장음표시 사용
361쪽
Tri s. De Iibel oblatione. Is s. In utroque actionis genere alia sest causa remota , alia causa proxima Ragendi. Iii aditione personali , causata remota est contracitus aut quasi contractus, delictum aut quasi delictum.&cunde nascitur obligatio Aduersarij ad aliquid dandum aut faciendum , Ut co ligitur ex l. conjensua. π tit. l. Actionum de OMigatiomb. Causa autem proxima in eadem personali actione ethilla ipsa obligatio nata ex contraerula&cut colligitur e X l. Licet q2. g Ea oblι-gati m de procurat. At in actione reale causa proxima agendi est dominium rei; causa autem remota est id, ex quo fuit vel iure gentium vel ciuili dominium, 'acquisitum , t In rem TI. 9 3. Τ. de rer vindriat. Vt v. g. quod res fuericti bi donata ab altero , aut vendita a& tradita , aut haereditarie accepta , 6. His praesuppositis sit agendum sit actione personali, exprimenda est ita,
E conuerso pro acitione reali satis est ex- Primere causam proXimam , V. g. si diac a S te petere rem quia illius es dominΠs.
Ratio disparitatis indicatur in git.
362쪽
3so Instit. novi lib.III. ctiones: quia scilicet obligatio personalis inultiplex esse potest iuxta multiplicitatem causarum unde procedit; adeo g. ii solum generice exprimatur obligatio Aduersaxij , nimis incertus esset libellus , nec posset idem Aduersiarius a cepici libello deliberare secum a in Velit cedere. vel contendere : at dominium rei unicum est , adeoque. sol s eius. expressio incertitudineM. non re'.
fundid. 7.. Ex eode motiva exclulendet incertitudinis prohibetur iii libello, alternatiua locutio iuxta teXtum: ita LP tor edixit r. f. uod autem de iniuriis. ω- texnatio eaim incertitudinem. parit. Aliqui tamen sunt casus speciales, in quibus alternatio libelli a iure permittitur qui videri possunt apud Socia. in c. a. de ὶι-
Sed quid si contingat libellum . auridice oblatum iam fuisse ab Actore , sed in eius forma contineri aliquid ab eodem deprehendatur , quod eme arivel mutari opus sit: numquid est in Actoris arbitrio talis emendatio , Vel
mutatio Θ Emendari libellus dicitur , quando salua libelli substantia , aliquod
tantum eius vitium ad subitantiam no a Pertinens , aut obscuritas tollitur , seu
quando aliquid additur ipsam libelli substantiam non imminus Ataut scilicet
363쪽
Τic s. De Libelli oblatio πe.. 3 3Isubstantialiter nec res petitλ , nec causa. Petendi , nec ratio varietur. Mutari di .citur , quando actio proposita , vel causa peten di mutatHr , & alia proponitur a vel iactum narratum Variatur . 9. Doctrina communis est , posse libellum ab Actore mutari tam in ciuilibus, quam in criminalibus. ante litis coi testaetionem '. quia tunc iudicium non-. dum proprie incoeptum est ; dummodo concedantur Reo aliae dilationes, & de
dam uo si quod ex primo libello pan
sus est reddatux securus: post contestationem autem litis mutari non posse, iusi inchoata alia instantia velit Actor' ti alio diuerso libello , cum refusione.
