장음표시 사용
551쪽
ALBINVS DE PORIS HUMANI CORPORIS. Sqῖ
. ex osculis meta cUs albus perspicuUS, lentus, es fore ina redolens exis, stillavit, qui laeti caldiccio si usus illud mediocriter coagulavit flatu in unum ait crum ve Osculi minamisso particula rubicundae stibis sistantiae foris inti nauit; sylo vero in truto,quod facile interna tunica se sublata contigit, eji s globulus in, externa directa osculo opposita se parte substantiae rubrae tangebatur. Membrana portionem hanc si integente sublata protinus apparuit, illam 1amiculum cile fibrisse rectis praeditum, quae exterioribus gulae fibris parallelae fuerunt. si Musculo hoc quasi membraneo secundum longitudinem inciso
se corpuscula conVexa ceu glandulae minutae in apricum venerunt 2,, toto mus lo caute abl3to clam sita pol e corpuscula cc IIveX9, Ob-- longa, subrubra , minutiss in is valis sanguiferis decorata, triti- i scinine & latiora & longiora seu in acie locata vidimus, il--la ceu acm Ulos pomi granati cortice denudati seu semini Mai--gi sive frumenti turcici scapo ac creta, sed pulchriore prorsus O
ine sita intuebamur, nam nullum altero eminentius, nullUm , a linea recta deflectebat , aut mole Unum alterum superabat; pG-- sita autem erant secundum fibrarum regritudinem. Muco eX- recto quaedam subsiderunt, non sectis ac variolae inaturescentes es deprimuntur & rugos, fiunt: s 3do vero intruso aut inflata de--Duo conveXa eVadebant, adeo ut inde Rcile intelligere potueri--mus; corpuscula ista convexa nihil aliud esse ad hanc glandularum fermentum secernentium substantiam attendatis velim ,, quam extremitatem canalicini, duritisum leti alveolorum, ab scuis lis intemnis ad hanc LM culosam hortionem externam desinentem, si quod podica separatis his corpusculis convexi ς apertius constitit, se nam vidimus breves canaliculos esse eosque membraneos, me iantibus sibi illis junctos in quibus mucus reconditus H. I. COA- firmant quin etiam eosdem Ventriculi poros allae passim auctorum observationes, ita Borrichius Actor. Med. Honiens. volunt. L pari. I. obseriti a. p. J Aquilae anatomiam suppedatans ejus venotriculum copii sitimis glandulis per mille porox in ventriculi cavi tatem hiant, bus constare dicit; ct G θ Barthol Assit. Husn. Vol. 2. Puri l. olferV. M . p. EIS. Corpus glundulosum ita, celophago Pavonis suyra os ventriculi plenum tubulis liquoris resolventis insi-
552쪽
3 ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.
insignem quantitatem emittentibus observavit; Tacebo quae in cygni ingluvie Borrichius referente Blasio Anat. animalium pari. 2. cap. lZ p. II. Vidit, nec, quae Peyerus in gallinae ventriculo animadvertit, ex Blasio recensebo. Poros enim hos in omnibus certum est, in aliis licet sint inagis conspicui quam in ceteris, idcirco tamen illos in omnibus non est e minime sequitur. In homine quidem non nisi glandulae minimae, quas Wilii tis Pharmaci ration. Serit. 2. C. a. descriptas s tab. q. Il. 3. depictas exhibet, 3 et observari queunt, habere tamen & illas peculiares quosdam pC- ros inde ad ventriculi cavitatem excurrentes ratio dictitat. In convexa enim crustae villos e superficie haerent, unde ad fermentum, quod secernunt, deponendum tubulis dictam crustam penetrantibus egent. E dictis ventriculi poris secretum fermentum si nullum offendit cibum, fibras nervaceas blande commovendo fameni excitat, sin autem ingesta reperit alimenta a calore agitatum iis permisicetur. Ast quoniam diversa heterogeneis maxime particulis constantia esculenta potulentis missa ventriculus semper recipit, concipi Vix potest, quam diversi ciborum pori hic debeant adesse, quorum aliquos licet particulae fermenti ab utraque parte scindentes libere pertranseant, plurimos tamen trajicere nequeunt, sed ab illis receptae intra eos haerent. Cumque omnes pororum angulo S e Xquisite obstruere nequeant propter summam heterogenearum particularum diversitatem, minima quaedam hic illic relinquunt spatia pro magnitudine ac figura pororum diversa, adeo tamen maXimam partem exigua, ut materia tertii Elementi intra haec spatio la recipi nequeat. Unde, cum vacuum in rerum natura dari sit absurdum, materia primi elementi fulguris ac fulminis instar per ea trajiciens salsas has particulas concutit, quae dum ad parietes allidunt acuminatis suis extremitatibus nexum cibi jamtum dissoluti magis solvunt, poros destriiunt, particulas infringunt ac tamdiu invicem luctantur, donec cibus in minimas particulas divisus motibus variis a se mutuo diversis agitetur, agitatus perreptantibus undique particulis scindentibus cedat i. e. fluidus evadat & chyli, aut, si mavis, chy
553쪽
ALBINUS DRiPORIS HUMANI CORPORIS. 343TR. XXIII.
