Disputationum anatomicarum selectarum /

발행: 1747년

분량: 746페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

571쪽

ALBINVs DE PORIS SIIMANT CORPORIS. 563

em, quotquot in capite adsunt, pori originem suam vel car tidibus, vel vertebralibus arteriisdebent; illae ramulum quendainde se spargunt ad aures currentem, qui in plures circa aurium regionem ramincationes dispergitur, quarum nonnullae ad intoseriora auditorii canalis delatae poros dant, qui varie convoluti glandularum specie conspicui sunt. Secernunt illi humorem crassiusculum, colore bilem aemulantem, certamen aurium dictum, nulli, quod novi, usui in nostro corpore dicatum , adeoque acincuratius scrutinium vix merentem,

TA. XXXV. Reliqui arteriae carotidis trunci interiores mittimus enim

exteriores faciei musculis dicatos circa sellia tui cicae confinium duram matrem perterebrant, eaque egressi in anteriores ct posteriores dividuntur. Hi cum arteriis vertebralibus postea uniti toti prospiciunt cerebro, de quibus postea; illi anteriores cerebri parrites irrigant ramulosque cum nervo Optico ad oculos mittunt, quorum extremitates non nullse in o lorum tunicas desinentes diverissae figurae poris gaudent. Num contorti illi glandulas aliquas consilia tuani, an resti &brevissini in oculi cavitatem statim hient sinumque e sangulae depositum humorem eructent, ob partium teneritudinem hucusque observari non potuit: Poros tamen aliquos senrivulos arteriae carotidi contiguos heic este, qui oculorum hum res a sanguine secretos in tunicarum Cavitates deponam, experirientia evincit. Effusum enim a laeso oculo humorem 'aqueum

brevi tempore sponte restitui, dummodo vulnusculum probe fuerit deligatum, plurimorum audiorum observationibus comprobatum est. Reliqui vero humores crystallinus & vitreus, cum 1ine tunicarum suarum nimia laesione eximi nequeant, licet ex poris rursus exsti l lent, asservari tamen di colligi non possiunt. Ad insignem Illustris Rerchi in i ntem quod attinet, qua se oculoso humoribus omnibus spoliato visunt restituere post. Spicit. Anap. sv IOo. asserit, eam admiratur potius, quam concipit eruditus orbis, fidem equidem de experimenti laecessu tanto Viro non

denegans, nescius tamen, qua ratione possibile illud λ, Certe

572쪽

si qua arte sine tunicae crystallinae laesione humor ejus effundi, aut laesa etiam aliqualiter tunica rue consolidari rursus posset, fore, ut sua sponte humorum deperditione in tunicarum pori res a cirent, certus sum; asi cum illud fieri vix possit, etiam minimam figurae humoris crylial lini mutationem visum omnem turbare, ex aurea aeternitati merito consecranda Illustris Cartesi limgenii prole, Dioptricam puta, sat superque constat. Sed ad poros revertimur humorum secretionibus dicatos, illos, qui in cavitatem corneae hiant, aqueas sale lixivio turgidus particulas secernere Borrichii Actorum Hus' mons. Vol. i. ob orn. O. exhibita experimenta docent. Aqueiam enim hum rem ad ignem evaporatum in fundo spissamentum crassiusculum reliqitisse. quod amplius ustum pulverem fdsuin, cum spiritu vitta oli acriter esse vescentelia, exhibuerit, testatur. Similes fere poros esse, qui humorem vitreum secernunt, eX eodem constat; Loco enim citatop. Talia, inqu t, contingunt humori vitreo, quo tam u

evaporanto crassamentum in fundo spissius, sol ui s copiosius

apparet. Iu crisassivo autem, pergit, mihi nihil observatum est salis lixivi, nullus vel cum acidis, vel cum lixivis notatus fervor, relinquitur mussa dura o Arma ad ignem intumescens, eerto indicio; longe alios, sine dubio majores, esse poros, qui humorem oculi crystallinum secernant. Non humorem illum, sed e fibris circulariter sibi nexis constantem musculum potius esse, Leu enhoeek, uti Diaus. Praeses e literis Lugduno-Batavorum nuper missis percepit, micros copiorum suorum ope observavit; vereor tamen, ne tunica crystallina non rite separata ac istiusmodi for in fibris constans accuratissimo alioquin minutiviniarum rerum eXaminatori imposuerit.

