장음표시 사용
711쪽
niae cujusdam participes sint, ut ex gustu dc odore fagile patet, proindeque aptae radere potius internas partium praedictarum tunicas, quam convenientem ipsis succum praebere 3 Respondeo I. Aerem partibus ramosis de seXibilibus, ut norunt Ρhy sici fibrosis corporis humani fors in analogis constare, ac per consequens non tam nutritioni infensum esse ac prima fronte videtur; insuper dubium non est, qUin sicut & caeteris, quae e terrae superficie elevantur, mi almatis, ita & silbrosis aliquod vegetantium aut animalium particulis putrefactis atque concisis impregneti ir; quae huic Operi praestando pares esse pollunt. . Ouod spectat alvinas faeces, urinam, & bilem , fatemur ingenue, quod negare nefas esset, illa salinis aliquando corpusculis multum ex altatis 3c acribus scatere, quae nutritioni efiicere queant & solidas partes exedere, tantum abest ut nutritioni faveant Uerum huic defectui occurrisse natura videtur Ope succi cujuspiam
glutinosi dc fibrosa lymphatici, a glandulis per internam illarum partium superficiem dispersis secreti, & perpetim stillantis, quo
obliniuntur interius tunicae , dc quo tum a molecularum salinarum, acrium, rigidarum, validiusque impingentium actione tutantur, tu in factae prius jacturae facile reparantur. 32. Eadem observatur in pulmonibus fabrica, jugique fluxu e funditur lymphaticus humor quo tota tracheae, bronchiorum , &vesicularum pulmonalium humescit interna facies, ille itaque similiter tum reparari pulmonum vesiculas, bronchia & trachealem fistulam adversus ingruentis aeris impetram munire verisimile est. Simili prorsus modo squammulae quae in suprema cuticula observantur, teste LEWENHOECH, ab intensili transpiratione irrigantur
II. Exposita jam partium nutritiarum natura, quaenam sint earum qualitates perpendamus. Statuo autem illico plurima desiderari, ut partes alibiles aptae sint in partium nostri corporis substantiam faceicere.
712쪽
I. Sumine tenues esse debent dc minimae molis, ut in fossulas ramentorum abrasione relictas possint irrepere dc insinuari. a. Oportet ut satis magnas superficies offeraut fibris, quibus applicantur, alioquin levis esset illarum nexus & unio, neque possent ad intimum perduci contactum de firmitatem valorum adipisci 3. Requiritur ut partibus reparandis consimiles sint di analogae, neque enim aliter intelligi posset partium alentium in alendas metamorphosis: Unde sequitur. I. Illas esse debere flexiles, elasticas, & laeves, non Vero rigidas, infleXiles, & asperas, nam rigidate sua aut asperitate laederent partes solidas easque magis ac magis e Xederent, nec possent fibras natura sua flehil Es dc elasticas
ex postulato Ia. regenerare. Sequitur a. albicantas necessario futuras esse seu concolores cum universis corporibus partibus, quaseloto sanguine per se albescere Postulato 6. statutum fuit. . Demum fibrosas partes alibiles ubique vasorum reperiri necesse est, ut nulli bi deficiant, sed potius singulis, ne minima
quid a excepta fibris enutriendis tempestive subveniant. Hae recensitae qualitatis solis fibrosis humorum partibus conis veniunt. I. Tenues sunt nam tum intestinis fluidorum , tum et q. vibratoriis solidorum motibus millies ac millies repetitis subactae, perque exilissimos atque multifariam impleXOs canales traiectae, ad summum tenuitatis gradum perdQCi debuerUnt. 2. Utcunque tenues supponantur, per magnas superficies uniendae sunt, nempe juxta sui longitudinem utpote fibrosae ct filamentorum instar tornatae. 3. Fibris corporis nutriendis tum colore tum flexibilitate ac laevitate consimiles sunt; nam, ut patet ex1upra dictis, nil aliud sunt quam genuinae vegetantium δc animalium si brae. 4. Denique motu circulatorio abreptae, si uidis omnibus a sanguine secedentibus commiscentur, ut ubique praesto adsuit, ct reparandis partibus apportane admoveant T. Hag
713쪽
