Institutionum iuris canonici siue Primorum totius sacre iurisprudentiæ elementorum. Libri quatuor. Authore Francisco Antonio Phoebeo Societatis Iesu

11쪽

ΤΙΤ. IX. De stellois qIssunt is Saesia constituti pri 98. TIT.X. De ijs qui sunt in minoribus Ord nibus constituti pag.I OO.ΤIT. XI. De Praebendis , seu Beneficiis

LIBER SECUNDUS.

7IT. I. De rerum Ecclesiasticasum diuis

TIT. II- De Sacramentis in genere pa

TIT. III. De baptismo , . eius emctis

XIT, IV. De Sacramenta Consirmatιο-

12쪽

ΤIT. V. De Venerabili Eucharistiae Sa

ΤIT. VI. De poenitentus , Ur remissionibus. I IT. VII. De Extri ma Vnctione pag. 2 2 21IT. VIII. De ramento Ordinis pangina 229. TIT IX. De Sponsalibus , N Irimoniuem. 2Q. TIT. X. De rebus Saepio ur Religiosispagina 27'. TIT. XI. De immunitate Ecclesiarum, in rerum ad eas perιinensium pag.2so I II .XII. De rebus Eccissae alienausis , vel non pag. 3 1. '

MBER TERTIUS.

eis pag 338. TIT.U. De libelli oblati one pag. 365. I IT. VI. De exceptionibu pag. 3 sa -ΤΙT.o. De mutuis petitionibus pag. ΤIT. VIII. De resistitione spoliator λα rog. 366. Tu. IX. Delitis contesatione, σ de iu-

13쪽

amento calumniae pag. 37

TII .X. De probationibus pag. 38 s. TIT.XI. De Confessis pag.39O. TIT.XII. Delestibus , Ur attestationibus III .XIII. Deside Instrumentorum s Praesumptionibus , Ur de iureiurando

LIBER QUARTUS.

TIT. II.

Di ii ipso by Cooste

14쪽

TITXII, De quibusdam peculiaribus Di

15쪽

Imprimatur.

Imprimatur , Fr. Paulinus Bernardinius ord. Praed. Sac. Apost, Pal.. Mag

16쪽

INSTITUTIONUM

IURIS CANONICI,

TITVLVS PROOEMIALIS.

De Iure Canonico in genere , eluis e

Origineo

Illino implorato prae sidio InstitutionesSacri Iuris aggredior shoc est breuem Sacrorum Cano Uum smethodicam que synopsim, quam culti ri disciplinae legali praeambulam esse debere, tum praeceptum Iustiniani in is prooemio Digestorum , tum magistra re rum experientia declarauit. Mirum enim quantς facilitatis compendium est, Tyronum mentem ordinata illa perbr utque rerum tractatione perpolire , qua uno velint intuitu summa rerum primum aspiciant , ac deinde ad rimanda dilia gentius singula operam reuocenta Quod attinet ad ordinem a non salius mihi serilaudus proponitur , quam quo digestae sunt Institutiones Caesarem quem sapienter quoque imitatus est Lancellotius ii Institutionibus suis : diuiso scilicet in quatuor libros opere, in quo- A rum

17쪽

rum primo de personis Ecclesiasticis agatur, in secundo de rebus in tertio de Hetionibus, & Iudicijs , in quarto dita criminibus, & poenis Ecclesiasticis: sub

his enim rerum generibus omne ius, quo ' Vtimur, comprehenditur , e X l. I.28 de

flatu hominum. Sed, Se his omnibus in huius primi libri vestibulo praemittenda sunt proaemiabia nonnulla circa Ius Canonicum in genere, eiusque Originem ac proprietates, quae primo accedentibus ad legalem Disciplinam sunt cognoscenda: ne illotis quodammodo manibus ut dicitur in Li. de Origine Iurii protinus materiam ipsam interpretationis tractemus, 'MeglectiS earum rerum spraefationibus , quae & libentius nos ad propositae materiae lectionem inuitant,&cum ad eadem materiam venerimus eurudentiorem pristant intellectum, s. I. Quid σ quoivlax sit Itis . 3. I Vs est generale nomen , quod in I multiplici significatione sumi solet a Theologis & Iuristis. Aliquando

enim sumitur ut est idem quod iustum a seu conforme Legibus particularis Iustitiae, cuius est reddere alteri debitum Mλquale . Ita sumitur in I. Iustitia io. ν de Iusi.