Tu. XXXVI. Hinc ad exteriorum oculi partium & quidem palpebrarum

nos convertimus poros, qui totidem ab arteriae carotid , ramis1-eationibus oriundi sunt canalicRli, in glandulosos acinos convoluti. Hi e sanguine depositam ivmpham sale volatili refertam vehunt illamque ex ostiis suis ad oculi globum hiantibus eruciant. Defun-

573쪽

ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 565

Defunguntur hoc munere non ii solum pori, quos a glandula innominata prodeuntes Steno primum observavit re peculiari de

glandulis oculi tradiatu descripsit, sed re illi, qui ExcellentissMeibomium sui lis bent inventorem di ab eo I pisola ad Langelotium de vasis palpebrarum novis sunt excussi. Secretume dictis potis humorem motui ct oculorum di palpebrarum facilitando inservire erudite Steno loco jamjam citato contendit, eundemque ordinario non majori copia deponi, quam ut a punctis lacrymalibus resorberi possit, idem merito asserit. Asidum vel a trinitio, vel alia quacunque caussa copiosius humores illi advehuntur, quam i evehi possunt, eXtra Oculum in genas prolabuntur & lacrymaruin nomine veniunt. A tristitia lacrymas pro manare dixi verum non ab extrema, sed solum a mediocri & quam comitatur, vel sequitur aliquis sensus amoris, ut etiam laetitiae, monente Illusita Ren. des Curtes de Passionibus

pari. a. art. lax Tunc enim, cum a laetitia vel amore sanguis vehementius agitetur magisque incidatur, a tristitia autem ori sciacordis contrahantur, nec ullo modo hanguis venarum, dicente Cartesio l. c. art. IC s. agitetur, facile patet, sanguinem ab amo re exaestuantem coangustata obtristitiam vasorum sanguiferorum

latera fortius premere &, cum tam cito poros praeterlabi nequeat, copiosissimam lympham hinc inde deponere. Prae ceteris autem illud copiosius in glandulis oculi fieri observamus, quoniam copiosis limae eoversus nervorum propagines excurrunt, 'Vae palpe brarurn glandulas adsitaque vasa sanguifera contrahendo lacrymarum secretionem mirum quantum adjuvant. Hinc a festucis aliisve mordentibus rebus in oculos illapsis lacrymas oriri experientia testatur, vellicati enim hinc nervi, dum spiritus copiose in eos influunt, non possunt non glandulas comprimendo lacrymas eXprimere. Frequentes in ophthalmia lacrymas quis non eductis facile deduceret 7 Ut ita de poris palpebrarum, quod am plius monendum sit, nil supersit. Tu. XXXVII.

Secreti e poris cum Stenonianis tum Meibomii humores a punctis lacrymalibus absorbentur, hinc ad foramen lacryinale

574쪽

366 ALBINIVS DE PORIS I IVMANI CORPORIS.ossi insculptum deferuntur, inibique uni infunduntur poro, qui

tibi caua lem osseum superavit, ad intyrius reliqui ossi latus anteriora verysis productus , nou procul ab extremo narium desinit foramine uno quidam, sed admodum mansesso, referente, Stenon. Observat. AHalom. de glandul. ocul. p. An sa in equidem hic

ceteros quoque poros, qui in narium clivitatem lympham, Iariiscumne re filius dicerem y deponunt, accuratius examinandi haberem , ast cum e omnes a Stemne de narium vasis jam tum d scriptos inveniam, illo; Dominasse sat erit. Alios breviore S, alios longiores esse, Omnes Vero e totidem subiectis glandulis oriri humoremque ab arteriarum porti secretu in advehere p. IOStes latur; accersit praeterea huc aqua ductum ab aur um cxvernis humorem ad nares deducentem, de quo monendum vix quidpiam est, nisi quod ii, quibus auditorius canalis obstructus, per hunc nihilominus porum audire possint. Ope dentium id fieri vulgus opinatur, sed cum hic portis ad angustum illud fretum. quod e naribus ad palatum ducit, sat patulo ostio terminetur.

