장음표시 사용
561쪽
ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. S 3gtunis illis mistis particulis alliciunt & ex glandularum poris evocant; Donec eXpurgatis convenientibus humoribus vortex ille
peregrinus cesset, adeoque glandularum intestinatium pori, quae figurae suae magis respondent, pituitosas rursus particulas secerinnant. Accurate delineatas has dederunt glandulas praeter Pech-
linum l. c. Villi us Pharmac. Rationalis pari. l. c. a. p. 22. uti ex Act. Erud. L f. a. p. at s. constat, Pyrrus parerg. Analom. I Medic. exercitat. l. cujus tamen videndi copia mihi
hucusque non fuit data, Exercitatio equidem ejus secunda de glandulis quoque intestinorum agit, sed quae priorem ubique re-1picit, adeoque sola vix Lectoris desiderio respondet. Quas in coeco ceterisve intestinis crassis a D no. Praeside eidem sine dubio usui dicatas mihi aliquoties demonstratas novi, a Ρeyero eleganter Dbem. Germ. Cur. anno I. Dec. a. observ. G. ceri insculptas B. L. videre potest
Hisce ne diutius immoremur tribus, quod alunt, Verbis edicam, quomodo chylus a motu intestinorum peris altico inaninfractuosos vasorum lacteorum poros principia volo intra intestinorum tunicas excurrentia ) impellatur. Glandulas quidem intestinales interiores huic muneri opitulari ct Muralto Cla v. Meae p. Aia. ct Cole de secretione anim. cap. s.'. ηο. contendunt, sed refutatam hanc sententiam, P erus literis ad Muralium datis RPar-ergormn Med. Anat. exercitationi secundae Innexis dedit. Certe ad
glandularum genesin respicienti facile liquet, si quae glandulae
huic inservirent usui, potius illas id praestare, quas in extima intestinorum tunica in avibus observavit PeVerus de glandulis intest. erc. a. p s. quasque in Remina morbosa majores facias figura elegantissima Iacobaeus Aritorum Medicorum Hamniens. vol. I. obf. o. p. ib. exhibet. Sed nec illis hunc assignare usum audeo, nefas semper ratus, quod non certo constat, in Philosophicis statuere. Accedit, quod non videam, quomodo a chylo signius moto in infante potuerint glandulae efformari, quod jam tum th. I 6. enodavi. Potius igitur obliquo ortu poros lacteo. ii 'Tom. III. A a a a tra
562쪽
tra intimam intestinorum tunicam oriri indeque serpentino motu
ad vasa chylifera progredi & quem a peritialii co intestinorum qimotu adactum receperunt chylum ab eodem motore compressos ulterius mittere arbitror, haut secus atque aqhiam intra spongiae poros haerentem a Comprimente manu in)e exprimi constat. Esse chylum hunc unicum nostri corporis nutrimentum continuaeque deperditionis redhostimentum aliquoties innuimus, unde si forsan pori lactei obstruuntur, universalem debere oriri atrophiam nemini latere Potest.