TC3Has tamen uti mox superius innuimus, copiouores este in lympha, quam in aliis quibuscunque fluidis non diffitemur atquo hine est cur suspicari liceat, lympham semel secretaria rursus sanguini assundi, ut novas suppeditet fibrosas partes, caeteris humoribus ad universalem nutritionem communicandas. COROLLAR IvΜ LEx hac propositione colligitur, nullas ex partibus sanguinis caeterorumque humorum essentialibus, sive aqueas, sive terreas, si ve sulfureas, multo minus salinas, neque inter partes integrantes globulosas nutritioni esse idoneas. COROLLAR IvΜ ILPatet insuper ad solidorum jactura; resarciendas desiderari bonam seu balsamicam humorum indolem, quam ex fibrosis partibus luxuriantibus potissimum repetendam coniicimus, unde si deficiant in humoribus, vel quia non ingeruntur alimenta, Ut diu jejunantibus accidit, vel quia ingesta prava sunt aut male cocta, 2-. ejuSdemque naturae humores gignunt, scilicet fibrosis particulis minus onustos, salsos, acres, eradendis solidis aptos, consumptionem adfuturam evidens est. COROLLAR 1vM III Mira datur ab uno subjecto in aliud fibrosarum mixtorum partium circulatio, ita ut ab animalibus in plantas, aut vicissim ab his in homines & ab his rarsus in plantas & animalia indesinenti circuitu transmittantur,
714쪽
POTENTIAS, QUIBUS FIBROSAE PARTES NW
ΤRITIAE STAMIN VII NUTRIENDORUM RIMASsVBEANT, AC IN IIs RETINEANTUR, RECENSERE.
T aterales vasorum partes, apposito initis nutrimento, reparariliquet ex propositionibus praecedentibus. Quaerenda ergo jam vis, quae partes fibrosas in vasorum latera promoveat iisdemque applicet: Sed notum est ιι) ex circulatorio motu, de vi cordis, arteriarumque sanguinem ad uniVersas partes impellentium, sanguinis venosii resistentiam superandam, tumque sanguinem caeterosque humores, uno cordis ictu, ad vasorum latera trudi, moxque tenuo, reciproca vaserum actione, ea in contenta fluida , a quibus dilatata fuerant, cessante Vi pellente, reagere: Certum quoque est ex Postulato 4. liquida motu intestino donari, quo in omnem loci disserentiam aguntur, &partes aereas complecti, quae elatere suo, huc illuc partes ii densibiles commovent. Multiplex 26. autem ille motus, viribus junctis, & concurrente liquoris, retro accedentis continuitate , fibrosas humorum particulas nutritioni comparatas pellit, ad vasbrum latera, δc in cavernulas, seu rimas a consumptione relictas potenter vibrat, immittit, adigit S c H o L 1 V Μ. Haec mechanica simplex est, & ad eXplicandam partin m nutritiarum introductionem iussicit: Imo eadem introductae haerent ac retinentur, quia iisdem motibus, quibus pulsae fuerant sibrosae
715쪽
particulae in staminum nutrientorum rimas, iisdem qUOque continuo agentibus in eas magis ac magis adiguntur; quemadmodum enim videmus durissimum tophum ex terreis aliisve aquae partibus genitum aqua eductuum lateribus adhaerescere & in lapideas concretiones ferruminari a P quidni similiter eundem mechanismum in vasis corporis a timittamus, quae nihil aliud sunt quam canales continendis transvehendisve fluidis destinati 3 Neque huic morae ct introductioni efiicit nova columna humoris retro sequentis, 'Vivix appositas partes fibrosas secum abripiat, & a contactu suscepto dimoveat; nam praeterquam, quod idem dicendum foret de aquae ductibus, quos tamen erusta obduci lapidea in confesso est, accedit insuper , fibrosias partes semel inductas , praeterfluentis sanguinei fluminis vim secundum axim vasis impressiam eludere, non autem vim ejusdem sanguinis impulsi ad latera. COROLLARIVM I. Hinc denuo resallendi sunt, qui contendunt vasa Lymphatica plurimis poris pervia, contentem Lympham es undere ins ami- Ο num nutriendorum substantiam , sicque ea, vehit immisso rore irrigare, haud distari ferme modo, quo spongia superastus ama quam in bibit. Nam 1. singula vasa corporis, quae in hac hypothesi spongiosa supponuntur , succum lymphaticum tam Utilem tamque necessarium, a parte in partem elabi sinerent, quod vetant cognitae circulationis leges, quibus juxta postulatum 8. vasa lymphatica, perinde ac caetera, continendae Lymphae , ct ab efiiuxu arcendae a natura destinantur. 2. Non e Xplicat haec sententia, quomodo
reparari ubique possint vasa ipsamet lymphatica.
