haemorrhoidalem a parte coli dc recto
venit; truncus vero sanguinem a Ventriculi parte deXtra, portione omenti, ec duodeni, vescula fellea dcc. rectuum recipit.
212쪽
titas a matre per venam umbilicalem portae asiluit, mediante magna anastoinosi per canalem Glistonii venosum in cavam mox 24 transmittenda, aΘeo ut in hoc succum etiam nutritium sed exigua sui parte vehat. Emergit autem canalis hic venosus, notante JOh. Maur. Host mann. l. c. e venae portae sinu ferme e regione
venae umbilicatis & obliquo paululum duetu ad cavae truncum exporrigitur. De sanguine rami splenici hoc adhuc notandum, quod non ipse modo tenuior & fluxilior sit, sed & reliquo venae portae fluxilitatem aliquam conciliare videatur, s quidem vero simile est, humorem vitalem, dum per minimos & multiplices vasculorum splenicorum ramulos propellitur & transprimitur, conquassari atque attenuari, reliquumque substantiae hepatis astu sum pro bilis sequestratione praeparare. Quanquam enim OpUS erat, ut crassus eis et ille sanguis, quo diutius in colatorio commoraretur, nimia tamen ejus spissitudo secretioni non parvo fuisset impedimento. Fungitur itaque vas nostrum nunc venae nunc arte Piae
ossicio. Uenae, dum ejus surculi capillares a didiis visceribus sanguinem excipiunt atque ab angustioribus tubulis in ramos majores et in unum tandem truncum amplum deferunt: Arteriae vero, dum eundem non ita quidem, uti in arteriis attenuatum, sed crassiorem per multas ramificationes denso agmine per hepar excurrentes & a spatio ampliori ad agustius tendentes in hoc viscere distribuunt & pro sequestratione humoris biliosi ad innumeros &minimos ejus acinos motu prestivo deducunt. Pressivo dixi, quem pice aliis tum a conica ramorum per hepar dispersorum figura, tum ab elastica Glissioni capsula dependere supra annotavimus. Qua vero ratione bilis in hepate tecretio fiat, nostrum non est 'hic disquirere, nosque in novas immittere dissicultates, hoc tant tam monemus, eorum placita, qui fermentum in quovis viscere collocant, a veritate maXime aliena nobis videri. In corpus revocanda non sunt ejusmodi fermenta, quae Frid. HOs ann. peculiari dissertatione nuper ejecit. cons Pitcarnii dis s. de circ. sang.
213쪽
Nullum ergo dubium si peresse video de illo verme portat
munere, quo sauguinem Vehere creditur. Gliscunt vero inter Λ-natomicos lites eaeque non leves: annon praeter sanginem alium etiam liquorem, chylum puta, ab intes tinis per venas mesarsicas ad hepar, indeque ulterius per cavam ad cor defer t. In Veterum Schola, cui aliae viae non erant cognitae, unanimis hac de re consensus erat, confirmatu S nutritione scelus in utero, cui succus alimentarius sanguini permixtus affuit. Ex quo vero a solertis 1- tuis naturae indagatoribus Via lactea detecta est, nihil prorsus chy li per venas mesaraicas ad hepar, sed omnem pristino tramite relicto per lacteas ct dii Mum thoraci cum ad subclaviam pergere plerique volunt. Ut enim taceamus rationes a Diemerbroech stinnat. l. I. c. II. S l. T. c. a. Vel a Vasorum lacteorum apparatu transmittendo chylo sussiciente, vel inde etiam depromptas, quod veros mile non sit, summum opificem partiri vias voluisse, ita ut pars chyli per regiam, pars vero ejus per mesaraica vasa flueinret; vel a statu p. n. de lunatas, in quo glandulis me senterii Omnibus scirrho sis redditis chylus alias vias quaerere cogebatur, Vid. 0 E. N. C. II. A. 9. Observ. 9. In medium proferamus experimen φtum tum Lovveri a Cl. Bergero de nat. lium. L. I. c. T. unice a linlegatum, quo non diu a pastu diactu thoracico eompresso sanguini e vena secta emisio nullus chylus supernatare, uti alias, observatur: tum observationem Gladbachii, quam Mangetius Theatr. Anat. L. II c. 9 citat, qui notabilem in sanguine venarum me-saraicarum prae alio venolo amaritiem gustu depreliendit, certo,
uti vult, indicio nullum ipsi chylum permixtum fuisse. Quibus addimus aliud a Mart. I. istero in Act. pingite. Nuin. I 4 I. recens intum, quo liquor peregrino colore imbutus dc intestino injecturchylum simili colore tingit. Idem vero de sanguine venarum
Plus roboris habere videntur argumenta & experimenta, quae contrarium Lia dent, nempe aliquid etiam chyli per venas
214쪽
2O4 SAL TZMANN DE VENA PORTAE.mesaraicas ad cor tendere. De volatilibus nullum dubium est, in quibus nulla liactenus vasa lactea visa sunt. Et si Billio fidem adhibere velis, ille in canis me saraicis sanguinem subobscuri Scineri cet coloris intuitus est. Experimenta autem alia transitum liquoris vel satus ex intestino in venae portae ramulos demonstrant, quale est illud Jll. a Brunn ex per . circa pancr. p g. mihi II 3, nec non istud, quod legimus in Du Ham et Hist. Ac. Reg. Sc. L. III. c. I. p. a 4. Priore flatus, posteriore vero liquor intestino i immi sus portae ramos pervasit. Alia vero oscula venarum messerat carum in haec viscera forte magis quam illa vasoriim lacteorum hiare & injecta contrario motu ex his in illas transire docent, e . g.