TA. XXVIII. Poros, quos chylus intestinis egressus subit, ne actum agam daborem heic repetere supersedeo, quippe quod jam th. 16. feci;
niat, longe disseram, cum & notum illud sit, & sub pororum
forsan censiim a me describendorum ductus thoracicus venire nequeat, . sat enim conspicuus est adeoque inter illos, quos in proaemio me Gaminaturum promisi, fortan non referendus. TM. XXIX. Ad cavam hino sanguini milius chylus atque sc ad cordis ebiam dextrum thalamum defertur, ubi effervescit adeoque intra angusta cordis latera contineri nequit. Quapropter repagula perrumpit, indeque in minimas arteriae pulmonalis ramificationes Propulsus non unius generis poros offendit. Tacebo cellularum pulmonum substantiam . constituentium, a Malpsilio in binis ad Borellium datis de pulmonum fructura episeolis primum annotatarum se invicem respicientes poros, quippe quos jamtum th. 27. intuiti sumus, vasorum hie tantum sanguiferorum poros, eX- perimentis a Diao. Praeside institutis edoctus, ad veritatis trutinam ex iiDinabo. In Venam arteriosam intrusus liquor flavus mini mas ejus propagines quas reti mirabili propemodum similes accura te magnus . naturae Mysia Malpighius de s cf. pubn. epist. a. d scribit) subiit indeque per arteriam venosiam rediit, ita tamen, ut
α lobulorum interstitia liquore, sed minus flavo, repleta, R
563쪽
eranea spumantem humorem stillans cerneretur, quem experimenisti succestum cum & Malpighius i. c. annotet, certo concludere possumus; poros quosdam, sed minores crassores enim gom mi gottae particulas excluserant, nec nisi aquam ViX tinctam trans miserant ex arteria pulmonali in pulmonum cellulas tracheae 42 contiguas hiare, per quos, dum spiritum ducimus, fuliginosae illae sanguinis particular hyherno te inpore, dum e X spiramnatis, conspicuae deponuntur. Valvulis autem sine dubio muniuntur, quae impediant ne aer per eosdem poros in sanguinem remeet; huic enim muneri alios opitulari poros ex sequenti forsan constabit experimento. Cum in puellae sub initium hujus hyemis a Dno. Praeside disiectae asperam arteriam liquorem infunderemus, nihil quicquam per vasa sanguifera redire cernebarimus, cum tamen in altero subjecto virili infusi in arteriam putimonalem liquoris aliquam partem tractea iterum stillaret, certo, ni totus fallor, indicio; poros illos ex arteria pulmonali in tra cheae propagines hiantes ita esse constitutos, ut facile quidem aliis quid emittant, nihil autem remittant. Aerem tamen sanguini communicari plurimis constat experimentis, alios igitur hic es leporos α ejus quidem subtilitatis, ut praeter elasticas aeris particulas vitae ct sanguinis chordae continuandae necessarias nullas crassores transmittant, sana evincit ratio. Quin imo in demortuis sine dubio, ubi rigescunt, adeo coaluerunt, ut fatum quoque arceant; quod tamen experiri dissicile est.
Tu. XXX. Sed non hi solum in pulmonibus observantur pori, liquoin
rem praeterea in iobulorum interstitia exstillasse th. priori dixi, eporis sine dubio arteriae, in quam liquor erat intrusus, pneum Ο-nicae. Esse hos poros, qui lymphae particulas secernunt, ea sincne in haec interstitia deponunt, missisius Phrarmac. ration. Part. 2.p t. t. cap. I. p. 26. autumat , nec certe sine ratione. Vidit enim in boum pulmonibus copiosas vasorum lymphaticorum prinpagines finibus suis in ipsa haec interstitia desinentes, pulmonibus autem egressu cum surculis numerosis, inquit, versus ductus tho-
564쪽
ue 36 ALBINVS DE PORIS HUMANI CORPORI s.
racicos tendunt, iisque magna ex parte luseruntur, in itinere vero usophagum nec non tria coeae s a orta tuuicas superscandunt in iisque varia insertioue propagines multas amittunt. Per hos etiam poros praeter naturam deposita pituita, prout vel copiosa, vel minus copiosa est, cellulas pulmonum vel omnes seu potiores, vel non nullas saltem comprimit, atque ita aeris eas expandendi conatum illudendo vel dionaeam, vel ashma, vel ortho-pubeam, qui diversi difficilis respirationis sunt gradus, caussatur. Sin vero acres pituitae miliae particulae ab aestitantis hesticorum sanguinis motu extrudantur, cum ab exiguis pororum lymphati- 43corum ostiis resorberi nequeant, in interstitiis illis haerent, ac amateria subtili concussae non minus ramosas pituitae particulas, quam pulmonum etiam fibras nonnullas discindunt ac in pus acre eas convertunt, cujus Libtiliores partes lymphae iterum miscentur, atque sic sanguini re affunduntur, ubi quot quantave producant incommoda, phth scorum loquntur symptomata.