Dum haee in ventriculo aguntur, subtiliores ciborum partes sub forma vaporum a ceteris elevatae in ventriculi latera impinagunt, iteratisve ictibus , uti Gutta cavat lapidem non vi, fedfaepe cadendo, poros sibi inter ventriculi fibras dum tenellae sunt parant, illo;
ea parte, qua Viam primum moliuntur, satis amplos reddunt, donec ultimae cedant fibrae, quae acuminatae pororum parti vati vulae instar adstant vaporesque e ventriculo elevatos facile qui-3 3 dem transmittunt, nullos vero remittunt. Atque hos intro fo ras spectantes dicimus poros, iis, qui a vaporibus ab extra venie
tibus simili prorsus modo sunt formati, e diametro oppositos. Uti enim illi a fibris foras propulsis, ita hi ab aliis interiora versus adactis clauduntur; adeo, ut pori intro foras spectantes vapores e cibis elevatos, hi vero foris intro spectantes adjacentium viscerum exhalationes facile transmittant, neutri autem easdem particulas remittant. Patet hinc meridiana luce clarius, poros intro foras foectantes a cibis copiosam pituitae saburram generantibus facile obsti ut posse: infundibulorum enim instar sunt, quorum pars latior viscidas, si copiosae adsunt, recipit particulas; quae, cum acuminatam eorum partem subire nequeant, ibi haerent, ct receptis per poros foris intro spectantes, aut etiam e ventriculo elevatis vaporibus viam intercipiunt; qui inibi stagnantes ventriculum distendunt, & ne di aphragma libere complanari possit, impediunt l. e. di cilem gignunt respirationem; pituitam, quae tenaces egit bullas , hinc inde perrumpendo murmura ventris generant, ct sinistrum ventriculi orificium perfringendo ructas in.
Sed ad cibum revertemur, eumque quo nos trahet retrahetque sequemur. In ventriculo illum concoctum & in chylum mutatum thes. 22. vidimus; inde a ventriculi tunicis pro modulo intus contentorum se semper eontrahentibus per inferius potius Tom. III. ZZZ dextrum