illud in E. N. C. Cent. I. R II. Obs. III. aliud Jll. a Brunn, quod a habet E. N. C. Ob f. i. qui eodem impulsu chylum aeque per vasa mesaraica ac per lactea propelli posse ibidem autumat, additque, nulla ejus vestigia in hujus generis ductibus reperiri propter admixta potulenta, quae copiosita S per eos feruntur. Quodsi etiam nostram allegare licet experientiam, liquorem tenuiorem ramo cuidam mel araico immissum non solum tunicam ner-veam, sed & spongiosam villosae substantiam colore suo imbuisse, imo fortius adactum vel abrasa villosa in cavitatem transudasse plus una vice vidimus. Ut taceamus plura alia, quibus Deu- singitis, S Nam merdam, millisius aliique idem confirmatum eunt. Ultimo loco addimus Joh. v an Horti assertionem Epist. ad Rot- sine. de pari. gen . se nempe ingresiam chyli in venas mesaraicas oeulari demonstratione exhibere posse. Si aliis quoque liceret esse adeo felicibus, nodus hic Gordias unico ictu non gladii, sed oculi solvi posset. Concludimus hanc controversiam Celeb. Stah-lii verbis diff. cit. seel. a. probabile esse, venosas mesaraicarum ramificationes praeter sanguinem, quem primari O di perpetuo vehunt, chyli quoque portionem secundario ct flato tempore ad
Ultimo loco, ut usiam a multis neglectum, quem in Praxi Medica habet venae portae consideratio, obiter etiam attingam US, e
215쪽
sAL TZMANN DE VENA PORTAE. IO, dictis patet, sanguinem in il a fluentem, quia natura crassus est. ct ex amplioribus ramis in angustiores tubulos movetur, levi de 28 causa suo in motu impediri, re facilius quam in ullo alio vase spisiescere, di aliquatenus flagnare, idque potissimum in siibjectis plethoricis, aeque ac in sexu sequiore, in quo impeditum
mensium negotium est. In propatulo etiam est, crasin hanc vitiatam ct motum liberiorem inpeditum presso pede sequi venarum dilatatiores autopsa anatomica in ramo splenico saepe probatas, ct in mesaraicis etiam vasis ab Exp. D. D. Flach, Curioso rariorum casuu in Observatore nuper conspectas) hisque diu persistentibus , abdominis insationes S atonias, inde tono labefictato & sanguine non debita ratione propulso, spissitudinem deflagnationes invalescere. Hinc fit, ut posita eadem liquoris quantitate per reliquos canales majori cum impetu ferri opus habeat salse guis, ct calores p. n. aestus volatici ad superiora utplurimum vergentes sentiantur. Quae impedimenta, ubi providum in corpore agens removere satagit, motu tonico & pressorio aucto, nervorumque, quos copiosissime hic occurrere supra diximus, strictura, nisus transpresorii, tensiones & constrictiones spasmodicae oriuntur, nunc in abdominis meditullio, illoque loco , tibi venae
portae truncuS aut ramus mesaraicus situs es, nunc vero secundum
lumbalium vertebrarum & osus sacri positum, quibus haranorrhoidalis incumbit, nunc etiam per transversum corporis juxta Tanais plenici decursum in feminis frequentissime se exerentes,
diare n. Accedunt molimina sanguinem copia ct crasi peccantem expressoria, ct si finis obtinetur, sincerus vel per venas haemorrhoidales, praesertim in viris, e corpore excernitur, Vel per Ta-29 mum spleni cum & vasa brevia frequentius in Aminis in cavum Ventriculi effunditur, inde vomitus cruentus, vel per mesaraica ad intestina fertur, hinc dvsenteriae sanguineae. Excretionibus vero non succedentibus modo in hepate, modo in liene, modo ob consensum in utroque viscere obstructiones V inserctus generantur, id quod in splene facilius contingere suspicio est, quando ob haemorrhoidalis in splenicam insertionem humori in hac fluenti
216쪽
remora facile injicitur. Adeo ut ab his in vena portae turbis Omnia viscera, ad quae ramulos haec emittit, lien, ventriculus, intestina, & ob communionem haemorrhoidalis internae cum externa uterus, alia magis alia vero minus pro subjectorum varietate afficiantur, indeque pathemata hypochondriaca, hysterica, splenica, haemorrhoidalia, ipsuin etiam i leon haematites Hippocratis, tormina item, flatus, Colicam aut ne phritidem mentientia&c. sios non raro natales derivare nobis videantur. Quae futius deducere & observationibus confirmare non difficile foret, nisi Pathologicam ct Therapeuticam venae portae considerationem peculiari dissertatione tradere animus nobis esset. Uela itaque hic contrahimus, Deoque T. O. M. humillimas pro concessis viribus grates referimus; a Lectore Benevolo benignum de iis, quae
in medium protulimus, judicium sperantes.