Lymphae quadam parte orbus, ejus autem loco aere rursus impraegnatus sanguis ex arteriae pulmonalis extremitatibus arteriae venosae anastomotibus atque hinc sinistro cordis ventriculo infunditur, ubi & aeris elasticae ct fermenti quod e sanguine intra
cordis columnulas haerente ibique acescente gignitur, forsan etiam ex arteriae coronariae poris deponitur) particulae a materia subtili concutiuntur, concussae in masiam sanguineam irruunt, adeoque diversissimae figurae particulas varie agitando innumeraspororum differentias producunt, quibus dum materia subtilis se
accommodare conatuC, angustiam pororum velocitate motus
cornpensatura, fulguris ac fulminis instar eas trajicit, sanguinis partes vehementissime agitat i. e. fermentationem insignem producit, priori, quae in dextro fiebat cordis ontriculo, longe majorem; unde sanguis majus deposcens spatium qua data porta eL fluit, indeque per totum nostrum corpus derivatur. Hic fons di origo, a qua suborti rivuli machinam nostram irrigant; rivulos illos & ego sequar poros viis illis adllantes examinaturus, non
565쪽
ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. sngulos quidem, quod vires meas excedit, sed potiores tantum; lios inter & illi, qui e sanguine vix corde egresso adiposas secernunt particulas, merito erunt recensendi, ab iis, qui alibi in nostro corpore pinguedinem separant, non diversi, ut ita , quae de adipe pastina observata leguntur, huc quoque jure Optimo referre possimus. Ex Ma thii autem de omento, pinguedine N ad o- , ductibus edita exercitatione, vasorum finguiferorum eXtremitatibus racemorum adis star adsitos adi polos globulos observari Constat; excurrentium etiam hinc inde per omentum ductuum ain diposorum meminit, qui sinuoso tractu quin is later aliter profagatis ramis omenti rete longum natium excurrunt G insignem altitudinem si in calenti a hue animali observentur, elevant. UL44 tcrius haec eadem, pergit pag 86. nou in contiguam Delproximiam semper terminantur striam , sed quandoque per globuiori liu-gUedinis acerutim ulterius ex Arrendo in remotos occulos des unt; tandem superequitantur ad invicem haec corpora absque ulla mutati=ne propriae fructurae. Habitis his aliisque passim observati O-nibus, si, quae sensibus attingi nequeunt, ratiociniis supplere licet, dictos adipolos globulos ubique poris arteriarum adstare, indeque pingues serosis missas particulas recipere dicerem. COntineri illos intra certos sacculos, non secuS, atque cellulas pulmonum intra peculiares lobulos colligi diximus, idem Malpi-ghius p. 93 auctor est; quemlibet etiam globulorum peculiari tunica cingi non immerito suspicor ; inde , quae non concrescunt , particulae adiposte una cum serosis in alios poros, qIlOS a Penis es arteriis ortum ducere s non tantum leviter exterius pinguedinis Abulos, sed etiam intime penetrare pinguedinosis globulis necti sidit Malighius p. s . deducuntur, atque hinc vel illico in vasa sanguifera, vel in alios primum tubulos scorpora adipos adictos & hinc demum per varios viarum anfractus ad sanguinem deferuntur Iinc quibus acer est sanguis insimul & aestuanti eorum pori adi post non possunt non vi extrusum sal acre recipere, quod in pinguedinis globulos depositum ramosarum pinguedinem constituentium particularum nexum solvit, atque secuineas per alios antea examinatos poros ad vasa sanguifera vehit, A a a a 3 unde
566쪽
ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.funde ab cestuantis liecticorum si irgui nis motu in latifundia paristium deponunitar indeque per insensibilem abeunt traiis pirationem, id quod sudorem cogiquctivum dicimus. Sin autem M. S. inteminperie pii illosa laborat, non possunt non viscidae quoque . particulae e X arteriarum poris deponi, quae adipolis globulis egressae facile in tubulis, qui ad sanguinem serum ducunt, haerent adeoque insequenti semper a tergo lymphae viam intercipiunt, quae inibi agnans summe eXiguos alioquin diictus in sat insignem molem attollit i. e. , dati des, in omento cumprimis siepius observatus, gignit. Haec, quae in genere de poris pinguedini secernente
&, quae non concrescit, revehendse dicatis disserulinus, si ad vasorum coronariorum poros adiposos referas, quod volo, habe- is. Nam &heic pinguedinem vasis coronariis adsitaria observabis, quae non cordis balin solum tegit, sed & in mis errimo subiecto virili arteriae coronariae ductum sequens ad ipsum extendebatur conum: Aliis insuper posis arteriam coronariam gaudere, e quibus liquor peri cardii urinosus eX sudet, certum est, num auistem glandularum illud ope, quas circa basin cordis invenit L/merus de corde c. r. p. es fiat, incertum est 3 LOvvero tamen tam
diu adstipulabimur donec meliori. jure alios huic muneri poros oripitulari quis proba Verit.