554쪽
6 ALBINUs DE PORIS HUMANI CORPORIS.
dextrum orificium pylorum se. eum exprimi, expressum duode-uo infundi, in sulci vero duobus occurrere ductibus, Chol id cho scilicet & Wirsutagiano, neminem, qui primas nostri corporis vias unquam ruspatus est, fugere potest. Quas autem ii eice Xperiatur mutationes, agitatum hoc leculo inter eruditos est problema. Decidere illud nec virium mearum, nec propositi mei est: solum poros, a quibus vel afficitur, vel quos subit chylus, adumbrare constitui. Atque hos inter cum non infimum Obtineant locum, qui omnium pene ore celebratum hodie succum pancreati cum secernunt, primitus eos inter intestinorum pGros considerare sequitas jubet. Sunt autem illi totidem poris a
teriae splenicae contigui canaliculi quorum genesis ad thesin 9. referenda es ) qui mire invicem convoluti glandulas plurimas conglomeratas efformant & minore S postea tubulos emittunt, qui usque ac usque coeuntes duehim tandem sat patulum, Wirsun-gianum dictum, constituunt. Ex hujus in duodenum hiante octio succiam exstillare quandoque acidum grati sumam, aliquando pene insipidum, nonnunquam austerum, sepius salsum, saepissime autem acido salsum &, quotiescunque recte colligitur, limpidum, tes latur Grausimr de ii cco Pancreatico cap. . p. s o. Diversi illi liquoris pancreatici sapores inconstantes dicunt poros, Orticesque, quos poris humorum secretioni dicatis adstare supra diximus, omnino debiles, qui a qualibet irruentis sanguinis vi facilliine turbantur re pro diversa sanguinis temperie varie immutatum secernunt humorem. Atque hic certe bili in duodenomistus chylum ab alvinis faecibus segregare nequit I Usu in hunc quidem ei ad tribuerunt hoc seculo plures rerum anatomicarum peritissimi, sed cum multis para satagis ab invicem differens hie succus in animalibus ceteroquin sanis fuerit observatus, & canes quoque sine pancreate omnes vitae functiones rite obire possint, quod instituta a Bruunero experimenta no Da circa Pancreas de monstrant, haud possitimus non illorum placita relinquere & potius nobis persuadere, solum succum pancreati cum particulis suis
aqueis ac spirituosis vi ibus acidas, si adsunt, calcar addere
555쪽
ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 547eoncedimus) chylum, viscidiorem saepius, diluere eundemque aptum reddere , ut eo facilius vasa lactea subire possit. ΓΗ. XXV. Bilis priori thesi mentionem fecimus, quam ex infinitis p0ria in vesiculam selleam deponi, indeque dum cibus duodenum
intrat, exstillare tam notum quam quod notissimum est. Poros autem illos ad intestina referre, si non alia esset caussa, illa certe susticeret, quod hepar ab omnibus fere Anatomicis hodiernis glandula intestinorum maxima nuncupetur. Hepatis igitur poros & heic considerare lubet, sed lubet, a si quo successu dubius liceret animus. Cogitanti enim mihi, quot quantis ve tricis haut levibus haec involuta sit materia elanguet pene mens, nescia quO- modo labyrinthum hunc ingressa inde se extricare debeat. Excusatum tamen me daturam rei sublimitatem, sin forsan alicubi
aberravero, spero, quid 3 quod materiam disputandi hic suppeditasse sustidit. Poros autem hos aequa veritatis lance examinaturus
in hepatis primum substantiam inquiram necesse est; quae non nisi
infinitorum sanguiferorum, lymphaticorum aliorumque vasorum varie sibi invicem implicatorum congeries i. e. glandula quaedam magna ei I. Nec enim solum Malpighius Structura Hepat. cap. 2. a'. m. . ad ι I. usque. cochlearum, piscium , muris & sciurae hepata glandulas esse observavit, sed in homine quoque hepar e meris lGbu- Iis racemorum congeriem exhibentibus consJape, Idem p. I s. dicit. Quo faciunt, quae Mercklingus. Oh. Germ. Cur. anno tDec. a. ob . v. habet, mpar, inquit naturali majus durisque albicautibus glandulis hinc inde intertextum adeo induruit, ut cu
tro non nisi di culter discindi potuerit. Quin & hoc, cum nuperrime Dii. Praeles in ultima sectione anatomica liquorem flavum in venam portae infundi curaret, perspicue fatis patebat, nec enim tota solum hepatis substantia flavo inde tingebatur colore, sed & acinos hinc inde intermixtos glandulosos videbamus
eodem imbutos colore. Idem hoc experimentum, quam huc Usque animo conceperam opinionem, ac si nulla alia secretio nisi
a sanguine arteriolo fieri posset, refutavit. Has enim glandulas L et et a secre-
556쪽
3 3 ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORI s
secretioni sine dubio dicatas a vena portae oriri inde, quod ab
infuso liquore flavo eodem tingebantar colore, satis clare eluc bat. Secus enim si esset, a corruleo in arteriae caeliacae ramum hepatieum infuso caeruleum quoque colorem contrahere debuissent. Salvam tamen & illam manere rationem quam Excell.