quid mirum, undulatorium aeris motum, ab 2perto Ore eXcep tum, inde ad aures derivari 3 Huc versuq autem delatus similifero modo, quo in sanioribus, osseula auditus Commovet, atque hinc nervum quoqRe auditorium assicit, ut motus ille ad cerebrum delatu S in mente soni id eam excitet. Poros alios idem saepius citutus Steno a naribus in faucium cavitatem hiantes observavit, eosque revehendo humori dicatos esse p. io . de n sitim vasis comprobat. Hi si forte a calore aequo magis patuli redditi a frigore postea aeris constringantur, crassiores admissas particulas retinent, hinc sequentibus a tergo humoribus viam intercipiunt, essiciuntque, ut, quae ordinario in palatum insensi-

biliter exstillat, pituita jam naribus copiose effuat , quod cory

Tu. XXXVIII.

Visis faciei poris consideratione dignis promissi memor a teriae earotidis cerebrum subingressae ramos potiteriores prosequar. Illi ad invicem inclinati mutuo conjunguutur atqκe Iinc rumis

575쪽

ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 567

vertebralibus orius iu um truncum coal escentibusJ Aniuntur; ab iso earum coalitus loco ramus in signis sub cerebri limbo utrinque ascendit, qui super crura medulia oblongatae delatus , in proin pagines exiles s velut capillares quamplurimas dirimitur, quarum alia ad glandulus pone cerebellam c- sitas ascendunt, votiquae autem plexus choroideos partem. arteriosam e ciunt. Verba stini misi i Anulosi. cerebr. cap. I. pag. 6. Uertebra le8 arterias ire unum coulescere truncum, antequδm carotidibus jungantur, ex illisio audivimus, quod advertari iis, quae th. I3. diximu&, Videri posset, verum praeterquam quod in unum quidem truncum majorem , ita plics vero minores, laterales eas dispergi autopsia doceat, vix coaluerunt, Din iterum divaricentur. Terminari

autem haec vasa sanguifera in glandulam partim, pinealem aliasve, quales plures in plexu choroideo hinc inde interspersas observavit Misi alto G. Med. p sori partim in corticem ventriculOrum cerebri, videmus, hoc, anim inquit, Malpighius de Corncerebr: c. I. ρ. so. aetcruum cst, ut corticis fragida qrtaeque glandu-Ia utrorumque vasorum arteriarum sic. & venarum , extremis suibus irr6 etur. Poros inde subortos hic non repetam, fusius enim α eos qui ipiritus animales secernunt, Ec illos, qui subtilem quendam laticem in fibras medulla moerebri & nervos constituentes deponunt, supra th. 13. & I4. Vidimus: Tantum , quae de eorum usu & morbis ex hodiernorum Anatomicorum inis

ventis deduci queant, digito attingam, idque eo lubentius, quod scrupulum alicui possent injicere lumini Ma thii verba, quae

l. cit. Cay. 4. p. io . habet: sivi liciorem, ait, dum agnosco cerebri structuram, ineptam omnino ad exponenda sensuum s tam nobilium operastorium phaenomena reor, ita, ut hoc probabiliter tantummodo determinave possim, a cerebri G cerebelli glandulis tu contina tos nervos separari succum quendam. cui in celetis

glandulis proprio excretorio vayr datatis accidit. Non equidem hunc Malpighio negamus usum, praeter eum tamen nullum amlium poris cerebri superesse omnino negamus. Pori enim seu fibiae a glandulis exortae, cum rotundae sint, sibi invicem incumo