Sed ad arteriam magnam reVertimur, quae in truncum ascenridentem S descendentem divisa omnibus Prospicit partibus, ascenindens superioribtim, descendens inferioribus; ille mox bivaricatus sub elavias duas constituit, a quibus excurrentes duae 'mammaria: Observantur. Hae in minimas usque Uc usque ramificationes divis, poris suis adnatas habent glandulas, quae lac in pueris quidem aque ac in adultis, in forminis non minus, qctam in viris fecernunt, sed ea tantiam in iis, quae gravidae non sunt, copia, ut vel a vasis lymphaticis, vel a poris adi potis, vel ab Gliis demum nobis non cognitis tubulis resorberi & sanguini re affundi possit. Verum enim vero dum a recepto intra M. S. semine vi in Illi mulieres inpraegnantur, peregrina, quam th. 3. Proba Vi,.se
567쪽
ALBINUS DE PORI S HUMANI CORPORIS, S59mentatio non in sanguine solum muliebri, sed in omnibus, qui
latifundia partium subeunt, humoribus elicitatur. Hinc conlue istus materiae subtilis vortex, imporis glandularum mammariarum major factus, majori copia lacteas e languine particulas allicit, haut secus atque majorem particularum striatarum, magnetis poros trajicientium, copiam , majus ferri pondus attrahere ex Phy-sca constat. Accedit, quod ab excitatis istis sanguinis fermenta, itionibus nexus particularum lactearum solvatur ea pen1tus rati omne, qua continuis lactis trutionibus butyrum a sero secedere notaVimus, ut hinc praecipitatum a sanguine lao facillime a eonvenientibus poris resorberi possit. Equidem quamdiu foetus utero
materno est inclusus, materi se aethereae Vori ex circa uteri poros
3Major est, quam in mummarum glandulis, adeoque Omne ebiam ad uterum abripitur lac, . a si postquam scelus ergastulo suo est exclusus, vorticem illum a lochiorum fluxu turbari debere
quem quaeso fugit 3 Quid 3 quod non eXiguo temporis, spatio opus es Ie, ut ab excitata in mammis fermentatione glandularumpori notabili cuidam lactis cop ae recipiendae idonei reddantur; quotidiana doceat experientia. In virginibus , enim de Reminis quoque non iii praegnatis poros hos lacteos eYiguis fila mentis nCn majores observari notum es. In gravidis enim quo diutius tite, Tum gesserunt, eo majores glandulae omnes, atque iis contigui tubuli inde ad papillam excurrentes inibique copiosissimis ostiis hiantes videntur Conspicuos hos tubulos turgidos ante biennium in cane partui vicina a D no Praeside denaonstratos novi descripti etiam sunt a Biartho lino A t. l. a. c. I. p. 7H. Abg. & umarthono Ade graph. c. 56. s. m. US. Quomodo in gravidis mammarum pori lac iecernant vidimus 3 Si quae ab alio quopiam fermento similis in mammarum poris eXgitetur fertia entatio, si mili prorsus modo , , quo in impraegnatis, lac generabitur; Tale quid sut,fui sie , quando non virgines modo, sed & viro; lac fu disse legitur, non sine causa opinor. Confer. Γ . Gerni. Curios ann. 2. Dec. L om I S. es ann. S. obf ges Comprobat hanc
rationem Heriodi observatio, quae Eph. Germ. an. l. Dec. r.