217쪽
D. AUGUST. FRIDERICI WALTHERI,
g ONs Iu A V L. ET ARCHIA TR. REGII, THERA P. F. P.
219쪽
et η mendatae anatomes studiosi plures humani corporis vaso-
Τ , ruin truncos, atque ramos, diligentius inter 1e comparant, et incredibi biles eorum varietateS, qua numerum, situm, et magnitudinem, solerti opera retegunt, et admirantur. Neque vero prudentes humani seminis, ita per se praepotentis visi, aut construendarum rerum ignarae imaginationis, nedum harmonicae alicuius, praestitutaeque euolutionis rationes, virtutumque elogia, quin potius meri arbitrii, pariter, atque operis diuini clarisii inas notas, certissimaque argumenta inde petunt. Quandoquidem ab hoc admirationis, artisque smidio nos neque alieni sumus; igitur, hac parte venae portae descriptionis, eius nobilissimi vasis duos maiores ramos commemorabimus, qui in fassi ira, vel hiatu I hepatis Obseruantur, deinde celebrem eius venae sinum, una cum communi vasorum plurium hepaticorum inuo- 4 lucro perstringemus, et reliqua, quae merentur adnotari, prosequemur. Atque portae Vena, in hepatis limine, statim in maiores duos diuiditur ramos, et hos perinde sulcus excipit, qui visceri insculpitur, atque praeterea arterias, et neruOS comprehenis
dit, quot iuxta hanc venam sunt. Ex his ramis prior dupla cim citer parte cum semisse longior posteriore est, et ad umbili ea te ligamentum extenditur; cum breuior, qui multo quoque amplior est, fere in oppositam hepatis fert partem; a) ubi ab recto intra sulcum incessu inox deflectit, atque viscus altissime subit. Haec
duo I vid. I9. Riolanos Euchirid. α) Utrumque ramum utcunque de- AtDiom. Lib. 2. Cap. ao. linea uit Riolanus l. e. Tab. q. fig. s
220쪽
2IUM ALTITER DE VENA PORTAE PROGR. I.
duorum ramorum sedes, iuxta ceruicem fellis vesicae, et quidem incaua hepatis parte incipit, et nexus umbilicatis ligamenti cum hepate loco finem habet. Quod si tum angustioris, et prioris, tum vero amplioris, et posterioris rami ambitus mensuris ac numeris desiniatur, et, addendo, capacitatum virorumque ramorum summa fiat, deinde vero, si haec summa cum ambitu venae portae trunci scienter comparetur, tunc rami maiorem crassitiem prae ipso trunco exhibebunt. Idem vero experiri, et inuenire licet, cum praeter duos illos maiores ramos, quos in singulari sulco, tramiteque plantari diximus, tertius quoqUe, ac minor ramus additur; quoties hic ex trunco, et angulo illo prodit, ubi in duas partes, quas modo retulimus, portae vena dirimitur. Nam, hic tertius ramus, in multis, ab principio trunci alterutrius partis ortum ducit, nec eidem singularis via in visceris superficie unquam struitur, sed statim is hepar subintrat, et, in aliis uesubiectis, huius paruo lobo praecipue impenditur, in aliis vero cyilicas praeterea duas, vel tres venas, felleae vescae impertit; praesertim, ubi ante Viscus, ex venae portae trunco, sicut saepenumero adcidit, cyllicae gemellae aliorum scriptorum non edum
Plurimi an atomici, praestantissimique viri, qui post Tram eiscum Glissonium 3 floruerunt, venae portae trunc Um, eo ramorum loco, quem modo indicauimus, in sinum satis ingentem et amplum 4) eXpandi Voluerunt. Attamen, neque angulum , fere obtusum, factumque, ubi truncus in ramos illos diuiditur, neque vero diuersam utriusque insignis rami an plitudinem , aut longitudinem, Glis onius recte aduertit, et delineauit. Quodammodo melius haec post Andr. V alium s tabulis distinxerunt Riolanus 6 et Nili. O pPer , T tantum m