장음표시 사용
371쪽
EX FUNDAMENT ISi PHYSICO-ΜECHANICIς. PROOEMIUM. Motum esse, quo Terra tanquam inexhausta materfamilias tantam herbarum, arbortam, foliorum, mineralium , metalloriam, rerumque omnium pUlcherrimarum, infinitam annonam producat; quo sidera suos & Planetae tam mirabiles influxus peragant, quo totius Universi interruptus ordo conservetur; motum este, quo haec Omnia fiant, neminem,
quin pollicem mihi premat, iri inventum credo. Verum enimvero quemadmodum in Mundi exordio, postquam Primus illo& nunquam mobilis rerum mobilium Motor Deus, ex infinita sua gratia, ct bonitate, primum materiae eXtensae & quiescenti motum indidit, eadem ipsa in infinitas, uti quidem concipimus, partes diffracta, per continuum & mutuum attritum varias & diversas saguras induit: ramentis quidem minutissimis tum solem& stellas ipsamque adeo Lucem, sicut crassioribus planetas & aerem efformantibus, tum spatia ct interstitia globulorum Coelestium, ne vacuum daretur, replentibus: reliquis vero partibus in totidem quasi 1 phaerulas detornatis, omne illud quod ab Astri; Planetis & aere diversum tu mundo reperitur, constituentibus; sic motus hic materiae semel impressus viguit hactenus, viget &vigebit, quamdiu primo Motori contrarium non placuerit. Sed sicut ingens Automatum cum parvulo ct annuli cujusdam capitu- Tom. III. Let lo
372쪽
io incluto comparatum tanto minore admiratione animum percellit, quanto majoribus laudibus & praeconiis minusculum talesipientiam & ingenium Artificis commendat; tanto illustrius certe. in Microcosmo quam Macro cosmo movendo ct vegetando Aeterni motoris Dei Ter Opt. Max. elucet artificium. Taceo admirandum Circulationis Motum in homine: ubi Cor, inexhausit Oeeani ad instar. per arterias, tanquam totidem ductus & canales subterraneos, totam Corporis humani sphaeram fluctibus sanguineis inundat; qui in novas quali scaturigines Sc fluvios collem intra venarum ripas elegantissimo facto circulo in cor iterum te exonerant. Neque tango stupendum N tritionis di Augmentationis motum in nobis, qui sicut vegetatio in Macrocos moa solis & Planetarum influxu , sic in Homine', ut verbis utamur Hippocratis lib I. de diaeta g. g. Ab anima ignis S aqua tem p
ramentum habente dependet: In hoc tantum circuli centro no-
tirae disquisitionis cardo vertitur: qni fiat 3 quod ad voluntatis imperium, non solum manu S, pedes, digitoS, caput, omne Sque reliquos artus extendere, contrahere, gyrare, & nescio quo non modo inflectere, totumque praeterea i corpus in ictu oculi ex uno loco in alium, gressu, cursu, saltu, impellere & circumferre; sed O mirandam potentia mi tanta onera ba julare, tanta pondera sufferre, trahere , protrudere, tam exiguae et imbelles machinae valeamus p Quae quidem contemplatio tanta est, ut sicut
inter innumeras, quae circa oeconomiam Animalem versantur,
nulla est nobilior, ita nec ulla dissicilior & intricatio ; adeo ut idem de motu musculor inti quod Doctissimus Scaliger de Coloribus, jure nobis asserere liceat: Esse nimirum hujus rationem modumque tam controversa atque Obscura intellectui, quam est ipse sensu Monifestus. Nihilominus vel mare ima nos dissicultas a tam nobili & curioso proposito non deterrebit. Modo Tu Im, mobilis Mobilium Motor Deus, modo Tu nos de Spirituum Animali lana in Musculos motu disserentes Tuo sapienti e Spiritu moveas, ut Tui divini Nominis Gloriam, Proximique
commodum hisce Psomo Vere. Valeumus.