eXpensarum , itaXta c. Ea a minata I s. aeiudιc9ι: Q converso tum aute litis contestationem , tum etiam post contestationem, posse libellum emendari usque ad conclusionem cauis; puta declarando aliquid obscure dictum , l .si qui fintentione 66 j. de iudi isti aut diminuendo seu augendo summam petitam a
io. Effectus oblati libelli est, ut se
cundum petitionςm in eo contentam
sit ferenda sententia , l. Vt fundus i8.e communi arridundo i Et quamuis si nihil Rei intersit possit Actor libello oblato , etiam post litis contestationem 1 a lite desistere; attamen si Rei intersit cogitur
364쪽
a. γγ Eo per citationem conuerse LM to pluribus Iuris remedijs.consultum est quibus su possit ab Actore tueri. Inter reliqua sunt exceptiones mile quibus extat in corpore utriusqu e Iaxi s expressa rubr ca . 2. Nomine autem exceptionis hic intelli:itur ae,quod a Reo contra Actorem os ponitur ad elidendam aut differendam eius actionem , Vnde eXι. ausae exception ι b. iuncta ibid. Glos. o. imientionem definitur Amonis, vel intenti
mi, exclωo Dicitur disiunctive Actionis, m linien uonii: quia ii quid a Reo oppσ- natur ad excludendam Actoris actic nem, ad quam caeteroquin Actor habe; 'ius , nisi ea per eXceptionem eXclud tur I tunc exceptio illa dicitur proprie a monis exclusio , Ut contingeret v. g. si metu coactus aut dolo aliquid Titio cum stipulatione promiseris, & Titius conueniat te ad implendam promisi inem, tu autem contra ipsum excipias de metu vel dolo: in quo casu exceptio tua aetionem
365쪽
Τir. 6. De exception/ous 3 3nem e Xcludit, quae de i ure compet Titio, quia ex stipulatione obligaris , quamuis etiam a iure tibi concedatur exceptio, ne tu inique damneris, & Titiu
commodum de ilia prauitate reportet,eX te X tu eX presso in . instit. cie exceptionib.Si autem aliquid opponas ad eX- cludendam actione, quae ab Actore intentatur de facto , sed nullatenus illi
competit; tunc exceptio dicitur inteα-rionnexclusio , ut V. g. si Titius petat a te Ioo. & tu excipias te iam soluisse : si enim hoc verum est , nul Ia compella Titio aetio contra te, cum extincta ut in te omnis obligatio ; adeoque excipiendo non excludis actionem , quae de iure nulla est , sed solum intentionem Actoris, de ideo ab aliquibus talis exceptio Vocatur etiam exceptio faeti. 3. Exceptionum aliae dicuntur dii toriae seu temporales, aliae peremptoriae seu perpetuae, Appellanirer insit. eod.& ι. Exceptiones eod. Dilatoris seu temporales sunt quae suspendunt tantum aut differunt , non autem extinguunεaetionem, & intentionem Atitoris, ut puta si contra Titium agentem contra te ut soluas 1 oo. ad quae obligaris, excipias , inter . e & ipsum connenisse, irae
intra certum tempuS ageretur, veluti
intra quinquennium : finito cnim te pore non impeditur Actor agere contra te
366쪽
3 14 distit. Canan. Lib I Itε. Peremptoriae autem seu Perpetuqsunt, quae penitus Perimunt eandem bactionem de intentionem, qualis est iii supra allato exemplo exceptio doli aut metus , quo coactus stipulatus fueris , qualis exceptio non limitatur ad certum tempus , sed semper Actori obstat, de& semper rem , de qua agitur, perimit. q. Rursus exceptionum dilatoriarum aliquae respiciunt personans Iudicis, Vt v. g. quod Iudex non sir competens,.
aut quod sit suspectus, ad quod genus
etiam, educitur exceptio loci,quod nomisit tutus &c. hq dicuntur etiam krrdeclinatoris . Aliae petuntur ex Per na Actoris aut Procuratoris v.g. quod sit prohibitus stare in Iudicio , aut quod non habeat mandatum procurator- ν&c. Aliae sumuntur ex persona Rei,v.g. si Reus opponat se fuisse ab actore spoliatum , petatqae restitutionem in integrum , antequam petitionibus eius xes
Pondere cogatur, ex ε. Cum dilectus 2.
Ee Ordine cognitionuω. Alis demum desumuntur ex ipsius actionis , & cau qualitate , ut eth v. g. exceptio libelli inepti & incerti, exceptio temporis nondum completi ad obligationem soluendam &c. s. Omnibus dilatorijs exceptionibus Commune regulariter est , ut propo
ni debeam ante litis ingressum , seu ai
367쪽
tat. s. de Exceptionibus Isste litem contestatam c. inter Monasteriatim 2 o. de sent. σ re iud. ne scilicet in litiose causarum terminatio prorogetur sc. oratis q. de exception. nisi tamen se
exceptio al iqua oriatur post litis ingressum, aut n isi notitia alleuius exceptio nis superueniat Reo post eundem i n- gressum , idque iuramento asierad, Vt de Cernitur in. eod c.. Pastoralis .. Sed&si quid proponendum ait de genere exoceptionis declinatoriae fori, propon Loportet non selum ante litem contesta- tam , sed ante omnem aliam eXceptioncm dilatoriam , ne si alia primo pro-- Ionatur , Videatur Reus acceptare udicem, adeoque ipsum postea Ieprobare non possit ut sumitur e X c. r. f.,
euius in agendo 3.q. 8.cit. c. inter Monasterium σι Sed σ si suscepit set g. I Via de itidi clys iurusta ibi Glos. υ hanc. offenim semel placuit amplius displicere a non potest, c. quodsemel. 2I. de reg tur
6. Quod tamen dῖmmi est de exceptionibus dilatorijs. , illas regulariter Proponi non posse, nisi ante litem contestatam, limitatur quoad eXceptionem e Xcommunicationis, quae quamuis& ipsa dilatoria sit , proponi tamen potest etiam post litem contestatam in qualibet parte litis in prima instantia , ne quisquam n 'periculum animae suae eX-
368쪽
eommunicato communicare cogatur, ac Exceptione m l 2 de exceptiοmb.Sed quia
inde peri culum & occasio nasci posset differendi malitiose eXceptionem e X- communicationis , ut interim Actor excommunicatus laboribus , & expensis frustra fatigetur; ideo de Canonica aequitate sancitum est , ut si Reus ita malitiose talem exceptionem opponer differat , in expensis legitimis condemnetur eX eod. c. Exceptronem. Adde
excommunicationem esse talis generis exceptionem, VP etiamsi non opponatur a Reo , attamen publice comm -- uicatus repellendus sit ex ossicio Iudi cis ab agendo, eX eod c. Exceptionem. Quaenam autem forma seruanda sit ilia, opponenda eSceptione eXcommuni eatonis, expresse decernitur ac decla
satur in co. de exceptionis. in 6.