ο) Similem concretionem saepe ibservare est in ancarisnatis, tu quibμs partes sanguinis sb osae, in durissimas laminas sibi invicem luperstratas indurescunt, ct ita stricte vasis arterio parieti-ιπε adhaerent, ut ad propriam vasis subsantiam pertinere vide
716쪽
COR OLLARI V Μ ΙΙ. Eadem causa maturat mortem, & vitam prorogat: Nempe motu fluidorum ac solidorum reciproco, humanae machinae aedificium destruitur simul δc reparatur, adeo ut sicut illo motu nihil vitae infensius, ita nihil utilius elle videatur; atque in hoc infinita eludet summi conditoris sapientia , qui ad estectus tam diversos eadem via utitur, iisdemque legibus mortales vindicat ab impendente interitu, quibus ad illum ob protoparentis labem morti damnati continuo properant.
PARTES HUMORVM NUTRITIAS SOLIDIS NU-
ΤRIENDIS ASSIMILARI, SΙΜPLICI CONTACTU, ET VI ET E RESPECTIVA, FAVENTE PAR TI VΜ AQUEARUM VAPORATIONE.
Quamdiu tenuissimae fibrosae partes innatant hum0ribus, phle- ρ8,gmate , quo immerguntur , Laxatae, & actione solidorum multipliciter pressae, iisdem, quibus humores motibus agitantur. Ast ubi primum ob figurae aptitudinem staminum nutrienis dorum scrobiculos ingressae, extra sanguinis orbem sunt, & vasotarum lateribus in cuneatae, assiduis ac repetitis impulsibus in ea conistinenter adiguntur, deposita fluiditate, factaque partium aquearum dissipatione coeunt, tamque arcto nexu nutriendis partibus adunantur , ut inde a mutuo contactu removeri difficile possint &connatam partium firmitatem adipiscantur
717쪽
Neque praevia aliqua mUtatione Opus est, ut fibrosae particulae in staminum substantiam abeant, haec enim metamorphosis non est vera assimilatio , seu, ut ajunt, nutrientis in nutriti naturam transmutatio, sed potius particularum antea fluidarum nutriendis partibus analogorum & omnino similium concretio, quae sola adhaesione, & quiete respectiva fit, concurrente calore quo partes aqueae difflantur: similem fluidorum corporum in solida conversionem observare licet in reliquis naturae operibus, sic videre est incruptis subterraneis, stillantem aquam in lapideas concrctiones addensari; sic in terrae penetralibus, tenues materiae particulas homogeneas, puto fabulosas, quae fuXIle corpus constituebant, lapidescere ; sic denique quod proposito magis congruit humorcinivmphaticum calori ignis expositum inspistari, & in ossam quandam fibrosam ac solidam degenerare constanter experimur: nil mimum igitur, si fibrosae humorum partes, fibris vasorum nutriendis homogeneae, iisdem illapsae impactaeque, concretae dein & calore induratae , absumptarum partium formam, ac naturam ininduant , seu , ut vulgo dicitur, in partium iubstantiam transmu
Quamvis ablatae partes vel sectae, Osa nempe, cartilagines tendines, &c. a concrescente 1ucco, nutritio reparatae, pristinam suam p. soliditatem recuperent, eamque diversam, Ossa osseam, cartilagines cartilagineam, tendinosae tendineam &c. non existimandum tamen illud oriri, ut quidam arbitrantur, a diversa , quam acquirunt fibrosae partes, consistentia, juxta diversum variarium partium nutriendarum conteXtum: Omnes enim partes corporis ex Postulato 6. saltem primigeniae & infensiles, quae prima sunt flamina, homogoneae sunt, & consequenter eundem habent linguintae seorsim spectatae firmitatis gradum; quod equidem, ne paradoxum videatur, probare juvat eX facto diligenti ossium examine. Illa autem non modo in embryone, uti dictum est citato jam posti lato, consimilem habent naturam, verum etiam si diu ebulliant, V uiris a Ut
718쪽