Schellhammerus de i mphae ortu suppeditat, quamque silpra ThesII. innui, quilibet videt. Arteriarum ibi e major)bus tubulis in subtilissima vasa capillaria tendentium figuram obicem sanguini ponere, ne adeo celeriter poros praeterlabi- possit, sat superque demonstratur. Eadem certe ratio & hiae oblinet; ad instar enim
arteriae cujusdam vena portae e majoribus in minores abit ramos, donec venae cavae rumificationibus tandem uniatur, suumque,
quem vehit, sanguinem illis infundat; hinc liquorem flavum usque ad cavam, indeque ad dextrum cordis ventriculum excurre nintem vidimus. Sed quanto conatu cum ad extima venae portae pervenisset liquor, ad illum ulterius propellendum, opus habuerimus, dicere vix pollium; minimae enim illa: venarum ramificationes aegre tantam liquoris copiam transmittebant. Cumque sina ite quid in vivis etiam hominibus obtineat, non potest non stagi iis quasi hic sanguis & ab alio a tergo semper insequente sanguine propulsus particulas sui subtiliores per poros Venae portae emittere. Sunt hi pori in primordiis generationis inodo saepius 36
enucleato efformati, indeque certis particulis transmittendis assuefata, alii lymphaticis, alii biliosis. Illos nominasse, hic loci sat erit, superflua enim de poris lymphaticis in genere quindi in specie de hepatis lymphae ductibus, supra diximus; hos autem
accuratiori scrutinio indagare e re erit. Venam portae hepar sub ingressam in innumeras ramificationes dispergi , quarum poris adstantes tubuli varie sibi invicem impliciti glandulas totidem constituant, jamtum vidimus; ex Omnibus vero glandulosis istis a. cinis alios rursus popos egredi ac conspicuum satis truncum tandem facessere & propria autopsa & summi rerum anatomicarum ruspatoris, Molpighii de hepat. si urit. c. s. auctoritate constat. Quisquis enim pori bilarii propagines prosequetur, in minores usque dc usque rami licationes eas dividi atque . subtilissimis tandem
557쪽
ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 5 'dem suis extremitatibus glandulas hepatis attingere, indeque bilem a poris venae portae secretam recipere, inveniet. Secretam
dico bilem a poris venae portae , ea tamen lege, ut salinae quoque volatiles quibus maXimam partem orbatus videtur venarum sanguis particulae e poris arteriae coeliacae ad dictas glandulas deponantur. Intrusum quippe in arteriam coeliacam humorem coe-ruleum nec ad concavam solum quod nonnullis placet nec ad convexam tantum hepatis partem. sed ad interiores quaslibet glandulas vasorum capillarium specie excurrisse animadvertimus. Dictorum quidem meorum immemor videri possem, quod supra negaverim hepatis glandulas arteriae esse propagines, jam
autem aeque arteriarum atque venarum poros glandulis esse contiguos contendam; Ast uti hoc sat superque supra fuit probatum, ita illud asserto meo vix quidpiam veritatis derogat. Sal enim vo fatile, quo turgida observatur bilis , e subtilissimis arteriae coeliacae poris depositum haut potest viarum sibi maeandros formare, sed potius recta in glandularum tubulos irruens eos, dum tenelli sunt, a ciculis luis perterebrat, ibique ramosis istis particulis