here nequeunt, quin spatia relinquant triangularia, quae intersi

576쪽

563 ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORIS.tiis glandularum, ventriculorum latera constituentium, sunt comtigui, adeoque his mediantibus in ipsos ventriculos hiant indeque spiritus animales tanquam e registris recipiunt. Unde non spatia modo haed seu pori intermedii replentur, sed & fibrae, quae proprio suo latice jamtum plenae sunt, tentae, ac per consequens

aptae redduntur, ut motum ab objectis receptum ad cerebrum us,

que derivare & radiationem inibi in limpidissimis spiritibus versus glandulam pinea leni essicere possint, quae prout varia est,

varias in mente excitat perceptiones omniumque sensuum auctor

existit. Adsunt tutac tussicientes etiam spiritus, qui ad glandulae

pinealis quamlibet mutationem ita nervo S 'Moavis ira fluunt atque s motus voluntarios producunt, Unde nos vigilare dicimur. Ex-I1austa vero vel a laboribus nimiis, vel ab evacuationibus praeternaturalibus venae sectione sc. purgatione, diaphore si, hae morrhagia&c. spirituum animalium penu, Maque sanguinea in vappam quasi abeunte, aut opprella etiam ct quasi sufflaminata sanovo chylo cruori milito ) sanguinis fermentatione, spiritus in cerebrum motui & sensui exequendis necessarii deponi tussicienter nequeunt; unde flaccidae haerent fibrae re pori earum intermedii

fere spiritibus inanes existunt, i. e. nec motus ab objeetis externis fibris impressi, nec radiationes a nutante glandula factae

ad finem deduci queunt, quod somnum dici tritis. Ab Opio etiam, spiritu vini, aliisve vigilias arceri, quotidiana constat experientia. Particulas quippe his medicamentis inesse in cincinnos resilientes autumo, quae spiritibus animalibus mi stae ct ad poros fibrarum intermedios delatae, dum in cincinnos resiliunt, poros obstruunt, fibras ad invicem hamulis quas stipatae ad trahunt, vias pene occludunt, adeoque impediunt, ne spiritus per eos ferri et sensus vel motus edi possint. Sin autem vel a terrore uti vasa fere omnia, ita pori etiam glandulae pinealis constringantur, vel alia in sanguine sub oriatur caussa, quae impediat quo minus spiritus per poros glandulae & plexus choro id ei deponi possint, sensuum & motuum voluntariorum privatio inde suborta deliquium animi audit. Spirituum animalium absentiam li-pothymiae auctorem esse vidimus, eorundem nimium & i inpe

577쪽

ALBI FIVS DE PORIS HUMANI CORPORIS. 569tuosorem assiuxum vertiginem efficere experientia testatur. Adeo aeternae veritatis esti medium renidere beati. Corripiuntur autem vertigine, quorum sanguis pituitolus vel a Solis aestu, vel a nimiis laboribus, vel ab alia caussa solito vehementiori motu agitatur; quo fit, ut spiritus animales qui sanguinis temperiem redolent, i. e. crassiores quoque sunt) majori copia e poris plexus choroidei in ventriculos irruant; sed viam non invenientes,

quo versus recta ire possint, deflectere debent, id tamen quoad

possunt minime. Rectilineum enim motum aut ad eum saltem quam proxime accedentem Omnia affectare corpora e Physica constat; omnem minime autem a recta linea circularem distare ex Euclid. Element. lib. I. propos res innotescit, in circulum igitor crassiores hae particulae, quae juxta lineam rectam