373쪽
Necessaria quaedam ex Physicis & Physiologicis de motu
tractans, musculique structuraici ex Anatomicis tradens.
r. Occcstue s Methodus Dissertationis proponunt Dr. 2. Nullus datur motus praeter localem ; cujus desinitio Iraditur. 3. M tu, in Homine duplex est, Vitalis N Animalis, seu Localis. Animalis vero iterum triplux, voluntarius, Naturalis s Μ tur. η. Anima est principium imottis in .homine, ad quem perin ciendum hi titiιr insem irenti, mediatis c, immodialis. s. quia fani negantes musculos esse instrumentum moltis, refutantur rationibus contrariis cs Λnatomicorum Auctoritate ta consensu. 6. Musculus quid sit, definitur, ejusque si uritura ex Anal micis involigatur. T. Musculus non dic cri a carne, uti qti busdam videtur. 8. Musculi varie inter e disinguuntu ,
tione tus partium, Agurae, o ficii, s c Bonum c.
nullorum animos ita oblectaverat, ut dignum ab ipsis judicare-'tur, quod eruditum orbem aspiceret. Cui tamen petito hactenus fati, facere non potui. Nunc vero, dum obtenta a Serenissimo ac Potentis o Hectore Maudenburgico, Domino ac G tritio uostro Clementi fimo , Prosellione EXtraordinaria in Medicina, ap-.ta mihi panditur occasio, eo lubentius operi manum admovi, quo certiori spe lactabar , fore, ut voto suo desiderantes ne eXciderent. Scilicet reassumsi dictam materiam h pluribus in locis correxi, exinperimentis auxi, & schematismis claristimis obscuram illustravi. Mettiodum quod concernit, pe picua & Renuina sum Usus, praemittendo Capite L ea , quae ex Physiologicis ct Anatomicis facem praelucere possent splendidi1si mariti Cap. LI. Aliorum opiniones.
374쪽
minus apte intricatam hanc doctrinam enodantes recitando resutavi. Cap. III. Propriam mentem explieui, explicatam corroboravi & ab Oirmi dubiorum vacillatione v ndicavi; & Capite tandem IV. totum negotium ex principiis Mechanicis adeo evidens
reddidi ut oculis hauriri, manibus palpari possit; nec quisquam habeat, quod, bene haec perpendens, de obscuritate di disticultate intricassimae alias doctrinae conqueratur. . II. missa autem tota doctrina de motu in genere, ct controversiis, quae in Physicis circa eum ventilantur, tanqua in iis, quae ad scopum nostrum minime faciunt, indubitato supponimus: Nusium in toto orbo neque dari neque concipi posse motum praeter Localem. Reliquae enim motus species, quae passim a Philos, phis enumerantur, ut Augmeutatis, Diminutio, Alt eratio, Genaratio es Cori riptio, quamuis duae posteriores Mutationum potius quam motuum nomine quibusdam veniant, quid aliud sunt, si penitius rem inspiciamus, quam diversi inodi motuum localium 3 quem quidem in genere nihil aliud esse concipimus, quam
Translationem uuius partis corporis ex vicivia eorum corporum,
quae illud immediate contingunt, s tanquam quiescentia Decta umtur, tu viciniam aliorum: sive quod idem eli, esse actum aIDDcm , per quem corpus locum mutat.
Iam fi haec ad Corpus animale applicemus, cernimus alium quidem ei se motum Sanguinis & humorum, qui Vitalis dicitur,& partim a pulsatione Cordis arteriarum ne, partim a proprio particularum sanguinearum circa proprios a Xes motu intestino , Olcillatorio & fermentativo dependet; quorum ille Circularis seu Progressivus vel etiam Circulatio sanguinis dicitur, hic vero Intestinus & proprie vitalis. Alium uero motum Animalem dici
manifestum est, quo animal non solummodo sentit, sed di partes corporis diversimode inflectit, & articulat, seque totum in alium
375쪽
DE MOTU MVSCVLORVM. locum transfert, incedit, currit, saltat, dic. quo aves volitant,
pisces natant, vermes repunt. Hic motus animalis a quibusdam
dicitur Motus secundus, sicut Vitalis Primus. Quod ab hoe ille
deperi iere re cessante motu vitali animalis cessare credatur. Ambo hi motus sunt locales, interim tamen usu obtinuit, animalem motum et eo ν appellare Localem. Ut unum idemque sit, apud medicos motum localem, Lationem, is Animalem dicere. Porro hic moti S Animalis triplex est: Voluntarius, Naturalis G Mixtus. Voluntarius est, qui ab Appetitu nos ro Voluntate dependet, Oc non nisi nobis volentibus contingit ut motus maxillae inferioris, capitis, artuum, linguae &c. unde etiam dicitur motus seu actus elicitus & spontaneus Naturalis vero est, qui nobis non sentientibus aut volentibus, dormientibus etiam contingit, ut pullatio cordis, Motus Ventriculi, & In testinorum Peris alticus. Qui uterque tam Naturalis quam Voluntarius duplex est, Dire ius, ab interno principio seu deliberatione intes tua dependens, dc Resexus ab e Xterna causa, ut cum Cutis titillatio ejus fricationem ciet, dc praecordiorum se ius pulsum &respirationem intensores accersit. Mixtus tandem est, qui ex voluntario & naturali compositus est, ut respiratio, exoneratio
alvi & vescae. dcc. Nos aliis specie bus omissis, primario de m- tu Animali Voluntario hic erimus solliciti.
