장음표시 사용
721쪽
tur quique exercitiis nimiis indulgent, minores sunt iis, qui vita. a vivunt minus laboriosam S cibis euchvmis vescuntur; pituitosi sicco temperamento praedictis altius adolescunt; denique grandis staturae parenteS , proceres, parVae Vero, pusillos filios generare solemne e Huc revocari posset, quod nuper accepimus, ) praematurae accretionis eXemplum quinquennis pueri Vieronensis , qui e profundo, quo per 24. horas obrutus fuerat, somno eXcitatus, dira stimulatus fame, quatuor mensium spatio ita crevit, ut aetatula, qua caeteri solent pueri, gestu, voce, glabritie, statura, membrorumque mollitie tenerum corporis habitum signiscare, sub rauca primum Voce, moX gravi ac Virili, facie mascula, artuum cras litie de magnitudine, crurum, pectoris, brachiorum hirsutie, ac virium robore, annis puer, ineXpectato pUbes evasierit: verum hic non satagimus eorum, quae praeter naturam accidunt; sussiciat, cognito semel naturalis accretionis modo, rationem indigitasse, qua tam enormis, tamque prodigiosae molis augmentum subito fieri potuit, quod quidem ex mollitie nimia partium corporis, quam pUer ex somno contraxerat, repetendum crediderim, simul& ciborum copia, quos ad sedandam famem avide vorabat. 2. Variare quoque accretionem in eodem subjecto observamus, ita iit quo corpus plus distat, a tempore quo conceptum est, eo minus, quo vero ab illo minus recedit, eo magis incrementum suscipiat: sic promptius embryonis quam foetus vasa explicantur & in crescunt, idque, quia in embryone molliora sunt quam in foetu, & magis obsequiosa. Eo nomine infantes pueris, puerique rursus adolescentibus magis crescunt,g. Di
des sciences, par Mr. PES TALO Ss I, correspondant de la meis
me compagine, Docteur en Medicine, Aggrege Au College de
722쪽
3. Diversus est & inaequalis accretionis modus in diversis 33. ejusdem individui partibus, vel propter inaequalem earum mollitiem, qua nunc magis, nunc minus liquorum accedentium actioni obsistunt, vel potius quod ob inaeqrialem vasorum diametrum, iuxta postulatum Io. vasa inaequalem pariter admittant fluidorum copiam, alia majorem, alia minorem, unde inaequalem hanc humorum distributionem necessario sequitur major aut minor, citior vel lardior vasorum expansio seu accretio: atque hinc est, curvasa ossium caeteris quibuslibet patentiora esse a primordio generationis non levis suspicio est, ca quod caeteris corporis partibus citius accrescant Ec indurentur, ut his, ceu totidem fundamentis corporea moles innitatur. II. Accretio talia diu duratura est , quamdiu molliores vaso rum tunicae fluidorum appulsui obtemperabunt, visque, qua sui dapelluntur, solidorum resistentiam vineci: ast dum vicesimo aut vi
cessuo quinto circiter aetatis anno, auctis tunicarum crassitie aerobure, paria sunt impetus δc resistentiae momenta, tum cessat corpus 2 crescere, atque in eodem magnitudinis statu per totam
virilem aetatem, quae idcirco consistens dicitur, perseverat. Neque credendum est deficere hac aetate succum nutritium, seu partes fibrosas, quibus reparentur solidorum jacturae, aut chylum, quo humores renoventur, vel vitiari, vel parcius in sanguinem transfundi, cum bene multi sint adulti eo medones qui uberemauchymum chylum generant sed potius totum illud exeo repeti debet, quod sicca rigidaque vas b, & ultra cedere nescia, inpingenti-rim fluidorum impetum retundant, similique vi, qua fuere antea dilatata contenta fluida promoVeant. Haec
sa) Putat Aqua peniens libr. de ovo ct pullo, ossa later alias partes prima generari, eo argremento ductus quod aediscum exstrutri η pq sit, ns prius positis solidis fundamentis. Vid. DIEM ERO AROER , libr. 9. de obsibus cap. L
723쪽
Haec tunicarum firmitas & siccitas ex duplici fonte oritur; 34, tum ex eo quod in adultis, prae nimio fervore, major fiat partium aquearum quam aetate teneriori disii patio, tum maxime quia vasa tunicarum minima strictius compassa, & concreto intus humore obliterate solidescunt: Strictiorem hunc vasorum tunicarum con textum, atque contenti humoris concretionem producit pressio hi; minimis vasis illata, a majorum expansione, quae quidem accretionis tempore notabilis est, ct saepe repetita tantam ciet vasorum an gustiam, ut inde inclusus humor, praepedito circuitu haereat a