diationes a nervis allatas seeum abripient, mentique adeo corpora in gyrum acta repraesentabunt, quod vertiginis nomine innotuit. In enucleato morbo pituitam saepius peccare dixi, quae si forte a nimio sanguinis motu 1ub ratione pituitae e poris plexus choroidei in ventriculos deponatur, eorum latera obsidet ct ingressum spiritibus animalibus in poros fibrarum intermedios denegat, unde omnis sensus motus deperditio oritur, salvarelicta respiratione. Id enim de poris cerebri notandum restat, alios aliis patentiores a perenni spirituum ingressu noctu & interdiu continuato esse factos ac obstrui facile nescios; quos inter ii, qui ad nauseulos respirationi dicatos spiritus vehunt, merito sunt recensendi, hinc obstructis licet ceteris ventriculorum cerebri poris, hi tamen aperti manebunt, i. e. respiratio in apoplexia superstes erit. Dum deposita in ventriculos pituita vel a propria spirituum vi dispescitur di forte in unius lateris poros fibrarum imiermedios adigitur, hemiplegia oritur. Si in unum alterumVeporum tantum propellitur, particularis Oritur parast s. Pituitae si acredo est juncta, pessimorum symptomatum metum incutit.

Quam facile enim fomes quidam febrilis in latifundiis partium haerens e latibulis suis erumpere, sanguini hinc commisceri mperegrinam producere postit fermentationem, febrium intuitu

578쪽

57o ΛLBINUS DR PORIS HUMANI CORPORI 3.

patet. Tale quid si sanguini pituitoso acri contingat, non secusso sinegina in bullas quasi abibit & ferocissimo certe motu humarini corporis poros trajiciet. Dum in cerebrum irruit, crassiores ejus particulae acribus salinis mistae in glandula 1 um, corticem cerebri constituentium, poros inpingunt, eos sub ings ectae hinc is de fibras lancinant adeoque accitum capitis doArem gignunt. MOX motu sanguinis aucto eoque quasi spumescente minimos plexus choro id ei poros crassiores hae particulae perfringent et ventriculorum cerebri cavitatem iubibunt ; ubi esserum Labentes motum

actionem objectorum externorum a nervis allaram elicipiunt, eandemque dispergunt & impediunt, ne ad glandulam pinealem deferatur i. e. sensu homines Privant. Tunc quoque in tubulos partium solidarmia pituitosi acribus turgidi humores depositi fi

causantur, unde esserae membrorimmon visi ones, Dile iam indicantes. Si terrestris est sanguis, ille a fermento ei milio concussus spiritus gignet similes, qui vehementissimo motu in ventriculos irruentes Corpora enim crassiora semel mota diutius &. vehementius moveri subtilioribus, e Phylica novimus poros oppositos ingrediuntur, vestigia cerebri vivaciter aperiunt apertaque menti sistunt; qdod cum a turbulento spirituum motu ui dequaque fiat, mens aperta tot Vestigia animadvertens illa conjunxit atque judicium de iis ferendo nescia se. numne a corporibus revera praesentibus an a vestigiis cerebro impressis haec ei sistat, tur delirare dicitur. Per se equidem mens delirare nequit, secundum aesta enim & probata judicat, sed delirare eam put, mus, quod adstantium nemo ausam illam, quae ei talia judicia ferendi datur, agnoscat. Alios adderem pororum cerebri ess elus S morbos, sed sufficere haec ad eae tera quoque phoenomena explicanda re OT.

Tu. XXXIX. Quae nec spiritibus; nec latici subfli advoliendis inserviunt, vascula sanguifera cranium semel subingressa vel durae matri mjusque Pr DP-ginibus impertiuntur, vel in cranii su si antiam de

nunt

579쪽

ALAINUs DΣ PORIS HUMANI CORPORIS. 571

nunt. De hac quod monendum est, ad thesin sequentem reser

vabimus, illam vero hic excutere fert animus. Arterias eam

subingredi sat manifeste intuentibus patet, easque omnibus aliis membranis proprias esIe quae enim de dura matre dieo, de ceteris quoque membranis intelligatis velim Steno obfert at. Anaism. g.Ja. p. v. contendit. Nervulos in vasorum sanguiferorum membranis ope microscopiorum vidit mys Prax. Chirurg. ration. Dec. I. obf. 1. p. 2S. In illara matre iidem sat clare apparent. Habemus igitur vasa jam plurima in membranis existentia, a quibus nutritionem & sensum nancisci queant, sed nutriuri eas non posse nisi a lympha saniorum hodie physiologorum