quae testis maximam partem constituunt , quaeque e poris Vesari portae secernuntur glandulasque hepatis efformant) implicitum earum motui Oh secundat. Hinc mirum cuipiam haud potest esIe, cur liquor a Duo. Praesici e arteriae infusus ipsas non tinxerit glandulas: minores enim sunt arteriae pori, particulis tantum volatilibus fuinis transmittendis assuefacti, quam ut crassorem hunc caeruleum liquorem admittere potuerint. Ρatet di hinc cur a M. Sea pituitosa ordinario in hepate fiant obstructiones, poros enim hic diximus copiosissimos, subtilit 1imos S, qui omnibus glandulis sunt communes, maXime constantes , intra quos facillime pituitosos haereant particulae, inprimis cum paucus hic sit sanguis arteriosus sed omnis fere venosus, qui non aeque est calidus adeoque ad obstructiones reserandas minus aptus. Ut ita mirum non sit, in affectibus a pituita oriundis, hydrope, leucophlegmatia, alliisve si-nialibus morbis, qui obstructiones sui habent auctores, hepar quoque assici, & ab haerentibus intra glandulas particulis pituitosis Viam circulantibus humoribus occludi, adeoque hepar in pergrau
558쪽
53o ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.dem saepius tumorem a tolli. Haut tamen idcirco depravatam Lepatis functionem hydropis causinam dicere convenit. Eiffectus enim ambo sunt a tertia quada in caussa, intemperie sc. pituitosa, factisque inde obstructionibus suborti, in quorum cura dummodo medicamenta pituitam incidentia & poros deobstruentia adhibe rentur, non tot occumberent hydropici, quod obiter heic annotasse sat est. At naturalem revertimur statum, consideraturi per quos poros bilis iter suum absolvat. Dilla igitur ratione secretabilis a tubulis e qualibet glandula oriundis subtilissimorum sit mentorum specie conspicuis recipitur Jc partim in duehim epatiacum, parti in in cystin felleam deducitur. Observantur siquidem quos jaintum vidimus in porum bilarium hiantest
numeri pori, Observantur etiam ad vesiculam felleam exiscurrentes ductus; quos inter palmam ceteris pnaeripit Glissonianus a Glissonio Analom. Impat. c. s. p. l . s Idlidescriptus. Quin imo intra ipsas vescae tunicas bilem quoque a sanguine secerni certum est. Ab infuso enim in venam porta liquore favo omnia vericae vasa adeo intumuisse vidi, ut interiorianica rete propemodum mirabile ex insinitis varie sibi implicitis vasculi S conflatum referret, e quorum Ostiis exstillantem hinc inde observavi eundem, quem intrusimus , liquorem. Similem sest, infuso in arteriam cysticam liquore favo successiim esse experinium habet Ρech linus de purgantibus c. 36. p. 493. Propulsus, induit, tractim humor in arteriam cysticam signare arteriolarum et sigia coepit colla innque folliculum expandere, hinc manuum contre latrone tunicae fa tantiam miroice tum a Zam I incrasaeam comperio, es , ut constaret, quid intus gereretur, plagam subter cervicem instigo. Sed tum urgeo, s spatium tunicae cre- 38 scit, liquor vulnere effluxit copiosus G nonnihil mutatus, certo
argumento por arterias venisse, quicquid in cinsidem deplueratii cci liquidi. Accedit, quod in canina vesicula fellea copioseat persa glandulis aemula aliquoties tubercula conspexerim, qUM ab eodem Pectilino annotata etiam invenio. Sufficiunt ergo probile in vesiculam felleam deponenda, qui vel ad ipsam vesicam
vel ad ejus cervicem eaeurrentes observantur pori, unde in coin
559쪽
ΑLBINvs DE POMS HUMANI CORPORIS.
memorato saepius experimento brevi temporis spatio sat insignis bilis copia in vesicam felleam exstillavit; ut ita mirari vix latis possim, quid nonnullos in OVeat, ut bilem Omnem e poro hilario in eystim per ejus ductum secedere sibi persuadeant- Refutatam hanc sententiani a Laurentio quondam propositam sat solidis in eo judicio argumentis apud Glissonium Analom. hepati c. 17. legere quilibet potesL Obsiare tamen videntur, quae ab EXceli. Lol
nio Atatorum DAdit. anno ina. publicat. p. 29. cs anno ibo. p. i 29. facta sunt experimenta Aliquid certe bilis non e cystico modo
ductu, sed & ex hepatis poro per ductum cystico e patico communem a Boliuio Observatum cyliin subintrare posse lubens do.