7. Haec tamen in prima' tantum ii stantia locum habent . Si enim cauta ea dat Actor, & propterea appellati ncm interponat , excludi postea non potest a prosecutione appellationis ,
PraeteXtu ericommunicationis , qua fomlasse innodatus existit : omnis entinia
legitima desensio , cuius generis est ap-
pcllationis prosecutio , excomm unica- to in iudicio reseruatur iuXta textum rexpressiim in c. Signi caverunt II . tT c. m. de excution . E.
369쪽
8. Exception peremptoriae, quarum proprium est omne iusActoris prorsus perimere , cuius generis est exceptio solutionis iam laetae, acti, iurisiurandi, transactionis , praescriptionis &c. tales , inquam, e X ceptiones id amplius habe: t supra dilatorias, ut opponi possint etiam post litem contestat in Vsque ad prolacion om sententiae, i. Peremptorias 2. c. sente tram rescindi non posse . Sunt enim
defensiones principalis negotij cogni
tionem contingenteS. c.I.de litis contestis .
in 6. Quin & aliquae sunt , quas etiam post sententiam definitium opponi co- ceditur ut est exceptio Senatuscon sulti Macedoniani l. I amensi Ii . . ad Se i conjult, Macedon. aliaeque quaS enumerat Glos. ibid. R Glol. in L. I . C.
9. Inter exceptiones peremptorias aliquo recensentur , quae dicuntur litis finitae , quia si opponuntur ante litem contestatam , & per modum e Xceptionis declinatoriae , supposito quod sint liquidae veritatis, & altiorem indaginem non requirant , impediunt ingressium Iitis progressumque iudicij : quamuis etiam possint opponi post litem cotestatam,& per modum exceptionis peremptoris, in quo casu non impediant processum iudicij sed re ij ciuntur ad merita causae, M proceditur riterius in Iudicio.
370쪽
Huius generis tres numerantur in c. I.de latis , conrest. in s. videlicet , res iudicata ii quod scilicet acausa fuerit alias per sententiam Iudicis torminata: Transactio,. quod videlicet intera artas composita isaam fuerit controuersia, aliquo utrinque dato , retento aut promisso : . Res nata, hoc est quod causa fuerit mutuo consen-iu partium , si praesertim iuramentum is 4nterfuerit ) , finita, Ael sopita longo
stentio, ut e plicatur .in l. I. g. υἰLU. ad Senatui onsuli. Ireryllian. Consonat Etiam L ,1, .2. r. m. dejiureiurando . Quae omnia statuta sunt , ne lites .semel terminatae facile reuiuiscerent , & quasi an infinitum protraherentur , lut sumitur:EX Vratris ro. XL causas I 6.cide transam Io. Plures simul exceptiones opponere potest Reus , quia nullus staribtis uti defensionibus prohibeIur c. ao. de reg. ur. in s. , & c. I . qui .m. dee cepiιon. etiamsi diuersae sint,ex ι. Nemo 8. . eod. Nec obstat quod actor Unica tantum a ictione experiri possit, iuxta. l. Nemo eν Bis de reg. Iur.Congruit eim rationi, ut fauorabilius cosulatur Reo qui pro sui defensione pugnat , quam Actori , Ut
decernitur in . Lfauorabiliores de σeg. iur. Ur in c. Cum sunt LI. eod.tit m s. D. Quia autem qtiod ob gratiam alicui us conceditur, non est in eius dispendia ιωπ rGorluendum c. 6r. de reA. iur. in s.