consensu comprobatum est; pori igitur fine dubio aderunt lympham a sanguine secretam vehentes. Cum vero subtilissima sint

vasa, quibus irrigantur membranae, sibili ores m Ulto erunt pori inde suborti, qui de lubtilitate sua dc figurae constantia ae- curatius merentur scrutinium. Tot certe sibi impliciti rei nimi pori seu tubuli, qui a nervorum funiculis in situ suo detineatur, dilatari nequeunt aut patuli magis reddi, sed consanter ea

dem transmittunt particulas , nisi ab irruente forte sanguine vi extrusas particulas crassiores recipere cogantur. ViX tamen

illae aliquousque fuerunt propulsae cum ibi haerere dc insequentibus a tergo humoribus viam intercipere debeant. Stagnantes igitur hic humores, si a pituita faeha fuit ob huctio, fibras attollunt & ruptionis periculum iis inducentes dolorem gravativum inducunt. Si in capitis membranis id contingat dolor capitis gravativus a caussa frigida ortus , in pleura pleuritis uria, in membrana dentium cavernas ob velante dolor dentium a causa frigida, in aliis membranis aliter audit. Cum vero loco pituitae Sal fuit extrusum, illud intra poros haerens eos senat ob- 14 ruit, id est spatia quaedam relinquit inania, quae, cum ipsi pori sint subtilist mi, haec certe omnium minima erunt nullamque nisi prinii elementi materiam transmittent quae angustiam loci motus Velocitate compensatura fulguris ac fulminis instar spatia illa trajicit, fibras nervaceas valide concutit atque acutissimum d

pungentem dolorem producit, in praeterlabentis sanguinis mag- Cccc a sana

580쪽

172 ALBINUS DE PORIS HUMANI CORPORI s.

fam tanta cum vehementia ruens eam concutit, ejus mixturam

turbat, hoc est febrim caussatur. Dum in membranis cerebri hoc contingit, phrenitis, in pleura pisuritis vora, in aliis alio nomine dicitur. Tu. XL. Ordinis ratio, ut cranii poris quos cum ceteris ossibus cominmunes habet) examinandis me accingam, deposcit; arteriarum carotidum ramos ad cranii substantiam derivari Thesi priori, sub- innui, disseminantur illi per totam ostium compagem, quod sanguinis guttae e confractis ossibus unde quaque exstillantes non Ob-1cure testantur. Habent sine dubio vasa haec sanguifera poros suos, per quos crassiores, dicam apertius, osseae unctuosis ilia-

Praegnatae pactio talo; c sui MiraQ Hoponantui . Accuratius quippe

ossa confracta intuentibus totidem apparent inter Osteas strias pori seu tubuli intermedii, qui materiam ossibus nutriendis dicatam a vasis sanguiferis recipiunt, eandemque a nutritione residuam vel sanguini rursus venoso immediate effundunt, vel in peculiares prius caverna S eam eXOnerant indeque demum per alios poros ad sanguinem mittunt. Illud in iis contingere ostibus, quae cavitatem intus nullam habent, hoc vero iis proprium esse, quae pro medulla recipienda cava intus sunt, ea de causta crediderim, quod ex ossium tubulis igni expositis pinguedinem splendescentem medullae omnino similem exstillare videamus, quodque insuper pori manifeste ad medullam hiantes conspiciantur. Revehi vero medullam per alios poros ad sanguinem, ideo suspicor, quia non in tantam copiam medulla augetur, quam quidem fieri deberet, sin ibi omnis a nutritione residuus humor colligeretur. Accedit, quod asservata medulla putredinem tandem contraheret, nisi ab humore affluente & res uente dilueretur. Poros, quos nutrimentum a vasis sanguiferis recipere probavi, in infantibus inconstantes, in adultis constantiores esse ratio cuilibet dictitat. Osseae enim fibrae , quo magis ab appositis

particulis augentur, eo minus cedere norunt, adeoque constantia relinquunt spatia intermedia, pori nobis' dicta. Haec in in-

SEARCH

MENU NAVIGATION