quibus eorum durities necessario proinde tribuenda, quae supersunt partes , membranis omnino similes deprehenduntur ; unde primi genias partes omnes, quocumque Vitae tempore, membra-nosas esse concludere pronum est, quod aliunde confirmatur ex eo quod ossa, quae, quamdiu dura sunt, non sentiunt. varie assecta doleant; b) tunc enim nativam suarum membranarum mollitiem adepta, compressionem aliquam pati possunt. Quibus ita stabilitis, patet adhuc evidentius, ad nutritionem requiri aptam particularum nutritiarum figiaram, earumque moram ct adhaesionem sCrobiculis, quos ingrellae sunt; quae duo, si rite consentiant, debebant fibrosae partes nutritiae faventibus vasorum& humorum motu repetito, atque calore partium servata flexibilitate solidescere , ct in stamina abire primigenia membranosa. Hinc es: cur in febre, prae nimio circuitus impetu, succi nutritio go. partes, vel nullatenus, vel levi nexu adhaerescant, vix etenim apponuntur , quin statim a transcurrentibus velociter fluidis rursus
abripiantur, re a contactu mutuo discedant. a Extremum ops femoris, inquit RE1LL tentam I. jam citat. ex cocta prius in olla medulla, in machina coquendum curavi, os instar casei emollitum o c. bin Vid. DIEΜΕRBROECR, libr. p. de Osb. cap. I. qui refert, Nicolaum Massam vidisse crus ulcerosum detectione 6sis, in quo use, quod perio eo exutum erat, sensus erat adeo dolorosus, ut
ne incommodo tangi non possiit, imo se perforasse os, ct insurquoque fuisse hensum dolorosum,
719쪽
7 9 Comprobata in Propo sitione T. partium alentium & alendarum analogia, explicato pariter in hac propo sitione mechanismo, quo aliae aliis assimilantur, facile intelligitur , quam turpiter erraverint ii, qui ad fermentum aliquod fiotitium recurrebant. COROLLARIUM II. Patet etiam salso admitti a nonnullis, concursum transfluentis a vase nutriendo in succum nutritium materiae aethereae, quae succum illum adhuc mollem ita sensim penetret ut eosdem in illo, ac insolidis, poros cadat, indeque succus similem contextum sumat, qualem Vas nutriendum obtinet; eo pacto, inquiunt, pro Varia partium contextura, diVersoque modo, quo fluidum aethe-xeum variis in locis traiicitur, idem ille succus varias diversarum partium formas induit.
EX PRAECEDENTI B US, ACCRETIONIS, NUTRI
TIONIS, ET DECRESCENTIAE RATIONEΜDED VcERE.
II x jam dictis planum est ad nutritionein in genere, tam solidas
quam fluidas partes corporis esse reficiendas, proindeque duo esse maxime necessaria, nempe vasorum extensionem , & lucci nu-3I. tritii appositionem, a qua duplici causia triplicem nutritionis periodum, accretionem, nutritionem, dc extenuationem repetere, in
720쪽
I. Cum in accretione, tota corporea moles in omnem sen- stan augeatur, partesque corporis solidae crassiores, firmiores , robustiores evadant , patet stati in duplex futurum esse accretionis tempore, & fluidorum dc solidorum augmentum , seu , quod eodem recidit , tum solida a fluidis uberius accedentibus dilatanda, tum partes fibrosas alibiles, majori copia solidis apponendaS. . Atque, ut rem a principio sumamus, prima partium rudi. menta, ex postulat. 9. in Ovis delineata, liquore plena semperque
aperta iuxta postulatum Io. primo conceptionis instanti seminalis aurae accessione magis diducuntur , expanduntur , aptaque fiunt , quae novam continuo majoremque fluidortim copiam a matre recipiant ; si mi iter vasa foetus in simi materno, lacte uterino evolis
Quoniam vero ita extendi nequeunt, quin fibrae vasorum tunicas componenter multipliciter distrahantur, qua distraetione, tum quaedam abraduntur fibrarum partes, tum earumdem intersit tia grandiora sunt; sequitur exinde accretionem pendere a duplici causa efiiciente, nempe a majori vasorum extensione, majorique
succi nutritii applicatione. Porro extensio haec debetur mollitiei ductilitatique partium, cujus ratione appellentibus fluidis facile cedunt & obseqimniur;
eamque proinde mollitiem , tanquam causam conjunctam accretionis spectandam esse evidens e Ductilitas haec vasorum si diversa sit, variare opportet accretionis modum ac terminum. Atque I. diversa est in diversis subiectis, pro diversa aeris & regionis temperie, pro varia vivendi 8c corpus exercendi ratione, pro vario temperamento, ac demum pro diversa humorum qualitate & solidorum textura: hinc humidiorum ac frigidiorum regionum incolae, quorum partes molliores
sunt ac humidiores, grandiores sunt iis, qui calidas &siccas plagas ghabitant; si niter illi, qui alimentis salsis aut spirituosis delectan-