Quibus delibatis, cum in consesso postum sit, nihil move ri a seipso, sed ubique dari movens & mobile; quae quamvis a se invicem si ut res distinctae; debent tamen sumit esse & se mutuo contingere, ut sic motus in actu secundo scilicet) sit coma positus ex movente & mobili, cum agens Physicum non agat nisi per contactum. Operae pretium erit in cata sana moVentem inquirere. Haec autem omnium coniensu alia nulla est praeter Animam , qua ab lente statim perit motus. Cum vero motus hie in homine quidem sit voluntarius, cum Appelitu dc electione conjunctus; requiretur adlluc praeter internum principium in Motu
376쪽
Voluntaris DirecZo, externum quoddam principium seu objectura, Animae per sensus communicatum, in motu re flexo scilicet, cujus specie mota , Iub. boni vel mali apparentia idem vel prosequatur vel fugiat. In brutis vero, qUae ratione destituuntur, quGrunive corpora.nullo voluntario sed niere naturali motu gaudent,
primaria ca usa aetheri R. aeri deferenda est quod ipsum Obje-eium etiam Fluis est, cujus gratia anima Motum intendit. Cuna vero ad finem obtinendum reqnirantur media dc instrumenta. Anima quoque ad scopum obtinendUm, instrumenta habeat. neces- , ,2 est. Sunt autem illa instrumenta vel immediata vel mediata.
Immo latum instrumentum, quo Motus ultimo perficitur , sunt Mi Pudi. Mediatum vero, cujus interventu anima Virtutem suam Racili vana organis motoriis seu musculis imprimit, sunt iritus An
maies. De singulis ordine agendum & i rimo quidem de Mus utilis.
Sed inventi sunt aliqui, inter quos Ioannes onradus Steteriis in Tractat: Censura Argismontorum Galeni de Motu Muticis o , qui musculis hoc ossicium denegarunt, statuentes: OS-1 a potius este instrumentum immediatum motus animali g, i mo Veri, flecti, eaetendi, . circumgyrari a spiri ibhis inditis. Musculos vero ideo a natura constructos, ne ni dum di terribile simus sc leton, ut os a calore foveant, ct a frigore aliisque externis injuriis defendant , corpori que finiundam fornaae elegantiam largian tu P. Ast, quis non videt, finem cum viti hoc pacto confundi lNam Verum quidem est , musculos ossa fovere & sithnantia sua spatia replendo formam corpori addere. Sed non fuit hic primarius natu e scopus. Verum ideo oos construxit, ut essenti strumentum motus voluntarii: quod ipstim se u adeo est manifestuira , ut aeque ridendus sit, qui hunc finem musculis negat, quam qui motum in genere dari negaret. Neque nos Ob; ectio Petri Petiti quidpiam inoratur. Insecta musculis carere S tamen moveri. Nam quamvis non habeant ejus generis instrumenta ut . caetera animalia, nihilominus sui generis habent. Natura Gim Polidaedala est in uua arte. Sic neque eodem modo
377쪽
DE M OT U MUSCULORUM, respirant insecta ut reliqΠa animalia, per os scilicet , sed perpm ista ea nigricantia quae in utroque latere juxta spinam reperiuntur, quae Ma thius. Tra t. de fjector. Respirat. tot spiracula & tracheas esse, per quas insecta nerem hauriant, ait, Ideone: con- eludere liceret; pulmoneε non esse constructos ad respiratione iij, quia insecta non eodem modo respirant ρ Nulla in consequet,lla. I taeter sensum itaque et eXperientiam, conuincentes, quod Musculi sint in liruinentum immediatum motus voluntarii, consentus omnium Medicorum S Anatomicorum id testatur. Ex
omnibus duos solum producere jam placci, Galenum ue Avicev-num. Ille lib. I. de Motu Musid. cap. I in .initio ait : Proprium Motus instrumentum musculus cs, sicut mi visensus sunt in ru
menta. Avicenna vero Lib. I. Canon. Fen. Prima Doctr. M.fum- ωrae a. Cap. I. Postquam docuis et, nervos ossibu; non continuari potuisse, ad motum exequendum, sed singulare corpus a Creatore esse constructum ad motum, cui inseruntur nervi. Et hujus summa, inquit, facta est membrum ex nervo re Iigomento talorum visiij π carne implente is panniculo operiente compo Bum. Et hoc quidem membrum es nil scidus. Et ibum es, quod , cum colligitur, vel contrahitur, trahit chordam, coli itur ad membrum attrahendum, cum dilatatur, laxatur chorda ta elou