Soliditas partium corporis ab illa fibrarum duritie & siiccoram concretione, quibus tactui renitautur, dependet; unde prout magis aut minus fibrae indurescunt. & pro majori minorive concretione humorum, major vel minor faturus est partium densitatis ac soliditatis gradus: Hinc a. diversae corporis partes, d Uersa dotiantur consilientia, ossa cartilagines, hae ligamenta haec tendines membranas sirmitate & soliditate superant. 2. Variat e Lundem partium pro varia aetate soliditas, nempe ossa in ovo Stembryone membranea, in foetu primum cartilaginea , dein ossea ac dura in adultis duriora, in senibus tandem solidis ma observantur; sic pariter membTanae Vasorum, quae crescente corpora firmiores in dies evadunt, persaepe, senectitiis tempore, Osse amacquirunt duritiem a) 3. simili ratione in variis morbis easdem quo-qlle corporis partes, Puta Osa, bo praetermaturam nunc indurainyi , nunc em olliri certum est
ii) erit sANTO IN us de nutristine animali, se reperisse in cadavere cullus ain subita morte denati dissecto, a cordis basi us-qxe ad exitum emulgentium , totam quanta erat omnino osseam
b) In febribus talidis ardentibus adeo exsiccari ossa ut lapide saxi fere expertcntia η nullarum docet, conira adeo mollia 2 flexilia
724쪽
dere juvat, nam exinde nervi ad olla pertingentes ita comprimuntur a cumulato humore sensim concreto , Ut tandem coalescant,
adeoque nullus fieri possit spiritus si liquidi influxus in nervos, & 3S. ab his in cerebrum refluxus, quod quidem perspicue probat obiter dictum) sensationes a nervorum vibratione excitari nequaquam posse: Durities enim fibrarum nervearum non modo non obstaret, quin potius faveret motioni ad cerebrum transmittendae. Interim in hac nutritionis periodo, praeter chylum, quo dissipati humores pari proportione restaurantur, accedunt fibrosae partes nutritiae , quae relictos ex ramentorum abrasione portitos subeunt; ita ut stridorum & solidorum consumptioni, reparatio aequipolleat. III. Dabito humorum ad vasa appulsu, SI convenienti succi alibilis Epplicatione, permultos annos viget ac nutritUr humana machina: Uerum ingravescente aetate, sensim gracilior fassis,eX siccatur, corrugatur, & contabescit; quod sane minimam vasorum extensionem minoremque succi nutritii quantitatem arguit. Enim Vero I. cum adultorum vasa ultima, de quibus Posturato II. jam parum sicca rigidaque , sensim progrediente aetate, rigidiora & sicciora evadant, futurum neces Ario, Ut eXtrema senectute vim fluidorum distendentium ita eludant, Ut Vix ac ne vix quidem expandi possint a. Imo eadem vascula iteratis Vasorum majorum dilatationibus pressa ycobliberata , humorum quantitate debita orbantur, quod fieri nequit, quin fatiscant eorum partes, cu vi sua elastica arctati
atque constri dii, totist corporis molem minuant, hinc corrugatio cutis: a m rbo reddita vi erunt HOLLE RIVs ct RVELLI Vs, caerae modo secti potuerint. GuER NERVS ROLFINCIVS
725쪽
dutis: membrorumque decuriatio; quin etiam non secus ac filu-Jae plumbeae aut tubuli sic tiles, perquos aquae devehuntur, tandem lapsu temporis, concretionibus ad latera inductis, obliterantur & omnino obstruuntur, Unde vel disrumpuntur canales , vel aqua alio confluit, vel ejus cursus cohibetur; sic quoque aetate d crepita, constipatis, atqUe Obstrustis eXtremis vasoriam canaliculis ab haerentia di concretione humorum, motum eorundem ad vasa allidentium, & vicissim solidorum contenta fuida propellen-36. tiunn, in quo sisitatis ratio consistit, interturbari, ac tandem suti flaminari nec Oe est: unde tam multa, quae sanes circumveniunt,
incommoda & mortis serius oeyus futurae fatum inevitabile. . Senes ingesta minus recte digerunt; chylus ergo, sanguis caeterique humores, vel faeculenti, & crassiores erunt quam par est, vel acriores, & balsamicis partibus seu fibrosis minus onu- sit: si primum, difficulter admodum ultima vasorum capillamenta
permeabunt, unde nec ea distendere, nec eorum jacturas reparare
poterunt: si secundum, debebunt salinis, rigidisque suis inolecuinis, solida potenter eXedere.