18쪽

De Iure Cav. in genere. II '.-Iure , ubi dicitur ad Iustitia in spertinero unicuique Ius situm tribuere. q. Frequenter quoque sumitur nomen iuris pro potestate legitima seu a lege concessa , quam quis habet vel circa rem suam, vel ad rem sibi debitam ;Et hoc modo diuidi solet in Ius ad rem,& Ius in re , qua diuisione utitur Clem.

o. Ius ad rem est,quo quis habet tibi obligatam personam in ordine ad aliquam rem; ipsam autem rem nondum habet actualiter obligatam, ut puta si quis rem

emerit a Venditore , a quo nondum res

tradita sit , habet ius ad rem em tam a quia habet sibi obligatum venditorem '' ut rem venditam tradat: ipsam aute rem . nondum habet actualiter obligata , quia rei dominium ante ipsius traditionem j regulariter non acquiritur , ut habetur eX l. a. alisque pluribus=. de aquir. possess. ση deacquir. re r. dominio . Iu S iure dicitur, quo quis habet sibi deuincta, di obligatam ipsam rem,unde pro ea ha

.benda,vel recuperanda contra quemcumque eiusdem rei possessorem agere po test, quale Ius habet v. g. Emptor rei post laetam rei traditionem a venditore. 3 Demum omissis reliquis , .quae ad propositum minus faciunt, Ius fiequeiam ter imitur prout derivatur a iubendo a

19쪽

4 Τittilus Pro eo talis N ut est idem quod iussum seu lex , vnde per quandam metonymiε speciem istrauSfertur etiam aliquando nomen Iuris ad ipsam legalem disciplinam , in qua Legum peritia continetur, ut videre est in l. i. st de Iust. σ Iur e , ubi ius definitur Ars boni, σ aqMi. 6. Ius ita sumptum pro lege diuiditur in naturale, & positivum. Ius naturale dicitur quod est unicuique homi uum insitum ab Authore naturae, atque intimatum ipso lumine rationis, quo discernimus quid agendum sit hic, &nunc, quid omittendum, etiam secluso omni alio praecepto extrinseco .Huius generis sunt ea rationis dictamina, quibus impellimur ad bene nobis facienti benefaciendum, ad curandam vitae conseruationem, aliaque similia: Et quia plurimae eiusdem generis inclinationes apparent etiam in brutis; ideo in cit. ι. I. V. de itis'. . iure dicitur Ius naturale

esse quod Natura omnia animalia docuit,

quamuis inclinationes illae prout in brutis sunt, non dicantur proprie Ius naturale , Cum non a ratione , quae est fundamentum Iuris, sed ab instinctu quo dam sensitituo proficiscantur. 7 Inde fit ius naturale immutabile esse ex 'natura sua; totamque mutatiΘ-nem, quae aliquando contingit circa .ea quae sunt iuris naturalis , oriri non ex

Diuiti so

20쪽

De Iure Can. in gene e . Smutatione eiusdem Iuris , .sed ex variatione circumstantiae , ratioue cuius

desinit aliquid esse obieetum a Iure n eurali prohibitum vel praeceptum, sicut esset ea circumstantia seclusa. 8. Ius positiuum vocatur , quod a libera Dei , vel hominis voluntate sal citum est , ac propterea mutabile est, in eoque differt a iure naturali. Subdiuid, tur in Diuinum , & humanum .

9. Ius positiuum diuinum est quod libera a Deo latum est, idque subdiuidi

tur in vetus , & nouum . Vetus est quonin Veteri Testamento Deus condidit iatria praeceptorum genera d istinctuini, nempe in pricepta iudicialia quae ad tu

stam Hebraica Reip. gub nationem inspectabant; in praecepta cetremonialia , quibus speciales modi colendi Deum, Religionemque seruandi praescribebat tunt; Sc in praecepta moralia quibus in se, nabatur morum disciplina, cuius ge'neris sunt praecepta Decalogi: quamuis

haec sint Iuris quoque naturaliSI Vialta factiun fuit, ut haec moralia parseuerauerint etiam tu Testamento nouo , ii quo caeteroquin veritate Vmbrae succei dente per Christum Dominum , caer

monialia illa , & iudicialia cessauerunt, Ius positivum Diuinum nouum est quod in nouo Testamento condidit Christus Dominus , cuius gcneris suae ea , q uta