sv C legitur, ubi sub muliebri mamma ob sphacetum, quo in
568쪽
s6o ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.se 'i fuit, absicissa tubulos calami scriptorii magnitudine materia albicanti repletos hinc inde perreptas te dicit; lacteos hos tubulog fuisse, qui a fermento quopiam peregrino sphaceli etiam auctore in tantam magnitudinem eXcreverunt, non habeo cur dubitem. Atque ita lactis per mammarum poros trans colati generatione perspecta tuto aliorum pororuin muneribus examinandis me accingere possum.
Eo, unde digressi sumus, reversi arteriam subclaviam e thorace egressam axillaris nomen sortiri animadvertimus; ulterius haec eadem progressa ac varie divaricata variorum arteriis impositorum nominum S innumerorum penitus pororum auctor est. Nolo heic arteriarum nomenclaturam dare, quippe ad propositum meum omnino inutilem, nec poros, qui omnibus pene arteriis communes lympham secernunt, altius hic repetam, qu enim de iis in genere fuere dicta huc facile applicari poterunt. Tantum dicam: in primordiis generationis arteriarum extremitates poros de te dediste, qui varie sibi invicem impliciti glandulas subcutaneas miliares alioquin dictas efformarunt. Quas una cum tubulis inde ad extima cutis hiantibus S, quem illae secreverunt, humorem eructantibus primum, quod novi, in epistola ad Vice - Comitem Iac. Russum de externo tactus organo Mdata Malpighius, explicavit, lynceus ille, Pech lini testimonio, Anatomicus, cujus in res Physicas tum maXime Anatomiam meritis, quicquid est hominum venustiorum, jure assurrexerit. Sed quos hic unius generis observavit, duplices ese alios majores, alios minores, atque in majoribus pilos semper reperiri Nillisus Pharmac. ration. Part. a. Se t. I. c. I. p. 2 9. annotat. Pechlinus autem de habitu s colore aethiopum. cap. S. p. m. 37. Tres, in
quit, viae sunt, per quas aliquid in superficiem corporis exponitur , tina notabilis ue oculos vix eFugiens, pori seu tubuli ctitanei Angulis glandulis enascentes, sudatorii merito vocandi. Altera quidem viae minus con picuae, sied ad cutis prelisionem cuticulaeque - reduvias jmpham copiose sidantes. Tertiae viae sunt minima sindivia
569쪽
ALBINVS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 6I indivi ilia corporis perspirabilis G rarescentis puncta. Accuratiori equidem haec indigerent lima, sed quam micros copiis m,
nutissimas has res sat accurate repraesentantibus destitutus addere
nequeo. Quin imo perinde est, quotuplices illi sint pori dummodo sint, qui subtiliores sanguinis particulas secernant & ad cutis extima vehant. Esse autem illos fide dignissimis tot auctorum testimoniis & nudo certe oculo factis obiervationibus constat. Eorum alios ad sudores, alios ad particulas pilorum nutrititioni necessarias secernendas aptos credo. Nam ct pilorum radiees glandulosam indolem sapere accurrate intuentibus patet, & sudorum quoque fontes glandulas esse e recensitis auctorum observationibus claret, ex iisdem autem poris quomodo & sudor di pili pronasci queant, vix liquet. Certe si ex florelli observatione capilli concavi & ut canales pertu si ac perforati forent referente
Glha o Tract. Optic. lib. I. Part. a. Secf. a. c. a. p. 441. 1ie ri illud omnino non postet. Pilorum enim tunc latera pororum culaneorum lateribus essent continuata. Ast cum ex Diai. Leuinvenlioech observat. Act Erud. Lipsiens. an. 1683. p. II. recensita constet. pilos ita nasi ut, quod ante intra cutem delituerat