f. V L. Vt iisque jam stru cturam musculi persequamur; desnitur,
quod sit Pars Urganica, constans idndiud , mombraua, Ciarne, Ne nis, artpriis, s nor Uis. Tendo reperitur in principio & fine. Ibi Caput hic Cauda a Veteribus di b A. Iuxta aliquos caudamus Uli proprie tendo, caput vero ligamentum dicitur, & dii ferre a se invicem statuuntur a Galeno ct . Charietone: Ast a Recentioribus d inagis accuratis Anatomicis utrinque dicuntur tendines, nec ullo modo distinguiantur. Medium Musculi dicitur Venter, quem membrana ambit, qui venter conflatur ex pluribus falciculis muscustiis, dc hi ipsi iterum ex innumeris flamentis
fibrosis, quae ex sententia Borelli intus sp*ngiosae sunt instar me
378쪽
GOTT SCHEDdullae sambuci. Iuxta Stenonem in omni munculo duo tendines sunt oppositi, quorum tendinum fibrae relaxatae in medio & grandiores factae, medium musculi seu Uentrem constituunt. Nam quaelibet fibra in musculo separatim sumpta ex ipsius observatione in medio longe crassior est, quam circa fines. Sic in Fig. I. Schematis adjecti, fibrae carne se ARC R DE F, in medio B dc E longe crassiores sunt quam in extremitatibus, A, C, & D, F. Et libe fibrae carnes: sibi parallelis; superimpositae altitudinem &profunditatem constituunt, dicunturque a Stenonio Ordines Fibrarum. Aliae vero fibrae aliis juxta appositae uti in Fig. II. fibra E C,& quae ipsam insequuntur usque ad Fibram A F, latitudinem. musculi conficiunt & dicuntur versus. Hae fibrae longitudinales connectuntur invicem per fibrillas membrano fas transversales itasgura II. inter fibras depictas & litera o pallina notatas, propriae
musculorum tunicae seu membranae continuas, sic tamen, ut inter illas interstitia quaedam maneant pro venis, arteriis & affluente sanguine. Has fibrillas membranosas jam filo tempore ex Galeno observavit Aqua pendens, easque Anfulas membranosas non ia-nat. Ioannes Mayovius vero Anatomicus Anglus asserit, fibras carneas a fibrillis membrano sis non tam connecti, quam has illis continuas esse sic, ut, videat. Fig. III. quemadmodum fibrae arcte conjunctae tendines A, B, ita fibrillarum CCCC collectio ex parte saltem aliqua ipsas fibras D D D D componere videatur. Quoad figuram vero & situm cum Stenone consentit. Qui musculi corpus sit, certa corporis figura Mathematica oculis subjiacere cupiens, musculum esse ait collectionem fibrarum in otricium ita eonformatam, ut inediae carnes videat. Fig. II.) AE- CF parallelepipidum obliquangulum, tendines vero oppositi A BC D duo prismata tetragona constituant. Totum hoc cor pus musculi propria tunica membranacea obtegitur , utut Billius Celebris Anatomicus, teste Sasio, non sine ratione adstruat, quamlibet carnis fibram propriam insuper habere membranam. Arteriae & Uenae inseruntur musculorum ventribus, ubi surculos suos quaquaversus per fibras motrices, obliquo ductu expandunt, quorum ramuli, minores undique per interstitia dispersi sangui
379쪽
ne eas, fibras puta, ubique irrigans. Dari in musculis vasa lymphatica cum Bartholino plurimi contendunt: a se tamen unquam observata esse negat Steno. Intelim tAmen revera dari, patet ex Ariusir hia Antonii Nuchis. Nervi eodem modo, quo arteriae ct Uense ventrem seu carnem subetant, ct surculos suos undique explicant. Et haec musculi tota structura est.. Connectuntur autem , Ut inter se, sic ostibus si elisiane, tam quoad
extre ina, tendines scilicet, quam quoad superficiem, nisi fatus vel serum impediat, qualem observationem V eslingius habuit in quodam milite a Turcis sagellato, ubi musculi a continuis plagis adeo ab ossibus diducti fuerunt, ut flexo leviter corpore linguli situ suo eZtuberarent.