Nam ct copiosi in ductum cyilicum hiantes pota ab Amflelo-da mensibus in bove tantum, a Bolinio in homine etiam aliisve animalibus ac a nobis quoque in cane sepius observati & instituta alia l. c. suppeditata experimenta non obscure illud innuunt , ordinaria autem naturae lege omnem bilem cystin primum subire indeque demum ad intestinum ferri vix ac ne vix quidem mihi persuadere possum. Cur enim, quod mechanicis omnino legibus repugnat, rectam ct patenuiorem Viam , quae a poro epatico ad intest num ducit, bilis derelinqueret, N. ejus loco minorem Robliqvuum ascenderet ductum, nullam novi rationem, quod tamen fieri deberet, si e poro hepatico ad cysticinia & hinc ad vesiculam demum iret, Potius itaque, quod experientiae con Venit, ct in cyssi de S in ductibus hepatico, cystico ct communi
bilem tamdiu asservari opinor, donec vel nimium turgeat, vel eventriculo prosiliens cibus in oppositum intestini duodeni latus irruat ductumque communem commoveat, ut hine per obliquam ejus insertionem , curiose admodum a Gli onio Is c. cap. IV. p. I7V, annotatam, Malvillaeque munus obeuntem, fel exstiset; ubi in te ilina stimulando motum producit perissalticum, ad chylum inferiora versus pellendum eo magis necessarium, uo periculosio res videmus morbos ab obstructa intestinorum fistula indeque impedito chyli motu oriundos, quales sunt dolor colicus I ilia. cus. Sin etiam chyli aciditatem, quam in ventriculo contra Xit ,
ab effusa ei bile temperari contendas, haut dissiculter tibi assentiar;
560쪽
332 ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.1iar, si vero chyli ab alvinis faecibus secretionem inde quoque petendam esse dicis, hoc non una de causa pernegabo. Tu. XXVI.
Insgne praeterea calcar descensuro chylo mulceris intestina pituita vias sic. lubricas reddendo addit, quae e copiosissimis in intestina hiantibus poris deponitur. Sunt autem pori illi totidem glandularum intestinatium interiorum canaliculi poris arteriae me-sareticae continuati, quorum genetin, quoniam omnium humotum secretionibus dicatarum glandularum eadem est, consulto praeteribimus Blumque Lectorem ad Th. 9. ablegabimus; quae vero de proprio cuilibet poro adstante materiae subtilis vortice ibi diximus, paulo accuratius hic repetenda esse censemus. Si enim ulla ex re patet, solam determinatam pororum figuram certis humoribus secernendis in fuisti cientem esse, ex his certe intes in rum poris clare illud elucescit. Ordinario serum eos secernere ratiociniis seque ac eXperimentis sat solidis evincit Excell. P chlinus de Purgant. Exercitat. cap. IK. Quam longe autem a pristino differens humor solo mutato materiae subtilis vortice ab iis secernatur, purgantia tellantur. Ea quippe purgantium medicamentorum est natura, ut particulis conssent aliis subtilioribus, aliis crassioribus; quarum illae a venis lacteis receptae & inde per tho- radicum ductum sanguini mi sis: non motum modo excitant solito vehementiorem, sed dc misturam satagirinis haut leviter turbant. Cum enim peculiaris illarum poros trajiciat aether non possunt non, quae similem vehunt materiam primana, sanguinis particulae in illarum vorticem abripi, adeoque relicto consueto sanguinis nexu ad invicem accedere, biliosae quidem ad cholagoga, terrestres ad melanagoga, aqueae ad hydragoga. Interea suam nihilominus sanguis periodum servat, adeoque uti ad omnes nostri corporis artus, ita etiam ad intestiua ab arteriis mesaraicis dicta: deferentur particulae; ubi glandularum intestinati una tubulis adhaerentes partes purg3ntium crassiores reperiunt, quae cum ejusdem 42 cum subtilioribus sint indolis, eandemque transmittant materiam
primi elementi, ad se rursus subtiliores sui partes una cum sun-guinis