materiae glutinosae, id postea extra illam qua vi protrudatur, eum initio molle At ac lentum, beneficio aeris paulatim siccetur, poterit fortean lympha glutinosis his particulis mista secerni & illa postea per insensibilem transpirationem abire haec vero in poris illis detineri. Duo tamen cum Willisio pororum culaneorum ge- 3 nera facile admitto, sed quorsum tertium , cujus Pech linus mentionem facit, referendum sit, dubius haereo. De modo quo particulae vel sudoris, vel pilorum in dictos poros e sanguine deponantur ut multus sim, opus non est, praeter pororum enim convenientiam materia subtilis humorum secretorum poros trajiciens omnem absolvit paginam. Ordinaria naturae lege insens bilis
transpiratio I sensilis pedum fudatio laga est adeo , ut orichalcilimaturam calceis impositam in viridem crocum dissolvere valeat, monente Elmulgero Medic. Hippocr. GI m. c. 7. g. a. Ast poris sive ab interna quadam, sive ab externa caussa immutatis toto coelo hinc differentem secerni sudorem quotidiana loquitur experien Tom. III. Bbbb tia.
570쪽
ALBINUs DE PORIS HUMANI CORPORIS.
tia. Dum ardente sirio solis ardore omnia exaestuant, materia subtilis intra poros culaneos fluens fortius agitata fortiori nisu esanguine sudoris particulas allicit , ipse que praeterea sanguis ina gis commotus majori conatu ad poros appellit, ut, quod alias insensibilibus tantum transpirationibus erat obnoxium corpus, jam poris a colore magis patulis redditis sanguine majori vi irruente 1udore quali diffluat. Sed particularum saltem copia sudores a se invicem & ab insensibilibus transpirationibus differre inquies, porosque nihilominus culaneos ejusdem semper figurae particulas
transmittere contendes. Verum iratiae avis auctorum observationes,
ct qua intemperie sanguinem tuborasse reperies, eam quoque sudores redolui sie videbis, non alia certe de causis, quam quod pori non nimis snt constantes adeoque ab irruentis sanguinis impetu ad plurimas sero missas particulas transcolandas impellantur; Huac quibus sangars turget particulis, earum vestigia sudori quoque imprimi videbis. Ita alios hircum olere nDium est, alios,
quod de Alexandro M relatum legimus, gratissimum de se spirasse odorem historida fide constat. Ab assumto Rha barbaro iu-dor luteus undequaque Exceli. Me nigelio, Viro cum ob elegantiora quaevis, tum Ob Bolanica inprimis studia de Repub L Medica optime merito, Vid. Esthem. Germ. Dcc. I. anno 1. F 7. obf. 7J. In Phthvstea foemina atramenti colorem attra Xit, dicente Bor- michio A Zor. Hueniens vol. i. obf. 7o. Geruleam animadvertit Dolaeus Dbem. Ge a. anno es s 7. Dec. t. obf. O. Verminosum Observavit Paulinus eodem anuo observ. s. Λrenulas, quae inducta manu abstergi potuerunt, una cum sero per poros cutis secretas annotavit Bartholin. Hi . Analom. Cent. r. hist. D. Ab assumto vino rubro ejusdem coloris sudorem habet idein Cent. q.
histor. D. P. I s. Et quot non alia sudorvira mira exempla prinsant 3 quae totidem dictorum sunt documenta.
Ad supremum hinc nostri corporis ventrem properamUS, poros inibi, quos nondum examinavimus, in internis cerebri,ix in externis faciei partibus existentes perlustraturi. Omnes am