Distinguere quidam inusculum a came dc carnem a muscuistis solent. Quasi caro praeter substantiam ct partes musculi adhuc doletur tomento quodam villoso, quod musculum rubere faciat, ct si per coctionem, macerationem & eluitionem auferatur, albescat subito musculus, & membranaceus appareat. Quod
tomentum in tabe assumatur, ut musculus tantum in toto corpo
re, non caro maneat. Sed respondemus, tomentum illud nihil aliud esse, quam succum nutritium, ct sanguinem fibrillarum lateribus agglutinatum, qui succus nutritius colliquabilis elui ah-lui possit. Ut sic inter musculum tomento illo impletum, d ab eo vacuum, hoc est inter carnem dc musculum nulla alia sit d L ferentia , quam quae est inter spongiam madidam Cc aqua plenam, eamque quae sicca est & arida. Sicque in musculo nulla alia reperitur substantia carnosa praeter sibrosam, dc in toto corpore nulla caro praeter inusculum.
I. VIII. Varie inser se di Vidi & a se invicem distingui solent muscu-
Sie ratione quantitatis alii longi sunt, ut recti abdominis, alii breves ut pyramidales abdominis ; alii lati ut obliqui abdominis : alii angusti, ut digitorum & pedum: alii crassi, ut vasti Tosum it ' δε a a duo;
380쪽
GOTT SCHEDdao; alii tenues, ut gracilis tibiam flectens. Ratioue Mus alii
sunt recti, obliqui, transversi, inferni, sit perni; alii dextri, sinistri, antici, postici, interni, externi. Ratioue partium alii sunt simplices e quorum numero est procudmius Fig. II. depictus; in alii compositi vid. Fig. IV. ubi biceps brachii delineatu cfl) seu qui uno vel pluribus conliant ventribus, ut bicipites, tricipites, diga sirici&c. Ratione Aurae dicuntur prismatici, redii ,
obliqui, rhomboidales, pyramidale S, trigoni, orbiculares, ra- soli, & sphincterici, decuitati, ipirales, penniformes. Quo referuntur musculi deli Oides, scaleni, trapegii didit. Ratioue actionum is ossi ii alii sunt Congeneres, qui unum solum motum obeunt, ut ambo flexores, umbo extensores, item sphincteres. Alii sutagonsa, contrarios motus obeuntes. Sic flexori musculo opponitur tensor , levatori depres Or Sc. & vice versa. Λ-lii dicuntur flexores, addi ustores, masseteres, cre inas ieres, sphincteres &c. Ρ peterea Musculi ab aliquibus adhuc dividuntur ita Formatos s nou formatos. Formati sunt, quos a se invicem &ab aliis partibus sine singulari laceratione separare & distinctos exhibere possumus, quales sunt omnes musculi quibus ab Antiquis nomina sunt imposita, ut serrati, spinati, vasti, glutetei, Masseteres, Delloides Eco. Non formati seu informes dicuntur omnes congeries & expansiones carneo - fibroia, a formatis sola externa forma discrepanteS
Formam ct Actionem Muscultorum explicans, ct dive clasAuctorum opiniones minus probabiles
3. Musulormia forma actio consistit contractione veninis, necit quam teudinum. x Iuxta Galenum, prater Contracti H em ti Lyadhuc dantur motus specier in musculis, per accidens ta; neu 3. Diversi Contractimum modi, qui musculis nou competunt gnumςrantur, o docetio musculus cl.2 usu contrahi eodemmo o