Major est in embryone vasorum numerus, quam in re Sriatis , atque in his crescente aetate paulatim minuitur. COROLLAWIvM II.
In embryone pariter minus est quam in adultis solidorum pondus, in his vero minus quam in senibus.
Ineunte aetate, vis fluidorum solidorum resistentia major est aetate virili, par est utriusque momentum; in senectute, suida a1 6lidis superant .
726쪽
COROLL A RIVM IV. Suos habet certos ac def1nitos limites unaquaeque nutritionis naturalis periodus, accretio enim faetui, pueris, &adolescentibus
solum competit; nutritio simplex adultis; extenuatio demum, seiudecrescentia senibus propria est
COROLLARIVΜ U. Multum dissoni ininis interest inter accretionem & obesitatem 3 & inter marcorem, & decrescentiam: in obesitate crassescit quidem corpus ex pinguedine aggesta, crescuntque adiposae vesiculae, non autem ut in accretione totum corpus in omnem dimensionem augetur; similiter in marcore ex defectu pinguedinis, depletis sa cis adi possis corporis moles minuitur, at non decrescit, ut in senibus , quorum partes non modo corrugantur ιχ siccescunt, veruinetiam decurtantur. COROLLARIVΜ UI In aceretione mollescunt solida, siccantur in nutritione sim.plici, in decrescentia obrigescunt COROLL ARIUM VII. Magna requiritur ad accretionem chyli advenientis copia, minor ad nutritionem, minima decrescenti aetati susticit. COROLLARIUM VIII.
Chylus aetate puerili fluidios, paulo crassior est in adultis uterque tamen probe subactus & elaboratus, humores gignit, jacturis corporis sarciendis idoneos; in senibus vero crassus, effaetus, imo & salsuginosus, proindeque nutritioni impar.
727쪽
IITCOBOLLARIVM IX. Denique ex iis omnibus colligitur, decrementum senibus su-'q. perveniens, tum a rigiditate & constrictione Vasorum, tum a minori copia succi nutritii vasa extendentis ac reparantis, tum ab huia morum Omnium, partiumque nutritiarum vitio proficisci
Dum eo modo aequilibrant inter se vasa & humores, ut hi ad singula vasa appellant proportione debita, tum scrvatur naturalis vasorum diameter, elater exercetur, fluida circulantur ut par est, vigent functiones, sanitas est ex postulato s. Secus vero, sub lato aequilibrio, liquida inaequaliter pulsa, vim vasorum elasticam, Vel provocant vel Opprimunt, turbatur circuitus, ex vasis alia subsidunt, alia ampliantur. Hoc equidem evenit in variis morbis, quorum explicationi supersedemus , sed praecipue in vulneribus quibuscumque, facta continui solutione; tunc enim propter humoris emuxum, vasa vulnerata concidunt, caeteraque viciniora,
quae integra sunt, majorem humorum copiam in se recipiunt, semotaque vasorum contrant tentia extenduntur ; sic so itas partes rursus accrescere, & conjungi, sic ablatas renasci credimus, Deinde vero integra vulnerum vasa ex utrisque partis Vulneratae labris prodeuntia, ita extendi ac produci nequeunt, quin sese mutuo eXcipiant, & invicem uniantur; hinc cicatrices carnium,3c ossium calli, quorum varia soliditas est, pro strictiori aut laxiori vasorum sese m osculantium nexu: Absit tamen, ut liquores suo
una symbolum dare infidiemur, hi si quidem ad hoc opus suo modo Onferunt, neque enim solum vasa eItendunt de elongant, sed X xxx 3 Prae
728쪽
praeterea conglutinantis vasorum labiis apti sunt, imo pro vario ipsoruin concretionis gradu , cicatrices solidas, solidiores adhuc callos efformant. Sed de his satis de quibus data occasione speciatim agere constituimus.